موضوع

کارآفرینی شرکت فناوری اطلاعات

Entrepreneurship Information Technology Co.

 

 

نام استاد :

 

 

نام محقق :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه :

فناوری اطلاعات بسیار از علم رایانه وسیع‌تر (و مبهم تر) است. این اصطلاح در دهه ۱۹۹۰ جایگزین اصطلاحات پردازش داده‌ها و سیستم‌های اطلاعات مدیریت شد که در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹60 بسیار رایج بودند. فناوری اطلاعات معمولاً به تولید و پردازش و نگهداری و توزیع اطلاعات در موسسات بزرگ اشاره دارد.

دانش فناوری اطلاعات و رایانه با هم فرق می‌کنند، البته در موارد زیادی با هم اشتراک دارند. اگر علم رایانه را مشابه مهندسی مکانیک بگیریم، فناوری اطلاعات مشابه صنعت حمل و نقل است. در صنعت حمل و نقل، خودرو و راه‌آهن و هواپیما و کشتی داریم. همه این‌ها را مهندسان مکانیک طرح می‌کنند. در عین حال در صنعت حمل و نقل مسائل مربوط به مدیریت ناوگان و مدیریت ترافیک و تعیین استراتژی حمل و نقل در سطح شرکت و شهر و کشور مطرح است که ربط مستقیمی به مهندسی مکانیک ندارد اما بی شک فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) مهمترین مقوله در این ضمینه است.

فناوری اطلاعات متشكل از چهار عنصر اصلی «اساس» (انسان، سازوكار، ابزار، ساختار) است، به طوری كه در این فناوری، اطلاعات از طریق زنجیره ارزشی كه از بهم پیوستن این عناصر ایجاد می‌شود جریان یافته و پیوسته تعالی و تكامل سازمان را فراراه خود قرار می‌دهد:

• انسان: منابع انسانی، مفاهیم و اندیشه، نوآوری
• سازو كار: قوانین، مقررات و روشها، سازوكارهای بهبود و رشد، سازوكارهای ارزش گذاری و مالی
• ابزار: نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبكه و ارتباطات
• ساختار: سازمانی، فراسازمانی مرتبط، جهانی

امروزه معنای اصطلاح «فناوری اطلاعات» بسیار وسیع شده‌است و بسیاری از جنبه‌های محاسباتی و فناوری را دربر می‌گیرد و نسبت به قبل شناخت این اصطلاح آسان‌تر شده است. چتر فناوری اطلاعات تقریباً بزرگ است و بسیاری از زمینه‌ها را پوشش می‌دهد. متخصصین فناوری اطلاعات وظایف متنوعی دارد، از نصب برنامه‌های کاربردی تا طراحی شبکه‌های پیچیده رایانه‌ای و پایگاه داده‌های اطلاعاتی. چندی از زمینه‌های فعالیت متخصصین فناوری اطلاعات می‌تواند موارد زیر باشند: ^[۲]

• مدیریت اطلاعات
• پیاده‌سازی شبکه‌های رایانه‌ای
• مهندسی رایانه
• طراحی سیستم‌های پایگاه داده
• مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی
• سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت
• مدیریت سیستم‌ها

 

 

نام کامل طرح و محل اجرای آن :

شرکت فناوری اطلاعات کاسپین

 

نشانی :

 

مشخصات متقاضی :

نام : نام خانوادگی : ش.ش :

 

 

 

دلایل انتخاب طرح :

امروزه فناوری اطلاعات بخشی وسیعی از فعالیت ها را در بر می گیرد به نحوی که تمامی مشاغل وابسته به فناوری اطلاعات شده اند. پیشرفت علم و گسترش زمینه فناوری اطلاعات باعث شده است که یکی از مهمترین و پرکاربردترین زمینه های فعالیت را در بر بگیرد .

 

میزان مفید بودن طرح برای جامعه :

ارزیابی فناوری اطلاعات

زمانی برنامه ریزی و طراحیهای انجام شده مثمرثمر خواهد بود که بر مبنای یک نظام ارزیابی سنجیده شده و نواقص آن رفع شود. امروزه یکی از بیماریهای جدی مدیریت بخصوص در کشورهای در حال توسعه مانند کشور ما که به سمت صنعتی شدن حرکت می کند. ارزیابی برنامه ها، افراد و سازمان است.

امروزه، سرمایه گذاری در حوزه فناوری اطلاعات یکی از موضوعهای مطرح در تمامی سازمانهاست. در بسیاری موارد، سرمایه گذاری در این حوزه موجب صرفه جویی فراوانی در هزینه شده است و در موارد دیگر بهره وری، متناسب با میزان سرمایه گذاری، ارتقا نیافته است. لذا برای شناسایی فواید فناوری اطلاعات، ارزیابی آن انجام می گیرد. در این مقاله مزایای به کارگیری ارزیابی فناوری اطلاعات و مهمترین معیارهای ارزیابی آن آورده شده است.

همواره در مجموعه وظایف مدیریت، ارزیابی به عنوان یکی از عملکردها و وظایف مهم مدیریت نوین و حتی مدیریت کلاسیک مطرح بوده و هست.

زمانی برنامه ریزی و طراحیهای انجام شده مثمرثمر خواهد بود که بر مبنای یک نظام ارزیابی سنجیده شده و نواقص آن رفع شود. امروزه یکی از بیماریهای جدی مدیریت بخصوص در کشورهای در حال توسعه مانند کشور ما که به سمت صنعتی شدن حرکت می کند. ارزیابی برنامه ها، افراد و سازمان است.

ارزیابی، جریانی از بازخور فعالیتها و مقایسه آنها با معیارهای تعیین شده است که طی آن واحدها و عوامل انسانی از چگونگی عملکرد خود و تاثیر آن در کارایی سازمان و نظرات مسئولان در مورد نتایج به دست آمده اطلاع کسب می کنند.

از ســویی، امروزه فناوری اطلاعات سیستـم های اطلاعات به عنوان یک ابزار مهم و شناخته شده مورد پذیرش واقع شده اند. اگرچه علی رغم سرمایه گذاری سنگین در فناوری اطلاعات، سازمانها عموماً نتوانسته اند از بـــازگشـت سرمایه و فواید مالـی متناسبی بهره مند شوند. توسعه و فراگیرشدن فناوری اطلاعات اغلب معادل با کاهش شاخصهای کلان بهره وری و سودآوری کمتر در هردو بخش صنعت و خدمات بوده است.

 

دلایل به کارگیری ارزیابی فناوری اطلاعات

نتایج تحقیقات در صنعت ساختمان به عنوان یک نمونه نشان می دهد که؛

▪ نداشتن دورنمای استراتژیک مهمترین مانع در سرمایه گذاری مناسب در فناوری اطلاعات است و تاثیر عمده ای در دستیابی به موفقیتهای مورد انتظار دارد؛

▪ سازمانها در میزان سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات تفاوتهای عمده ای باهم دارند؛

▪ سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات چندان تحت تاثیر اندازه سازمانها نیست؛

▪ هزینه های غیرمستقیم تاثیر فراوان و قابل توجهی پس از سرمایه گذاری داشته اند.

علاوه بر موارد فوق، تجربه نشان داده است، گسترش فناوری اطلاعـــــات در کسب و کار عموماً موجب جایگزینی مشکلات جدید به جای مشکلات قدیمی می شود و این باعث می شود تا فواید مورد انتظار حاصل نشوند، علی رغم افزایش سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات، بهره وری ارتقا نیافته و این امر در سالهای گذشته موجب مطرح شدن موضوعهایی چون پارادوکس بهره وری شده است. مشکل بودن شناسایی فواید، بسیار مورد بحث قرار گرفته است و حتی موجب شده است تا در بعضی کسب و کارها دستیابی به این فواید مورد شک و تردید واقع شوند.

سخت و مشکل بودن ذاتی امر ارزیابی و شناسایی فواید و هزینه های فناوری اطلاعات همــواره دلیلی بر نداشتن اطمینـان از تاثیر سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات بر موفقیت کسب و کار بوده است. یکی از نتایج منفی این امر صرفنظرکردن از این موضوعها بوده است.

 

 

معیارهای ارزیابی فناوری اطلاعات

مدل ها و روشهای فراوانی در ارزیابی فناوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفته اند. هرروزه نیز روشهای جدیدی توسعه می یابند و به کار گرفته می شوند. بسیاری از این روشها برای ارزیــابی فنـاوری اطلاعات طراحی نشـده اند امـا در این زمینه به کار گرفته شده اند. مطابق بررسیهای تطبیقی انجام شده در مورد مدلهای ارزیابی فناوری اطلاعات می توان معیارهای ارزیابی فناوری اطلاعات که در ادامه آمده است را به عنوان مهمترین معیارهای موردتوجه در ارزیابی فناوری اطلاعات در نظر گرفت.

 

۱ ) مالـی :

معیار مالی در برگیرنده دو جزء است. هزینه ها و فایده های اقتصادی قابل اندازه گیـری که می توانند در مـورد سرمایــــه گذاریهای فناوری اطلاعات ردگیری شوند. در این تست، تنها مفاهیم اقتصادی و مواردی که می توانند بدون اختصاص مقادیر قراردادی به شاخصهای اقتصادی تبدیل شوند مدنظر خواهد بود. نشانی از این مورد می تواند زمان اختصاص داده شده توسـط مدیران فنـاوری اطلاعات برای سرمایـه گذاریهـا در این حوزه باشـد کـه بــه صورت شاخصهای مالی مطرح می شوند. این معیـار می تواند بــــه دو جـزء معیار زیر تقسیم بندی شود: هزینه و فایده.

 

۲) استراتژیک :

دومین معیار، شاخص ارزیابی توانایی سرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات در برآوردن و پشتیبانی از برنامه های استراتژیک سازمان است. برنامه های استراتژیک شامل، استراتژی های کسب و کار، استراتژی فناوری اطلاعات، اقدامات عملی و عملیاتی است. این معیار باتوجه به میزان موفقیت

سرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات در پشتیبانی از برنامه های استراتژیک ارزش گذاری می شود.

این معیار بر سه دسته زیر تقسیم می شود:

۱) برنامه های استراتژیک؛

۲) برنامه های تاکتیکی؛

۳) برنامه های عملیاتی؛

 

۳ ) رقابت پــذیری :

ایـن معیار به این موضوع می پردازد که سرمایه گذاری فناوری اطلاعات تا چه میزان در دستیابی به مزیت رقابتی موفق بوده اند. مزیت رقابتی به تمامی مزیت هایی اطلاق می شود که به سازمان در مقایسه با محیط خارجی آن کمک می کند و فایده می رساند. مثالی از این موضوع می تواند توانایی تولید محصولاتی ارزان تر از رقبا باشد. محیط خارجی سازمانهای مختلف متفاوت است اما می توان جزء معیارهای زیر را به عنوان محیط خارجی در نظر داشت.

مشتریان؛ شرکای تجاری؛ تامین کنندگان؛ رقبا؛ تازه واردها؛ کالاها و محصولات جایگزین.

 

۴ ) اثربخشی:

این معیار به میزان تاثیر ســــرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات در انجام دقیق و صحیح فعالیتهای حال و آینده کسب و کار توجه دارد. این معیار به صورت شاخصهای مالی اندازه گیری نمی شود، بلکه به صورت افزایش اثربخشی و کارایی عملکرد مطرح می گردد. مثالی از این موضوع بهبود فعالیتهای کسب و کار از طریق به کارگیری فناوری اطلاعات است.

سه جزء معیار اصلی اثربخشی به صورت زیر است:

ـ کارایی فعالیتهای کسب و کار موجود؛

ـ اثربخشی فعالیتهای کسب وکار تغییریافته؛

ـ عملکرد فعالیتهای کسب و کار جدید.

 

۵ ) بهبود کیفیت:

انـــدازه گیری موفقیت سرمایه گذاری فناوری اطلاعات که موجب بهبود کیفیت محصولات و خدمات در هر یک از فرایندهای کسب و کار می شوند، همواره مشکل بوده است. منظور از بهبود کیفیت در این مبحث بهبود در ارزش فعالیتهای کسب کار از دیدگاه مشتریان و با تمرکز بر کیفیت محصولات و خدمات است. دو جزء معیار عبارتند از:

ـ بهبود کیفیت خدمات (داخلی و خارجی)؛

ـ بهبود کیفیت محصولات (داخلی و خارجی).

 

۶) الـزامات:

این معیار به میزان موفقیـت سرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات در پاسخ به نیازهای داخلی و بیرونی می پردازد. به عنوان مثال، در مورد نیازهای بیرونی اگر مشتری نیازمند اطلاعات به صورت خاص مثلاً نیازمند نقشه های CAD با فرمتی خاص باشد. ارزیابی نحوه پاسخگویی به این نیاز در این معیـار صورت می گیرد.

منبع نیاز می تواند برای تعریف جزء معیارها استفاده شود:

ـ نیازها و تقاضاهای کاربران و مشتریان نهایی؛

ـ تقاضاهای مشتریان؛

ـ تقاضاهای تامین کنندگان؛

ـ تقاضاهای شرکای تجاری.

 

۷ ) رضایت کاربران:

این معیــار بررضایت کاربران نهایی و برداشت آنها از سرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات تمرکز دارد. مثالی از این موضوع می تواند میزان رضایت کاربران از سیستم های مکانیزه برای مستندسازی باشد.

جزء معیارها به صورت زیر تعریف می شوند:

ـ قابلیت استفاده؛

ـ راحتی؛

ـ فاکتورهای انسانی.

 

۸ ) رضایت بیرونی:

در مقایسه با رضایت کاربران، رضایت کاربران بیرونی و به ویژه مشتریان نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است. رضایت بیرونی مقیاسی از میزان رضایت کاربران بیرونی از نحوه تعامل آنها با نحوه ارائه خدمات و محصولات سازمان است. در سازمانهای مختلف جزء معیارها متفاوت است ولی عموماً موارد زیر را دربر می گیرد:

ـ مشتریان؛

ـ شرکای تجاری؛

ـ تامین کنندگان؛

ـ مراجع قانونی و دولتی.

 

۹) فناوری:

موضوع مهم در این معیار خود فناوری است و نه نحوه به کارگیری آن (چرا که نحوه به کارگیری در اثربخشی و الزامات مورد بحث قرار گرفت) این معیار به میزان تناسب فناوری مورد استفاده در سرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات (به عنوان مثال میزان در دسترس بودن سیستم های تحت وب سازمانها) می پردازد. این معیار به سه جزء معیار قابل تفکیک است.

ـ سازگاری با محیط موجود؛

ـ قابلیت اطمینان و امنیت؛

ـ در دسترس بودن.

 

۱۰ ) مخاطــرات:

آخرین معیار به مخــاطرات می پردازد. مخاطرات مقیاسی است که امکان دست نیافتن به موفقیت و به عبارت دیگر امکان پاسخ ندادن به انتظارات را نشان می دهد. مثالی از این موضوع، مخاطره انتظار بیش از حد کاربران نهایی از سرمایه گذاریهای فناوری اطلاعات است.

۵ نوع مختلف مخاطره به عنوان جزمعیارها مطرح است: مخاطرات بیرونی؛! مخاطرات سازمانی؛ مخاطرات کارکنان؛ مخاطرات فناوری؛! مخاطرات پیاده سازی.

به منظور شناسایی و اندازه گیری هــــزینه های فناوری اطلاعات، اطمینان از ایجاد فواید فناوری اطلاعات و... ارزیابی آن انجام می گیرد. مدل ها و روشهای فراوانی در ارزیابی فنــاوری اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرد. در همه این مدلها، چندین معیار مهم مدنظر قرار می گیرد که عبارتند از:

۱ ) مالـی؛

۲ ) استراتژیک؛

۳ ) رقابت پذیری؛

۴ ) اثربخشی؛

۵ ) بهبود کیفیـت؛

۶ ) الزامات؛

۷ ) رضــــایت کاربران؛

۸ ) رضایت بیرونی؛

۹ ) فناوری؛

۱۰ ) مخاطرات.

باتوجه به تجربیات موفق، صرفه جویی فراوانی در هزینه ها از طریق به کارگیری فناوری اطلاعات امکان پذیر است ولی قبل از تصمیم گیری در زمینه به کاربستن یک استراتژی مبتنی بر فناوری اطلاعات بایستی فرایندی جهت ارزیابی دقیق اتخاذ شود. در غیر این صورت فواید استراتژیک و بلندمدت و برخی از فواید کوتاه مدت غیرقابل شناسایی خواهند بود.

به این دلیل پیشنهاد می شود برای شناسایی فواید فناوری اطلاعات سازمانها یک ارزیابی فناوری اطلاعات مناسب را برای سازمان خود به کار گیرند تا:

▪ ویــــژگیها و هزینه ها قابل شناسایی و اندازه گیری باشند؛

فواید و هزینه های مورد انتظار خود از فناوری اطلاعات (شامل هزینه های غیرمستقیم) را بدانند؛

مشخص سازند که آیا فواید فناوری اطلاعات حاصل شده است و آیا فرهنگ سازمانی حامی به کارگیری فناوری اطلاعات و یا دیگر فناوریهای جدید است.

 

وضعیت و میزان اشتغال زایی :

فناوري اطلاعات و ارتباطات كاربردهاي فراواني در صنعت دارد كه از آن جمله مي‌توان به خودكارسازي بسياري از فرآيندهاي خدماتي و توليدي اشاره كرد. اين مسأله مستقيماً در تعداد و مشاغل مورد نياز صنعت تاثير گذاشته و به نوعي اشتعال‌زدايي به همراه داشته است. ذات صنعت ماشيني كردن توليد است و اما فناوري اطلاعات ضمن ايجاد فرصت‌هاي بيشتر براي ماشيني كردن توليد، ماشيني‌كردن خدمات را به همراه آورده است.

صنعت در بخش خصوصي به دنبال سود حداكثر است و اگر اين مسأله روزي از طريق استخدام كاركنان بيشتر ممكن بود به اين روش پايبند بود و اگر امروز با كاهش تعداد كارمندان و خريد و يا ايجاد تجهيزات جديد امكان‌پذير باشد، اين روش را برمي‌گزيند. بنابراين بخش خصوصي در حوزه توليد و خدمات به ابزارها تكيه مي‌كند و نيروي انساني مورد نياز با شرايطي خاص را استخدام مي‌نمايد؛ چراكه امروزه تعريف نيروي انساني مورد نياز عوض شده است و اين به معني اشتغال‌زدايي است.

از سوي ديگر دولت‌ها و ازآن جمله دولت جمهوري اسلامي براي خود سياست‌هاي اشتغال‌زايي داشته و مي‌خواهند درصد بيكاري كشور را تا حد مشخصي پايين بياورند. براي مثال سياست‌كشور ما در سال‌هاي اخير پرداخت وام به واحدهاي توليدي به ازاي استخدام نيروي كار جديد بوده است. برخي از واحدهاي توليدي و خدماتي از يكسو به تبعيت از اين سياست‌ها براي جذب نيروي انساني جديد و از سوي ديگر به تبعيت از تاثير فناوري اطلاعات براي اخراج نيروهاي موجود خود با چالشي بزرگ روبرو هستند. اين چالش در آينده اثر خود را بيشتر نشان خواهد داد.

واقعيت اين است كه اگر كشور به خود بيايد، فناوري اطلاعات و ارتباطات درمجموع نه تنها اشتغال‌زدا نيست كه اشغال‌زايي فراوان به همراه دارد. منتهي عصر جديد و جامعه دانايي محور مشاغل متناسب به خود را مي‌طلبد و دولت بايد سياستگذاري درستي در اين زمينه داشته باشد. فناوري اطلاعات هم اشتغال زا و هم اشتغال‌زداست.

اين مقاله تا حدي به سؤالات اساسي زير پاسخ داده است:

- آيا فناوري اطلاعات اشتغال‌زا است يا اشتغال‌زدا؟

- جهت‌گيري صنعت در بكارگيري ICT و تاثير آن بر نيروي انساني موردنياز چيست؟

- جهت‌گيري دولت كدام است؟

در پايان نيز پيشنهاداتي به منظور بهبود اوضاع كشور و اتخاذ تدابير صحيح ارائه شده است.

بررسي اشتغالزايي فناوري

قبل از آنكه به اين سؤال پاسخ دهيم كه آيا فناوري اطلاعات اشتغال‌زاست و يا اشتغال‌زدا؟ چند مثال را بررسي مي‌كنيم تا بفهميم آيا اصولاً خود فناوري اشتغال‌زدا است يا خير؟

مثال 1ـ قبل از اختراع چرخ خياطي، صنعت پوشاك شامل كارگاه‌هاي محدودي بود كه كارگران در آن به صورت دستي به توليد پوشاك مشغول بودند. با وجود مهارت اين افراد كيفيت پوشاک در سطح متوسط به پايين و مدل‌ها و انتخاب‌هاي لباس محدود و هزينه توليد بسيار زياد بود. اختراع چرخ خياطي توسط تيمونيه در سال 1830 ميلادي که خود يكي از همين توليدكنندگان لباس در كشور فرانسه بود، باعث كاهش قيمت لباس‌ها و افزايش كيفيت آن گرديد و درنتيجه باعث ركود ابتدايي بازار توليدكنندگان دستي گرديد. چرخ خياطي ظاهراً عده‌اي را بيكار كرده بود؛ آن‌ها براي مقابله با اين عامل موثر به كارگاه تيمونيه حمله كردند، چرخ را از بين بردند و به قصد كشتن به تعقيب او پرداختند؛ غافل از اينكه ساخت مجدد چرخ خياطي و تجهيز اكثر كارگاه‌هاي دوزندگي به آن و درنتيجه كاهش فاحش قيمت لباس و افزايش كيفيت و تنوع آن، به تدريج تقاضاي مردم براي پوشيدن لباس‌هاي ارزان قيمت و داشتن لباس‌هاي مختلف را بالا برد و در صنعت پوشاك تحولي بزرگ ايجاد كرد.

مثال 2ـ قبل از اختراع ماشين چاپ توسط گوتنبرگ در قرن پانزدهم ميلادي، چاپ كتب به صورت نسخه‌برداري و دستي انجام مي‌شد و جدا از غلط‌هاي بسياري كه در متن به وجود مي‌آمد، نسخه‌برداري يك كتاب به دليل پيچيدگي‌هاي متن و ميزان دقت نسخه‌بردار، ممكن بود هفته‌ها به طول بيانجامد. قيمت كتاب نسخه‌برداري‌شده درواقع برابر دستمزد نسخه‌بردار در زماني طولاني به علاوه حق مؤلف و همچنين هزينه كاغذ و جوهر بود. با اختراع ماشين‌حساب و گسترش آن به تدريج هزينه‌ها كاهش يافت و قيمت كتاب ارزان شد و امكان نشر و گسترش اطلاعات و دانش فراهم گرديد. اين مسئله به تدريج تقاضا براي خريد و مطالعة كتاب‌هاي ارزان قيمت و بدون غلط ناشي از نسخه‌برداري را بالا برد و در نتيجة آن عرضه كتاب و شغل نويسندگي نيز گسترش چشمگيري يافت. حتي در كنار آن مواردي مثل انتشار اخبار و اطلاعات و در قالب روزنامه و غيره به وجود آمد كه در گذشته هويت و جايگاه چنداني نداشت. اين اختراع از يك نظر مشاغلي در حوزة چاپ، تهيه مواد اوليه، كاغذ ، فيلم و ...، توزيع كتاب و کتابداري را ايجاد کرد و از سوي ديگر به مشاغل توليد محتوي و كتاب مانند نويسندگي، خبرنگاري، گزارشگري، تحليلگري و ... رونق بخشيد.

مثال 3ـ وقتي تراكتوري به يک روستا وارد مي‌شود، ظاهراً تعدادي از کشاورزان بيکار مي‌شوند، اما در واقع با استفاده از اين وسيله روستاييان با انرژي کمتر محصول بيشتري را برداشت مي‌کنند. تنها مشکل، بيكار شدن تعدادي از كشاورزان است. در يک نگاه کلي، با فرض بيكار شدن اين افراد، استفاده از تراکتور باعث مي‌شود بهره‌وري اقتصادي روستا افزايش يابد. در مقابل مردم مي‌توانند با گذراندن دوره‌هاي لازم، در مشاغلي چون خدمات تعمير و نگهداري و فروش تراکتور، آموزش، طبابت، مشاوره و ... مشارکت کنند. اين شغل‌هاي جديد مانند رانندگي تراكتور از سختي كمتري نسبت به بيل زدن برخوردار است و باعث افزايش بهره‌وري اقتصادي شده و سطح رفاه جامعه را بالاتر مي‌برد.

براي اينكه اين مثال و مثال‌هاي قبل را مدل كنيم، از سه نمودار )شکل 1( براي نمايش سطح رفاه، نيروي شاغل و سختي كار استفاده مي‌كنيم . اين نمودارها پارامترهاي مذكور را در سه حالت اشتغال بدون فناوري، تاثير فناوري در اشتغال و جامعه با مشاغل جديد نشان مي‌دهد. اگر قبل از فناوري افرادي در شغلي با متوسط سختي كار مشخصي مشغول بوده و از متوسط سطح رفاه اجتماعي مشخصي برخوردار باشند، پيدايش فناوري از يك سو ضمن ارتقاي بهره‌وري اقتصادي جامعه و كاهش سختي كارها، باعث بيكاري عده‌اي مي‌شود. در اين شرايط كه عده‌اي بيكار شده‌اند، البته سطح رفاه نسبت به قبل افزايش يافته و متوسط سختي كارها كاهش مي‌يابد (يك چالش بزرگ در اينجا عدم مديريت و هدايت صحيح دولت‌ها است كه در نتيجة فقدان آن شكاف فقير و غني، و فاصلة برخوردار از اطلاعات و محروم از آن و به عبارتي فاصلة ديجيتال افزايش مي‌يابد).

پس از توسعه و به کارگيري فناوري، فرصت‌هاي کار در مشاغل جديد به وجود مي‌آيد كه هم ارزش افزوده زياد دارند و هم سختي آن‌ها كم است و هم سطح رفاه اجتماعي را باز هم بالاتر مي‌برند. البته پيوستن افراد به اين مشاغل، آموزش لازم و مهارت‌هاي جديدي را نيز طلب مي‌كند. براي مثال پس از اختراع ماشين‌چاپ به علت ارزان شدن قيمت كتاب، ظرفيت تقاضا براي كتاب افزايش يافت و همين موضوع افراد زيادي را به سمت شغل پژوهش و نويسندگي سوق داد. يا در مثال روستاي مذكور افرادي كه بيكار شده‌اند و يا فرزندانشان پس از گذر از شرايطي به آموزش، طبابت، قضاوت و تجارت و غيره به عنوان مشاغل جديد روي مي‌آورند كه خود اين مشاغل نيز سطح رفاه اجتماعي را در روستا بالاتر مي‌برد. اين تحليل نوع نگاه حاصل از با هم ديدن و برآيند سنجيدن امور است و البته تحليل‌هاي كه بر اساس GDP كشورها نيز انجام مي‌گيرد، بر اين اساس است[2]. حال بايد ببينيم كه فناوري اطلاعات و ارتباطات چه مشاغل را ايجاد مي‌كند و چه مشاغل را از بين مي‌برد؟

اشتغالزايي فناوري اطلاعات در صنعت

يكي از سؤالات اساسي كه بايستي به آن پاسخ داده شود اين است كه فناوري اطلاعات در كدام صنايع اثرگذاري مثبت بيشتري دارد؟ به عبارت ديگر مشاغل ناشي از توسعه فناوري اطلاعات در كدام صنايع بيشتر به وجود مي‌آيند؟ پاسخ به اين سؤال مستلزم بررسي مختصر ابعاد توسعه فناوري اطلاعات است.
فناوري اطلاعات و ارتباطات از دو جنبه كاربري و فناوري اهميت دارد[3، 4]. در حوزه كاربري مسئله اصلي استفاده هر چه بيشتر و مفيدتر فناوري اطلاعات در راستاي فعاليت‌هاي مختلف اقتصادي و اجتماعي است؛ به گونه‌اي كه در اثر آن بهره‌وري، كيفيت و شفافيت خدمات افزايش‌يافته و هزينه‌ها كاهش پيدا كند. در مقابل حوزه فناوري به موضوع توليد انواع تجهيزات و سخت‌افزارها و نرم‌افزارهاي لازم در حوزه كاربري مي‌پردازد. با توجه به گستردگي كاربرد فناوري اطلاعات و ارتباطات و به عبارت ديگر بزرگي حوزه كاربري، نياز به حوزه توليدي و فناوري نيز بسيار افزايش يافته و اين عامل مهمي براي توسعه صنعت ارتباطات و فناوري اطلاعات و اشتغالزايي در آن در سال‌هاي اخير بوده است.

صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات دو حوزه صنعتي بزرگ هستند كه مشاغل مبتني بر فناوري اطلاعات در آن ايجاد مي‌گردد. صنعت اطلاعات مربوط به كاربري فناوري اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات مربوط به حوزه فناوري و توليد است. اشتغالزايي در اين گروه صنايع در ادامه بررسي شده است. البته ساير صنايع نيز به اندازه كافي از فناوري اطلاعات در اتوماسيون، تحقيق و توسعه و كنترل سيستم‌هاي خود استفاده مي‌كنند و به نوعي در حوزه كاربران فناوري اطلاعات قرار مي‌گيرند.

صنعت اطلاعات

با گسترش روزافزون فناوري اطلاعات، هزينه دستيابي به اطلاعات و خدمات بسيار كاهش مي‌يابد و بنابراين تقاضاي مردم براي استفاده از اطلاعات در امور جاري زندگي و تصميم گيري‌هاي جزئي و كلي زندگي افزايش مي‌يابد. انتخاب مسكن، انتخاب همسر، انتخاب همكار، انتخاب مدرسة فرزند، انتخاب پزشك خانواده، انتخاب محل خريد، انتخاب محل مسافرت و ... به صورت آگاهانه امكان‌پذير خواهد بود. از آنجاييكه مردم خواستار موفقيت در انتخاب‌هاي خود هستند ناچارند كه به انتخاب‌هاي آگاهانه مراجعه كنند و حجم زياد اين نوع تقاضا باعث گسترش انواع مشاغل اطلاعاتي و خدماتي مي‌گردد و در نتيجه صنعت اطلاعات توسعه خواهد يافت.

با توجه به شكل جامعه آينده كه وابستگي زيادي به فناوري اطلاعات خواهد داشت، صنعت اطلاعات به عنوان بزرگترين صنعت در بطن جامعه از اهميت زيادي برخوردار است. صنعت اطلاعات نه تنها به خاطر ابعاد اشتغال‌زايي آن، بلكه به دليل تأثيرگذاري آن بر ويژگي‌هاي رفتاري و فرهنگي جامعه نيز اهميت دارد. مشاوره در زمينه‌هاي پزشكي، حقوقي، مسكن، ازدواج، كشاورزي، سياسي، علمي و ... ، آموزش در كليه زمينه‌ها به صورت الكترونيكي، تهيه و ارائه مطالب خبري، گزارش، سرگرمي و تحليلي، مشاغل چون نقاشي، شعر و ... كه جنبه هنري دارند، انواع خدمات اطلاع‌رساني، انواع خدمات پژوهشي و تحليل‌گري، خدمات فروش و يا بازاريابي و ... نمونه‌هايي از مشاغل مرتبط با صنعت اطلاعات و خدمات مي‌باشند. به دليل گستردگي بازار خدمات و اطلاعات، نياز به اين صنعت نيز زياد است و كشورهايي كه استراتژي‌هايي براي استفاده از فرصت‌هاي داخلي و بين‌المللي داشته باشند در اين صنعت موفق خواهند بود.

صنعت فناوري اطلاعات

شايد در نظر خواننده نكته‌بين عبارت "صنعت فناوري اطلاعات" به دليل هم عرض بودن تعاريف صنعت و فناوري تركيبي نادرست جلوه كند، اما واقع امر اين است كه صنعت فناوري اطلاعات اصطلاحي جا افتاده است و آن صنعتي است كه به توليد و خدمات براي توسعه فناوري اطلاعات مي‌پردازد. فناوري اطلاعات درواقع فناوري كار با اطلاعات است و به صنايعي كه اين فناوري را توسعه مي‌دهند صنعت فناوري اطلاعات گوييم .

در اثر گسترش شتابان كاربردهاي فناوري اطلاعات در جامعه و رونق صنعت اطلاعات، نياز به فناوري اطلاعات نيز روندي صعودي پيدا كرده است. اين روند تقاضاي بسيار زيادي را براي صنعت فناوري اطلاعات ايجاد نموده است. كليه مشاغل توليدي، خدماتي و پژوهشي در حوزه‌هاي سخت‌افزار، نرم‌افزار، هوش فناوري و مخابرات، ميکروالكترونيك، نانوالكترونيك و ... در حوزه صنعت فناوري اطلاعات قرار مي‌گيرند. مشاغل اين صنعت به دليل قرار داشتن در حوزه فناوري‌هاي برتر از ارزش‌افزوده بالايي برخوردارند و كشورهايي که از سال‌ها پيش در اين صنعت قدم گذاشته‌اند، امروزه از منافع و بازار بزرگ آن سودهاي سرشار مي‌برند. برنامه‌نويس و طراح نرم‌افزار، پژوهشگر هوش فناوري، مهندس نرم‌افزار، مدير سيستم و پايگاه داده، تحليلگر شبكه و ارتباطات، مدير اطلاعات رايانه، متخصص پشتيباني از كامپيوتر، طراح سخت‌افزار، طراح وب، طراح سيستم‌هاي چندرسانه‌اي، طراح سوئيچ و سيستم‌هاي ارتباطي و ... نمونه‌هايي از مشاغل صنعت فناوري اطلاعات هستند. مجموعه شركت‌هاي رايانه‌اي، الكترونيكي، اينترنتي، پارك‌ها و مراکز رشد فناوري اطلاعات و مراكز پژوهش و تحقيق و توسعه فناوري اطلاعات كه به توليد و خدمات در اين عرصه مشغولند اين صنعت را شكل داده‌اند.

 

 

4- رويكرد دولت در ايجاد توسعه صنعت فناوري اطلاعات

بدون شك مهمترين و آخرين تلاشي كه در زمينه توسعه فناوري اطلاعات انجام شده است برنامه تكفا (توسعه و كاربري فناوري اطلاعات در كشور) است . اين برنامه بر توسعه كاربري فناوري اطلاعت در بخش دولتي و انجام پروژه‌ها توسط بخش خصوصي تأكيد دارد[5]. درواقع طراحان اين طرح ظاهراً در راستاي سياست خصوصي‌سازي اين بند را به تكفا افزوده‌اند و قاعدتاً بايد به توسعه صنعت فناوري اطلاعات منجر شود.

هر صنعتي به چهار عامل اساسي تقاضا، نيروي انساني، فناوري و سرمايه وابسته است و ضعف در هر يك از اين چهار عامل چرخ صنعت را از حركت باز مي‌دارد و رونق هر يك از آن‌ها باعث رونق صنعت مي‌گردد. فناوري اطلاعات مي‌تواند با تقويت عامل فناوري و تأثيرگذاري بر دو عامل تقاضا و نيروي انساني، بهره‌وري صنعت را افزايش و آن را به يك صنعت موفق تبديل كند. اين چهار مؤلفه در صنعت فناوري اطلاعات نيز وجود دارند و اين صنعت خود نيز از فناوري اطلاعات تأثير مي‌پذيرد. مسلماً استراتژي‌ها و برنامه‌هاي دولت‌ها در جهت‌گيري صنايع و بخش خصوصي تأثير بسيار زيادي دارد. آمريكا براي رونق تقاضا در ابتداي كار بر توسعه شاه‌راه‌هاي اطلاعاتي در داخل و خارج از كشور تكيه كرد . هند نيز از تقاضاي ايجادشده در خارج از كشور استفاده كرد به نوعي براي صنعت فناوري خود رونق تقاضا ايجاد كرد تا بتواند به صادرات بپردازد. درحاليكه رويكرد كشور ما در توسعه فناوري اطلاعات در بخش دولتي باعث شده تا تقاضاي وسيعي در بخش دولتي ايجاد كند. رونق تقاضا در آمريكا و هند باعث توسعه صنعت فناوري اطلاعات در اين دو كشور گرديد ولي آيا گسترش تقاضاي دولتي كه در كشور ما اتفاق افتاده توسعه اين صنعت را در پي خواهد داشت. برآوردهاي اوليه نشان مي‌دهد كه رونق صنعت در آمريكا و هند، فناوري را در اين كشورها توسعه داده است ولي تقاضاي دولتي در كشور ما به نوعي باعث توسعه خريد خارجي و ايجاد اشتغال براي خارجي شده است! درواقع چنانچه درست نيانديشيم و برنامه و هدف نداشته باشيم و درست عمل نكنيم، تنها مصرف‌كننده محصولات و خدمات فناوري اطلاعات خواهيم بود و توسعه فناوري اطلاعات به جز اشتغالزدايي و وابستگي براي کشور ما نصيبي نخواهد داشت.

در اين بخش با توجه به مطالب ساير بخش‌ها، راهبردهايي براي ايجاد اشتغال در حوزه صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات معرفي مي‌گردد. اگرچه ممکن است توسعة فناوري اطلاعات در ساير صنايع اشتغالزدا باشد، ولي داشتن استراتژي مناسب باعث مي‌شود کفة ترازو به سمت اشتغالزايي سنگيني کند.

آموزش عالي براي همه

براي ايجاد اشتغال از طريق فناوري اطلاعات ذكر اين نكته اهميت دارد كه اين مشاغل ماهيتاً مبتني بر اطلاعات و دانش هستند و افراد بايد در سطوح بالاي علمي قرار داشته باشند. بررسي سير تحولات مشاغل نيز مؤيد اين واقعيت است كه مشاغل آينده مشاغل دانايي‌محور به جاي مشاغل بازو محور خواهند بود[2]. بنابراين پيشنهاد اول اتخاذ تدابير مناسب در خصوص ارائة تسهيلات، و خدمات مورد نياز، فرهنگ‌سازي و ... براي توسعه آموزش عالي به صورت هدفمند در جامعه مي‌باشد. بسترهاي آموزش از راه دور كه ناشي از توسعه فناوري اطلاعات است خود امكان آموزش عالي براي عموم را فراهم كرده كه بايد مورد استفاده قرار گيرد. در جامعه آينده كه جامعه دانايي محور خواهد بود كساني كه دانش داشته باشند شغل دارند و از شغل خود رضايت دارند. بنابراين توسعه دانايي يا توسعه آموزش عالي هدفمند به عنوان يكي از مصاديق آن، يك راهبرد براي اشتغالزايي در آينده است.

استفاده از فرصت‌هاي بازار خارج

توسعه فناوري اطلاعات در برخي كشورها فرصت‌هايي را براي صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات ايجاد كرده است. در گذشته تلاش‌هايي براي صادرات در حوزه صنعت فناوري اطلاعات و به طور خاص صنعت نرم‌افزار انجام مي‌شد. اما موضوعي كه اهميت دارد فرصت‌هاي بسيار در صنعت اطلاعات است كه بايد مورد استفاده قرار گيرد و اگر كشور ما برنامه مناسبي براي اين موضوع داشته باشد، مي‌تواند از طريق رونق صنعت اطلاعات در كشور به اشتغالزايي برسد. در صنعت فناوري اطلاعات نيز بايد استراتژي‌هاي مناسبي داشت و به جاي صادرات غيرسازمان‌يافته نيروي انساني، از فرصت‌هاي كار خارجي در اين صنعت استفاده كرد.

حمايت از كار‌آفرينان اطلاعات

افرادي كه در صنعت اطلاعات کار مي‌کنند به دو گروه كاركنان اطلاعات و دانشوران تقسيم مي‌شوند. گروه اول بيشتر در حوزه كار با اطلاعات و ارائه خدمات اطلاعاتي تمركز دارند، در حاليكه گروه دوم به خدمات مبتني بر دانش تخصصي مشغول مي‌شوند[7]. علاوه بر اين دو گروه افراد خلاق ديگري موسوم به كارآفرين اطلاعات لازمند تا فرصت‌هاي كارهاي مبتني بر اطلاعات و دانش را خلق كنند. اين افراد ضمن برخورداري از خلاقيت و ايده‌پردازي توان سازماندهي سرمايه‌ها و منابع انساني اطلاعات محور را دارا هستند. تربيت اين گونه افراد و حمايت از آن‌ها خود باعث رونق صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات و ايجاد اشتغال در آن مي‌گردد..

آموزش مداوم و ضمن خدمت

تحولات سريع جهاني و توسعه فناوري‌ها باعث مي‌شود كه مهارت‌ها به سرعت كهنه شده و نيروي كار به مهارت‌هاي جديدي نياز پيدا كند. درصورتيكه مهارت‌ها و دانش نيروي كار به روز نشود براي صنعت نيروي مناسبي نخواهد بود و به تدريج حذف و بيكار خواهد شد . بنابراين توجه به آموزش مداوم يكي از اساسي‌ترين راه‌هاي توسعه و پايداري مشاغل در عصر جديد خواهد بود

توسعه بسترهاي مشاغل اطلاعاتي

همانگونه كه ايجاد يك اتوبان مي‌تواند براي بسياري از مردم ازجمله رانندگان، تعميركاران ، فروشندگان حاشيه اتوبان، هتل‌ها و رستوران‌ها و ... شغل ايجاد كند، توسعه زيرساخت‌ها و بسترهاي فناوري اطلاعات نيز مي‌تواند براي مردم اين فرصت را ايجاد كند كه به كمك آن به مشاغل جديد اطلاعات‌محور روي آورده و در صنعت اطلاعات و يا صنعت فناوري اطلاعات مشغول شوند.

 

 

حمايت از شركت‌هاي كوچك و متوسط (SME)

شركت‌هاي حوزه فناوري اطلاعات معمولاً در رديف شركت‌هاي اندازه كوچك و متوسط قرار مي‌گيرند. از آنجاييكه صنعت امروز به كمك فناوري اطلاعات يك صنعت دانش‌بر است و به تدريج روبات‌ها جايگزين كارهاي يدي افراد مي‌گردد؛ بنابراين صنايع مختلف قادر خواهند بود با نيروي انساني كمتري به رقابت با سايرين بپردازند. در صورت گسترش چنين شركت‌هايي مي‌توان از صنايع مختلف انتظار اشتغال‌زايي داشت. اين مسئله در صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات به دليل ماهيت نرم‌افزاري و مغزافزاري و مبتني بودن بر دانش و اطلاعات نمود بيشتري داد. توسعه كشور در همه ابعاد مستلزم تدبير، هدفمندي، برنامه و استراتژي داشتن، هماهنگي اجزا و دستگاه‌ها و اجراي صحيح مي‌باشد. از اين ميان رسيدن به اهداف بلند توسعه ملي از جمله اشتغال در صنايع برتر نيز از اين امر مستثني نيست و نياز به عزم ملي و همت مسؤولين دارد.

ديديم كه فناوري اطلاعات از سويي در مشاغل يدي و با مهارت پايين اشتغال‌زدا است و از سويي خود مشاغل بسياري در حوزه اطلاعات و دانش ايجاد مي‌كند. صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات دو حوزه مهم هستند كه از بيشترين رونق شغلي برخوردارند. سهولت در دسترسي به اطلاعات كارآمد و با هزينه اندك، ميزان تقاضاي صنعت اطلاعات را افزايش داده و به تبع آن صنعت فناوري اطلاعات رشد مي‌كند. كشورهاي پيشرفته از فرصت‌هاي صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات تاكنون به خوبي بهره برده و رويكرد كشورهايي مثل کشور ما بيشتر باعث وابستگي و توليد شغل براي آن كشورها بوده است. بنابراين بايد با ارائه و اجراي راه‌كارهاي صحيح از فرصت‌هاي جهاني عصر اطلاعات در صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات بهره برد. به صورت مشخص توسعه دانايي، استفاده از فرصت‌هاي بازار خارج، حمايت از كارآفرينان اطلاعات آموزش مداوم و ضمن خدمت كاركنان، توسعه بسترهاي مشاغل اطلاعاتي و ... برخي از سياست‌هاي اساسي براي توسعه مشاغل در صنعت اطلاعات و صنعت فناوري اطلاعات هستند.
بزرگترين چالش مشاغل جديد ناپايداري آن و نياز آن به يادگيري مستمر است. در كشور ما چالش ديگري نيز وجود دارد كه آن پايين بودن متوسط سطح سواد جامعه است. ايجاد اشتغال با شرايط موجود دشواري‌هايي دارد كه بايستي توسط سازمان‌هاي ذي‌ربط براي آن تدبيري انديشيده شود.

استراتژي‌هاي كلاني را كه دولت بايد اتخاذ كند تا از آن طريق تقاضا توسعه پيدا كند، نيروي انساني تربيت شود، كارآفريني در اين حوزه فعال شود و به عبارتي اشتغال در اين حوزه گسترش يابد عبارتند از:
• توسعة آموزش عالي براي همه به عنوان نياز اساسي جامعة دانايي محور

• توسعة زيرساخت‌هاي ارتباطي كشور
• ايجاد و توسعة پول الكترونيك
• تربيت كارآفرينان اطلاعات
• حمايت از ايده‌پردازي و نوآوري در حوزة فناوري اطلاعات و ارتباطات
• ايجاد نظام كار از راه دور
• بسترسازي براي صادرات خدمات مهندسي، پزشكي، حقوقي و خدمات مشاوره از طريق شبكه
• آموزش هدفمند نيروي انساني با تفكيك برنامه‌هاي دراز مدت، ميان مدت و كوتاه مدت
  صنايع بخش خصوصي نيز نبايد در چالش بهره‌وري و اشتغال، نگران از بين رفتن برخي مشاغل باشند. جهتگيري توسعه به گونه‌اي است که اين بخش نيز به سوي دانايي محوري پيش رفته و فرصت‌هاي شغلي دانايي محور ايجاد خواهد کرد؛ تا از اين طريق هم به بهره وري برسد و هم اشتغالزا باشد.

 

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :

نخستين گام‌ها براي استقرار نظام اطلاع‌رساني در ايران با تأسيس مؤسسه تحقيقات و برنامه‌ريزي علمي‌‌و آموزشي، و مراكز مدارك علمي‌‌و خدمات كتابداري وابسته به اين مؤسسه برداشته شد.

در سال 1966 با مشاركت اعضاي شوراي بين‌المللي مجامع علمي‌‌ *فعاليت‌هاي بين‌المللي از سوي يونسكو با استقرار طرح ايجاد شبكه جهاني مبادله اطلاعات علمي‌‌(يوني سيست*) مورد بررسي قرار گرفت.

بعدها با شركت كارشناسان سازمان‌هاي بين‌المللي اطلاعات علمي‌‌مانند فدراسيون بين‌المللي اطلاع‌رساني‌*مباحث مطروحه در طرح يوني‌سيست مورد نقادي و موشكافي قرار گرفت و نتايج اين مباحث به صورت نشريه‌اي چاپ و منتشر شد.

* -ICSU

* - Unisist

*- Federation International de Documentation - FID.

 

از 4 تا 19 اكتبر 1971 از سوي يونسكو پس از مطالعات فراوان همايش يوني‌سيست در پاريس با شركت 83 نماينده از كشورهاي جهان تشكيل شد.

در اين همايش هيئت نمايندگي ايران از سوي مؤسسه تحقيقات و برنامه ريزي علمي‌‌و آموزشي شركت كرد.

نخستين سند، گزارش دست نويسي از دكتر حسين دانشي و همكاران وي بود كه در سال 1351 براي تعيين وضعيت همايش يوني سيست تدارك شده بود.

به دنبال اين گزارش مقاله‌اي نسبتا مفصل زير عنوان «شبكه جهاني مبادله اطلاعات علمي» در نشريه فني مركز مدارك علمي‌‌به چاپ رسيد كه در آن در باره وضع كشورهاي در حال توسعه اظهار نظر شده بود:

پس از شركت هيئت نمايندگي ايران در همايش يونسكو (1971)، مركز مدارك علمي‌‌وابسته به مؤسسه تحقيقاتي و برنامه‌ريزي علمي‌‌و آموزشي، بررسي‌هايي را در زمينه امكانات اتخاذ سياستي هماهنگ در مورد گردآوري و اشاعه اطلاعات علمي‌‌و فني آغاز كرد .

قرار شد مركز مدارك علمي، گزارشي در اين مورد تهيه كند. اين گزارش در جلسه صاحب نظران مورد بررسي قرار گرفت و پس از انجام اصلاحات، به صورت نهايي چاپ و منتشر شد. در اين گزارش دو نكته اساسي به چشم مي‌‌خورد:

 

تعيين يكي از مراكز به عنوان واحد هماهنگ كننده فعاليت‌هاي مراكز مدارك ايراني و رابط اين مراكز با مجامع و شبكه‌هاي بين‌المللي اطلاع‌رساني و نظارت بر اشاعه درست اطلاعات و برقراري ارتباط كامل علمي‌‌و اطلاعاتي ميان واحدهاي نيازمند دولتي و دانشگاهي.

پيگيري سياست استقرار نظام واحد بازيابي اطلاعات در مراكز مدارك دولتي و استفاده از امكانات و تسهيلات خدمات ماشيني مملكت در جهت سازمان دادن به بازيابي و اشاعه اطلاعات و برقراري رابطه و استفاده از شبكه‌ها و بانك‌هاي اطلاعاتي از طريق نظام‌هاي پيوسته.

در مجموع فعاليت‌هايي را كه در جهت استقرار نظام اطلاع‌رساني و شبكه‌هاي مربوط انجام گرفته،مي‌‌توان چنين جمع بندي كرد:

مركز مدارك علمي‌‌از سال 1350 با ايجاد شوراي هماهنگي مراكز اسناد فعاليت خود را آغاز كرد ‏‏‏‏؛‏‏

هدف مراكز مدارك علمي‌‌از ايجاد شوراي هماهنگي مراكز اسناد ، همكاري و تقويت زير‌بناي ملي اطلاعات علمي‌‌بود؛

با تشكيل شوراي هماهنگي مراكز اسناد و تشكيل شوراي مربوط به يوني سيست توسط كميسيون ملي يونسكو در ايران در سال 1352، كوشش‌ها معطوف به اجراي توصيه‌هاي يوني‌سيست شد؛

در شهريور 1355 پيشنهادهايي در زمينه « سياست اطلاعات علمي‌‌در كشور» ارائه شد؛

در ارديبهشت 1356 با همكاري يونسكو و سازمان برنامه امكان برگزاري « سمينار سياست اطلاعات علمي‌‌فني در كشور» فراهم آمد . اين سمينار امكان تهيه و تدارك « پيش نويس اساسنامه كميته ملي يوني سيسترا ( در خرداد ماه 1356 ) فراهم آورد .

 

قبل از سال 1357 ، دفتر انفورماتيك در سازمان برنامه و بودجه با عنوان يك اداره كل فعاليت‌هاي ماشيني پردازش داده‌ها را اداره مي‌كرد .

از سال 1357 به علت شرايط سياسي كشور پيگيري مسائل مربوط به نظام ملي اطلاع‌رساني تقريبا متوقف گرديد ولي استفاده وسيع از كامپيوتر و تجهيزات وابسته به آن كه از سال‌ها قبل آغاز شده بود ، رو به گسترش نهاد . استفاده وسيع از كامپيوتر در سازمان‌هاي دولتي و پردازش ماشيني اطلاعات و داده‌ها ، نياز به واحد يا سازماني داشت كه بر مجموعه فعاليت‌هاي ماشيني و كامپيوتري داده‌ها و اطلاعات نظارت داشته باشد .

در سال 1359 پس از تصويب قانون تشكيل شوراي عالي انفورماتيك كشور از سوي شوراي انقلاب ، وظايف هدايت و راهنمايي نظام كلي انفورماتيك كشور به عهده اين شوراي عالي گذاشته شد و از طريق دبير‌خانه شوراي عالي انفورماتيك در سازمان برنامه و بودجه به اين سازمان متصل گرديد .

بخش اجرايي امور انفورماتيكي كشور را معاونت انفورماتيك سازمان برنامه و بودجه به عهده گرفت كه فعاليت آن مجموعه‌اي از امور اجرايي ، نظارتي و ارشادي بود .

تا سال 1360 مسئله شبكه ملي اطلاعات و نظام ملي اطلاع‌رساني مسكوت ماند، ولي نياز به ساماندهي وضعيت اطلاع‌رساني در همه زمينه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات دولتي را به فكر انداخت ، و يك سلسله فعاليت‌هاي پراكنده جريان يافت ، و مطالعاتي نيز صورت گرفت. در ميان مجموعه بررسي‌هاي انجام شده، مطالعات مركز اسناد و مدارك علمي‌‌شاخص است. نخستين طرح از سوي مركز اسناد و مدارك علمي‌‌مطرح شد و حتي مطالعات آن پي‌گيري شد و نتايج آن نيز انتشار يافت. اين نتايج با عنوان «طرح پيشنهادي شبكه اطلاع‌رساني علمي‌‌و فني كشور» منتشر شد كه در نهايت به مرحله اجرا نرسيد و در سطح پيشنهاد باقي ماند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

روش انجام کار

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست تجهیزات مورد نیاز :

معرفی دستگاه ها و تجهیزات

ردیف	نام ماشین آلات/ تجهیزات تولید	مشخصات فنی	تعداد	منبع تامین
				داخلی	خارجی
1	pc	MB Asus	10	*
2	Labtap	Dell	4	*
3	Printer	Canon	4	*
4	fax	Sony	2	*
5	ADSL	-	-	*

 

فهرست مواد مصرفی :

ردیف	نام ماده اولیه/ قطعات خریدنی	مشخصات فنی	مصرف سالیانه		منبع تامین
			مقدار	واحد	داخلی	خارجی
1	CD	sony	100		*
2	کاغذ	Copy max	100		*
3	تونر	-	30		*

 

 

 

 

 

 

معرفی تجهیزات و تاسیسات عمومی

ردیف	عنوان تاسیسات	به مقدار مصرف			مقدار مصرف
		محوطه	کارگاه	اداری	بنزین	گازوییل
1	برق		*	*
2	آب		*
3	گاز		*	*
4	تلفن			*
5	سوخت گرمایش		*	*

 

 

مشخصات نیروی انسانی :

معرفی نیروی انسانی

برآورد پرسنل فناوری اطلاعات

ردیف	عناوین شغلی	تعداد	میزان تحصیلات	جنسیت
1	سرپرست	3	کارشناسی ارشد نرم افزار – معماری کامپیوتر - IT	مرد
2	مهندس	10	کارشناس تمامی گرایش های کامپیوتر	مرد / زن
3	حسابدار	3	لیسانس حسابداری	مرد
4	تکنسین	20	فوق دیپلم گرایش های کامپیوتر	مرد / زن

 

 

 

پرسنل اداری و خدمات

ردیف	نوع مسئولیت	تعداد	شرح وظایف
1	مدير	1
2	خدمات	5
3	حسابدار	3

 

 

روش های بازار یابی و تبلیغات :

بازاریابی كوتاه مدت در برابر بازاریابی بلند مدت :

برای ایجاد یك چرخه‌ی فروش پایدار و مسیر رشد مثبت، كسب و كارها به طور معمول درگیر تلاش‌های بازاریابی كوتاه و بلند مدت می‌شوند.تلاش‌های بازاریابی كوتاه مدت باعث افزایش ناگهانی میزان فروش می‌‌شوند و به ندرت دوام می‌یابد. افزایش‌های ناگهانی فروش به طور معمول ناشی از فعالیت‌های تبلیغاتی بازاریابی و یا فروش محصولات در یك محدوده‌ی زمانی خاص است. بازاریابی كوتاه مدت باعث افزایش فروش می‌شود.

 

بازاریابی كوتاه مدت آنلاین

توجه مثبت به محصولات در مجامع عمومی، گروه‌های خبری و یا درون سازمان‌های تجاری می‌تواند باعث افزایش سریع و رشد ناگهانی میزان فروش شود. گفت‌وگوهای گروه‌های خبری از نظر كنترل و زمان‌بندی برای بازاریابان امری دشوار است. از آن جایی كه توجه به محصولات در گروه‌های خبری، بازاریابی كوتاه مدت به شمار می‌آید، بنابراین این نوع بازاریابی نمایش و ارایه‌ی سازمان یافته‌ای برای پشتیبانی و كنترل میزان فروش محصولات ندارد.