مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

مقدمه

رهبري امام در ميان عوامل معنوي و فرهنگي تأثيرگذار در دفاع مقدس از برجسته‌ترين‌هاست. رمز شكوفايي باورها و ارزش‌هاي معنوي در ملت بزرگ ايران و تأثير سترگ اين باورها و ارزش‌ها در پيروزي حماسي دفاع مقدس را بايد نفحات الهي و سخنان رباني احياگر فرهنگ اسلام ناب محمّدي در عصر حاضر حضرت امام خميني جستجو كرد.

شخصيت معنوي و نافذ حضرت امام با داشتن ويژگي‌هاي اخلاقي برجسته‌اي كه مجموع آنها را به ندرت مي‌توان در انسان يافت و نيز عشق و محبت وصف‌ناپذير به رزمندگان اسلام به ايشان كه از باورهاي ژرف آنان سرچشمه مي‌گرفت از امام رهبر بي‌دليل ساخته بود كه سيره نظري و عملي‌اش در دفاع مقدس تأثير عميق و انكارناپذير بر جاي نهاد.

هنر بزرگ رهبري حضرت امام در دوران 8 سال دفاع مقدس حماسه‌گر شد. امام با نگرش معنوي، قواي روحي و معنوي ملت را براي آفريدن حماسه پرشكوه و شگفت‌انگيز دفاع مقدس بسيج كرد. امام انسان‌هايي را تربيت كرد كه قالب‌هاي محدود و تنگ جهان ماديت را در هم شكستند و به فراخناي بي‌انتهاي عالم معنويت راه يافتند اين هنر تنها از انبيا و اولياي الهي و جانشينان بر حق آنها ساخته است.

در دفاع مقدس براي نخستين بار فقيهي جامع شرايط در جايگاه رفيع و بسيار حساس فرماندهي كل نيروهاي مسلح قرار گرفت و نبردي سخت و طاقت‌فرسا را هدايت كرد و امام باهوش و ذكاوت خدادادي و ايمان استوارش و با الهام از فرهنگ غني اسلام و سيره‌ي پيشوايان معصوم تدابيري شگفت و شيوه‌هايي نو ابداع كرد و از آن آزمون رهبري و هدايت كلان دفاع مقدس سربلند بيرون آمد.

نقش امام در دفاع مقدس

امام خميني(ره) شخصيتي جامع در ابعاد مختلف علمي و عملي بود و يكي از كم نظيرترين حادثه‌هاي تاريخ اسلام را آفريد. از بارزترين جلوه‌هاي رهبري و نقش معنوي حضرت امام خميني(ره) و تأثير شگرف آن بر روحيه ملت و رزمندگان اسلام، هدايت و رهبري ايشان در هشت سال حماسه دفاع مقدس است. بزرگمردي كه حماسه رزمش آميخته به بالاترين مراتب عرفان، ففهس متبلور در فلسفه عملي حكومت اسلامي و حكمتش شالوده سياست‌هاي نظام اسلامي بود.

حضرت آيت‌الله خامنه‌اي درباره ويژگي‌هاي فرماندهي و رهبري حضرت امام(ره) در هدايت نيروهاي رزمي و مسلح مي‌فرمايند: غير از دوران پيامبر و دوران خلافت اميرالمؤمنين و مدت كوتاهي از دوران امام مجتبي(ع) فرمانده كل قواي عارف و حكيم و عاشق و الهي در دنيا سراغ نداريم. ما در هيچ جاي دنيا نه امروز و نه در گذشته نيروي نظامي سراع نداريم كه تحت فرماندهي انساني معنوي و الهي عارف و داراي رقيق‌ترين احساسات بشري و در عين حال با قاطعيت و صلابتي كه هيچ فرماندهي در دنيا از آن برخوردار نيست، به حراست و دفاع از ناموس و حيات شرافتمندانه ملت در مقابل تجاوزگران بپردازد. شور و حال سلحشوري و رزمندگي، شوق به جهاد و استقامت رزمندگان و فتوحات عظيمي كه در نبرد با دشمنان اسلام به دست آورده‌اند بيشتر مرهون تأثيرات معجزه‌گون شخصيت معنوي حضرت امام(ره) در رهبري دفاع مقدس است.

در اين تحقيق ابتدا به ويژگي‌هاي رهبري، شيوه‌ها و سپس به ارتباط معنوي امام خميني(ره) با رزمندگان مي‌پردازيم. ويژگي‌هاي رهبري امام خميني(ره) اخلاق فردي و مديريتي و خصوصيات رهبري حضرت امام خميني(ره) در درجات بسيار عالي قرار داشت و از ايشان يك نمونه انسان كامل ساخته بود كه سخن گفتن درباره هر كدام از خصوصيات اخلاقي و مديريتي ايشان بحث مستقلي را مي‌طلبد.

برجسته‌ترين ويژگي‌هاي حضرت امام(ره)

شجاعت:در فرهنگ مبارزات سياسي حضرت امام واژه ترس وجود ندارد در دوران قيام عليه طاغوت و رويارويي با امريكا و رهبري هشت سال دفاع مقدس با شجاعت و دليري وارد مبارزه شد. او ترس را ترساند كه به دل‌هاي اولياي الهي راه نيابد. او هرگز نترسيد و نترساند.

طمأنينه: دل آرم و قلب مطمئن حضرت امام(ره) پيامد ايمان محكم و اعتقاد راسخ به درياي بيكران الطاف الهي بود. طمأنينه‌اي كه حوادث ناگوار و كمرشكن قادر به متزلزل كردن و در هم شكستن آن نبود و مصداقي از آيه (الا بذكر الله تطمئن القلوب) بود و اين عنصر مهم تأثيري شگرف در تصميم‌گيري‌هاي ايشان در رهبري دفاع مقدس داشت.

رهنمودهاي امام قبل از عمليات فتح المبين و والفجر به فرماندهان نمونه‌اي ديگر از آرامش و اطمينان قلبي حضرت امام(ره) بود كه تأثيري عجيب در پيروزي رزمندگان اسلام داشت.

تواضع و فروتني: شخصيت عظيم و معنوي حضرت امام(ره) مهم‌ترين عامل در تحول معنوي و روحي ملت ايران و رزمندگان جبهه‌هاي نور عليه ظلمت در هشت سال دفاع مقدس بود. حضور پرشور جوانان در عرصه جهاد و شهادت گرايش توده مردم و نوجوانان به ارزش‌هاي انسان‌ساز و متعالي اسلام و شكوفايي اين ارزش‌ها در جبهه‌هاي جنگ همه در پرتو رهنمودها و راهنمايي‌هاي پيامبرگونه عارف و عالمي وارسته و استكبار ستيزي كه مراحل و مدارج عالي سير سلوك را پيموده صورت گرفته است اما خصلت و تواضع و فروتني امام(ره) هيچ‌گاه اجازه نمي‌داد كه از كار خود سخن به ميان آورد و خويشتن را يك خدمتگزار معرفي مي‌كرد و مي‌فرمود: اگر به من خدمتگزار بگوييد، بهتر از اين است كه رهبر.

خلاصه حضرت امام خميني(ره) الگوي كاملي براي رزمندگان بودند.

(كه از جمله اطاعت‌پذيري‌هاي رزمندگان از حضرت امام(ره))

پايبندي به اصول اخلاقي

عمده‌ي حرف اين است كه فرق است مابين قواي مسلح ايران با قواي مسلح عراق فرق است مابين فرماندهاي قواي مسلح ايران با فرماندهان قواي مسلح ايران با فرماندهان قواي مسلح عراق و آن اين است كه اينها به اسلام فكر مي‌كنند و روي قواعد اسلام مي‌خواهند عمل كنند و هم‌چنين به شهرهايي كه دفاع ندارند به مردم بازار و به مردم و فقراي ماهاي ديگر كاري ندارند و فقط اگر الزام پيدا كردند بمبي بياندازند به همان مراكزي كه مراكز قدرت شيطاني است رزمندگان هجوم مي‌كنند.

لكن فرماندهان عراق از خدا بي‌خبرند اعتقادي به اين مسائل ندارند و بمب‌هايشان را در خرمشهر، در اهواز در اين جاها، شهرها را هدف قرار مي‌دهند. آنها دستشان باز است از باب اينكه اعتقاد به آن چيزهايي كه در اسلام مطرح است، آن چيزهايي كه در اسلام مطرح است آن چيزهايي كه شرف انسان اقتضا مي‌كند آنها اين مسائل پيششان مطرح نيست. آنها همان پيش بردن و رفتن و زدن و اين طور چيزها لكن اين طور نيست كه مملكت ايران نتواند اينها را از بين ببرد، لكن مي‌خواهد قدم به قدم پيش برود كه مبادا بي‌گناه‌ها خداي ناخواسته زير پا بروند.

عشق رزمندگان به امام

عشق رزمندگان به امام، بارزترين جلوه‌ي تأثير عميق شخصيت معنوي ايشان بر رزمندگان اسلام بود، عشقي كه غايت محبت و علاقه است آتشي سوزان كه هم جان و هم جانان است و عقل از ادراك آن و آن از دريافت آن ناتوان است. ارتباط طلايه‌داران فتح با امام امت رابطه‌ي مريد با مراد و سالك الي الله با پير مرشد و محب با محبوب بود. رفتار و حالاتي كه رزمندگان اسلام در عرصه‌هاي پيكار دفاع مقدس از خود نسبت به امام نشان دادند، حديث دلدادگي و دلباختگي عاشقان شيفته‌اي است كه كارنامه‌ي جهاد و دفاع آنان با عيار عشق محك خورده است آري به تعبير امام اين‌جا:

محبت عشق است و عشق و قلم از ترسيمش بر خود مي‌شكافد.

امام از ديدگاه رزمندگان عاشق، «عبد صالح خدا» و اسوه‌ي جامع و كاملي بود كه ارزش‌هاي متعالي اخلاقي اسلام در وجودش تبلور يافته بود از اين رو عشق رزمندگان به امام عشق به خداوند متعال و معصومان (عليه‌السلام) و در يك كلام عشق به همه‌ي خوبي‌ها بود.

صدرالدين شيرازي درباره‌ي دوست داشتن اولياي الهي مي‌نويسد: «عارف اگر پيامبران را دوست مي‌دارد، تنها از اين جهت است كه آنان پيام‌آوري را به خاطر آنكه پيام‌آور كسي است، دوست بدارد، در واقع محبوب راستين او كسي جز پيام دهنده نيست و محبت به شخص پيام‌آور طفيلي همين محبت است و بدين معني اشارت است كلام معجز نبوي: «كسي كه مرا فرمان برد خداي را فرمان برده است.»

دوست داشتن اوليا و علما و مؤمنان نيز همين حكم را داراست چرا كه تمامي اينها از آن جهت محبوب عارفند كه ارتباط و انتسابي به معرفت حق دارند.»

نذر براي سلامتي امام خميني(ره)

سلامتي، نشاط و طول عمر براي امام، از آرزوها و خواسته‌هاي قلبي دلاورمردان نبرد بود. رزمندگان هيچ‌گاه طاقت شنيدن خبر بيماري امام را نداشتند و با ديدن و شنيدن اخبار و تصويرهايي كه نشانگر بسياري ايشان بود منقلب مي‌شدند و با نذرهايي، از خداوند متعال خواستار مي‌شدند تا زودتر حال امام بهبود پيدا كند.

از جمله نذرهايي كه رزمندگان رايج بود نذر فرستادن صلوات به صورت جمعي و فردي براي حفظ سلامتي و بقاي عمر حضرت امام بود خصوصاً وقتي كه به حضرت امام كسالتي عارض مي‌شد يا بچه‌ها هاله‌اي از اندوه را در سيماي مباركشان مشاهده مي‌كردند.

علاقه‌ي رزمندگان به امام به اندازه‌اي بود كه هيچ‌گاه تصور زندگي بدون وجود شريف ايشان را به ذهن و خيال خويش راه نمي‌دادند و اگر به نهان‌خانه‌ي دل آنان راه مي‌يافتي از ضمير پاكشان خطاب به امام مي‌شنيدي: سخن اين است كه ما بي تو نخواهيم حيات از حوادث تأثربار براي فاتحان صحنه‌ي نبرد بخشي از پيام امام به مناسبت افتتاح اولين دوره‌ي مجلس خبرگان رهبري بود.

اظهار عشق در سخت‌ترين شرايط

الف) در حال مجروحيت:عشق و محبت به امام به گونه‌اي فضاي سينه‌ي رزمندگان را آكنده كرده بود كه خويشتن را در ميان نمي‌ديدند و ذكرشان در سخت‌ترين حالات مجروحيت، ياد امام و سلامتي ايشان بود.

به طور مثال مجروحي را آورده بودند كه از هم دريده شده بود گفتم: دردت شديد است؟ گفت: خوشحالم كه به امام درد نمي‌رسد.

ب) پيش از شهادت: عشق به امام آن چنان در روح و كالبد دلاوران عرصه‌ي پيكار عجين گشته بود كه در آخرين لحظه‌هاي حيات نيز آن را ابراز مي‌كردند.

ج) در اسارت: عشق به حضرت امام در دل رزمندگاني كه به اسارت دژخيمان بعثي گرفتار مي‌آمدند، موج مي‌زد. دشمن كه به محبت زايدالوصف آزادگان در بند پي برده بود، از هر شيوه‌اي براي وارد كردن آنان به توهين و ناسزاگويي به حضرت امام استفاده مي‌كردند اما عاشقان امام نه تنها لب به توهين نمي‌گشودند بلكه با سرافرازي به امام دعا مي‌خواندند.

اطاعت‌پذيري عاشقانه

از برجستگي‌هاي امام در رهبري و فرماندهي دفاع مقدس نفوذ معنوي در ميان مردم و نيروهاي نظامي است. رزمندگان اسلام اعم از نيروهاي مردمي و نيروهاي مسلح دستورات امام را با عشق و علاقه و ارادتي خاص انجام مي‌دادند و هدفشان رضايت خاطر امام بود.

امام در روزهاي آغازين حمله‌ي ناجوانمردانه‌ي رژيم بعث به خوزستان خطاب به عشاير فرمود: آنهايي كه در مثل خرمشهر و مثل اهواز و مثل آبادان و اينها هستند پافشاري كنند نگذارند از شهر خودشان بيرون بروند.

پس از صدور اين فرمان بسياري از مردم شهرها و روستاها و عشاير استان خوزستان در محل زندگي خود باقي ماندند. يكي از پرستاران درباره‌ي خانم بارداري كه با وجود وضعيت بد جسماني به دليل عشقي كه به انجام دستور حضرت امام داشت هم‌چنان در روستا ماند تا از دنيا رفت مي‌گويد: اين زن با اينكه اقوامش روستا را ترك كردند گفت هر كاري كرديم تا او را از روستا خارج كنيم قبول نكرد مي‌گفت: امام خميني اين اجازه را به ما نداده و بايد اين را حفظ كنيم. آن قدر ماند تا لحظه‌ي وضع حملش رسيد تا به بيمارستان رسيد بچه آن به دنيا آمد و او از دنيا رفت.

ياد امام در جمع رزمندگان

ارتباط و انس ناگسستني رزمندگان اسلام با شخصيت معنوي حضرت امام موجب شده بود كه همواره نام و ياد و تصوير امام در سراسر جبهه‌ها حضور داشته باشند. ياد پير فرزانه در صحنه‌هاي سخت نبرد توان و روحيه را افزايش مي‌داد.

رزمندگان پس از نام مبارك معصومان(عليهماالسلام) با عطر ذكر و ياد امام مشام جان را خوشبو مي‌ساختند و شعار براي سلامي امام صلوات از پرطرفدارترين شعارهايي بود كه گوش جان را در سراسر جبهه نوازش مي‌داد.

شباهت‌جويي رزمندگان به امام

اسوه‌گيري و الگوپذيري از سيره‌ي عملي نخبگان و انسان‌هاي كامل و تشبه به ويژگي‌هاي اخلاقي و رفتاري آنان يكي از راه‌هاي رسيدن به كمال انساني و اخلاق اسلامي است. رزم‌آوران جبهه‌ي توحيد حضرت امام را يك الگو و اسوه‌ي حسنه و معيار كاملي براي رفتارهاي خود مي‌ديدند و در جبهه‌ها به سيره عملي ايشان تمسك مي‌جستند.

http://daneshjooqom.4kia.ir/