مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

 

فهرست مطالب

 

مقدمه1

فصل اول:كاستن فاصله بين دولت وشهروند3

1-1 كاستن فاصله بين دولت و شهروند 3

1-2 معماري كلان دولت الكترونيك 4

1-3 نقش شبكه در ارتقاء سطح كارآيي دولت و شهروندان 5

1-4 شبكه ملي پر سرعت 6

1-5 تاثير شبكه بر فعاليت هاي تجاري 7

1-6 تاثير شبكه بر آموزش وسطح سلامت جامعه 8

1-7 دولت ها و شبكه پرسرعت 12

1-8 نمونه هاي واقعي از سياست گذاري دولت ها 12

1-9 جهت گيري دولت ها به ايجاد دولت الكترونيك 14

1-10 تعاريف و فرضيات دولت الكترونيك 16

1-11 ارائه سرويس هاي شروند گرا 17

1-12 عوامل موفقيت دولت ها در پياده سازي دولت الكترونيكي 19

1-13 اولويت ها در تحقق فاز دوم دولت الكترونيكي 23

1-13-1 طراحي سازماني 24

1-13-2 آموزش و مهارت 24

1-13-3 محرمانه بودن اطلاعات و امنيت 25

1-13-4 پورتال دولت 25

1-14 سازمان هاي مجازي متصل به هم 28

1-15 مزاياي خاصيت تلفيق فرآيندهاي چند سازمان در يك سازمان مجازي 29

1-16 تاثير شبكه بر معماري هاي قديمي 31

1-17 چند ويژگي مهم در مدل جديد مديريت مراكز كامپيوتينگ 34

1-18 محورهاي مديريت IT در سطح كلان در مدل قديمي 35

1-19 مديريت IT و ارتباط آن با مديريت كار 35

1-20 جايگاه استاندارد در مديريت جديد زيرساخت هاي IT 44

1-21 روش بررسي وضعيت موجود 47

1-22 ارتباط Sarbanes-Oxley با معماري كلان 48

1-23 مدل CMM 49

1-24 مدل ISO 15504 50

1-25 مدل CoBIT 51

1-26 مدل هاي تعريف و تحليل هدف52

فصل دوم:مقدمه اي بر ايجاد مراكز داده53

2-1 مركز داده چيست؟ 53

2-2 تعاريف مختلف مركز داده 54

2-3 مقدمه اي بر ايجاد مراكز داده 56

2-4 نياز به مركز داده و خواص قابل توجه آن از نظر فني 66

2-5 انقلاب بعدي در IT چيست؟ 68

2-6 ساختار مراكز داده 70

2-7 درك پيچيدگي 73

2-8 Utility Computing پاسخ سئوال است 74

2-9 مجازي سازي گام اول است 75

2-10 ملاحضات فني در طراحي مراكز داده 76

2-11 مدل فني استاندارد مركز داده 80

2-12 تصوير كلان از مركز داده 81

2-13 طرح تجاري مركز داده 82

2-14 آشنايي با مفاهيم جديد در حوزه مراكز داده 85

2-14-1 Utility Computing يا On-Demand 85

2-15 Organic ITو سيستم هاي خودگردان 87

2-16 مجازي سازي 99

2-16-1 مجازي سازي روي سرويس دهنده ها 106

2-16-2 مجازي سازي از طريق كلاسترينگ برروي سرويس دهنده ها 106

2-16-2-1 كمي بيشتر درباره Grid 108

2 -16-3 مجازي سازي در منابع ذخيره سازي 109

2-16-3-1 مجازي سازي در سطح بلاك 110

2-16-3-2 مجازي سازي در سطح فايل 110

2-17 مدل جديد کار برايSSP ها 110

2-18 مجازي سازي در سطح شبكه 112

2-19 مجازي سازي در سطح برنامه هاي كاربردي 112

2-20 مديريت مركز داده 114

2-21 خدمات وب 117

2-22 تفاوت RDMA با TOE 117

2-23 تاريخچه ي خدمات مبتني بر وب 119

2-24 شرکت هاي برتر و فناوري مناسب 123

فصل سوم : شرايط محيطي126

شرايط محيطي126

فصل چهارم : آشنايي عميق تر با طراحي ومعماري مراكز داده131

4-1 مركز داده به عنوان انباره ي داده 131

4-2 مركز داده به عنوان LOB 131

4-3 مركز داده به عنوان مركز گواهي هويت 132

4-4 مراكز طلاعات در آمريكا 132

4-5 برون سپاري و مراكز داده 134

4-6 مشخصات يك Data Center 135

4-6-1 در اختيار داشتن اتصالات مختلف به اينترنت از طريق ISP و ICPهای مختلف 135

4-6-2 وجود سيستم قدرت پشتيبان 135

4-6-3 وجود سرورهای متعدد 135

4-6-4 مشخصات فيزيكی 136

4-7 نحوه در اختيار گرفتن يك سرور وب 136

4-8 معيارهاي طراحي مراكز داده 137

4-9 ساختار و اجزاء 138

4-9-1 لايه Aggregation 139

4-9-2 لايه Front- End 139

4-9-3 لايه برنامه‌هاي كاربردي Application 140

4-9-4 لايهBack-End 140

4-9-5 لايه ذخيره سازي Storage 141

4-9-6 لايه انتقال 141

4-10 سرورها درData Center 141

4-10-1 Intranet server farm

142

4-10-2 Internet server farm 142

4-10-3 Extranet server farm 142

4-11 Data Center هاي توزيع شده 142

4-12 سرويس‌هاي Data Center 143

4-12- 1 سرويس‌هاي زيرساخت 143

4-12- 1- 1 سرويس‌هاي لايه 1 يا سرويس‌هاي شهري 143

4-12- 1- 2 سرويس هاي لايه 2 144

4-12- 1-3 سرويس هاي لايه 3 144

4-12- 2 سرويس هاي هوشمند شبكه‌اي

144

4-12- 3 سرويس‌هاي Server Farm 145

4-12- 4 سوئيچينگ محتوا (Content Switching) 145

4 -12- 5 سرويس Caching 145

4 -12- 6 SSL Termination 146

4-12- 7 Content Transformation 146

4-12- 8 سرويس هاي ذخيره سازها 146

4-12- 9 سرويس هاي امنيتي 147

4-12- 10 ‌ليست هاي كنترلي دسترسي (Access Control Lists (ACL)) 147

4-12- 11 Firewall ها 147

4-12- 12 سرويس‌هاي مديريتي 148

فصل پنجم : راه اندازي مركز داده در ايران149

5-1 راه اندازي مركز داده در ايران 149

5-2 ضرورت راه‌اندازی Data Center در ايران 149

5-3 مزايای راه‌اندازی Data Center در ايران 149

5-4 مزايای در اختيار داشتن Data Center در آينده 152

5-5 بررسي موانع مركز داده ها در ايران 153

5-5-1 موانع سخت افزاري 153

5-5-2 موانع نرم افزاري 153

5-6 ضوابط صدور مجوز ايجاد مجتمع خدمات اينترنت به بخش خصوصي 156

5-6-1 تعاريف 156

5-6-2 مقررات مربوط به واگذاري مجوز مجتمع اينترنتي 155

5-6-3 مدارك لازم جهت ايجاد مجتمع خدمات اينترنت به بخش خصوصي IDC 156

خلاصه ونتيجه گيري157

فهرست منابع158

 

مقدمه

Data Center چيست ؟ تا قبل از دهه 90 استفاده از اينترنت برای مردم عادی به سادگی امكان‌پذير نبود، چرا كه استفاده از امكانات اينترنت نياز به دانش خاصی داشت. محيط خط فرماني(Command Line) و ساختار غير گرافيكی اينترنت سبب شده بود كه كاربران عادی علاقه چندانی به استفاده از اينترنت نداشته باشند. در اوايل دهه 90، پس از به وجود آمدن مفهوم وب در اينترنت (سال 1993 ) و پروتكل HTTP كه به سادگی امكان به اشتراك گذاشتن مستندات در اينترنت را در اختيار كاربران قرار می‌داد، روز به روز بر تعداد كاربران اينترنت افزوده شد. از سوی ديگر با اضافه شدن كاربران اينترنت، حجم مستندات نيز روز به روز افزايش يافت. مسلماً خطوط سابق اينترنتی و سرورهای موجود، توانايی جوابگويی به خيل عظيم كاربران را نداشتند. همچنين با زياد شدن كاربران و بالا رفتن حجم مستندات، و نيز سادگی انتشار اطلاعات در اينترنت، مفاهيم تجاری نيز وارد عرصه اينترنت شدند. شركت‌های تجاری نياز به سرورهايی داشتند كه اين امكان را به آنها بدهد كه به سادگی و با سرعت بتوانند اطلاعات خود را در اختيار مشتريان و كاربران خود قرار دهند. بالطبع اين امكان وجود نداشت كه هر شركت يا سازمانی كه قصد راه‌اندازی سايت‌های اينترنتی را دارد، خود راساً اقدام به راه‌اندازی سرور خود كند، چرا كه با وجود كاربران زياد اين سايت‌ها و حجم بالای ترافيك، نياز به اتصال‌هايی با سرعت‌های بسيار بالا وجود داشت كه مسلما حتی در صورتی كه اين امكان از لحاظ عملی وجود داشته باشد، هزينه بالايی را می‌طلبيد. راه‌حلی كه برای اين مشكل به نظر رسيد، راه‌اندازی مراكز خاصی تحت عنوان Data Center يا مراكز داده‌ای بود. CenterData ها با در اختيار داشتن اتصالات پرسرعته‌ای به اينترنت، و همچنين در اختيار داشتن سرورهای قوی و متعدد، امكان راه‌اندازی سرورهای وب را برای عموم مردم ممكن ساختند. شركت‌های تجاری و مردم می‌توانستند با اجاره كردن فضای محدودی در اين سرورها، سايت‌های وب خود را معرض ديد عموم قرار دهند. برخی شركت‌های بزرگ نيز با توجه به نياز خود، اقدام به اجاره كردن يك سرور در مركز داده‌ای می‌كردند و آن را از راه دور با ابزارهای خاص كنترل می‌كردند. اكنون با توجه به رشد سريع اينترنت، روز به روز به تعداد Data Center ها اضافه می‌شود به طوری كه در حال حاضر در اكثر كشورهای پيشرفته اين مراكز وجود دارند. تمركز اين مراكز بخصوص در كشور امريكا بسيار زياد است. دليل آن ارزان بودن نرخ اتصال به اينترنت و همچنين در دسترس بودن سرعت‌های بالا می‌باشد. برخی از اين Data Center از طريق خطوط مختلف فيبرنوری، پهنای باندی بيش از Gbps4 را در اختيار دارند و تعداد سرورهای اين Data Center معمولا بيش از 1000 است كه بر اساس مشخصات به متقاضيان اجاره داده می‌شود. پارامترهای زيادی در قيمت اجاره ماهانه يك سرور تاثيرگذار است كه می‌توان به سرعت CPU، مقدار حافظه RAM و اندازه Hard Disk ، حداكثر ترافيكی كه ماهانه در اختيار هر سرور قرار می‌گيرد، سيستم عامل سرور و همچنين سابقه مركز داده‌ای بستگی دارد.امروزه با رشد نيازهاي كاربران به سرويس‌هاي مختلف، مراكز داده جهت در بر گرفتن تجهيزات، اطلاعات و برنامه‌هاي كاربردي حساس در فضايي كاملاً مطمئن و داراي قابليت گسترش طراحي شده‌اند. برطبق تعريف ارايه شده ازجانب Renewable Energy Policy، مراكز داده متشكل از اجزاي ضروري زير ساختي هستند كه كار پشتيباني از اينترنت و تجارت‌الكترونيكي و بخش‌هاي ارتباطات الكترونيكي را به عهده دارند و در نتيجه تمامي سرويس‌هاي ارايه شده در آن‌ها بايد دقيق، مطابق برنامه و بدون كوچكترين وقفه‌اي عمل نمايند. به طور كلي مراكز داده به عنوان مكاني جهت فراهم آوردن موارد زير تعريف مي‌شوند: ذخيره سازي، مديريت، پردازش و تبادل اطلاعات ديجيتال و همچنين فراهم آوردن سرويس‌هاي كاربردي يا مديريت جهت پردازش‌هاي اطلاعاتي.

 

 

فصل اول

1-1-كاستن فاصله بين دولت و شهروند

دولت هاي پيشرفته با دشواري هاي حساس و جديدي روبرو هستند. آنها مي بايست سرويس هاي خود را با توجه به افزايش انتظارات شهروندان و مراكز تجاري در سطح كشور و بدون ايجاد هر گونه تنش در سطح جامعه ، حفظ ، و دائماً آنها را ارتقا دهند و بوروكراسي هاي اداري را تبديل به سرويس هاي شهروند- محور و كارآمد كنند ، تا بدين وسيله با سرعت وكيفيتي كه در ارائه خدمات خود عرضه مي نمايند ، بتوانند در سطح جهاني و ملي رقابت كنند.

ايجاد دولت الكترونيك ، روشي موفقيت آميز براي كاستن آن دشواري هاي بوروكراتيك در كنار بالا رفتن سطح انتظارات شهروندان بوده و مي باشد و به منظور ارائه خدمات دولت الكترونيكي، وجود يك زير ساخت اطلاعاتي در سطح ملي واجب است و نائل آمدن به اهداف دولت الكترونيك مستلزم در اختيار داشتن بستر انتقالي قابل دسترس براي تمامي شهروندان در سطح كشور است. اين بستراطلاعاتي بايد داده هاي مهم و حياتي را با امنيت كامل و سرعت بالا در ميان سازمان ها و شهروندان جا به جا كرده و بتواند به راحتي قابليت هاي جديد را به سرويس هاي موجود خود، بدون آنكه به كيفيت سرويس هاي موجود لطمه اي وارد شود، اضافه كند.

انگيزه ايجاد دولت الكترونيك در حقيقت ترميم نحوه ارتباطات بين دولت با شهروندان، سازمانها و نهادهاي دولتي و خصوصي در همه سطوح است. دولت الكترونيك خواهان نگاهي مجدد به دشواري هاي موجوددر ارائه سرويس هاي دولتي به شهروندان است. دولت الكترونيك سعي در حل مشكلات مشترك بين سازمان هاي دولتي دارد. دولت الكترونيك مي كوشد ارتباط خودرابا بخش هاي خصوصي مستحكم تر كرده ، و آن را ارتقا بخشد.در سال هاي اخير،شاهد فاصله گرفتن خدمات عمومي ارائه شده توسط دولت از سطح انتظارات شهروندان در جامعه هستيم و اين فاصله بخصوص در بخش هايي كه شهروند در مقام يك مشتري از دولت سرويس مي گيرد(همچون بانكداري و سرويس هاي گمركي) به وضوح خود را نشان مي دهد.دولت ها ،ديگر قادر به حفظ و ارتقا سرويس هاي خود به روش سنتي جهت برآوردن نيازهاي جامعه نمي باشند،مگر اينكه متوسل به ابزارهاي جديدي جهت حفظ كيفيت سرويس هاي خود در سطح جامعه شوند.دولت الكترونيكي يكي از آن ابزارهايي است كه توانسته است در كم كردن فاصله بين شهروندان و دولت نقش بسزايي داشته باشد وشعار خود را در اين راستا، برخورداري از سرويس هاي دولتي با ويژگي هايي چون دسترسي همگاني،عدالت اجتماعي،پاسخگويي و بهره وري در تمامي سطوح مي داند.

در پاسخ به نياز شهروندان و بطور كلي مشتريان دولت از هر صنفي كه باشند،دولت هاي پيشرفته در سطوح استاني و كشوري خود اقدام به ايجاد دولت هاي محلي و مركزي نموده اند كه بتوانند به شهروندان خود بهترين سرويس را ارائه دهند.تمامي دولت هاي استاني در آن كشورها،حداقل،نقشه راه ارائه سرويس هاي هر چه بهتر و شهروند-محور خود را تدوين كرده اند.

كشورهاي مختلف در ارائه راهكارها و سرويس هاي خود به شهروندانشان،استراتژي هاي مختلفي را دنبال مي نمايند،ولي همه كشورهادر پياده سازي پروژه دولت الكترونيكي خود،حداقل در دو فاز با هم مشترك هستندكه در ذيل به آنها اشاره مي شود.

اولين گام در ايجاد يك دولت الكترونيك،استفاده از فناوري اينترنت و وب جهت اطلاع رساني به شهروندان به صورت بهتر،و تبادل اطلاعات در ابتدائي ترين سطح،از طريق فرم هايي است كه بر روي سايت هاي دولتي قرار داده مي شود.اين فاز بسيار ساده و ابتدائي خواهد بود اما براي فازهاي بعدي به سرمايه گذاري بيشتر و بكارگيري نيروهاي متخصص تري نياز مي باشد.

فاز دوم در راستاي تحقق دولت الكترونيك،حركت از سوي تبادل اطلاعات ساده و اوليه به سمت تغيير شكل تبادل اطلاعات با دولت و تحول در نحوه پردازش آنها توسط دولت است.اين فاز عمدتاً بر روي حذف محدوديت هاي برقراري ارتباط با دولت متمركز مي شود تا دولت را به دولتي كارآمد و شهروند-گرا تبديل مي كند. دولت در اين فاز نه تنها سريعتر و هوشمندانه تر به شهروندان پاسخ مي دهد،بلكه خود نيز،با شهروندان به صورتي متفاوت برخورد خواهد كرد.از مهمترين مزاياي اين فاز مي توان به موارد زير اشاره داشت:

1. ارتباط بهتر بين دولت و آنچه توسط دولت كنترل مي شود(محيط تعاملي بهتر).
2. ارائه خدمات دولتي به شهروندان با هزينه كمتر،بهره وري بهتر و كيفيت بالاتر.
3. سطح بالاتري از ارتباطات بين شهروندان و دولت بدين صورت كه با كمرنگ تر شدن ارتباطات فيزيكي بين آن دو،عملاًسطح اطمينان در تعاملات آنها بالاتر مي رود.
4. بالا بردن ظرفيت دولت در تحليل و كنترل اطلاعات شهروندان و نتيجتاً ارائه خدمات بهتر با توجه به اطلاعات كسب شده.

 

1-2- معماري كلان دولت الكترونيك

همان طور كه قبلاً هم ذكر شد،اولين گام در تحقق دولت الكترونيكي،كاهش هزينه ها و افزايش سطح رفاه و آسايش شهروندان است.فاز بعدي،تغيير در نحوه برخورد و تعامل دولت و شهروندان و به عبارتي ديگر،دگرگوني در نحوه تعامل آنها است. در انتهاي اين دو فاز،شهروندان به ابزارهايي مجهز شده اند كه توسط آنها مي توانند با دولت خود، به صورت هدفمند در بالاترين سطح تعامل نمايند.

در چنين شرايطي،دولت از نظر شهروندان،همچون يك سازمان تك واحدي بزرگ به نظر مي رسد.به همين دليل،براي ارائه چنين سطحي از خدمات،دولت مي بايست زيرساخت هاي مشترك بين سازمان هاي مختلف خود را درلايه هاي اصلي فناوري،برنامه هاي كاربردي و زيرساخت شبكه ملي ايجاد كند.

به منظور ايجاد شبكه هاي هوشمند بين سازمان ها و نهادهاي دولتي،معماري شبكه بايد به صورتي باشد كه سه ويژگي انعطاف پذيري ،يكپارچگي و انطباق پذيري را در بر داشته باشد.علاوه بر آن،اين شبكه بايد مصون و قابل اعتماد باشد.سرويس هاي زير ساخت اطلاعاتي بايدبراي تمام شهروندان با سرعت بالا در دسترس باشد و اين شبكه از سيستم كنترل ترافيك برخوردار گردد. هوشمندي اين شبكه بايد در سطح تشخيص نوع داده ها باشد،امنيت كامل داشته و سرويس هايش يكپارچه بوده،يعني داده،صدا و تصوير يكجا در كنار هم بوده و مديريت متمركز داشته باشد(شكل 1-1)

شكل1-1)ويژگي هاي سرويس هاي دولت الكترونيك برروي مسير اطلاعاتي ملي

 

1-3- نقش شبكه در ارتقاء سطح كارآيي دولت و شهروندان

درك اين موضوع كه دسترسي با سرعت بالا به سرويس هاي دولتي و تعامل شهروندان با دولت تا چه حدي مي تواند در ارتقاء استاندارد زندگي شهروندان مؤثر باشد،موضوع مهمي است كه به صورت خلاصه به آن اشاره مي كنيم.دسترسي به اطلاعات با سرعت بالا،تاثيري را در قرن بيست و يكم در جامعه بشري دارد كه تلفن در قرن بيستم داشت.

در جامعه دانايي محور،تاثير زير ساخت اطلاعاتي پرسرعت در ارتقاء سطح دانش و استاندارد شهروندان در اغلب سطوح(مانند تجار،دانش آموزان،پزشكان،معلمين،وكلا،كارمندان دولتي،سياستمداران،دانشمندان،مهندسين و بخش زيادي از ديگر شهروندان)،بسيار واضح و روشن است.كاربردهايي كه به واسطه وجود زيرساخت اطلاعاتي سريع در كشور مي تواند شكل گيرد،بخصوص در زمينه هاي آموزش،بهداشت عمومي وتجارت،كاملاً آشكار است.به عبارت ديگر عدم وجود شبكه پر سرعت و در دسترس براي شهروندان در دنياي فردا،همچون عدم وجود تلفن و موبايل در دنياي امروز براي آنان است كه واقعاً غير قابل تصور است.

وجود شبكه پرسرعت در كل كشور،باعث يكپارچگي هر چه سريعتر دولت با بخش خصوصي شده و به سرعت،كارآمدي سطح خدمات دهي به شهروندان را ارتقاء مي بخشد.اگر بخواهيم از تجربه دولت هاي موفق در ايجاد چنين زير ساختي استفاده كنيم،متوجه خواهيم شد كه اين دولت ها،ايجاد بخش هايي از چنين زيرساختي را به واحدهاي خصوصي واگذار كرده اند تا در سريعترين زمان ممكن بتوانند به ارائه سرويس هاي مذكور،با كيفيت مطلوب بپردازند.چنين دولت هايي،براي جذب سرمايه گذاري خصوصي در اين خصوص و تشويق آنها در مشاركت در رشد و گسترش شبكه،به حمايت و قانون گذاري در اين زمينه پرداخته اند.در خصوص رشد شبكه و افزايش سرعت آن، دولت ها به موارد زير توجه خاص داشتند:

1. از ميان بر داشتن قوانيني كه به هر نوعي مي تواند براي سرمايه گذاري در خصوص شبكه پرسرعت محدوديت هايي ايجاد كند.
2. مشاركت و سرمايه گذاري مستقيم در پروژه هايي كه در راستاي ايجاد شبكه ملي پرسرعت مي باشد.
3. مشاركت با بخش خصوصي جهت توسعه زيرساخت هاي پرسرعت.
4. كاهش سطح دريافت ماليات براي سرمايه گذاراني كه در خصوص ايجاد شبكه هاي پرسرعت سرمايه گذاري كرده اند.

در ادامه نقش وجود زيرساخت اطلاعاتي پرسرعت را در زمينه هاي مختلف تجاري،اجتماعي و دولتي،البته از منظر جنبه هاي كلان آن،مورد بررسي قرار خواهيم داد.

1-4- شبكه ملي پرسرعت

بطور كلي شبكه هاي با ظرفيت بالا به شبكه هايي اطلاق مي شوند كه بتوانند سرويس هاي اينترنتي يا اينترانتي را با سرعت بالا به كاربران نهايي ارائه دهند.سازمان ها و شركت ها براي ارائه چنين سرويسي به كاربران از فناوري هاي مختلفي همچون مودم هاي كابلي،خطوط DSL ¹ ،اتصالات بي سيم،ماهواره وكابل هاي فيبر نوري استفاده مي كنند.شبكه هاي پرسرعت تنها راه ارائه خدماتي هستند كه احتياج به سرعت بالا دارند(خدماتي همچون انتقال صدا،ويدئو كنفرانس و دانلودفايل هاي بزرگ).

تا همين چند سال پيش شبكه هاي پرسرعت به شبكه هايي اطلاق مي شد كه حداقل 256 كيلو بايت در ثانيه،سرعت دريافت و 128كيلو بايت در ثانيه سرعت ارسال داشتند.ولي اين نوع تعاريف رفته رفته تغيير مي يابند و آنچه امروز شبكه پرسرعت و پرظرفيت ناميده مي شود،مي تواند فردا يك شبكه كم سرعت و كم ظرفيت تلقي گرددبه همين دليل،بسياري معتقدندشبكه هاي پرظرفيت را نبايدبراساس سرعتي كه درانتقال داده ها دارند،تعريف نمود،بلكه آنها را بايد بر اساس ميزان ظرفيتي كه در ارائه سرويس به كاربرانش دارند،تعريف كرد.به عنوان مثال يك ارتباط ويدو كنفرانس واقعي،به 2 مگابايت بر ثانيه ظرفيت احتياج داردوشايدتاچندسال ديگربراي ارتباطات ويدئويي به ظرفيت كمتري نياز داشته باشيم.لذانيازبه پهناي باندتابعي از زمان و نوع فناوري مي باشد.

 

 

1. Digital Subcriber Line

سازمان هاي مسئول درايالت متحده معتقدندشهروندان و شركت ها بايد به زودي پهناي باند 100 مگابيت بر ثانيه را درهرجايي وبه راحتي دراختيارداشته باشند.كاربران يك شبكه پرسرعت،هميشه متصل به شبكه بوده ونيازي به شماره گيري نخواهند داشت.

ميزان استفاده از شبكه نيز موضوعي است كه دردولت هاي پيشرفته به آن پرداخته اند و دولت ماهم بايد به آن التفات داشته باشد.به عنوان مثال در يكي از گزارش هاي منتشر شده توسط OECD¹ اينطور اظهار شده كه در مناطق تحت پوشش آن سازمان،400 ميليون كاربر موبايل و بيش از 500 ميليون مشترك تلفن ثابت معمولي وجود دارد و حدود 150 ميليون كاربر از طريق شماره گيري به اينترنت متصل مي شوند و اين در حاليست كه تنها 22 ميليون نفر،مشتري خطوط پرسرعت اينترنت در هر كشور و منطقه با توجه به منطقه آن كشور مي تواند متفاوت باشد.

IDC پيش بيني كرده است كه تا آخر سال 2005 ميزان ترافيك داده اي نسبت به ترافيك از نوع صدا،حدود 9 برابر خواهد بود.اين افزايش ناشي از استفاده هر چه بيشتر كاربران خانگي و تجاري از شبكه هاي پرسرعت است.

رساندن اينترنت پر سرعت به تمامي مناطق كشور از جمله مسائل مهم ديگري است كه دولت ها به آن پرداخته اند.به عنوان مثال مي توان به كشور ايرلند اشاره كرد كه به منظور تحويل شبكه پرسرعت به مناطق روستايي كشور خود،تنها در سال 2001،به ميزان 75 ميليون يورو سرمايه گذاري كرد.دولت ايرلند انتظار دارد كه با كمك بخش خصوصي اين عدد جمعاً به 250 ميليون يورو در كل برسد.

 

1-5- تاثير شبكه بر فعاليت هاي تجاري

در سال 2002 تحقيقاتي توسط دو دانشگاه كاليفرنيا و بركلي و همچنين انستيتوي بروكينگ در ايالت متحده انجام شد تا اثر بكارگيري شبكه را در فعاليت هاي تجاري در ايالت متحده و اروپا بررسي و منتشر نمايند.در اين تحقيق بيش از 300 شركت از اروپا و ايالت متحده شركت داشتند كه پس از بررسي مشخص شد،اينترنت در ايالت متحده تا 48 درصد و در اروپا تا 30 درصد در پروژه هايي كه تا سال 2010 انجام خواهد گرفت بهبود حاصل خواهد نمود.

در گزارشي كه توسط گروه Yankee در اپريل 2002 منتشر شد،اعلام شد كه وجود اينترنت پرسرعت بيشترين تاثير را در كارآمدي نيروي انساني گذاشته است.58 درصد از شركت هاي مورد بررسي معتقد بودند كه اينترنت پرسرعت باعث افزايش راندمان كارمندان آنها شده است.ارتباطات سريع اجازه مي دهد فعاليت هاي تجاري با سرعت و راندمان بالاتري انجام پذيرد.اين فعاليت ها شامل

 

 

 

1.Organization For Economic and Development

خريد و فروش Online ، كنترل سرويس ها و تعامل بين كارمندان و مشتريان بوده است. 50 درصد از شركت هاي مورد بررسي معتقد بودند كه اينترنت،قدرت رقابت آنها را افزايش داده و شركت هايي كه مدت زيادي اينترنت پرسرعت در اختيار داشتند،اينترنت را در ارتباط مستقيم با موفقيت در رقابت خود مي دانستند.

كارمنداني كه دائماً در حال مسافرت و نقل مكان هستند نيز،از وجود اينترنت پرسرعت درشركت خود بهره مي برند.بنا به اطلاعات منتشر شده توسط IDC در خصوص تعداد كارمنداني كه در شركت حضور فيزيكي نداشته اند،اينطور بيان شده كه تنها در دنياي غرب اين تعداد از 3/4 ميليون در سال 2001 به 3/8 ميليون نفر در سال 2005 خواهد رسيد.

ايجاد شبكه بزرگي از شركا در انجام فعاليت هاي تجاري نيز يكي ديگر از مسائلي است كه به لطف وجود اينترنت پرسرعت حاصل مي گردد.چنين شبكه اي باعث كاهش كاغذبازي هاي بوروكراتيك،پاسخگويي سريعتر به مشتريان ويكپارچگي سيستم هاي سفارش وانبار شده است.

با ايجاد محيطي يكپارچه بين مشتريان،تهيه كنندگان مواد اوليه،شركا وشعب مختلف،زمان هدر رفته كاهش مي يابد و سرعت ارائه خدمات به مشتريان افزايش خواهند يافت.

يكي از راه هايي كه شركت ها مي توانند سطح درآمد خود را بالاتر برند،ارتقاء سطح رضايت مشتريانشان است.مشتريان معمولاً خريدهاي بعدي خودرااز شركت هايي انجام مي دهندكه از آنها رضايت بيشتري دارند وبه اين ترتيب شركت ها به سودبيشتري دست مي يابند.يكي از راه هايي كه شركت ها مي توانندسطح پاسخگويي به مشتريان خودراارتقاء بخشند،دراختيارداشتن اينترنت پرسرعت و ارائه سرويس هاي ازراه دوراست.

 

1-6- تاثير شبكه بر آموزش وسطح سلامت جامعه

يكي ازشاخص هاي كشورهاي پيشرفته،سطح استانداردآموزشي وسيستم بهداشتي بالايي است كه درآنها وجوددارد.در چنين كشورهايي،آموزش درمدارس به گونه اي است كه در آينده متخصصاني تربيت شوندتا در رشداقتصادي كشور توانا باشند.اينترنت پرسرعت در چنين كشورهايي به عنوان يك ارزش مطرح است و در حقيقت يكي از عوامل اصلي پيشرفت چنين جوامعي در امر آموزش و بالا بردن سطح سلامت وجود شبكه پرسرعت در آنها مي باشد.

از آنجا كه در چنين كشورهايي،اينترنت به عنوان يك ابزار تفريح،بازي و سرگرمي نيز محسوب مي شود لذا سطح استفاده از اين ابزار در سطح جامعه و بخصوص نوجوانان افزايش مي يابد.آمار نشان داده شده توسطMDR و In-Stat نشان مي دهد كه در ايالت متحده آمريكا،بيش از 90 درصد از مراكز آموزشي در سطح دبستان و دبيرستان و 95 درصد مراكز آموزش عالي به اينترنت پرسرعت مجهز هستند.با مجهز شدن به اينترنت پرسرعت و نائل آمدن بر چنين نرخ بالايي از كاربرد آن،مدارس اين كشور در صدد يكپارچه نمودن سيستم آموزشي حضوري خود با امكانات چند رسانه اي هستند تا با تلفيق صدا و تصوير و ارسال آنها به منازل دانش آموزان،از هزينه هاي آموزشي دولت حد ممكن بكاهند و دانش آموزان را با استانداردهاي بالاتري آموزش دهند.

در اروپا نيز حدود 90 درصد از مدارس ابتدائي،راهنمايي و دبيرستان به اينترنت دسترسي دارند،هر چند كه اين ارتباطات همگي با سرعت بالا نمي باشد.

اما واقعاً مدارس با شبكه پرسرعت در اين كشورها چه مي كنند؟ در اين كشورها،معلمين توانسته اند اينترنت و محتويات درسي را با هم تلفيق نمايند.بدون اينترنت پرسرعت،معلمين و دانش آموزان بايد ساعات زيادي را صرف ارسال و دريافت اطلاعات از اينترنت مي نمودند.استفاده از ابزارهاي چند رسانه اي،باعث شده كه دانش آموزان با روش هاي جديد آموزشي خو بگيرند و ازآنها بهر ه برند.بسياري از مواقع،معلمين مي توانند فيلم كلاس هاي خود را براي دانش آموزان به صورت فايل هاي تصويري روي اينترنت قرار دهند. معلمين مي توانند به جاي نمايش يك سري از عكس هاي بي روح در كتاب ها،از تصاوير زنده اشياء روي اينترنت بهره ببرند.

يكي ديگر از مزاياي در اختيار داشتن شبكه پرسرعت،امكان آموزش به صورت Online در سطوح عالي آموزشي است.با در اختيار داشتن اينترنت پرسرعت در كشورهاي پيشرفته و همچنين مطالعه روي مغز انسان در خصوص انواع روش هاي يادگيري و بهينه ترين روش آنها،كم كم اينترنت براي دانش آموزان همچون كتاب و دفتر آنها در مي آيدوجزء لاينفك در آموزش مي گردد.تاثير آموزش و اثر آن بر تغذيه و رشد سطح سلامت جامعه بر هيچكس پوشيده نيست و هر چه اين آموزش ها به روشي راحتتر وسريعتر وارزانتري صورت گيرد،مخاطبان بيشتري را در سطح جامعه پوشش خواهد داد.اينترنت روش هاي آموزش و يادگيري را به زودي تغيير خواهد داد و فرزندان آينده دنيا به روش هاي سنتي دروس را نخواهند آموخت.دسترسي به منابع براي دانش آموزان به روش هاي ديگري انجام خواهد پذيرفت.نحوه فكر كردن بر روي مسائل و روش هاي حل آنها با روش هاي سنتي متفاوت خواهد بود.معلمين نيز به روش هاي ديگري از يادگيري دانش آموزان خود اطمينان حاصل مي نمايند.اثر ICT بر آموزش سنتي موضوعي است كه سال هاست نظر نظريه پردازاني همچون پاپرت،تركل و كاستلز را به خود جلب كرده است.ايشان معتقدند كه ICT تغيير اساسي در امر آموزش،مواد درسي و نحوه تدريس خواهد گذاشت.

در مدارسي كه به جاي كتاب ومتن چاپ شده ازتصاوير،صدا و انيميشن نيز براي انتقال مفاهيم استفاده شده است،نقش معلمين به جاي راهبري به همراهي تبديل شده است.معلمين درنقش همراه، تصميم گيري نخواهند كرد وتنها نقش راهنمارا براي دانش آموزان بازي مي كنند.

تمثيل يا استعاره اي ديگري كه در مورد معلمين مدارس متصل شده به هم از طريق خطوط پرسرعت اينترنت به كار مي رود،رهبر اركستر در برابر گروه نوازنده است.در چنين استعاره اي،مدارس ابتدائي،مثل جايي هستند كه دانش آموزان روش نواختن تمام ادوات موسيقي را مي آموزند و متوجه مي شوند كه به چه آلت موسيقي علاقه و استعداد دارند.در مقاطع بالاتر دانش آموزان روي علاقه خود تبحر مي يابند ودر ابزار موسيقي مورد نظر هر چه تجربه بيشتر شود،مهارت دانش آموز در نواختن موسيقي بيشتر مي شود.وجود اطلاعات درسي بر روي اينترنت به جاي كتاب،باعث مي شود كه يك محيط تعاملي بين دانش آموزان شكل گيرد.اطلاع رساني به اوليا نيز به اين ترتيب تسهيل خواهد شدو اوليا تمامي فعاليت هاي فرزندان خود را مي توانند روي اينترنت رديابي نمايند.

 

شكل 1-2 /تقسيم بندي سيستم آموزشي كشور به منطقه استان وكشور

در چنين سيستمي زمان يادگيري وتدريس،توسط دانش آموز تعيين مي شودو دانش آموز مي تواند از تمامي امكانات موجود منجمله دوستان خود براي يادگيري يك درس استفاده نمايد.دانش آموزان مي توانند مواد درسي خود را در مدارس مختلف با معلمين مختلف بگذرانند و از طريق اينترنت با اساتيد حرفه اي در زمينه مورد نظر همكاري كنند.در چنين شرايطي يادگيري بر اساس موضوع نخواهد بود بلكه با توجه به علاقه و تمايل و همچنين سطح و عمق سواد دانش آموز صورت خواهد گرفت.در چنين مدلي،سيستم آموزشي كشور به منطقه،استان و كشور تقسيم بندي شده و هر يك در سطح خاصي از تهيه مواد درسي و قانون گذاري دخيل خواهند شد. (شكل 1-2)

در سيستم جديد شهروندان بر اساس نياز واقعي دروس را مي آموزند و گاهاً هم وقفه اي در ميان آنها خواهد افتاد.در اين شرايط،يك شخص ممكن است تا آخر عمر در حال آموزش باشد و بنا بر نياز خود در هر مقطعي كه صلاح بداند به آموزش خود ادامه مي دهد.لذا مدل خطي در سيستم جديد تبديل به مدل همپوشاني دوره اي تبديل شده است.(شكل 1-3)

شكل 1-3) جدول مدل خطي آموزشي به مدل همپوشاني در مدل جديد

بحث بهداشت جامعه نيز يكي ديگر از مواردي است كه در كشورهاي پيشرفته به طور خيلي خاص مورد توجه واقع شده است.با پيرتر شدن جامعه،رفته رفته هزينه هاي دولت جهت حفظ سلامتي ايشان بالا مي رود.به همين دليل،دولت ها به فكر كاهش هزينه هاي درماني در مراكز بهداشتي كشور با حداقل هزينه هستند.

شبكه هاي پرسرعت مي توانند هزينه هاي درماني را تا حدي كاهش دهند.به عنوان مثال پزشكان حاذق با استفاده از شبكه پرسرعت مي توانند تا حد زيادي در وقت خود صرفه جويي نمايند.يك پزشك مي تواند هماهنگي هاي لازم جهت مشاوره يك مريض با پزشك متخصص ديگري را روي اينترنت با ويدئو كنفرانس ترتيب دهد.اصولاً فناوري ويدئو كنفرانس روي شبكه تا حد زيادي توانسته است به خدمت بهداشت عمومي كشورهاي پيشرفته درآيد.پزشكان تازه كار مي توانند با بكارگيري فناوري،از تجربيات پزشكان حاذق،از راه دور بهره مند شوند.مناطق محروم و روستايي مي توانند از راه دور به توانايي هاي يك پزشك حاذق در شهرهاي بزرگ به راحتي دسترسي پيدا كنند.هزينه هاي رفت وآمد بسياري از مريض ها هم بدين ترتيب كاسته و گاهاً از بين مي رود.

به اشتراك گذاشتن تجربيات پزشكان روي شبكه يا قرار دادن فيلم عمل هاي جراحي براي مشاهده پزشكان ديگر و استفاده آنها،از ديگر كاربردهاي شبكه پرسرعت در جهت ارتقاءسطح سلامت جامعه است.

يكي ديگر از كاربردهاي شبكه در بهداشت عمومي،كنترل و نظارت بر روي سيستم پخش دارو در سطح كشور و پيش بيني وضعيت داروها و كمبودها در زمان مناسب و به موقع است.از طرفي،پزشكان مي توانند از پرونده و اطلاعات مربوط به مريض و داروهاي مصرف شده توسط وي در يك نقطه ديگر ودر زمان درمانش،آگاه شده،آن اطلاعات را در نقطه اي ديگر ودر زمان مورد نياز در دسترس داشته باشند.

 

1-7- دولت ها و شبكه پرسرعت

دولت نيز در كنار ديگر سازمان هاي تحت پوشش خود مي تواند از مزاياي در اختيار داشتن شبكه پرسرعت در كشور بهره ببرد و سرويس هاي اطلاعاتي،مجوزها و عوارض،ماليات،راي گيري و ديگر عمليات مربوط به خود را از طريق شبكه و به صورت الكترونيكي انجام دهد و به اين ترتيب در هزينه هاي خود صرفه جويي و سطح وسرعت سرويس هاي خود را بالاتر ببرد.

قرار دادن خدمات دولتي به صورت Online مي تواند كيفيت آنها را در زمينه هاي مختلفي افزايش دهد.اولين ويژگي كه به واسطه ارائه خدمات به صورت Online صورت مي پذيرد،ارائه خدمات و دسترسي به آنها به صورت شبانه روزي بدون محدوديت هاي مربوط به اداره ها وتاخيرهاي حاصله از مراجعه به آنهاست.مزيت دومي كه به واسطه Online نمودن سرويس ها به وجود مي آيد،مهندسي مجدد فرايندهاي مديريتي در Back Office است.تجربه دولت هايي كه خدمات خود را با بخش خصوصي همزمان كرده اند،اين بوده كه كيفيت سرويس هاي دولتي قابل رقابت با بخش خصوصي شده است.

بر طبق اطلاعات منتشر شده توسط موسسه مشاوره اي اكسنچر،دولت هايي كه در سال هاي اخير توانسته اند از قابليت هاي دولت الكترونيك بهره مند شوند،با شهروندان خود همچون يك مشتري برخورد مي كنند وكيفيت بالاي سرويس را هدف خود قرار داده اند.

دولت هايي كه شروع به ارائه خدمات به صورت الكترونيكي به شهروندان خود مي نمايند،مي بايست به فكر ايجاد سايتي تك مدخلي با دسترسي و ساختاري ساده باشند كه با هدف رفع مشكل شهروندان طراحي شده است.

 

1-8- نمونه هاي واقعي از سياست گذاري دولت ها

اگر بخواهيم بعضي از تجربيات دولت هاي موفق در زمينه ايجاد زيرساخت شبكه هاي پرسرعت را بكار ببنديم و مورد بررسي قرار دهيم،مي توانيم به دولت سوئد،ايالات متحده،كانادا،كره جنوبي و ژاپن اشاره نمائيم كه با نوآوري هايي،توانسته اند شبكه پرسرعت را به سرعت در كل كشور گسترش دهند.