مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده. 1

مقدمه. 2

طرح مسئله. 3

ضرورت و اهميت موضوع. 3

فصل اول: دشمن شناسی از دیدگاه قرآن

صفات دشمنان از دیدگاه قرآن. 4

دشمن شناسی در روایات... 5

دشمن شناسي در نهج البلاغه. 5

معرفي دشمن يكي از اهداف اساسي معصومين(عليهم السلام)7

اصل مشابهت تاریخی اقوام. 7

واژه های کلیدی مرتبط با شناخت دشمن در قرآن. 8

انواع دشمن از نظر قرآن. 10

ویژگی های منافقان در قرآن. 13

سیاست اصولی دشمن برای مبارزه. 14

سیاست اصولی مبارزه با دشمن.. 16

فصل دوم: تاکتیک های دشمن

تاكتيكهاي دشمنان. 17

انجام فعاليتهاي سازماني و تشكيلاتي.. 18

استفاده ابزاري از چهره هاي مقبول. 21

ايجاد شبهه. 22

مكر و حيله. 24

تبليغات و جوسازي.. 25

ايجاد اختلاف و تفرقه در صف مسلمين (فیلم)26

فرصت طلبي.. 26

استفاده ابزاري از مقدسات... 27

منبع. 28

چکیده

در بحث «دشمن شناسی در قرآن» به جایگاه شناخت دشمن در قرآن پرداخته می شود و طی این شناخت به واژگانی برخورد می کنیم که شناخت دشمن را برای ما بهتر و راحت تر می نماید. در این نوشتار، بیان خواهیم کرد که اصل مطرح شده در قرآن در خصوص برخورد با دشمنان، یک اصل همیشگی و دائمی است و در تمام ادوار قابل استفاده است. در قرآن به انواع دشمنان و در واقع به مراتب دشمنی اشاره شده است. از این رو، هر دسته از دشمنان دارای خصوصیاتی منحصر به فرد می باشند و راهکارهای مبارزه مختص به خود دارند. پس برای مبارزه با آنها باید سیاست های اصولی خاصی را به کار گرفت و دچار افراط و تفریط نگردیم و تنها براساس موازین الهی عمل نماییم.

 

مقدمه

مقاله حاضر در باب دشمن شناسي و شيوه هاي معرفي و شناخت و نيز تقسيم بندي دشمنان فرد وجامعه اسلامي از منظر قران كريم نوشته خانم طیبه پوراوند مي باشد كه با اندكي تلخيص و تغيير در ذيل آورده مي شود :

شناخت دشمن نقش مهم و اساسی در رویارویی انسان با دشمنان دارد، چرا که،اگر توان انسان در رویارویی بسیار باشد ولی اطلاعات کافی را در دست نداشتهباشد شکست خواهد خورد، هر موجود زنده ای دشمن دارد و به میزان گستردگیوجود خود با دشمن بیشتری رو به رو است.

در قرآن به انواع دشمنان و در واقع به مراتب دشمنی اشاره شده است.

از این رو، هر دسته از دشمنان دارای خصوصیاتی منحصر به فرد می باشند وراهکارهای مبارزه مختص به خود دارند. پس برای مبارزه با آنها باید سیاستهای اصولی خاصی را به کار گرفت و دچار افراط و تفریط نگردیم و تنها براساس موازین الهی عمل نماییم.

نظر به این که قرآن هم جامعیت دارد و هم جاودانگی، در می یابیم که هیچ موضوع مهمی در راستای هدایت انسان نیست که در قرآن از آن صحبت نشده باشد به خصوص موضوع مهمی همچون ساختار جامعه اسلامی و عواملی که به طور مثبت یامنفی در ساختار آن موثر است. با تاملی دقیق در آیات در خواهیم یافت که تاچه اندازه قرآن کریم نسبت به «شناساندن دشمن» حساسیت نشان داده است; به طوری که بیش از هزار و پانصد آیه از آیات قرآن پیرامون دشمن شناسی است. این آیات، انواع دشمنان مومنان و نظام اسلامی، ابزار و شیوه های دشمن و راههای مقابله با آنان را به مسلمانان می آموزد.

 

طرح مسئله

با پيروزي انقلاب اسلامي، دشمنان اسلام بيش از پيش خود را براي مقابله با اسلام ناب آماده کردند. آنها همواره سعي نمودند تا از راه هاي گوناگون کيان و عظمت اسلام را متزلزل سازند; بنابراين براي دفاع از حريم اسلام و انقلاب اسلامي در مرحله اول بايد دشمن را شناسايي کرد و سپس با تاسي به اولياي الهي روش برخورد با آنان را آموخت; زيرا دشمن با چهره هاي گوناگون ظاهر مي شود و براي هر زماني بايد سلاحي متناسب با آن زمان را به کار گرفت.

سوال هايي که در خصوص بحث «دشمن شناسي» در قرآن مطرح است، اين است که آيا براي شناخت دشمن فقط بايد به لفظ «عدو» بسنده کرد و يا اين که الفاظ ديگري هم راهگشاي اين بحث است؟ آيا اصول بيان شده در قرآن در همه ادوار قابليت اجرايي دارد؟ و آيا دشمنان در قرآن معرفي
شده اند؟

 

ضرورت و اهميت موضوع

شناخت دشمن از ضروريات اوليه هر مبارزه است و از طريق آن مي توان بقاي خود و جامعه را تضمين كرد. در طول تاريخ جوامع, تمام شكست ها ناشي از بي توجهي به دشمن بوده است.

امروز, قدرت هاي بزرگ با ايجاد سازمان ها و تشكيلات اطلاعاتي و جاسوسي و اختصاص بودجه هاي كلان براي اين مراكز, تلاش مي كنند تا دشمنان بالقوه و بالفعل خود را شناسايي كنند و قبل از آنكه نقشه دشمنان كارساز شود آن ها را درهم شكنند. اين تشكيلات در تصميم گيري و برنامه ريزي هاي اساسي اين دولت ها نقش مهمي دارند.

در مكتب رهايي بخش اسلام نيز درباره شناخت دشمن, توصيه هاي فراوان شده است.

صفات دشمنان از دیدگاه قرآن

قرآن كریم نیز به شناخت دشمن، برای حفظ و سلامت جامعه سفارش كرده و در قالب داستان های عبرت آموز به معرفی دشمنان توحید در اشكال گوناگونی چون شیطان شناسی، منافق شناسی، طاغوت شناسی و كفار و مشركان اشاره می كند.

قرآن شناخت اهداف دشمنان اسلام و جامعه اسلامی را از حساس ترین وظایف مسلمانان عنوان می كند. مهمترین ویژگی دشمنان اسلام ازنظر قرآن، پیمان شكنی آن ها است. قرآن كریم در این زمینه می فرماید:«كیف وان یظهروا علیكم لایرقبوافیكم لا ولاذمه » چگونه (پیمان مشركان ارزشی دارد) درحالی كه اگر بر شما غالب شوند نه ملاحظه خویشاوندی با شما را می كنند و نه پیمانی را (پایبند هستند).

قرآن دشمنان اسلام را دارای خصلت های ناپسندی نظیر نژادپرستی، قانون شكنی، خوی استكباری و.. می داند. در آیه پنجم سوره حجر و در آیه 96 سوره بقره یكی از ویژگی های دشمنان اسلام دنیاپرستی عنوان شده است.

در آیه 54 سوره نساء و آیه 105 سوره بقره حسادت و بدخواهی یكی دیگر از خصلت های ناپسند دشمنان شمرده شده است.

همچنین در آیه 100 سوره اسراء و آیه 53 سوره نساء و آیه های 75 و 119سوره آل عمران و آیه 74 سوره نساء و آیه 175 سوره آل عمران و آیه 71 سوره طه و آیه 22 سوره انفال تنگ نظری، خیانت، خشم و كینه، شیطان صفتی، خود را قیم مردم دانستن، و بالاخره بی شعوری، از خصلت های ناپسند دشمنان اسلام محسوب شده است.

 

قرآن در جای دیگر خطر دشمن را چنین بیان می كند:

«اگر (دشمنان) بر شما دست یابند همچنان با شما دشمن اند و دستان شان (به زور) و زبان هایشان (به تبلیغات) به بدی به سوی شما باز است و دوست دارند كافر شوید و از ارزش های خویش دست بردارید.»

 

دشمن شناسی در روایات

همچنین درباره لزوم شناخت دشمن احادیث فراوانی از پیامبر اكرم(ص) و ائمه معصومین(ع) وجود دارد كه به پاره ای از آن ها اشاره می كنیم:

پیامبر(ص) درباره ضرورت شناخت دشمن می فرماید:

«ألا و ان أعقل الناس عبد عرف ربه فأطاعه و عرف عدوه فعصاه»

آگاه باشید، عاقل ترین مردم كسی است كه خدایش را بشناسد و از او پیروی كند، و دشمن را نیز بشناسد و آنگاه نافرمانیش نماید. در حدیثی دیگر پیامبر(ص) می فرماید:

«مردم اگر به ده چیز شناخت پیدا كنند، سعادت دنیا و آخرتشان تأمین است، كه یكی از آن امور شناخت ابلیس و یاورانش می باشد.»