مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

آسم‌

Asthma

شرح بيماري

عبارت‌ است‌ از يك‌ بيماري‌ مزمن‌ همراه‌ با حملات‌ مكرر خس‌خس‌ و تنگي‌ نفس‌. اين‌ بيماري‌ در تمام‌ سنين‌ مي‌تواند وجود داشته‌ باشد اما 50% از موارد، كودكان‌ زير 10 سال‌ هستند. آسم‌ بيشتر در پسران‌ رخ‌ مي‌دهد تا دختران‌، اما در آسمي‌ كه‌ در سنين‌ بزرگسالي‌ آغاز مي‌شود زنان‌ سهم‌ بيشتري‌ را به‌ خود اختصاص‌ مي‌دهند.

علايم‌ شايع‌

• احساس‌ فشردگي‌ در قفسه‌ سينه‌ و تنگي‌ نفس‌
• خس‌ خس‌ سينه‌ به‌ هنگام‌ بازدم‌
• سرفه‌، خصوصاً در شب‌، معمولاً همراه‌ با خلط‌ غليظ‌، شفاف‌ و زرد
• تنفس‌ سريع‌ و سطحي‌ كه‌ به‌ هنگام‌ نشستن‌ بهتر مي‌شود.
• مشكل‌ در تنفس‌
• انقباض‌ عضلات‌ گردن‌ علايم‌ شديد حمله‌ حاد:
• آبي‌ شدن‌ پوست‌
• خستگي‌ زياد
• تنفس‌ صدادار شبيه‌ خرخر
• ناتواني‌ در صبحت‌ كردن‌
• تغييرات‌ ذهني‌ و رواني‌، از جمله‌ بي‌قراري‌ يا گيجي‌

علل‌

التهاب‌ و اسپاسم‌ ناشي‌ از آن‌ در مجاري‌ هوايي‌ (نايژه‌ها و نايژك‌ها)، و به‌ دنبال‌ آن‌ ورم‌ مجاري‌ هوايي‌ و غليظ‌ شدن‌ ترشحات‌ ريه‌ (خلط‌). اين‌ امر باعث‌ كاهش‌ يا بسته‌ شدن‌ راه‌ عبور هوا به‌ ريه‌ها مي‌شود. عواملي‌ كه‌ مي‌توانند اين‌ تغييرات‌ را ايجاد كنند عبارتند از:

مواد آلرژي‌زا مثل‌ گرده‌ گياهان‌، گرد و غبار، شوره‌ بدن‌ حيوانات‌، كپك‌ها يا بعضي‌ از غذاها

عفونت‌هاي‌ ريوي‌ مثل‌ برونشيت‌

مواد آلاينده‌ موجود در هوا، مثل‌ دود و بوهاي‌ مختلف‌

قرار گرفتن‌ در معرض‌ موادشيميايي‌ يا ساير مواد، در قالب‌ مواجهه‌ شغلي‌

عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر

وجود ساير بيماري‌هاي‌ آلرژيك‌، مثل‌ اگزما يا تب‌ يونجه‌

سابقه‌ خانوادگي‌ آسم‌ يا آلرژي‌هاي‌ ديگر

قرار گرفتن‌ در معرض‌ آلاينده‌هاي‌ خطر

سيگار كشيدن‌

مصرف‌ بعضي‌ از داروها مثل‌ آسپيرين‌

استرس‌هاي‌ مختلف‌ (عفونت‌هاي‌ ويروسي‌، ورزش‌، ناراحتي‌ عاطفي‌، بوهاي‌ زيانبار، و دود تنباكو)

پيشگيري‌

از مواد آلرژي‌زاي‌ شناخته‌ شده‌ و آلاينده‌هاي‌ هوا دوري‌ كنيد.

داروهايي‌ كه‌ به‌ منظور پيشگيري‌ از بروز حملات‌ آسم‌ تجويز مي‌شوند را به‌ طور منظم‌ مصرف‌ كنيد؛ توجه‌ داشته‌ باشيد كه‌ حتي‌ اگر احساس‌ مي‌كنيد مشكلي‌ نداريد، مصرف‌ داروها را قطع‌ نكنيد.

از مصرف‌ آسپيرين‌ خودداري‌ كنيد.

به‌ دنبال‌ عوامل‌ آغازكننده‌ حمله‌ آسم‌ بگرديد و از آنها دوري‌ كنيد.

نرمش‌هاي‌ آسوده‌سازي‌ و شل‌كننده‌ عضلات‌، و نيز حركات‌ كمك‌كننده‌ به‌ تخليه‌ ترشحات‌ تنفسي‌ را انجام‌ دهيد.

عواقب‌ مورد انتظار

علايم‌ را مي‌توان‌ با درمان‌ و پايبندي‌ جدي‌ به‌ اقدامات‌ پيشگيرانه‌ كنترل‌ نمود.

نيمي‌ از كودكان‌ آسمي‌ نهايتاً خوب‌ خواهند شد.

در صورتي‌ كه‌ درمان‌ انجام‌ نشود، حملات‌ شديد ممكن‌ است‌ مرگبار باشند.

عوارض‌ احتمالي‌

نارسايي‌ تنفسي‌

پنوموتوراكس‌ (وارد شدن‌ هوا به‌ فضاي‌ اطراف‌ ريه‌ها)

عفونت‌ ريه‌ و مشكلات‌ مزمن‌ ريوي‌ در اثر حملات‌ مكرر آسم‌

درمان‌

اصول‌ كلي‌

اقدامات‌ تشخيصي‌ ممكن‌ است‌ عبارت‌ باشند از آزمايش‌ خون‌؛ بررسي‌هاي‌ مربوط‌ به‌ كار ريه‌؛ و بررسي‌هاي‌ مربوط‌ به‌ آلرژي‌ كه‌ معمولاً به‌ كمك‌ آزمون‌هاي‌ پوستي‌ انجام‌ مي‌گيرند.

مراقبت‌ اورژانس‌ و بستري‌ كردن‌ در موارد حملات‌ شديد آسم‌

روان‌ درماني‌ يا مشاوره‌، در صورتي‌ كه‌ آسم‌ با استرس‌ ارتباط‌ داشته‌ باشد.

حتي‌المقدور مواد آلرژي‌زا و آزاردهنده‌ را از خانه‌ و محل‌ كار حذف‌ كنيد. درمان‌ براي‌ حساسيت‌زدايي‌ از بعضي‌ مواد آلرژي‌زاي‌ خاص‌

داروهايي‌ را كه‌ به‌ طور منظم‌ استفاده‌ مي‌كنيد هميشه‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشيد.

به‌ هنگام‌ حملات‌ بنشينيد.

در زمان‌هايي‌ از سال‌ كه‌ مواد آلرژي‌زا در محيط‌ فراوان‌ هستند در منزل‌ بمانيد.

داروها

اكسپكتورانت‌ براي‌ رقيق‌ كردن‌ خلط‌

گشادكننده‌ نايژه‌ براي‌ بازكردن‌ مجاري‌ هوايي‌

داروي‌ كورتيزوني‌ داخل‌ رگي‌ (تنها براي‌ موارد اورژانس‌) براي‌ كم‌ كردن‌ واكنش‌ آلرژي‌ بدن‌

استنشاق‌ داروي‌ كورتيزوني‌ با دستگاه‌ ريزقطره‌ ساز. اين‌ شكل‌ از مصرف‌ داروهاي‌ كورتيزوني‌ عوارض‌ جانبي‌ كمتري‌ نسبت‌ به‌ نوع‌ خوراكي‌ دارد.

آنتي‌هيستامين‌ (كرومولين‌ سديم‌ يا ندوكروميل‌) به‌ صورت‌ استنشاقي‌ با دستگاه‌ ريزه‌ قطره‌ساز. اين‌ نوع‌ دارو جهت‌ پيشگيري‌ به‌ كار مي‌رود.

فعاليت

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري خود را حفظ‌ كنيد، اما از فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي‌ ورزشي‌ ناگهاني‌ خودداري‌ كنيد. اگر به‌ دنبال‌ ورزش‌ سنگين‌ حمله‌ آسم‌ رخ‌ دهد، بنشينيد و استراحت‌ كنيد. مقدار كمي‌ آب‌ گرم‌ بنوشيد.

درمان‌ با داروهاي‌ گشادكننده‌ نايژه‌ غالباً از آسم‌ ناشي‌ از ورزش‌ پيشگيري‌ به‌ عمل‌ مي‌آورد.

شايد بهترين‌ ورزش‌ براي‌ بيماران‌ آسمي‌ شنا باشد.

رژيم‌ غذايي‌

رژيم‌ خاصي‌ توصيه‌ نمي‌شود، اما از خوردن‌ غذاهايي‌ كه‌ به‌ آنها حساسيت‌ داريد خودداري‌ كنيد.

روزانه‌ حداقل‌ 3 ليتر آب‌ بنوشيد تا ترشحات‌ رقيق‌ باقي‌ بمانند.

درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟

شما يا يكي‌ از اعضاي‌ خانواده‌ علايم‌ آسم‌ را داريد.

شما دچار حمله‌ آسمي‌ شده‌ايد كه‌ به‌ درمان‌ جواب‌ نمي‌دهد. اين‌ يك‌ اورژانس‌ است‌!

علايم‌ جديد و بدون‌ توجيه‌. داروهاي‌ مورد استفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبي‌ به‌ همراه‌ داشته‌ باشند.