مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

الكل

الكل خالص، مايعي شفاف است و معمولا داراي 96 تا 97 درجه الكل خالص است. به اين معني كه در 100 حجم آن، 97 حجم الكل و 3 حجم آب و ديگر ناخالصي ها وجود دارد. الكل اتانول از دير زماني شناخته شده و در طبيعت تقريبا در همه جا يافت مي شود. در بسياري از انواع تخميرها هميشه مقداري از اين الكل به وجود مي آيد و مقدار كمي از آن نيز در آبهاي طبيعي و معدني يافت مي شود. براي تهيه الكل از شيوه هاي تخمير مواد نشاسته اي و قندي ، يا از شيوه هاي سنتز و مصنوعي استفاده مي كنند.از نظر طبقه بندي فارماكولوژي، تضعيف كننده سيستم مركزي اعصاب است كه جزو آرام بخشها و سستي زاها طبقه بندي مي شود. در پزشكي مصارف زيادي دارد ولي به علت سو استفاده در مصرف آن، مشكلاتي را در جامعه بشري ايجاد مي كند .

 

الکل و تأثير آن بر بدن

وقتي مي‌گويند مواد مخدر، آدم ناخودآگاه به ياد کوکايين، هرويين و يا حشيش مي‌افتد و کمتر به مشروبات الکلي، در حالي که در بسياري از کشورها از جمله در آلمان اين الکل است که ماده اعتياد‌آور شماره ? محسوب مي‌شود.سازمان بهداشت جهاني ماده مخدر را اين گونه تعريف مي‌کند: هر ماده‌اي که قادر باشد عملکرد طبيعي يک ارگان زنده را مختل کند و مصرف آن حس خودآگاه فرد را تحت‌ تاثير قرار دهد و او را به مصرف دوباره تشويق کند، ماده مخدر ناميده مي‌شود؛ موادي که تا اندازه مشخصي سمي هستند.اگر فقط يک سال در مدرسه درس شيمي‌ خوانده باشيد، خانواده الکل‌ها را مي‌شناسيد. اتانل يا الکل خوراکي هم از همين خانواده است. اين نوع الکل از منابع گياهي جدا مي‌شود. از ذرت، دانه سويا يا نيشکر. پلي سارکاريد سلولزي که از اين گياهان تجزيه مي‌شود ابتدا به قند و سپس به اتانل تبديل مي‌شود. اتانل يا اتيل الکل مايع بي‌رنگ و بوداري است و يک فرآورده‌ مفيد صنعتي که در کارخانه‌هاي توليد مواد شيميايي و پزشکي موارد مصرف زيادي دارد، ولي براي سلولهاي بدن سمي است. سمي که پس از ورود بدن از سلولهاي و اندام‌هاي دروني مختلفي مي‌گذرد و تجزيه و دفع آن، ارگان‌هاي مختلفي را تحت فشار مي‌گذارد. به هر نوشيدني که درصدي از آن را الکل تشکيل دهد مشروب و يا نوشيدني الکلي گفته مي‌شود که مصرف آن در بسياري از کشورهاي دنيا مجاز است.پس از اينکه الکل وارد بدن شد مدت زمان کوتاهي طول مي‌کشد تا جذب خون شود و از راه خون به اندام‌هاي مختلف بدن برسد. درصد کمي از الکل نوشيده شده از راه مخاط دهان جذب خون مي‌شود. اما بخش عمده جذب الکل پس ورود به روده‌ها و از راه غشاي مخاطي روده است. به همين دليل خالي بودن معده عبور الکل از دستگاه گوارش را راحت تر و ميزان جذب را بالا مي‌برد. با معده خالي حتي کمترين مقدار الکل هم جذب خون مي‌شود.حداکثر بين سه ربع تا يک ساعت طول مي‌کشد تا الکل نوشيده شده جذب و اثر آن مشخص شود. در بدن خانم‌ها اين زمان کوتاه‌تر است. اما در مقابل زماني که طول مي‌کشد تا يک گيلاس مشروب از بدن دفع شود حدود شش تا هفت ساعت است. يعني سلولهايي که گرفتار الکل شده‌اند، بايد چندين ساعت انرژي مصرف کنند تا از شر سمي که گرفتار آن هستند خلاص شوند. سر درد پس از زياده‌رويپس از ورود الکل به خون، ضربان قلب بالا مي‌رود. با بالا رفتن ضربان قلب گردش خون هم سريعتر مي‌شود، رنگ چهره تغيير مي‌کند و حرارت بدن افزايش مي‌يابد. اما پروسه تجزيه بعد از اينکه الکل از سلولها بيرون فرستاده شد و از راه خون به کبد رسيد، شروع مي‌شود. به کمک آنزيم‌هاي کبدي تبديل به ترکيب بينابيني به نام استل‌آلدئيد مي‌شود. اين ترکيب، آلدئيد، يکي از سمي‌ترين ترکيبات شيميايي براي سلولهاست. و تا حد زيادي به سلولهاي کبدي صدمه مي‌زند. بدترين بخش داستان اينجاست که آنزيمي که اين ماده سمي را تجزيه مي‌کند آهسته عمل مي‌کند. هر چه قدر الکل بيشتر باشد زمان بيشتري نياز است تا ترکيبات شيميايي بينابيني هم تجزيه شوند. ظرفيت توليد آنزيم‌هاي کبدي هم در بدن هر انساني متفاوت از ديگري است. دليل اينکه بسياري صبح روز بعد از نوشيدن الکل، سردرد دارند نشان‌دهنده عکس‌العملي است که بدن شان نسبت به تجزيه الکل نشان مي‌دهد. و بد تر از آن اينجاست که تحقيقات علمي و پر دامنه علمي نشان مي‌دهند که تقريبا پنجاه درصد مردم آسيا و بيشتر شرق آسيا به دلايل ژنتيکي آنزيم استل‌آلدئيد را ندارند. يکي از نشانه‌هاي بازر اين نقص زنتيکي حالت تهوع و استفراغ چند ساعت بعد از نوشيدن الکل است. از آن گذشته آلدييد تنها ترکيب سمي بيناببيني است که حاصل تجزيه الکل است. در مرحله بعد سلولهاي کبدي به کمک آنزيم مخصوصي به نام آلدئيد دهيدروژزناز اين ترکيب سمي را ابتدا به اسيد سرکه تبديل مي‌کنند که آن هم ترکيب سمي ديگري است که بايد تجزيه شود. و بالاخره پس از چندين ساعت در مرحله آخر اسيد سرکه به دي‌اکسيد کربن و آب تبديل ‌شده و از بدن دفع مي‌شوند.

 

عوارض مشروبات الکلی

تــمـام الـكل هـا داراي ايـن خواص مي بـاشنـد:

1- الكل در دماي اتاق يك مايع شفاف ميباشد.

2- چـگالي الكل از آب بيشتر بوده و سريـعتـر از

آب تبخير ميگردد. اين ويژگي الكل را تقـطير پذيرميكند.

3- الكل بسهولت در آب حل ميشود.

4- الكل قابل اشتعال ميباشد.

روشهاي توليد الكل متفاوت ميباشد:

 

1- از تخمير حبوبات و ميوه ها (مانند آبجو)

2- از تقطيرحبوبات و ميوه ها (مانند ودكا، ويسكي، جين)

3- از تـغـيير شـيميايي در سوختـهاي فسـيلي هـمچـون گاز، زغال سنگ و نفت ( الكل صنعتي )

4- از تركيـب شيـميـايي مـنوكســيد كربن و هيدروژن (مانند متانول و الكل چوب).

 

الـكـل موجود در مشروبات الكلي از نوع اتيل الكل (اتانول) مي بـاشد. مـيـزان اتـانـول در برخي مشروبات الكلي اين چنين است:

 

آبجو: 4 الي 6 درصد

شراب: 7 الي 15 درصد

شامپاين: % 8 الي 14 درصد

مشروبات الكلي تقطير شده همچون جين، ودكا، ويسكي:40 الي 95 درصد

 

 

نحوه جذب الكل در بدن

 

پـس مـصرف الـكـل در حـدود 20 درصـد آن از طـريق معـده جذب شده و 80 درصد مابقي در روده وچك جـذب بـــدن ميگردد. سرعت جذب الكل و ميزان قدرت مست كنندگي آن به عوامل زير بستگي دارد:

 

1- پر و خالي بودن معده: چون بيشتر الكل مصرفي از طـريــق روده كوچك جذب بدن ميگردد، بنابراين اگر مـعـده شـما از غذا پر باشد، دريچه معده براي هضم غذا بـستـه شـده و عبـور الـكل بـه روده كــوچك كند مي گردد و مـدت بيشتري الكل در معده باقي ميماند.

 

2- وزن بدن: هـر چه فرد وزنش بيشتر باشد، ديرتر تحت تاثير الكل قرار ميگيرد زيرا الكل پس از ورود به جريان خون در آب كل بدن حل شده و در واقع توزيع ميگردد. بـنـابـراين افراد سنگين وزن تر به خاطر آب بيشتر در بدنشان، ديرتر تـحت تاثير الكل واقع ميشوند.

3- چربي بدن: به علت آنكه الكل قادر به حل شدن در چربي نميباشد، هـر چـه مـيزان چربي بدن بيشتر باشد، فرد بيشتر تحت تاثير قرار مي گيرد. عـكس مـوضـوع نـيز صـدق ميكند افراد عضلاني ديرتر تحت تاثير قرار ميگيرند.

 

 

4- جنـســيت: زنـان زودتـر از مـردان تـحـت تـاثـيـر قــرار مي گيـرند حـتـي اگـر وزنشـان بـرابر باشد. علت آن اين اسـت كـه ميـزان چـربـي بــدن زنان بيشتر از بدن مردان ميباشد. همچنين بافت عضلاني در زنان كمـتر از مردان اسـت. زنـان هـمچنين فاقد آنزيم تجزيه كننده الكل بوده (دي هيدروژناز) كه به عنـوان سـد محـافظ در معده عمل كرده و نقش تجزيه الكل را بعده دارد. همچنين زناني كه از قرصهاي ضد بارداري استفاده مي كنند، بيـشتر تحت تاثير الكل هستند بـه عـلت آنـكـه قرصـهاي ضـد بارداري متابوليسم الكل را كاهش ميدهند.

 

5- غلضت الكل: هر چه غلظت الكل بيشتر باشد، جـذب آن بيـشتـر و سـريـعتر است.

 

6- سرعت نوشيدن، محـيط مـصرف (خانه، ميـهمانـي، محل كار)، خـستگي ( چون كبد آنزيم كمتري توليد ميكند)، نوع مشروب (مشروبات گازدار جذب الكل را افزايش ميدهند) نيز در سرعت جذب الكل و تاثير آن، موثر ميباشند.

 

7- اگر الكل همراه با ديگر قرصهاي روانگران (اكستازي) مـصرف گـردند قدرت سركوبگري الكل افزايش يافته و ميتواند بسيار خطرناك باشد.

 

8- افراد الكلي: افرادي كه بطور مستمر الكل مصرف مي كنند، نسـبـت به آن مقاومت پيدا كرده و در واقع بدنشان به مصرف الكل سازگاري پيدا مي كند. بـنابـراين بـراي ايـجاد حالت مستي به الكل بيشتري نياز دارند زيرا:

 

كبدشان در پي سازش، آنزيم تجزيه كننده بيشتري ترشح ميكند

فعاليت نورونهاي دستگاه عصبي و مغزشان افزايش مي يابد

راه هاي دفع الكل، اثرات زيانبار كوتاه مدت و بلند مدت...

 

راه هاي دفع الكل

 

الكل از 4 طريق دفع ميگردد:

 

كـليـه 5 درصـد الـكل را از طريق ادرار از بـدن خارج مي كند

ششـهـا 5 درصـد الـكـل را از طـريـق بـاز دم خـارج مي كنند

مقدار بسياراندكي از طريق تعريق دفع ميگردد

 

قسمت اعظم الكل توسط آنـزيمـهاي كـبد اكسيد شـده و به اسـيـد استـيـك، دي اكسيد كربن و آب

تبديل مي گردد

 

بطور متوسط يك انسان معمولي قادر است 15 ميلي ليـتـر الـكل را در طـي يـك ساعت دفع كند.

 

ميزان غلظت الكل خون

با اندازه گيري ميزان الكل موجود در خون فرد ميتوان تعيين كـرد چه ميزان فرد تحت تاثير الكل مي باشـد. در زيــر حالات ايجاد شده در فرد بر اساس ميزان درصد الكل درون خون بيان گرديده است:

مرحله نشاط آور (%0.12-0.03): افزايش اعتماد بنفس و شجاعت فرد، فرد پر حرف تر و اجتماعي تر مي شـود، دقـتـش كـاهش مـي يـابد، چـهره افـروخته، قضاوتش مختل مي گردد، معمولا اولين جمله اي كه به ذهنش ميـرسـد را بـيان ميكند، در حركات ظريف مانند نوشتن دچار مشكل مي شود.

 

مـرحله برانگيختگي (%0.25-0.09): خـواب آلـوده، در درك و بـخـاطـــر آوردن موضوعات گذشته دچار مشكل مي گردد، واكـنش وي در بـرابـر مـحركات كاهش مي يابد، حركات بدن ناهماهنگ مي شـود، بـيـنايـي مخـتـل مـي شــود. حـس چشايي و شنوايي كاهش مي يابد.

 

مرحله سرگشتگي (%0.30-0.18): فرد گيج و مـبهوت است، شـايـد نـدانـد كجاست و مشغول چه كاريست، سرگيجه دارد و تلوتلو مي خـورد، بـيـش از حد احـساساتي، خشن و يـا مـهربان مـي گـردد، خـواب آلـوده اسـت و درد را ديـرتـر احسـاس ميكند، حركات ناهماهنگ است، قادر به گرفتن شيئ كه به سـمتـش پرتاب ميگردد نيست.

 

مرحله بهت (%0.4-0.25): قادر به حركت نيست، به محـركات واكنش نشان نمي دهد، قادر به نشستن و ايستادن نيست، استفراغ مي كند، مـمكن است بيهوش گردد.

 

مرحله كما (%0.50-0.35): فرد بيهوش است، احساس شديد سرما،تنفس كم عمق و آهسته ميگردد، ضربان قلب كاهش مي يابد، امكان مرگ وجود دارد.

 

مرحله مرگ: ميزان 0.50 درصد و يا بيشتر الكل در خون سبب مرگ مي گردد.

 

اثرات كوتاه مدت الكل بر بدن

ارتـباطهاي بين سلولهاي عصبي تداخل كرده و فــعـالـيـت گـذرگاه هاي مـحـرك عـصبـي را ســركـوب و گـذرگاه هـاي بازدارنده عصبي را افزايش مي دهـد. در كـل يك سركوبگر دستگاه عصبي مي باشد. اتساع مردمك چشم، افزايش ضـربان قـلب، بـي خـوابـي، تـهـوع و اسـتفراق، سرگيجه،

احـساس بـي قـراري، خستـگي و اضطراب، جـريـان خـون ســطحي افزايش يافته كه موجب تعريق بدن ميـشود امـا جريان خون عضلاني را كاهش داده و موجب درد عضلاني ميـگردد. اعتـماد بنفس و شجاعت فرد افزايش مي يـابـد.

كنترل رفتاري كاهش يافـتـه و مـمـكن اسـت فرد دست به عملي زده و يا حرفي بزند كه بعدا پشيمان گردد. فرد اجتماعي تر مي شود. تـعادل بدن كاهش مي يابد، قوه تشخيص فرد كاهش مي يابد، واكنش هاي كند به محركات. چـون سبب دفع آب بدن ميگردد، ايجاد تشنگي و نياز به دفع ادرار افزايش مييابد. مـيـدان ديـد فرد كاهش يافته و گويي دچار نزديك بيني مي گـردد و تنـها اشـيـاء و افراد نزديك بخود را ديده و به آنها توجه ميكند.

 

 

اثرات بلند مدت(افراد الكلي)

 

از دست دادن حافظه، تغيير شخصيت، اختلال در سيستم عصبي،مشكلات پوسـتـــي، اسهال، سوء تـغـذيـه، مشـكـلات مـالي و خـانـوادگـي، رفتـار خـشونت آمـيــز، اضـطـراب و افسردگي شديد، آسيب به مخاط بيني، آسيب دائمي به كبد و مغز، سرطان سيـنه، حنجره، لب و مري، سقط جنين، ناباروري، بي ميلي جنسي، زخم معده، فشـار خــون بالا و سكته قلبي، كم خوني، تورم كبد، اختلال در سيستم ايمني بدن،خود كشي.

 

 

نكته: در صورت مصموميت فرد به الـكل، نه نـوشيـدن قـهـوه و يـا دوش آب سـرد و ديــگر اعمال كارساز نمي بـاشد. تـنها زمان نياز است تا الكل بطور كامل از بدنشان دفع گردد. اين زمان معمولا 10 ساعت بطول مي انجامد. در صورت مصموميت شديد حتما بيمار را به بيمارستان منتقل كنيد.

 

 

در پايان به خاطر بسپاريد كه الكل يك سم ميباشد و نه يك نوشيدني نشاط آور.

 

 

-طبق آماری که انستیتیوی پزشک قانونی شهر نیون در سال 1961 تهیه نموده است جرایم اجتماعی بر اثر نوشیدن مشروبات از این قراراست:

مرتکبین قتلهای عمومی 50%

ضرب و جرحها بر اثر مشروبات الکلی 8/77%

سرقت‌های مربوط به الکلی‌ها 5/88%

جرایم **** مربوط به الکلی‌ها 8/88% می‌باشد

این آمار نشان می‌دهد که اکثریت قاطعجنایات و جرایم بزرگ در حال مستی روی می‌دهد.

به خاطر بسپاريدعلم ثابت کرده است، شراب هیچ فایده دوایی ندارد، و این تصور که شراببرای بعضی از دردها دوا است، غلط و نادرست می‌باشد البته قبل از اینکه علم اینحقیقت را تأیید کند، اسلام آنرا اعلام نموده است

 

الكل و بارداري:

استفاده از مشروبات الكلي در دوران بارداري موجب ايجاد ناراحتي هاي جدي و غير طبيعي شدن نوزاد مي گردد. زنان بارداري كه در دوران بارداري به حد زياد مشروب مي نوشند، ممكن استكودكان غير طبيعي با نقيصه هاي ذهني يا جسمي به دنيا آورند. در يك آزمايشگاه – كه در اثرات الكل بر روي جنين مادران الكلي آزمايش انجام شد- مشخص گرديد كه: نوشيدن زياد و سپس قطع مصرف الكل در دوران بارداري، اثراتي را بر جنين مي گذارد. در 322 نوزادي كه غير طبيعي بودند، 32 درصد آنان متعلق به مادران مشروب خوار در حد افراط بودند و 14 درصد آنان متعلق به مادران مشروب خوار در حد متعادل و 9 درصد آنان متعلق به مادراني كه ترك كرده و در حال محروميت به سر مي برند. 20 نفر از 162 نوزادي كه پس از تولد دچار سندرم قطع الكل بودند، متعلق به مادراني بودند كه در دوران بارداري شان روزانه 300 ميلي ليتر يا بيشتر مشروبات الكلي مي نوشيده اند.