اهمیت تاریخآموزی و تاریخنگاری
شاید نتوان هیچ عرصهای را به اندازه تاریخ و آنچه مربوط به آن میشود- یعنی تاریخنویسی، تاریخ خوانی و نقد تاریخی- عرصه تحریفها و درآمیختن راست و دروغها دانست.
از این حیث چه بسا یک تاریخنگار رخدادی تاریخی را چنان آشفته و مشوش سازد که از اصل آن فرسخها دور باشد و بیتردید این امر، تاریخ خوانی و به پیرو آن فهم تاریخ را دچار اشکال سازد. در همین راستا رهبر معظم انقلاب در سخنانی بر ضعفها و کمبودهای این عرصه بهخوبی انگشت نهادند و بر لزوم توجه مسئولان و پژوهشگران به این مهم تأکید کردند. ایشان در آنجا فرمودند: هر جایی در تاریخنویسی کمکاری شده دیگران آمدهاند و تاریخ را بردهاند. این رهنمودها از آنجایی اهمیت وافر خود را نشان میدهند که نسل سوم انقلاب از چندوچون وقایعی که در این 31سال انقلاب، گذشته آگاهی درستی ندارد و بر پژوهشگران و تاریخنگاران منصف است که گرد ابهامات بزدایند و نسلها را با حقایق امور آشنا سازند.
امام علی(ع )خطاب به فرزندش امام حسن(ع) میفرماید: فرزندم هر چند من به اندازه همه آنان که پیش از من بودهاند نزیستهام اما در کارهایشان نگریستهام و در سرگذشتهایشان و در آنچه از آنان مانده، فرورفته و دیدهام تا چون یکی از ایشان گردیدهام، بلکه با آگاهیای که از کارهایشان به دست آوردهام، گویی چنان است که با نخستین تا پسینشان به سر بردهام.
آموزههای قرآن و روایات اسلامی مهمترین عامل رویآوردن مسلمانان به تاریخآموزی و تاریخنگاری بود؛ از اینرو میتوان سرآغاز تاریخنگاری و توجه به رویدادهای تاریخی را در دوره اسلامی قرآن مجید دانست. قرآن دارای آیات فراوانی در مورد سرگذشت پیامبران پیشین و سرنوشت اقوام و پیروان و علل شکست و انحطاط یا شکوفایی و رستگاری آنهاست.
توجه قرآن به تاریخ، نقل صرف رویدادهای گذشته نیست، بلکه اساساً ارائه شواهدی از تجارب انسان گذشته برای پندگرفتن و یافتن راه درست زیستن است. بدینسان قرآن، قوانین و سنن حاکم بر زندگی نوع بشر را که اختصاصی به گذشته ندارد، به پیروان خود میآموزد. این آموزههای قرآنی درباره تاریخ و تاریخآموزی در کلام پیامبر اسلام و ائمه اطهار بهروشنی نمایان است.
نقش مطالعه تاریخ در افزایش مهارتهای زندگی
((تاریخ تجربه ی زندگی انسان است که در طول زمان گسترش یافته )) بنابر این یکی از مفاهیم اساسی تاریخ تغییر می باشد .همچنین تجربه یکی از مفاهیم کلیدی تاریخ بشمار می اید و چون همه انسان ها در این تجربه شریکند ،کل این تجربه را که در طول بسیاری از نسل ها ادامه می یابد ، تاریخ می نامیم (استنفورد ۱۳۸۴:۳۳).از طرفی تاریخ ،علم آموختن گذشته برای فهم زمان حال است . زندگی امروزین حاصل کارها و اقدامات مردمان روزگار پیشین و حتی وقایعی است که در گذشته های دور اتفاق افتاده اند و همین امر در آینده نیز ادامه خواهد یافت ، بنابراین شناخت و فهم درست تاریخ به جوامع بشری کمک می کند تا آینده خود را بهتر رقم زده ، از اشتباهات نسل های گذشته پرهیز کنند.
از مهمترین فواید تاریخ نقشی است که در تکوین شخصیت آدمی دارد . با مطالعه تاریخ می توان مهارتهائی را که برای زندگی اجتماعی ضرورت دارد آموخت و آموزش تاریخ به مثابه پایه استواری در نظام تعلیم و تربیت کشورها به شمار می رود که جوامع بشری با تکیه بر آن بسیاری از مهارتهای اجتماعی را به نسل های آینده می آموزند. دانش آموزان برای ورود به زندگی اجتماعی نیاز به تقویت و فراگیری مهارتهائی دارند که رفتار اجتماعی آنان را شکل ببخشد ،درس تاریخ این توانائی را دارد که در آموزش بسیاری از این مهارتها نقش سازنده ایفا کند . به همین دلیل گروه آموزشی تاریخ منطقه زرین شهر با انگیزه هدفمند کردن فعالیتهای دبیران منطقه در راستای اهداف عالیه آموزشی در صدد تدوین مجموعه ای است که نقش سازنده درس تاریخ را در افزایش مهارتهای زندگی روشن نماید .