مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

امداد رساني و كمكهاي اوليه

 

تاريخچه

در سال 1241(1862ميلادي) يك تاجرسوييسي بنام هانري دونان , با الهام ازتعاليم حيات بخش مذاهب الهي (مسيحيت واسلام )وتحت تاثير صحنه هاي رقت بار جنگ سولفرينو در ايتاليا , اقدام به نوشتن كتاب كوچكي بنام خاطرات سولفرينو نمود.

هانري دونان اين كتاب راباپيشنهاد چندراه حل عملي به پايان مي برد, پيشنهاداتي انساندوستانه جهت كمك به آسيب ديدگان جنگ . اي كتاب ندايي بود براي پيدايش نهضت بين المللي صليب سرخ وهلال احمر كه ازكشورسوييس آغازشدودرسطح جهان گسترش يافت .يكي از نتايج مستقيم كتاب خاطرات سولفرينو تصويب قراردادهاي بين المللي ژنو راجع به كمك به مجروحين جنگ در همان سال بود كه براي اولين بار براهميت تاسيس جمعيت هاي امدادي جهت كمك به مجروحين جنگ دركليه كشورها تاكيد داشت. قراردادهاي بعدي در همين زمينه , سبب بنيانگذاري اين جمعيت ها كه سپس صليب سرخ ناميده شد.

اما((خاطرات سولفرينو)) فقط شرح مصيبت نبود , دونان در اين كتا ب كوچك كه تاثيري بزرگ برجاي نهاد, به پيشنهاد چندراه عملي پرداخت تا با اجراي آنها , بار مصائب بردوش بشريت سبك تر گردد.پيشنهاد ا و,ايجاد تشكيلاتي داوطلبانه درسراسر كشورها بود , تشكيلاتي كه موظف گرددد رزمان جنگ , بدون درنظر گرفتن اولويت سياسي و عقيدتي و نژادي براي هر كدام از طرفهاي درگير باشد.

بذر پيشنهادي كه هانري دونان از طريق اين كتاب در اذهان جهانيان پاشيد سه سال بعد به بارنشست . درسال 1863اولين تشكيلات پيشنهادي دونان در ژنو تاسيس شد.در اين سال كنفرانسي بين المللي با شركت 16 كشور در ژنو تشكيل شد . در اين كنفرانس , براي تجليل از هانري دونان به احترام كشور سوييس زادگاه او , علامت صليب سرخ روي زمينه سفيد را كه معكوس رنگهاي پرچم كشور سوييس بود بعنوان مشخصه نهضت صليب سرخ انتخاب كردند.

دونان اگرچه درسال 1895 ورشكست و دچارفقر و تهيدستي شد , اما درراه خدمات بشردوستانه اش از تلاش باز نايستاد . دونان در سال 1910 كمي قبل از مرگش به دريافت جايزه صلح مفتخر شد.

روز هشتم ماه مه را براي اولين بار, در سال 1984 -- به افتخار روزتولذ دونان -- روز جهاني صلح ناميدند. سالهاي چندي پس از مرگ دونان , سازمانها و تشكيلات صليب سرخ و هلال احمر درسرتاسر جهان گسترده شد , و هدف نهايي تمام اين تشكيلا ت, دستيابي به صلح پايدار و همبستگي ميان تمام افراد بشر در سطح جهان بوده و هست.

تعيين نام و علامت هلال احمر كه مخصوص تشكيلات داوطلبانه كشورهاي اسلامي مي باشد به سال 1876باز مي گردد.در اين سال كشور تركيه , علامت هلال سرخ رنگ روي زمينه سفيد را مه معكوس رنگهاي پرچم تركيه عثماني است , بعنوان أرم جمعيت خود انتخاب نمود . در پي ابن انتخاب , جمعيت هاي كشورهاي اسلامي نيز أرم مزبور را بعنوان أرم جمعيت كشور خود برگزيدند.

اين علامت و نيز علامت شيروخورشيد كه توسط حكومت وقت در سال 1922 انتخاب شده بود . در سال 1929 از طرف كنفرانس ديپلماتيك كه در ژنو تشكيل شد , برسميت شناخته شدند. بعداز پيروزي انقلاب اسلامي ايران و تشكيل حكومت اسلامي به هلال احمر تغيير يافت .

طبق اساسنامه و مقررات صليب سرخ و هلال احمر جهاني , جمعيت هاي ملي كشورها بايد ازمداخله در امور سياسي و نظاني و تبعيض هاي قومي و فرقهاي كاملاً بدور باشند. اين جمعيتها مي بايست براساس اصول هفتگانه صليب سرخ و هلال احمر كه در كنفرانس جهاني اين تشكيلات در سال 1349هجري شمسي به تصويب رسيده است عمل نمايد.اين اصول عبارتنداز:

1- خدمات بشردوستانه ,2- خدمات داوطلبانه , 3- استقلال ,4- بيغرضي , 5- بيطرفي ,6- وحدت و7- جهان شمولي

 

انچه كه صليب سرخ به هنگام بروز حادثه توصيه ميكند :

بخش اول

1- به هنگام بروز حادثه

پيشگيري از بروز حادثه اي جديد در محل از كارهاي مهم ميباشد.

به هنگام بروز حادثه در خيابان يا جاده محل حادثه را همانند تصوير زير با گذاشتن باليز محدود كنيد.

اگر حادثه برق گرفتگي ميباشد بلافاصله برق را قطع كنيد.

حادثه را به پليس و يا اتش نشاني و پزشك اطلاع دهيد. هميشه شماره تلفن ارگانيزمهاي اينچنين و سرويس اورژانس بيمارستانها و يا امبولانس را در نزديكي تلفن و يا در كيف خود داشته باشيد.

به انان ادرس دقيق محل وقوع حادثه و تعداد نفرات و وضعيت انان و كمكهاي اوليه اي را كه انجام داده ايد را اطلاع داده و فراموش نكنيد كه شماره تلفن خود را نيز بدهيد.

2 - امداد و كمكهاي اوليه :

در صورت بروز خونريزي فرد را به حالت خوابيده نگاهداشته و با قدرت هر چه تمامتر با كف دست به روي محل خونريزي تا رسيدن كمك فشار دهيد. فراموش نكنيد كه براي اينكار از دستكش پلاستيكي يا كيسه پلاستيكي در صورت نداشتن دستكش و يانظاير ان استفاده كنيد . اين براي پيشگري از سرايت احتمالي بعضي بيماريها توسط خون مبتلا به ان بيماري ميباشد. دراز كردن فرد براي جلوگيري از بيهوشي و اغما به دليل از دست دادن زياد خون ميباشد.

سه چيز را هميشه به خاطر داشته باشيد :

-هرگز مصدوم را ايستاده نگاه نداريد

-هرگز سعي نكنيد تا جسمي خارجي را كه در داخل جراحت ميباشد خارج كنيد

-هرگز ولو مصدوم از شما تقاضا كرد به او اب و غذا ندهيد

 

بخش دوم: نارسايي و ناراحتي قلبي

چگونه متوجه ناراحتي قلبي بشويم؟

فردي كه دچار ناراحتي قلبي ميشود شكايت از دردهاي شديدي در قفسه سينه خواهد كرد كه همانند منگنه اي او را ميفشرد. مضطرب است. همچنين ممكن است دردي در بازو يا در پشت قفسه سينه يا فك يا شكم داشته باشد.

چه بايد كرد؟

بايد به او پيشنهاد داد كه دراز بكشد مگر اينكه خود او حالت ديگري را ترجيح بدهد.

سپس بايد از او پرسيد كه از چه زماني دردش اغاز شده است و ايا اولين بار است كه چنين دردي را دارد يا خير. در صورتيكه قبلا هم دچار اين درد گشته ايا دارويي استفاده ميكرده است؟ ايا تحت مداوا و زير نظر پزشك ميباشد؟ ايا تا به حال در بيمارستان بستري شده است؟ جواب اين سوالها ميتواند براي توضيح دقيق به پزشك اورژانس و كمك بهتر و سريعتر موثر باشد.

تا رسيدن پزشك يا انتقال بيمار به بيمارستان در صورتيكه براي اينگونه دردها دارويي ميخورده است ان دارو را به اندازه اي كه توسط پزشك تجويز شده به اوبدهيد ولي بهيچوجه سعي نكنيد كه سرخودي خود دارويي براي رفع دردها به او بدهيد. تا رسيدن پزشك و يا امبولانس در كنار او بمانيد.

از كار ايستادن قلب :

شخصي كه دچار سكته قلبي شده در حالت بيخودي فرو ميرود و عكس العملي نشان نميدهد و هرگاه از او سوال كنيد جواب نداده و نفس هم نمي كشد.

از كار ايستادن قلب در بزرگسالان اغلب بعد از توقف تنفس و يا انفاركتوس پيش ميايد.

چه بايد كرد؟

فرد در حالت بيخودي بوده و عكس العملي نشان نميدهد.

ارام و با احتياط سر او را نظير شكل زير به عقب كشيده و چانه اش را به طرف بالا بگيريد تا مانع از افتادن زبان به عقب و گلو شده و تنفس را مشكل كند. داخل دهان او را نگاه كنيد تا اگر چيزي نظير پروتز يا دندان مصنوعي دارد ان را در اوريد.

از تنفس نكردن مطمين شويد. دقت كنيد و اگر شكم و سينه ان شخص بالا و پايين نميشود و هيچگونه صداي نفسي و دمي مشاهده نميگردد يعني عمل تنفس متوقف گشته است. اگر شخص ديگري حضور دارد از او بخواهيد كه بلافاصله براي خبر كردن پزشك و امبولانس اقدام كند و در غير اينصورت خود اينكار را بكنيد.

تا قبل از رسيدن انان اقدام به دادن تنفس مصنوعي كنيد. با هر دمي كه در دهان او ميدميد قفسه سينه اش بالا خواهد امد.

اگر با تنفس مصنوعي عكس العملي مشاهده نكرديد تنفس دادن و ماساژ قلب را تواما انجام دهيد.

براي اينكار 15 بار برقسمت تحتاني قفسه سينه در زير محل تلاقي دنده ها و هر دقيقه 100 بار فشار دهيد.

بعد از هر 15 بار فشار بر قفسه سينه دوبار عميقا در دهانش بدميد و بلافاصله دوباره 15 بار برقسمت تحتاني قفسه سينه همانند قبل فشار دهيد. مرتبا دقيقه اي يكبار دقت كنيد تا بينيد كه ايا فرد عكس العملي نشان ميدهد يا خير و اگر باز هم تنفس نميكرد اين روش را ادامه دهيد.

روش تنفس دهان به دهان :

با يك دست چانه را به طرف بالا كشيده و با انگشت شصت دهان را باز كنيد. دست ديگر را روي پيشاني قرار داده و سر را بعقب كشيده و با انگشتان منافذ بيني را همانند گيره اي براي مانع شدن خروج هوا محكم ببنديد. دهانتان را بر روي دهان شخص قرار داده و هوا را به تدريج در دهان او تا بالا امدن قفسه سينه بدميد. سپس دهانتان را از روي دهان او برداشته صاف بنشينيدو نفس بكشيد و منتظر شويد تا قفسه سينه فرد دوباره خالي از هوا شود و فرو رود. اين عمل را تا رسيدن به نتيجه ادامه دهيد.(عكسهاي تنفس دهان به دهان را بالاتر مشاهده ميكنيد).

در زماني كه فرد شروع به نفس كشيدن كرد او را به پهلو قرار دهيد. زانو زده و پاهاي او را در كنار هم قرار دهيد. بازوي او را كه به شما نزديكتر است در زاويه راست بدنش قرار داده و ارنجش را در حاليكه كف دستش رو به بالاست خم كنيد.

پشت دست ديگرش را بفل گوش او كه در سمت شما ميباشد قرار دهيد. اينكار براي ثابت نگاه داشتن سر و مانع شدن از خطر صدمه ديدن مهره هاي پس گردن ميباشد.

با دست ديگر خود پاي ديگر او را گرفته زانويش را خم كرده و بلند كنيد و به ارامي در حالي كه زانويش را به سمت خود ميكشد و در حاليكه دست او را همچنان كه در كنار گوشش قرار داده ايد و بدون اينكه سرش حركت كند بدن او را چرخانده و او را به پهلو قرار دهيد.

زانوي خم شده را طوري قرار دهيد كه زاويه اي مستقيم با باسن داشته باشد و طوري بر زمين تكيه كند كه ثابت بوده و مانع حركت وي شود و دهانش را باز بگذاريد. (تصويرهاي زير )

توجه داشته باشيد كه هرگز زماني كه شروع به نفس كشيدن كرد و تا زماني كه هنوز بخود نيامده است هرگز او را به پشت نبايد نگاه داريد بلكه همانطور كه بالاتر توضيح داده شد بايد او رد به پهلو قرار دهيد.

روش ماساژ دادن قلب :

براي ماساژ دادن قلب حتما بايد فرد را روي محلي صاف و سخت نظير چوب يا زمين قرار داد و نه روي تختخواب.

دركنار فرد و نزديك قفسه سينه او زانو زده و تكمه هاي لباس او را باز كنيد بطوري كه قفسه سينه كاملا لخت باشد.

قسمت پايين يك كف دست خود را بدون اينكه فشاري وارد كنيد در نيمه پاييني قفسه سينه قرار داده و دست ديگر خود را در قسمت بالاي قفسه سينه و به طوري كه انگشتان روي قفسه سينه گذاشته نشوند. سپس بدون اينكه دستهايتان را از روي قفسه برداريد در هر دقيقه و منظما 100 بار بر روي قفسه سينه فشار وارد كنيد. بعد از هر 15 بار كه اين عمل را انجام داديد دو بار تنفس دهان به دهان به گونه اي كه بالاتر گفته شد بدهيد.

 

بيهوشي و اغما

فردي كه در حالت بيخودي و بيهوشي و يا اغماست نه قادر است كه به سوالاتي ساده نظير صداي مرا ميشنويد؟ چه اتفاقي افتاده؟ جواب دهد ونه به انچه كه به او گفته ميشد نظير چشمهايتان را

باز نيد و ياذدست مرا بفشاريد عمل كند.

چه بايد كرد؟

همانگونه كه در بالاتر براي فردي كه دچار نارحتي قلبي توضيح داده شده بايد عما شود و اورا به همان صورت به پهلو و دهان باز دراز كرده و براي اينكه راحتتر تنفس كند دكمه هاي پيراهن او را در قسمت قفسه سينه باز كنيد.

 

بخش سوم: سوختگي

چه بايدكرد؟

به مدت 5 دقيقه محل سوختگي را بدون مالش ان در زير اب سرد قرار دهيد.

اگر قسمت سوخته شده در زير لباس قرار گرفته لباس را از تن شخص در اوريد مگر اينكه لباس بر اثر سوختگي به بدن چسبيده باشد.

اگر وسعت سوختگي زياد است و يا طاول هايي بيش از وسعت كف دست فرد وجود دارند سوختگي مهم به حساب ميايد و ميبايست شخص را از سمتي كه سوخته نشده دراز كرد. اما اگر مشكل تنفسي دارد او را به حالت نيمه نشسته قرار داده و بلافاصله اتش نشاني و امبولانس و پزشك را مطلع كنيد و تا رسيدن انان مراقب فردي كه دچار سوختگي شده باشيد.

اگر سوختگي از اهميت زيادي بر خوردار نيست ميتوان محل سوختگي را براي التيام درد بيشتر از 5 دقيقه در زير اب سرد قرار داد. اما مراقب باشيد و اگر محل سوختگي گرم بود و يا ورم كرد و يا پس از گذشت 24 ساعت همچنان درد داشت ميبايست به پزشك مراجعه كرد.

چرا محل سوختگي را در زير اب سرد ميگيريم؟

- اين عمل باعث خنك شدن محل سوختگي ميشود

- درد سوختگي را التيام ميدهد

- در صورتيكه سوختگي با موادشيميايي باشد مانع وسعت و عميق شدن سوختگي ميگردد

- در صورتيكه سوختگي مهم باشد حداكثر ميبايست كه محل سوختگي را 5 دقيقه در زير اب سرد قرار داد چون بيشر از 5 دقيقه منجر به سرد شدن بدن فرد خواهد شد.

 

بخش چهارم: خوردن مواد شيميايي

فرد را دراز كرده و بدون اتلاف وقت و سريعا گروه امداد را خبر كنيد.

- به هيچوجه هيچگونه نوشيدني به شخص ندهيد چون خطر استفراغ شخص و بالا اوردن ماده شيميايي وجو دارد

- به هيچوجه شخص را مجبور به استفراغ نكنيد چون عبور مجدد ماده شيميايي از مجراهاي گوارشي زخمهاي ايجاد شده را بيشتر و عميقتر خواهد كرد.

 

بخش پنجم: جراحت

چگونه جراحتي مهم را تشخيص دهيم؟

اگر وسعت جراحت زياد و جراحت الوده ميباشد و يا جسمي خارجي در داخل جراحت است و يا جراحت روي شكم و يا سينه و يا چشم ميباشد بايد به ان اهميت داده شده و جدي گرفته شود.

چه بايد كرد؟

بطور عموم بهتر است كه شخص را دراز كنيد و مانع تقلا و تلاش او شده و بگذاريد استراحت كند.

گروه امداد را خبر كرده و تا رسيدن انان مراقب فرد باشيد.

موارد استثنايي :

- اگر جراحت در قسمت قفسه سينه ميباشد شخص را به حالت نيمه نشسته نگاه داريد تا مشكلي براي تنفس نداشته باشد.

- اگر جراحت در ناحيه شكم ميباشد فرد را دراز كرده و زانوهايش را براي تخفيف دادن درد و كمك به راحتتر تنفس كردن خم كنيد.

- اگر جراحت در چشم ميباشد فرد را به پشت خوابانده و سر او را به عقب خم كرده و چشمش را ببنديد.

كارهايي كه هرگز نبايد كرد :

- ايستاده نگاه داشتن شخص

- ضد عفوني كردن جراحت

- بيرون كشيدن جسمي خارجي از جراحت

- غذا و يا نوشيدني دادن به فرد

 

بخش ششم: خفگي

گاهي به هنگام عمل بلع لقمه در گلو و يا مجراي تنفسي گير كرده و توليد خفگي ميكند و شخص نه قادر است نفس بكشد و نه صحبت و نه سرفه كند.

چه بايد كرد؟

- سريع پنج ضربه با كف دست به پشت شخص بزنيد :

پشت سر شخص كه نشسته است يا ايستاده بايستيد او را به طرف جلو خم كرده و در حالي كه يك دست خود را روي قفسه سينه او قرار داده ايد با دست ديگر خود پنج ضربه محكم به قسمت فوقاني پشت او مطابق شكل بزنيد.

در صورتيكه روش بالا موفقيت اميز نبود عمل Heimlich را انجام دهيد :

- مطابق شكل در حالي كه پشت سر او قرار گرفته ايد بازوهايتان را از زير بازوهاي او رد كنيد

- يك دست خود را مشت كرده و بالاي ناف او قرار دهيد

- دست ديكر خود را بر روي مشت خود قرار دهيد

- مشت خود راخيلي محكم به سمت خود و به طرف بالا فشار دهيد

اين عمل را پنج بار تكرار كنيد.

عمل Heimlich باعث ميشود تا فشار وارده بر بالاي ناف فشار به شش ها وارد كرده و لقمه يا جسمي كه در مجراي تنفسي گير كرده به خارج پرتاب شود.

گرفتن مجراي تنفسي در نزد كودكان بيشتر از يكسال :

به همان ترتيبي كه در مورد بزرگسالان گفته شد ولي با احتياط بيشتر عمل كنيد و قدرت ضربه اي كه وارد ميكنيد ميبايد مناسب با وزن و سن كودك باشد.

گرفتن مجراي تنفسي در نزد نوزادان :

- نوزاد را به روي شكم و در حاليكه سرش كمي سرازير است روي ساعد خود قرار داده و با دست خود 5 ضربه به

قسمت فوقاني پشت او بزنيد

- در همان حالتي كه هنوز رو به شكم ميباشد با انگشتان جسم را از دهان او بيرون بكشيد و احتياط كنيد تا انگشتانتان

را در حلقش فرو نكنيد.

در صورتيكه با اين عمل موفق به خارج كردن جسم نشديد :

- نوزاد را به پشت روي پاها و ساعد خود قرار داده و سر او را به پايين خم كنيد

- با دو انگشت در وسط سينه و در زير محل تلاقي دنده ها فشار دهيد و توجه داشته باشيد كه روي محل تلاقي

دنده ها فشار ندهيد

 

بخش هفتم: كمكهاي اوليه به غريق بزرگسال :

در صورتيكه غريق نفس نميكشد بلافاصله گروه امداد را خبر كنيد.

تا رسيدن كمك غريق را روي زمين دراز كنيد و همانطور كه بالاتر براي كمك به فردي كه دچار ناراحتي قلبي شده عمل كنيد يعني :

تنفس دهان به دهان :

با يك دست چانه را به طرف بالا كشيده و با انگشت شصت دهان را باز كنيد. دست ديگر را روي پيشاني قرار داده و سر را بعقب كشيده و با انگشتان منافذ بيني را همانند گيره اي براي مانع شدن خروج هوا محكم ببنديد. دهانتان را بر روي دهان شخص قرار داده و هوا را به تدريج در دهان او تا بالا امدن قفسه سينه بدميد. سپس دهانتان را از روي دهان او برداشته صاف بنشينيدو نفس بكشيد و منتظر شويد تا قفسه سينه فرد دوباره خالي از هوا شود و فرو رود. اين عمل را تا رسيدن به نتيجه ادامه دهيد.(عكسهاي تنفس دهان به دهان را بالاتر مشاهده ميكنيد).

در زماني كه فرد شروع به نفس كشيدن كرد او را به پهلو قرار دهيد. زانو زده و پاهاي او را در كنار هم قرار دهيد. بازوي او را كه به شما نزديكتر است در زاويه راست بدنش قرار داده و ارنجش را در حاليكه كف دستش رو به بالاست خم كنيد.

پشت دست ديگرش را بفل گوش او كه در سمت شما ميباشد قرار دهيد. اينكار براي ثابت نگاه داشتن سر و مانع شدن از خطر صدمه ديدن مهره هاي پس گردن ميباشد.

با دست ديگر خود پاي ديگر او را گرفته زانويش را خم كرده و بلند كنيد و به ارامي در حالي كه زانويش را به سمت خود ميكشد و در حاليكه دست او را همچنان كه در كنار گوشش قرار داده ايد و بدون اينكه سرش حركت كند بدن او را چرخانده و او را به پهلو قرار دهيد.

زانوي خم شده را طوري قرار دهيد كه زاويه اي مستقيم با باسن داشته باشد و طوري بر زمين تكيه كند كه ثابت بوده و مانع حركت وي شود و دهانش را باز بگذاريد. (تصويرهاي زير )

توجه داشته باشيد كه هرگز زماني كه شروع به نفس كشيدن كرد و تا زماني كه هنوز بخود نيامده است هرگز او را به پشت نبايد نگاه داريد بلكه همانطور كه بالاتر توضيح داده شد بايد او رد به پهلو قرار دهيد.

در صورتيكه غريق نفس ميكشيد :

ماساژ دادن قلب :

براي ماساژ دادن قلب حتما بايد فرد را روي محلي صاف و سخت نظير چوب يا زمين قرار داد و نه روي تختخواب.

دركنار فرد و نزديك قفسه سينه او زانو زده و تكمه هاي لباس او را باز كنيد بطوري كه قفسه سينه كاملا لخت باشد.

قسمت پايين يك كف دست خود را بدون اينكه فشاري وارد كنيد در نيمه پاييني قفسه سينه قرار داده و دست ديگر خود را در قسمت بالاي قفسه سينه و به طوري كه انگشتان روي قفسه سينه گذاشته نشوند. سپس بدون اينكه دستهايتان را از روي قفسه برداريد در هر دقيقه و منظما 100 بار بر روي قفسه سينه فشار وارد كنيد. بعد از هر 15 بار كه اين عمل را انجام داديد دو بار تنفس دهان به دهان به گونه اي كه بالاتر گفته شد بدهيد.

كمكهاي اوليه به غريق نوزاد :

1 - در صورتيكه نوزاد نفس نميكشد به او تنفس دهان به دهان و بيني بدهيد.

دهانتان را طوري بر روي صورت نوزاد قرار دهيد كه هم در دهان و هم در بيني او همزمان بدميد. عمل نفس دميدن

در دهان و بيني نوزاد بايد سريعتر از دميدن نفس در دهان بزگسالان بوده ولي ملايمتر باشد.

اگر بعد از دو دميدن در دهان و بيني او نوزاد هنوز تنفس نميكرد و يا به سرفه نيفتاد بلافاصله اقدام به ماساژ قلبي بكنيد.

2 - براي ماساژ دادن قلب نوزاد فقط بايد دو انگشت به كار برد. در روي خطي فرضي كه از زير دو سر سينه هايش ميگذرد با دو انگشت فشار دهيد.

سرعت اين فشارها بايد 100 فشار در هر دقيقه باشد. بعد از هر پنج بار فشار در قسمت تحتاني قفسه سينه و زيرمحل تلاقي دنده ها يكبار با دهان و همزمان در بيني و دهان او بدميد.

اين عمل را تا رسيدن گروه امداد ادامه دهيد.

تنفس مصنوعي

باز كردن راه هواييAir way

اولين قدم باز كردن راه هوايي فرد است .در فرد بيهوش تمامي ماهيچه ها شل شده اند.عضلات زبان و گردن هم از اين قاعده مستثني نيستند و احتمال دارد كه زبان به طرف حلق بر گردد و راه هوايي را مسدود كند .

كف دست را روي پيشاني مصدوم گذاشته و سر او را به طرف عقب بر گردانيد . همزمان با اين كار دست ديگر را زير چانه او قرار داده و به سمت بالا فشار دهيدبه طوريكه دندانهاي فك بالا و پايين در مقابل هم قرار گيرند . در صورت انجام صحيح اين مراحل شما موفق به باز كردن را ه هوايي مصدوم خواهيد شد .

مراقب باشيد كه دهان فرد را بيش از حد باز نشود چون در اين صورت ممكن است زبان به عقب برگردد و راه هواي را مسدود كند .

دادن تنفس مصنوعيBreathing

پس از بازكردن راه هوايي بايد از وضعيت تنفس مصدوم أگاه باشيد.ابتدا قفسه سينه فرد را برهنه كنيد.

اگر صورت مصدوم كبود و رنگ پريده باشد .

نه جريان هوا از بيني و دهان فرد حس شو د و نه صدايي كه نشانگر جريان هوا باشد به گوش برسد.

قفسه سينه حركت نداشته باشد.

تنفس وي قطع شده است و بايد تنفس مصنوعي را آغاز كنيد حتي اگر نتوانستيد تشخيص دهيد كه فرد مذكورتنفس دارد يا نه نفس مصنوعي را آغاز كنيد چون اگر فرد تنفس داشته باشد شما در هنگام تنفس مصنوعي متوجه مي شويد.

* تكنيك دادن تنفس مصنوعي *

سررابه عقب متمايل كنيد به صورتيكه دهان كمي بازتر باشد (نحوه باز كردن راه هوايي در مبحث قبل آمده است.)با انگشتان دستي كه روي پيشاني مصدوم است سوراخهاي بيني فرد را ببنديد .

دهان خود را روي دهان مصدوم بگذاريد بطوريكه , لبهاي شما كاملا اطراف دهان اورا بگيرد.با يك بازدم عميق هوارا وارد دهان فرد مصدوم كنيد.همزمان از گوشه چشم خودبه قفسه سينه فردنگاه كنيد وببينيد آيا هنگامي كه درون مجاري هوايي اومي دميد قفسه سينه بالا مي رود يا نه ؟

وقتي قفسه سينه فرد بالا مي آيد تنفس را قطع كنيد ودهان خود را از دهان فرد دا كرده و بيني اورا آزاد بگذاريد و خودتان برا ي تنفس بعدي نفس بگيريد.

هنگام تنفس موثر سينه وشكم مصدوم بالاو پايين مي آيد , احياگر حس مي كند كه بادكنكي را پر ميكند و پس از دميدن حجم معيني , مقابل ورود هواي اضافه تر مقاومت احساس ميكند .به تدريج رنگ پوست فرد از زردي و كبودي به صورتي تغيير مي يابد.

ماساژ قلبيCirculation

پس ازدادن يك يا دو تنفس مصنوعي در صورتيكه فرد تنفس خود را بازنيابد بايد نبض فرد را كنترل كرد.

طريقه كنترل كردن نبض :

پس از آنكه تنفس مصنوعي تمام شد كف دست را از روي پيشاني فرد بر نداريد و دو انگشت دست ديگر را در وسط گردن بالاي ناي و حنجره روي برآمدگي جلوي گردن ( سيب آدم ) بگذاريد .

انگشتان خود را به آرامي به سمت پايين و كنار آن قسمت بلغزانيد و سپس كمي فشار دهيد . به مدت 5-10 ثانيه اين كار را ادامه دهيد تامطمئن شويد كه نبض را حس ميكنيد يا نه؟

كنترل كردن نبض احتياج به مهارت و دقت خاصي دارد شما نيز ميتوانيد با تمرين كردن و شركت در كارگاههاي عملي احيا تنفسي اين مهارت را كسب نماييد .

اگر فرد نبض داشت به تنفس مصنوعي با اندزه’ دوازده بار در دقيقه ادامه دهيد . بيشتر

اگر فرد نبض نداشت بايد بي درنگ ماساژ قلبي را همراه با تنفس مصنوعي آغاز كنيد.زيرا فرد دچار ايست قلبي شده و احتمال دارد صدمات جبران ناپذيري به مغز وي برسد.

براي دادن يك ماساژ قلبي موثر علاوه بر اينكه بايد ماساژ را با تكنيك صحيح انجام داد لازم است كه وي را در وضعيت مناسبي بخوابانيد.

بيمار را به پشت خوابانده , مطمئن شويد كه وي روي يك سطح سخت قرار گرفته است . اما اگر فرد در رختخواب يا هر سطح نرم ديگري است وقت را تلف نكنيد و فقط كافيست كه اورا روي روي زمين بلغزانيد يا اينكه يك تخته با هر شي صاف و سخت را از بين پشت او و ملحفه قراردهيد .

كنار مصدوم زانو بزنيد .

آخرين حددنده هاي او را با دو انگشت دستي كه بالاي فرد نزديكتر است بيابيد انگشتان خود را بسمت بالا بلغزانيد تا يك فرو رفتگي در محل اتصال دنده هاي دو طرف برسيد .

يك انگشت را در محل فرورفتگي بگذاريد و انگشت ديگر را كنار آن قرار دهيد سپس ته دست ديگر را در كنار آن دو انگشت قرار دهيد .بعد ته دست دوم را روي دست اولي بگذاريد .

موقعيت بدن خود را طوري تنظيم كنيد كه بازوها خم نشوند و شانه ها در امتداد نقطه اتكا دستها باشند . به اندازه اي بر جناغ فرد فشار وارد كنيد كه 4-5 سانتي متر پايين برود.

پس از انجام 15 عدد ماساژ پشت سر هم ( اين 15 ماساژ در مدت 11 ثانيه خواهد بود ) دو عددتنفس مصنوعي به فرد بدهيد شما براي انجام اين دو تنفس 4 ثانيه فرصت داريد .اين سيكل بايد چهار بار در دقيقه تكرار شود براي اينكه بتوانيد نسبت 15:2 را در هر دوره رعايت كنيد بهتر است با هر ماساژ شماره آن را بلند بگوييد .

بعد از يك دقيقه وضعيت مصدوم را ازريابي كنيد .

اگرضربان مداوم رگ گردن باز نگشته باشد دوباره احياي قلبي ريوي را با دو تنفس و 15 ماساژ قلبي از سر بگيريد . شما براي انجام اين دو تنفس و 15 ماساژ , 15 ثانيه فرصت داريد.

اين كار را براي مدت 3 دقيقه ديگر ادامه دهيد .

اگردراين مدت تنفس منظم فرد بازگشت نيازي به تكرار احياي قلبي ريوي نيست بلكه بايد مرتب تنفس و نبض فرد را چك كنيد .

اگرتنفس منظم فرد برنگشت تنفس مصنوعي را با سرعت 12 عدد در دقيقه شروع كنيد و همزمان نبض فرد را چك كنيد .

توجه داشته باشيد كه وقفه در انجام مراحل احياي قلبي ريوي بيشتر از 5 ثانيه نشود.

امداد سوختگى‌ها

سوختگى در اثر آتش، تابش آفتاب، مواد شيميايى، مايعات داغ، وسايل داغ، بخار آب، برق و ساير مواد مى تواند ايجاد شود. سوختگى مى تواند سطحى باشد و با امكانات اوليه پزشكى درمان شود و يا به قدرى شديد باشد كه زندگى را به خطر بيندازد و نياز به كمك هاى اورژانس داشته باشد. براى تشخيص سوختگى خفيف از سوختگى شديد و مخاطره آميز بايد درجه و عمق صدمه به بافت هاى بدن را مشخص كرد. سه نوع تقسيم بندى وجود دارد:

سوختگى درجه اول

در اين نوع سوختگى فقط لايه خارجى پوست (اپيدرم) مى سوزد. پوست قرمز و احتمالاً توام با تورم و درد است ولى سوختگى در همان سطح محدود است. اين نوع سوختگى با توجهات و كمك هاى اوليه قابل التيام است.

سوختگى درجه دو

چنانچه لايه سطحى پوست و لايه دوم يعنى (درم) هر دو بسوزند به آن سوختگى درجه دو گويند. تاول و برآمدن پوست و ظاهر قرمز و تكه تكه و كنده شدن پوست از علايم اين درجه بندى است، درد شديد و تورم نيز همراه علايم فوق وجود دارد. چنانچه اين سوختگى محدود به يك منطقه در حدود10-5 سانتى متر باشد داروهاى خانگى موثر است. ولى چنانچه منطقه وسيع ترى سوخته و يا سوختگى روى دست ها، پاها، صورت، ناحيه سرين، كشاله ران و يا يك مفصل مهم باشد بايد سريعاً از كمك هاى پزشكى برخوردار شود.

سوختگى درجه سه

جدى ترين نوع سوختگى كه تمام لايه هاى پوست را درگير مى كند يعنى چربى، اعصاب، عضلات و حتى استخوان ها ممكن است بسوزند. معمولاً در اين نوع سوختگى بعضى از نواحى ممكن است مثل زغال سوخته باشند و يا به صورت خشك سفيد باشند. امكان وجود درد شديد است ولى چنانچه اعصاب ناحيه سوخته باشند به طور كلى دردى وجود نخواهد داشت. در اين نوع سوختگى ها بايد سريعاً اقدامات لازم انجام گيرد.

* معالجات فورى انواع سوختگى ها

سوختگى هاى بزرگ بايد سريعاً معالجات پزشكى دريافت كنند. در مدت زمانى كه كمك پزشكى مى رسد اقدامات زير بايد صورت گيرد:

- مواظب باشيد پارچه يا لباس روى محل سوختگى را برنداريد.

- وسايل يا مواد سوزاننده را از مريض دور كنيد.

- مواظب وضعيت تنفس بيمار باشيد.

- نواحى سوخته را با پارچه اى تميز يا پانسمان استريل سرد و مرطوب بپوشانيد.

اقدامات اوليه سوختگى درجه يك و دو در حدود10-5 سانتى متر:

خنك نگاه داشتن ناحيه سوخته

ناحيه سوخته را حدود15 دقيقه زير آب خنك نگاه داريد و يا درون آب خنك فرو ببريد و يا كمپرس خنك كنيد. اين كار از تورم مى كاهد.

لوسيون

بعد از خنك كردن محل سوخته از لوسيونى حاوى Aloe Vera و يا مرطوب كننده براى راحت تر كردن بيمار و جلوگيرى از خشك شدن ناحيه سوخته استفاده كنيد. در آفتاب سوختگى از پماد هيدوركريژون يك درصد يا يك پماد ضد عفونت استفاده كنيد.

بانداژكردن

روى محل سوخته را با گاز استريل بپوشانيد، از پنبه استفاده نكنيد، پنبه محرك است. روى پانسمان را بانداژ آزادى بگذاريد و از فشار روى ناحيه سوخته ممانعت كنيد. بانداژ مانع تماس هوا با ناحيه سوخته مى شود در نتيجه درد را كاسته و از تاول ها محافظت مى كند.

- از مسكن هاى معمولى استفاده كنيد.

- مواظب علايم عفونت باشيد سوختگى هاى خفيف ممكن است ظرف2-1 هفته بدون درمان بيشترى بهبود يابند، مگر آن كه دچار عفونت شوند.

توجه: از به كار بردن يخ روى محل سوختگى پرهيز كنيد زيرا ممكن است باعث يخ زدگى (سرمازدگى) ناحيه شود و در نتيجه صدمه بيشترى وارد كند. از پاره كردن تاول ها خوددارى كنيد زيرا مايع درون آن مانع از عفونت مى شوند. ولى چنانچه تاول ها به خودى خود پاره شدند محل را با آب ولرم و صابون ضعيف بشوييد و سپس از يك پماد آنتى بيوتيك و گاز استريل استفاده كنيد. اين پانسمان بايد روزانه تعويض شود.

* سوختگى با مواد شيميايى

خودامدادى

عامل سوزاننده را دور كنيد. مايع شيميايى سوزاننده را با آب شير به مدت 20 دقيقه يا بيشتر از سطح پوست بشوييد. اگر ماده شيميايى پودرمانند است اول پودر را از روى پوست بزداييد سپس آن را بشوييد.

مواظب علائم شوك باشيدشامل حالت غش، رنگ پريده، تنفس سطحى قابل ملاحظه. لباس ها و جواهرات را بيرون بياوريد به خصوص آنهايى كه با ماده شيميايى آلوده شده اند. محل سوخته را ببنديد چنانچه ممكن است با پانسمان خشك استريل يا پارچه اى تميز محل را بپوشانيد.

چنانچه بيمار پس از شست وشو باز هم اظهار سوزش كرد مجدداً ناحيه را بشوييد.

پيشگيرى

هنگام كار با مواد شيميايى از لباس و عينك محافظ استفاده كنيد. در مورد مواد شيميايى مورد مصرف شناخت داشته باشيد، با خواندن بروشور آنها و يا تماس با اماكنى كه اطلاعات كافى در اين مورد دارند.

امداد پزشكى

سوختگى هاى خفيف معمولاً بدون درمان بهبود مى يابند. ولى در موارد زير حتماً از امداد پزشكى كمك بخواهيد: چنانچه سوختگى درجه دوم در ناحيه اى بيش از 10 سانتى متر باشد يا چنانچه سوختگى در ناحيه دست ها، پاها، صورت، كشاله ران، باسن و يا مفاصل بزرگ باشد. توجه كنيد محصولات شوينده و پاك كننده خانگى به خصوص آنهايى كه حاوى مواد سفيدكننده و يا آمونياك و يا سموم نباتى هستند ممكن است صدمات شديد و جدى به چشم ها يا پوست وارد كنند.

* آفتاب سوختگى

نور آفتاب به رغم فوايدى كه دارا است مى تواند در پوست ايجاد سوختگى كند و يا خطر ابتلا به سرطان پوست را بالا ببرد علائم آفتاب سوختگى معمولاً ظرف چند ساعت بروز مى كند شامل: درد، قرمزى، تورم و گاهى تاول.معمولاً به علت اين كه نواحى وسيعى از بدن در معرض نور خورشيد قرار مى گيرد احتمال سردرد، تب و خستگى مفرط نيز وجود دارد.

خود امدادى: حمام خنك بگيريد، مى توانيد از بيكينگ پادر BAKING POWDER و يا نصف فنجان نشاسته ذرت محلول در آب استفاده كنيد تا كمى به پوست آرامش دهد.

- به تاول ها دست نزنيد تا از عفونت هاى بعد پيشگيرى كنيد و بهبود را سرعت ببخشيد. ولى چنانچه تاول ها پاره شده اند پماد ضدباكترى روى نواحى باز بگذاريد.

- از مسكن هاى معمولى استفاده كنيد.

- از محصولاتى كه به عنوان ضدعفونى حاوى بنزوكائين Benzocaine هستند به خاطر ايجاد واكنش هاى آلرژيك پرهيز كنيد.

پيشگيرى: بين ساعات 10 صبح تا سه بعدازظهر كه نور خورشيد در شدت است در معرض آفتاب قرار نگيريد. نواحى باز را بپوشانيد، كلاه لبه پهن بگذاريد و از كرم هاى ضدآفتاب با SPF حدود15 به بالا استفاده كنيد.چشم هاى خود را با عينك محافظت كنيد. عينك هايى كه مانع ورود حدود95 درصد اشعه ماوراءبنفش شوند.ولى چنانچه مجبوريد مدت زيادى در آفتاب باشيد و يا عمل جراحى آب مرواريد انجام داده ايد و يا داروهايى مصرف مى كنيد كه حساسيت شما را به اشعه ماوراء بنفش زياد مى كند لازم است لنز عينك شما مانع ورود اشعه ماوراء بنفش به ميزان99 درصد باشد.

امداد پزشكى: چنانچه سوختگى ها وارد مرحله تاول شده اند و يا احساس بيمارى و كسالت شما دست داده بايد به پزشك مراجعه كنيد. او احتمالاً از كريتزن خوراكى مثل پردنيزولون استفاده خواهد كرد.توجه كنيد به طور معمول اشعه آفتاب مانع فعاليت شما نخواهد بود ولى چنانچه مجبوريد تمام روزها را در معرض اشعه ماوراء بنفش باشيد به پوست شما صدمه وارد خواهد شد و ريسك سرطان بالا مى رود. چنانچه در اثر آفتاب سوختگى دچار كهير، خارش و تب شديد بايد با پزشك تماس بگيريد.

* سوختگى با برق

همه گونه سوختگى با برق بايد توسط پزشك معاينه شود. ممكن است ظاهراً سوختگى خفيف باشد ولى صدمات آن به بافت هاى زير پوست برسد. ريتم ضربات متغير- ايست قلبى و يا صدمات داخلى ديگر در صورتى اتفاق مى افتد كه مقدار جريان الكتريسيته كه از بدن عبور كرده زياد بوده باشد.گاهى اوقات تكان شديد همراه با برق گرفتگى باعث پرتاب فرد شده و يا به زمين مى افتد در نتيجه مى تواند منجر به انواع شكستگى و يا ضربه مغزى و يا ساير صدمات همراه با سوختگى شود.

*سرمازدگى

سرمازدگى مى تواند در هر ناحيه از بدن اتفاق بيفتد، دست ها، پاها، بينى و گوش ها بيشتر در معرض سرمازدگى هستند. در درجه حرارت هاى زير صفر جدار رگ هاى خونى كوچك تر تنگ مى شوند بنابراين خون و اكسيژن كمترى به بافت ها مى رسد و در نهايت سلول ها مى ميرند.اولين علائم سرمازدگى احتمالاً دردناكى و گزگز ناحيه است. سپس به دنبال آن بى حسى پديد مى آيد. پوست به صورت پريدگى مرگبار و سخت و سرد و بى حس مى شود.سرمازدگى مى تواند به بافت هاى عمقى تر نيز صدمه بزند. در اين صورت ممكن است ايجاد تاول كند كه معمولاً ظرف2-1 روز ايجاد مى شود. افرادى كه داروهاى قلبى مصرف مى كنند و يا تصلب شرايين (آترواسكلروزين) دارند استعداد بيشترى براى سرمازدگى دارند.

خودامدادى: ناحيه سرمازده را بايد با احتياط و به تدريج به گرماى معمولى برگرداند. اگر بيرون از خانه هستيد دست هايتان را در زير بغل ببريد و يا در جوار نواحى گرم بدن گرم كنيد. اگر سرمازدگى در گوش يا بينى است با دست هاى گرم خود آنها را بپوشانيد.

- چنانچه امكان دارد در آبى كه درجه حرارت آن كمى بيشتر از درجه حرارت بدن باشد فرو ببريد، آبى كه براى ديگران گرم باشد.

- نواحى سرمازده را به هيچ وجه ماساژ ندهيد و يا برف روى آن نماليد.

- سيگار نكشيد، نيكوتين باعث تنگى عروق شده و جريان خون به محل را كم مى كند.

- اگر پاها سرمازده اند پس از گرم كردن آنها را بالاتر از سطح بدن بگذاريد.

- از گرماى مستقيم بپرهيزيد.

- نواحى اى كه در معرض يخ زدگى مجدد است را گرم نكنيد.

بررسى : نواحى سرمازده ممكن است قرمز و ضربان دار باشند يا در حين برگشت گرما درد و سوزش داشته باشند. حتى در سرمازدگى متوسط هم ممكن است احساس معمولى عضو فوراً برنگردد.اگر سرمازدگى شديد و جدى باشد احتمالاً ناحيه تا درمان كامل بى حس خواهد ماند.در موارد شديد درمان ماه ها به طول خواهد انجاميد و يا عوارض احساس لمس احتمالاً دائمى خواهد بود. در موارد شديد كه عفونت نيز بعد از گرم كردن موضع ايجاد شود بايد آنتى بيوتيك مصرف شود. همچنين بى حركتى و فيزيوتراپى نيز ممكن است لازم باشد. سيگار نبايد مصرف شود.

اقدامات پزشكى فورى: اگر بى حسى در طول زمان برگشت درجه حرارت ادامه پيدا كرد بايد از توجهات پزشكى برخوردار شود. در سرمازدگى دست ها و پاها احتمال پايين آمدن درجه حرارت بدن وجود دارد.

توجه از كودكان: به كودكان بياموزيد در هواى سرد بيرون از تماس دست برهنه با فلز و يا زبان زدن به وسايل فلزى سرد خوددارى كنند.

 

 

 

 

 

منابع:

برگرفته از سايت هاي

www.salibsorkh.ir

www.daneshnamehroshd.ir

www.tebyan.net

 

فهرست مطالب

عنوان صفحه

تاريخچه. 1

بخش اول.. 3

1- به هنگام بروز حادثه. 3

2 - امداد و كمكهاي اوليه 3

بخش دوم: نارسايي و ناراحتي قلبي.. 4

از كار ايستادن قلب... 5

روش تنفس دهان به دهان.. 6

روش ماساژ دادن قلب... 7

بيهوشي و اغما8

بخش سوم: سوختگي.. 8

بخش چهارم: خوردن مواد شيميايي.. 9

بخش پنجم: جراحت... 9

بخش ششم: خفگي.. 11

بخش هفتم: كمكهاي اوليه به غريق بزرگسال.. 12

كمكهاي اوليه به غريق نوزاد. 14

باز كردن راه هواييAir way. 15

دادن تنفس مصنوعيBreathing. 16

ماساژ قلبيCirculation. 17

امداد سوختگى‌ها19

* سوختگى با مواد شيميايى.. 22

* آفتاب سوختگى.. 23

* سوختگى با برق.. 24

*سرمازدگى.. 24

منابع. 26