مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: «كليات پژوهش»

بیان مسئله. 2

اهمیت و ضروری تحقیق.. 4

اهداف تحقیق.. 5

فرضیه های تحقیق.. 5

تعاریف عملیاتی.. 6

 

فصل دوم: «پيشينه پژوهش»

اعتياد و وابستگي به مواد. 9

تاريخچه و ميزان شيوع اعتياد. 13

سبب شناسي: (عوامل موثر بر سوء مصرف مواد)15

عوامل سايكوديناميك.... 15

عوامل ژنتيك ............................................................................................................................. 16

عوامل عصب- شيميايي.. 16

گروه همسالان............................................................................................................................. ............................................................................................................................. 17

نقش خانواده ............................................................................................................................. 17

نظريه فرايند متضاد. 18

الگوي تقويت مثبت... 20

الگوهاي شرطي سازي و يادگيري.. 22

نظريه هاي روان شناختي.. 23

نظريه هاي جامع شناختي.. 24

پيوند افتراقي ............................................................................................................................. 25

نظريه روان پويشي.. 26

مراحل تحول ليبيدولي(رواني، جنسي)و شكل گيري شخصيت... 27

مكتب روان شناسي روابط موضوعي.. 34

مراحل رشد برحسب روابط با موضوع ها34

ملاني كلاين 36

غرايز ......................................................................................................................................... 36

مفهوم موضوع از نظر كلاين.. 37

مواضع دوگانه رشد. 38

محيط مساعد(ويني كات)40

مادر رضايت بخش.... 41

اختلال در دلبستگي.. 42

الگوهاي روان پويشي افسردگي.. 43

خشمي كه متوجه خود شده است... 44

شخصيت فرد افسرده. 45

درماندگي در دستيابي به اهداف... 46

آسيب شناسي افسردگي.. 46

افسردگي و سوء مصرف مواد. 48

بررسي پيشينه پژوهش.... 49

پژوهش در خارج از كشور. 49

پژوهش در داخل كشور. 50

 

فصل سوم: «روش شناسي پژوهش »

طرح پژوهش.... 53

جامعه آماری.. 53

گروه نمونه و روش نمونه گیری.. 53

ابزار پژوهش استفاده از 2 پرسشنامه می باشد شامل.. 54

روش اجرای پژوهش و گردآوری داده ها57

روش تجزیه و تحلیل داده ها57

 

فصل چهارم: «یافته های پژوهش»

الف) توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی.. 59

ب)آزمون فرضیه ها63

آزمون مفروضهاي تحقيق.. 68

 

 

فصل پنجم: « بحث و نتيجه گيري»

بحث و نتیجه گیری.. 74

محدودیت های پژوهش.... 78

پیشنهادات پژوهش.... 79

منابع و مآخذ. 80

ضمائم.. 84

 

بیان مسئله:

هزاره سوم میلادی در شرایطی آغاز می شود که جوامع انسانی با مشکلات عدیده ای در بخش های مختلف روبرو هستند یکی از این مشکلات اساسی گسترش مصرف و سوء مصرف مواد مخدر و بروز اختلالات وابسته شدن است.

سوء مصرف و وابستگی به مواد در بین مردم جهان به عنوان یک بلای خانمان سوز معروف شده است و در حال حاضر به یکی از چالش های بزرگ جوامع انسانی بدل شده است. اکثر متخصصان و نظریه پردازان در زمینه سوء مصرف و وابستگی به مواد در این مورد اتفاق نظر دارند که سوء مصرف مواد را نمی توان یک مسئله فردی، جسمی، روان شناختی و یا اجتماعی دانست(موسسه ملی سوء مصرف دارو 2007)

شیوع سوء مصرف مواد در اغلب نقاط دنیا بالاست و هزینه های زیادی را برای درمان، بازتوانی و اختلال در عملکرد اجتماعی و اقتصادی بر جوامع مختلف تحمیل می کند.

امروزه اعتیاد یکی از بزرگترین معضلات جامعه محسوب می شود. براساس آمار سایت مبارزه با مواد مخدر نزدیک به 2000000 میلیون نفر معتاد در کشور وجود دارد(ستاد مبارزه با مواد مخدر).

سوء مصرف و وابستگی به مواد یک پدیده زیستی، روانی و اجتماعی است که تمام زمینه های زندگی فردی و اجتماعی را در بر می سازد. علاوه بر این اثرات روان شناختی مانند افسردگی، اضطراب و خودکشی؛ تاثیرات رفتاری نظیر سرقت، ضرب و جرح و قتل؛ اثرات شغلی نظیر تاخیر، غیبت، اخراج و بیکاری، تبعات خانوادگی مانند تعارض و روابط زناشویی، خیانت و طلاق و اثرات سوء اخلاقی چون روابط جنسی نامشروع و تجاوز و غیر. از آثار بسیار خانمان سوز سوء مصرف و وابستگی به مواد هستند(ساندرز[1]، 2007؛ رابینسون ویریج، 2003)

رویکردهای متعددی به بررسی سبب شناسی اعتیاد به مواد پرداخته اند و هر یک متناسب با مفروضات خود متغیرهای مختلفی را معرفی کرده اند. غالباً پژوهش های مرتبط با اعتیاد رویکردهای رفتاری و شناختی هستند. این رویکردها اغلب متغیرهای اساسی که آسیب پذیری به اعتیاد را هدف قرار دهند مورد غفلت قرار داده اند در حالی که در کار با معتادین نقش عوامل اساسی همچون روابط موضوعی و افسردگی را برجسته می سازد.

فروید بر نقش روابط اولیه با مادر بر پیامدهای آینده تاکید می کرد. ملانی کلاین در سبب شناسی اختلالات روان شناختی مفاهیم و روابط موضوعی و مواضع اسکیزویید- پارانویید و افسردگی را مطرح کرد.(سنت کلر[2]2000)

کودکان در بدو تولد تا 6 ماهگی در احساس ناامنی به سر می برند و عدم حضور مادر(ابژه)[3] ممکن است، با مرگ مواجه شوند. بنابراین کودک در یک موضع اسکیزویید- پارانویید قرار می گیرد و برای رهایی از اضطراب از دست دادن ابژه به طور مرتب در پی حفظ تصویر خوب از ابژه خود است. بنابراین اضطراب شدیدی را هنگام تماس با جنبه های بد ابژه و ایجاد تصویر یکپارچه از خود و ابژه احساس می کنند.

ادغام این تصاویر خوب و بد مستلزم عبور از افسردگی است آسیب های مرتبط با روابط موضوعی اضطراب شدید مواجهه با افسردگی را با عوامل روان شناختی متعدد من جمله سوء مصرف مواد همراه می سازد.

در واقع فرد در بزرگسالی برای اجتناب از افسردگی، با مصرف مواد، خود را در موضع اسکیزویید- پارنویید حفظ می کند تا همچنان نیازمند ابژه ها باقی نماند.(سنت کلر2000)

مطالعه حاضر به دلیل خلاء های پژوهشی در چارچوب نظریات روان پویشی در زمینه ی سوء مصرف مواد به آزمون مفروضه های نظریات روابط موضوعی در بافت سوء مصرف مواد خواهد پرداخت.

در واقع سوال اصلی این پژوهش این است که روابط موضوعی اولیه و افسردگی به چه میزان توان پیش بینی سوء مصرف مواد را دارند؟

 

 

اهمیت و ضروری تحقیق:

اختلال سوء مصرف مواد یک اختلال عود کننده مزمن است و با مسایل زیادی در حوزه های پزشکی، روان پزشکی، خانوادگی، شغلی، قانونی، مالی و معنوی همراه است. این اختلال نه تنها زندگی فرد را تحت الشعاع قرار می دهد، بلکه نواقص و ناراحتی های زیادی را برای خانواده و جامعه ایجاد کرده و بار زیادی به آن تحمیل می کند.

اعتیاد مانند هر اختلال مزمن دیگری نیاز به مدیریت درمان در طی زمان دارد(دالی و مارلات[4]، 2005، ترمورشوزن و همکاران2005) محدوده نظریه روان پویشی در مورد سوء مصرف مواد بازتاب نظریه های روان پویشی متفاوتی است که در 100 سال گذشته دوره های رواج خود را گذرانده اند. فرمول های روان پویشی اخیر به روابط بین مصرف مواد و افسردگی مربوطند (کاپلان[5]، 2007)

به نظر می رسد توجه به چگونگی پیدایش اعتیاد در چارچوب روابط ابتدایی افراد از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد زیرا آسیب های مرتبط با روابط موضوعی، اضطراب شدید مواجهه با افسردگی را با عوامل روان شناختی من جمله سوء مصرف مواد همراه می سازد.

مطالعه حاضر به دلیل خلاء های پژوهشی در چارچوب نظریات روان پویشی در زمینه سوء مصرف مواد به آزمون مفروضه های نظریات روابط موضوعی و افسردگی در بافت سوء مصرف مواد خواهد پرداخت.

 

اهداف تحقیق:

اهداف اصلی:

پیش بینی وابستگی به مواد براساس افسردگی و روابط موضوعی اولیه در افراد وابسته به مواد

اهداف فرعی:

1) رابطه بین مولفه ی بیگانگی روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد.

2) بررسی رابطه بین مولفه ی دلبستگی ناایمن روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد.

3) بررسی رابطه بین مولفه ی خودمحوری روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد

4) بررسی رابطه بین مولفه ی بی کفایتی اجتماعی روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد

5) بررسی رابطه بین افسردگی بررسی با سوء مصرف و وابستگی به مواد.

 

فرضیه های تحقیق:

1) مولفه ی بیگانگی روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد همبستگی مثبت دارد.

2) مولفه ی دلبستگی ناایمن روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد همبستگی مثبت دارد.

3) مولفه ی خودمحوری روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد همبستگی مثبت دارد.

4) مولفه ی بی کفایتی اجتماعی روابط موضوعی با سوء مصرف و وابستگی به مواد همبستگی مثبت دارد.

5) افسردگی با سوء مصرف و وابستگی به مواد همبستگی مثبت دارد.

تعاریف عملیاتی:

تعاریف نظری:

1) روابط موضوعی:

منظور از روابط موضوعی، روابط بین شخصی است. روابط موضوعی حاکی از بقایای درونی روابط گرفته‌ای است که تعاملات کنونی فرد با دیگران را شکل می دهد(سنت کلر[6]، 2000)

علت انتخاب اصطلاح«موضوع» این است که آنها تصاویر روانی یا تجارب ذهنی متعلق به سایر انسان هایی هستند که ما آنها را به صورت اشخاصی بالغ در ذهن خود داریم(کلدنبرگ[7]،2000)

2) افسردگی:

Dsm-SV-TR اختلال افسردگی را اختلالی با یک یا چند دوره افسردگی بدون سابقه دوره های مانی، مختلط هیجانی تعریف کرده است. شخصی که تشخیص اختلال افسردگی یک قطبی دریافت می کند باید حداقل واجد 4 علامت شامل تغییرات در اشتها و وزن، تغییر در خواب و فعالیت، فقدان نیرو، احساس گناه، مشکلات تفکر و تصمیم گیری، و افکار عود کننده خودکشی است.(کاپلان [8]2007)

3) سوء مصرف و وابستگی به مواد:

الگوی رفتاری اجباری در رابطه با مصرف مواد که نشانه هایی از جمله الگوهای رفتاری استفاده از مواد، مخفی کردن مواد، فراهم نمودن و تمایل زیاد به استفاده مجدد بعد از ترک ماده است (باقری یزدی[9] و همکاران1384)

تعاریف عملی:

1) روابط موضوعی:

در این مقاله منظور از روابط عمومی نمره ای است که آزمودنی در فرم کوتاه آزمون روابط موضوعی (بل[10]، 1986) به دست می آورد.

2) افسردگی:

در این مقاله منظور از افسردگی نمره ای است که آزمودنی در پرسشنامه افسردگی بک[11](1978) به دست آورده است.

3) سوء مصرف و وابستگی به مواد:

الگوهای اجباری رفتاری در افراد مصرف کننده افیون ها که به كمپ هاي ترک اعتیاد تحت نظارت ستاد مبارزه با مواد مخدر در سال 91-90 مراجعه کرده بودند و تحت درمان قرار گرفتند.

 

 

[1]- sanderz

[2]- sant cler

[3]- object

[4]- dally & marlat

[5]- kaplan

[6]- sant cler

[7]- golden berg

[8]- kaplan

[9]- baghery yazdi

[10]- bell

[11]- beck