مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

فهرست مندرجات

چکیده1

فصل اول: كليات تحقيق

مقدمه 3

تعریف سرمایه فکری 4

فصل دوم: ادبيات تحقيق

پیشینه تحقیق 7

جایگاه سرمایه فکری در دارایی‌های نامشهود 9

اجزای سرمایه فکری 11

سرمایه انسانی 12

سرمایه مشتری 15

سرمایه ساختار 17

فصل سوم: شرح عمليات

دلیل اندازه‌گیری سرمایه فکری 22

مدلهای متداول اندازه‌گیری سرمایه فکری 23

مدل کارت امتیازی متوازن کاپلان‌ و نورتون‌ 24

مدل اسکاندیا نویگیتور 26

مدل جدول سرمایه فکری(درخت شاخص سرمایه فکری) 29

مدل حسابرسی سرمایه فکری 31

مدل هدایتگر دارایی‌های نامشهود اسویبی32

فصل چهارم: جمع بندي و پيشنهادات

جمع‌بندی 36

پیشنهادات تحقیق 38

منابع و مآخذ 39

چکیده

هدف از نگارش این پروژه تبیین مفهوم سرمایه فکری و اجزای آن و همچنین‌ معرفی مدلهای گوناگون اندازه‌گیری سرمایه فکری می‌باشد.در این پروژه ابتدا به تعریف‌ سرمایه فکری و اجزای آن پرداخته شده و در این راستا از نظرات اندیشمندان مختلف‌ استفاده شده است.جهت نیل به این منظور مبانی نظری بررسی شده است.در قسمتهای بعدی ضرورت سنجش و مدلهای اندازه‌گیری سرمایه فکری بیان و نظرات‌ افرادی که این مدلها را ارائه کرده‌اند، منعکس شده است. در اغلب مدلهای ایجاد شده‌ برای سنجش سرمایه فکری،اجزای سرمایه فکری به سه بخش سرمایه انسانی،سرمایه‌ ساختار و سرمایه مشتری تقسیم شده‌اند که درباره هریک توضیح داده شده است.

 کلید واژها:

سرمایه فکری، سرمایه انسانی، سرمایه مشتری، سرمایه ساختار، مدلهای‌ اندازه‌گیری سرمایه فکری.

مقدمه

دنیای کنونی عصر دانایی است.امروزه دیگر مواهب و دارائی‌های طبیعی و مشهود کلید کامیابی جوامع و سازمان‌ها نیست،بلکه برخورداری از سرمایه‌های فکری و مدیریت این سرمایه‌هاست که در عرصه محیط پرتلاطم و چالشی رمز موفقیت‌ محسوب می‌شود.نیاز به اداره و مدیریت کردن داراییهای مشهود از مدتها قبل خود را نشان داده است و البته تاکنون نیز جهت دفع این نیاز اقدامات زیادی صورت گرفته‌ است.فنون و سیستمهای حسابداری در جهت رفع این نیاز به وجود آمده‌اند.بحث‌ مدیریت خرید نیز در این زمینه به کمک مدیران برخاسته است.سیستمهای خرید درست به موقع که توسط ژاپنیها مورد استفاده قرار می‌گیرد، نشان‌دهنده تلاش در زمینه‌ مدیریت داراییهای مشهود است ولی داراییهای نامشهود شرکتها علی‌رغم اهمیت‌ فوق العاده آنها در اکثر موارد نادیده گرفته می‌شوند.

این دسته از داراییها به دلیل ماهیتشان اغلب فراموش می‌شوند و همین امر نیز بر اهمیت آنها می‌افزاید.این داراییها در تعیین جایگاه شرکت در عرصه بین المللی و در تعیین ارزش شرکت بسیار مؤثر است.داراییهای نامشهود هرشرکت بطور موجز عبارتند از نام تجاری شرکت،مشتریان وفادار شرکت،کارکنان راضی،کارکنان خلاق، فرهنگ سازمانی منعطف و پویا،مدیران کارآمد و لایق،جو ریسک‌پذیری سازمان، تصور خوب از شرکت در نزد مشتریان.برای مثال ارزش مارک تجاری کوکاکولا چندین برابر کل ارزش داراییهای این شرکت است.این دسته از داراییها در ایجاد مزیت‌ رقابتی بلندمدت برای شرکتها نقش بسزایی دارند.شرکتهایی که بتوانند این‌ داراییهایشان را به خوبی تشخیص دهند و آنها را مدیریت کنند،نسبت به رقبایشان از عملکرد بهتری برخوردار خواهند بود.به عبارت دیگر مدیریت صحیح این داراییها،در موفقیت شرکتهایی که در دنیای پررقابت امروزه فعالیت می‌کنند نقش انکارناپذیری‌ دارد.سرمایه فکری مبحثی است که به مدیریت و اداره این داراییها می‌پردازد.

تعریف سرمایه فکری

نویسندگان مختلف این واژه را به اشکال گوناگون تفسیر کرده‌اند،اما معنی پر کاربردتر این واژه‌"دانش مفید بسته‌بندی شده"است که آن را دلیل این واقعیت‌ می‌دانند که یک سازمان ارزشمندتر از مجموع دارایی‌های سخت مندرج در ترازنامه‌ خود است.دانش در اینجا باید به مفهومی کاملا وسیع تعبیر شود.فرایندها، سیستم‌های‌ اطلاعاتی،محصولات جدید ارائه نشده،نام‌های تجاری،مهارت‌های کارکنان و فهرست‌ مشتریان همگی می‌توانند بخشی از سرمایه فکری باشند(اولوه،1384،138).

از نظر زمانی این واژه عمدتا در اواسط دهه 1990 به شکلی چشمگیر توجه همگان‌ را به خود جلب کرد.سرمایه فکری‌"موجودی‌"دانشی یک سازمان است که در یک‌ مقطع زمانی خاص در آن وجود دارد.سرمایه فکری شامل تمامی منابع دانش محوری‌ است که برای سازمان ارزش تولید می‌کنند ولی در صورتهای مالی وارد نمی‌شوند (Pablos,2004) .به عبارت دیگر سرمایه فکری عبارتست از:داشتن دانش، بکارگیری تجربه،تکنولوژی سازمانی،ارتباط با مشتری و عرضه‌کننده و نیز توانایی‌های‌ حرفه‌ای که یک مزیت رقابتی در بازار را از آن شرکت می‌کند (Edvinsson Malone,1997) .

تعاریف مختلفی از سرمایه فکری توسط اندیشمندان مختلف در سالهای گذشته به عمل‌ آمده،که به ترتیب زمانی در زیر آورده شده است:

به نظر هال‌3سرمایه فکری ممکن است جزو دارایی‌ها دسته‌بندی شود(مانند مارک، علامت تجاری،قراردادها و پایگاه داده‌ها)،یا به عنوان مهارت شناخته شود(مانند اینکه‌ کارکنان دانشی چگونگی انجام دادن کار را بلد باشند)و یا فرهنگ سازمانی شرکت.

به گفته اسکاندیا ،اجزای سرمایه فکری شاخصی برای ارزش آتی شرکت و توانایی‌ شرکت برای کسب نتایج مالی محسوب می‌شوند.

در تعریفی دیگر به نظر ادوینسون‌ و سالیوان‌ سرمایه فکری دانشی است که‌ می‌تواند به ارزش تبدیل شود.