مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

مرکز دانلود تحقیق رايگان دانش آموزان و فروش آنلاين انواع مقالات، پروژه های دانشجويی،جزوات دانشگاهی، خلاصه کتاب، كارورزی و کارآموزی، طرح لایه باز کارت ویزیت، تراکت مشاغل و...(توجه: اگر شما نویسنده یا پدیدآورنده اثر هستید در صورت عدم رضایت از نمایش اثر خود به منظور حذف اثر از سایت به پشتیبانی پیام دهید)

نمونه سوالات کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور (سوالات تخصصی)

نمونه سوالات کارشناسی دانشگاه پیام نور (سوالات تخصصی)

نمونه سوالات دانشگاه پيام نور (سوالات عمومی)

کارآموزی و کارورزی

مقالات رشته حسابداری و اقتصاد

مقالات علوم اجتماعی و جامعه شناسی

مقالات روانشناسی و علوم تربیتی

مقالات فقهی و حقوق

مقالات تاریخ- جغرافی

مقالات دینی و مذهبی

مقالات علوم سیاسی

مقالات مدیریت و سازمان

مقالات پزشکی - مامایی- میکروبیولوژی

مقالات صنعت- معماری- کشاورزی-برق

مقالات ریاضی- فیزیک- شیمی

مقالات کامپیوتر و شبکه

مقالات ادبیات- هنر - گرافیک

اقدام پژوهی و گزارش تخصصی معلمان

پاورپوئینت و بروشورر آماده

طرح توجیهی کارآفرینی

آمار سایت

آمار بازدید

  • بازدید امروز : 944
  • بازدید دیروز : 1603
  • بازدید کل : 13040401

استان خوزستان


مشخصاتجغرافيايى
استان خوزستان با مساحتى حدود 63238 كيلومتر مربع، بين 29 درجهو 58 دقيقه تا 33 درجه 4 دقيقه عرض شمالى از خط استوا و 47 درجه و 41 دقيقه تا 50درجه و 39 دقيقه طول شرقى از نصف النهار گرينويچ، در جنوب غربى ايران واقع گرديده واز شمال غربى با استان ايلام، از شمال با استان لرستان، از شمال شرقى و مشرق بااستانهاى چهار محال و بختيارى و كهگيلويه و بوير احمد، ازجنوب شرقى با استان بوشهر،از جنوب با خليج فارس و از مغرب با كشور عراق هم مرز است.(1)
اين استان از 15 شهرستان تشكيل شده است كه مجموعاً 35 بخششامل 28 شهر، 113 دهستان و 4496 آبادى داراى سكنه را در بر مى‏گيرد.(2)
ويژگيهاى طبيعى
خوزستان جز دربرخى از مناطق كوهستانى شمالى و شرقى، داراى اقليم خشك ونيمه خشك است. متوسطبارندگى ساليانه در اين استان حدود 266 ميليمتر و دوره بارندگى معمولا" بين مهرماهتا ارديبهشت ماه است.
متوسط درجه حرارت در دوره گرما، كه از ارديبهشت ماه آغازشده و تا مهرماه ادامه دارد، حدود 31/2 درجه سانتى‏گراد و حداكثر آن گاهى به بيش از 50 درجه سانتى‏گراد نيز مى‏رسد. در طول زمستان متوسط درجه حرارت 14/9 درجهسانتى‏گراد و حداقل آن به ندرت ممكن است به چند درجه زير صفر برسد.(3)
بخش دوم:جغرافياىاقتصادى
كشاورزى و دامدارى از دير باز در استان خوزستان وجود داشته است. به ويژه كشاورزى كه وجه غالب اقتصاد منطقه است به صورت گسترده از زمانهاى قديمتاكنون وجود داشته است.

كشاورزى
استان خوزستان به خاطر داشتن مرغوب‏ترين زمين‏ها وبيشترين آبها، از حاصل‏خيزترين نقاط ايران است. در بين مناطق مركزى و جنوبى كشور،خوزستان از نظر سطح زير كشت وتوليد محصولات كشاورزى، رتبه اول را به خود اختصاصداده است.
مهمترين محصولات كشاورزى استان شامل گندم، نيشكر، چغندر قند، خرما،موز و مركبات (نارنج، ليمو، پرتقال و بالنگ) مى‏باشد.(4)
ديگر محصولات عمده كشاورزى استان عبارتند از: جو، شلتوك،لوبيا تازه، ماش، ذرت دانه‏اى، كنجد، سيب زمينى و پياز، يونجه، انگور، انار، انجيرو...(5)
دامدارى و دامپرورى
دامدارى درسرزمين خوزستان سنتى و از زمان بسيار قديم رواج داشته و همواره به عنوان يك فعاليتاقتصادى مهم به حساب آمده است. دامدارى در اين استان به صورت پرورش دام‏هاى شيرى وگوشتى شامل گاو، گوسفند، بز و گاوميش مى‏باشد.(6)
صنايع و معادن
صنايع دستى
صنايعدستى مهم خوزستان عبارتند از عبابافى (در شوشتر و شادگان)، مقنعه و روسرى بافى (بيشتر در شوشتر)، چفيه بافى (خوزستان) ملحفه بافى (شوشتر)، لنگ بافى (دزفول)،جاجيم بافى (شادگان)، ورشو سازى (دزفول)، قلمزنى روى طلا و نقره و زرگرى (خوزستان)،نقره كارى (اهواز)و....
صنايع ماشينى
صنايع ماشينىاستان شامل صنايع ماشينى سبك و سنگين مى‏باشد. صنايع ماشينى سبك استان عبارتند از: صنعت قندسازى، صنعت كاغذ سازى (خوزستان)، صنعت آرد سازى(خوزستان)، صنعت بسته بندى وضدعفونى خرما، صنعت ماهيگيرى، صنعت توليد برق(سدكارون و سد دز) و... صنايع سنگينعبارتند از: پالايشگاه آبادان، دستگاه تقطير مسجد سليمان، پالايشگاه گاز بيدبلند،مجتمع شيميايى رازى (بندر امام‏خمينى)، مجتمع پتروشيمى آبادان، مجتمع شيميايى خارك،مجتمع پتروشيمى ايران - نيپون، مجتمع پتروشيمى ايران - ژاپن، كارخانجات لوله‏سازىنورد اهواز، ذوب آهن گازى اهواز و... .
معادن مهم و عمده خوزستان عبارتند از: معدن گوگرد و معادن نمك (اهواز، شوشتر، مسجدسليمان). ساير معادن استان عبارتند ازمعادن سنگ لاشه آهكى، سيليس، سنگ گچ، سنگ آهك، شن و ماسه.(7)
بخش سوم:جغرافياىتاريخى
وجه تسميه
منطقه‏اى كه امروزه خوزستانناميده مى‏شود در روزگاران پيشين قسمتى از سرزمين وسيع و دولت مستقلى به نام عيلامبوده است. بر اساس شواهد تاريخى، نام عيلام تا حدود قرن سيزده قبل از ميلاد بهخوزستان اطلاق مى‏گرديده و از اين تاريخ به بعد نام «انشان سوسنكا» يعنى مملكتانشان و شوش در كتيبه‏هاى عيلامى به ثبت رسيده است. هخامنشيان بعد از تصرف اينمنطقه (حدود 640 سال قبل از ميلاد) «انشان» را «انزان» ناميده‏اند، اما آشورى‏هاهمچنان اين منطقه را عيلام (علام) مى‏ناميدند.
نام خوزستان در سال 1302 هجرىشمسى با تصويب دولت مركزى ايران براى اين منطقه انتخاب گرديد. اين طور استدلالمى‏شود كه احتمالاً خوزستان از كلمه «خوز» يا «خوج» كه عيلامى شده «اوژ» استبرگرفته شده و «اوژ» نام ناحيه‏اى از قلمرو عيلاميان بوده است. برخى معتقدند خوز بهمعنى شكر است و خوزستان به معنى محل كشت يا توليد شكر است و علت آن را وجودكشت‏زارهاى نيشكر در اين منطقه مى‏دانند.(8)
پيشينه تاريخى
يكى از كهن‏ترين تمدنهاى بشرى، 6000 سال پيش درشوش پديد آمد حدود 1000 سال بعد، دولت مقتدر عيلام در شوش پايه‏گذارى شد و 700 سالپيش از ميلاد، دولت عيلام توسط آشوريان درهم شكسته شد. خوزستان در دوران هخامنشيان،اشكانيان، و ساسانيان بر عظمتش افزوده شد و شهرهايى در آن ايجاد گرديد.
اينمنطقه در دوران بعد از اسلام نيز آباد بود و با انقراض صفويه به چنگ افغانهاافتاد.
در دوران نادر و كريمخان زند، خوزستان دوره فترت را گذراند و در دورهقاجاريه به وسيله محمدعلى ميرزا پسر فتعحلى شاه، ضميمه كرمانشاه شد. از زمان فتحعلىشاه قاجار، اروپاييان در پى ايجاد تسلط و توسعه نفوذ خود در خوزستان بودند. اينتسلط تا زمان رضاخان و فرزندش ادامه داشت و منجر به كسب امتيازاتى، خاصه در موردنفت شد. اين امتيازات نبض اقتصادى اين استان زرخيز بلكه تمام ايران را در دستخارجيان استعمارگر قرار داده بود.(9)
بناهاى تاريخى
خوزستان، مملو از بناهاى تاريخى، تپه‏ها قديمىبقعه‏ها و آرامگاهها و آثار باستانى قديمى ديگر مى‏باشد. براى نمونه به ذكر نامبرخى از مشهورترين آنها مى‏پردازيم: شادروان (سد اهواز قديم)، گورستان زرتشتيان،مقبره على بن مهزيار اهوازى (اهواز)، مجموعه تپه‏هاى باستانى شوش (اكروپل، شهرشاهى،كاخ آپادانا)، بقعه دانيال نبى(ع) (شوش)، معبد يا زيگورات چغازنبيل (شوش)، معبد هفتتپّه، قصر يا معبد بزرگ (هفت تپه)، تپّه ابگع (هفت تپه)، تپّه باستانى چغاميش، اتاقآقامير (دزفول)، حمام وزير و حمام كرناسيون (دزفول)، پل قديمى دزفول، ايوان كرخه،پل قديم كرخه، قلعه سلاسل (شوشتر)، قلعه رستم گتوند (شوشتر)، بند ميزان (شوشتر)،مسجد جامع شوشتر، بقعه امامزاده عبداللّه (شوشتر)، قلعه ارجان (بهبهان)، پل ارجان (بهبهان)، امامزاده حيدر (بهبهان)، مسجد جامع بكان (بهبهان)، آرامگاه هرمز (رامهرمز)، قلعه دا و دختر (رامهرمز)، مقبره سيد ميرصالح (رامهرمز)، صفه سليمان «سرمسجد» (مسجد سليمان)، بقعه هفت شهيدان (مسجد سليمان)، اشكفت سلمان (ايذه)، كتيبهعيلامى كول فره (ايذه)، مجسمه سوسن (ايذه)، امامزاده ابوالفضل و امامزادهاميرالمؤمنين (باغملك)، تل كافران (بندر ماهشهر) و... .
بخش چهارم:اوضاع اجتماعى - فرهنگى‏
فصل اول: ويژگيهاى جمعيتى
بر اساس سرشمارىعمومى نفوس و مسكن سال 1375، جمعيت استان، 3746772 نفر بوده است كه از اين تعداد 2342514 نفر ساكن در نقاط شهرى و 1367945 نفر ساكن در نقاط روستايى و 36313 نفرجمعيت غير ساكن هستند.
هم‏چنين از جمعيتاستان، 1910529 نفر مرد و 1836243 نفرزن بوده است به اين ترتيب نسبت جنسى جمعيت 104 بوده است يعنى به ازاء هر يك صد نفرزن، 104 نفر مرد وجود داشته است.(10)
جمعيت و خانوار شهرستانهاى استان خوزستان: 1375

 

شرح

جمعيت

مرد

زن

خانوار

استان

3746772

1910529

1836243

644708

ساكن در نقاط شهرى

2342514

1191489

1151025

424701

ساكن در نقاط روستايى

1367945

700523

667422

213751

غير ساكن

36313

18517

17796

6256

شهرستان‏ آبادان

252047

127893

124154

47940

ساكن در نقاط شهرى

212450

107480

104970

41310

ساكن در نقاط روستايى

39597

20413

19184

6630

غير ساكن

0

0

0

0

شهرستان‏ انديمشك

155594

80526

75068

27280

ساكن در نقاط شهرى

106923

54142

52781

19488

ساكن در نقاط روستايى

43703

23847

19856

6994

غير ساكن

4968

2537

2431

798

شهرستان‏ اهواز

1110531

567569

542962

194331

ساكن در نقاط شهرى

835474

425796

409678

152620

ساكن در نقاط روستايى

274265

141355

132910

41577

غير ساكن

792

418

374

134

شهرستان‏ ايذه

172027

86781

85246

26958

ساكن در نقاط شهرى

81288

41247

40041

12773

ساكن در نقاط روستايى

90407

45365

45042

14132

غير ساكن

332

169

163

53

شهرستان‏ باغ‏ملك

90106

44963

45143

14780

ساكن در نقاط شهرى

16081

7981

8100

2528

ساكن در نقاط روستايى

72915

36421

36494

12016

غير ساكن

1110

561

549

236

شهرستان‏ بندر ماهشهر

297847

149685

148162

51996

ساكن در نقاط شهرى

221089

111174

109915

38836

ساكن در نقاط روستايى

76758

38511

38247

13160

غير ساكن

0

0

0

0

شهرستان‏ بهبهان

164074

83201

80873

30615

ساكن در نقاط شهرى

102721

51936

50785

20676

ساكن در نقاط روستايى

60298

30734

29564

9774

غير ساكن

1055

531

524

165

شهرستان‏ خرمشهر

129346

65749

63597

22816

ساكن در نقاط شهرى

105636

53541

52095

18894

ساكن در نقاط روستايى

23710

12208

11502

3922

غير ساكن

0

0

0

0

شهرستان‏ دزفول

351942

185306

166636

64910

ساكن در نقاط شهرى

202639

106660

95979

40103

ساكن در نقاط روستايى

137111

72329

64782

22590

غير ساكن

12192

6317

5875

2217

شهرستان‏ دشت آزادگان

125825

64881

60944

17427

ساكن در نقاط شهرى

60562

30451

30111

8446

ساكن در نقاط روستايى

65262

34430

30833

8981

غير ساكن

0

0

0

0

شهرستان‏ رامهرمز

170882

85702

85180

28729

ساكن در نقاط شهرى

75337

37632

37705

13266

ساكن در نقاط روستايى

93922

47245

46677

15166

غير ساكن

1623

825

798

297

شهرستان‏ شادگان

121000

60298

60702

16767

ساكن در نقاط شهرى

41836

20931

20905

6453

ساكن در نقاط روستايى

79164

39367

39797

10314

غير ساكن

0

0

0

0

شهرستان‏ شوش

173232

88177

85055

26524

ساكن در نقاط شهرى

52057

26371

25686

8743

ساكن در نقاط روستايى

118678

60546

58132

17413

غير ساكن

2497

1260

1237

368

شهرستان‏ شوشتر

210108

106442

103666

36612

ساكن در نقاط شهرى

96370

48815

47555

17826

ساكن در نقاط روستايى

109417

55481

53936

18061

غير ساكن

4321

2146

2175

725

شهرستان‏ مسجد سليمان

222211

113356

108855

37023

ساكن در نقاط شهرى

132051

67332

64719

22739

ساكن در نقاط روستايى

82737

42271

40466

13021

غير ساكن

7423

3753

3670

1263

مأخذ: سرشمارى عمومى نفوس و مسكن 1375،نتايج تفصيلى استان خوزستان.
وضع فعاليت
بر اساسسرشمارى عمومى نفوس و مسكن سال 1375، از تعداد 2682238 نفر جمعيت 10 ساله و بيشتراستان، 870766 نفر جمعيت فعّال و 1778644 نفر جمعيت غيرفعّال بوده است. از مجموعجمعيت فعّال استان، 730149 نفر شاغل، 35673 نفر بيكار (قبلاً شاغل) و 104944 نفربيكار (قبلاً غير شاغل) بوده‏اند.
همچنين از جمعيت فعّال استان خوزستان 803486نفر مرد و 67280 نفر زن بوده‏اند.(11)
نژاد
مطابق اسناد تاريخى، ساكنان اوليّه خوزستان عيلامى‏هابودند كه از هزاره 4ق.م در فلات ايران مى‏زيستند.پس از استيلاى پارس‏ها بر خوزستان،عيلامى‏ها در اثر اختلاط و آميزش با آنان داراى نژاد واحدى شدند كه بعدها مبنا وريشه اقوام ايرانى شد. تيره‏هايى از هميناقوام بودند كه در تاريخ ايران به نامخوزى توصيف شده‏اند.
در حال حاضر، ساكنان خوزستان را عربها، لرها، تركها وبقاياى نژادهاى باستانى و... تشكيل مى‏دهند.
زبان
تاقبل از سقوط خوزستان به دست اعراب، زبان رسمى مردم خوزستان «خوزى» بوده است و زبانخوزى همان زبانى است كه مقدسى، جغرافى نگار سده 4ه.ق از آن نام برده است.
درحالحاضر مردم خوزستان با لهجه‏هاى مخصوص محلى مانند دزفولى، شوشترى، بهبهانى، رومزى (رامهرمزى)، آبادانى، و زبان عربى تكلم مى‏كنند.(12)
فصل دوم: آموزش و پرورش
وضعسواد
درآبان ماه 1375، از 3162273 نفر جمعيت 6 ساله و بيشتر استان، 76/89درصد با سواد بوده‏اند. اين نسبت در بين مردان 83/53 درصد و در بين زنان 70/00 درصدبوده است. نسبت با سوادى در گروه سنى (6 - 14 ساله) 91/80درصد و درگروه سنى 15 سالهو بيشتر 69/25 درصد بوده است. در بين افراد لازم التعليم (14-6ساله)، نسبت باسوادىدر نقاط شهرى 96/22 درصد و در نقاط روستايى 85/60 درصد بوده است.(13)
مراكز دانشگاهى
مراكز مهمدانشگاهى استان خوزستان عبارتند از دانشگاه شهيد چمران اهواز، دانشگاه علوم پزشكىاهواز، دانشگاه صنعت نفت اهواز، دانشگاههاى آزاد (رامهرمز، بهبهان، ايذه، آغاجارى،اهواز، آبادان، خرمشهر، ماهشهر)، دانشگاههاى پيام نور در شهرهاى (اهواز، دزفول،بهبهان، رامهرمز، سوسنگرد، شادگان، بندرامام خمينى)، و....(14)
براساس سرشمارى عمومى نفوس ومسكن 1375، تعداد دانشجوياندانشگاهها ومؤسسات آموزش عالى استان خوزستان، 38233 نفر بوده‏اند كه از اين تعداد 6737 نفر در مقطع فوق ديپلم، 28957 نفر درمقطع ليسانس، 1274 نفر در مقطع فوق ليسانسو 1262 نفر در مقطع دكترا مشغول به تحصيل بوده‏اند. لازم به ذكر است كه از تعداد كلدانشجويان استان 23493 نفر مرد و 14740 نفر زن بوده‏اند.(15)
امكانات فرهنگى - تفريحى
كتابخانه‏ها
تعداد كتابخانه‏هاى عمومى موجود استان در سال 1375، 64 كتابخانه بوده است.تعداد كتب موجود در اين كتابخانه‏ها 467299 جلد و تعداداعضاء 58170 نفر بوده است.(16)
مطبوعات
مردم استان خوزستان به خاطر نفوذ استعمار، ديرتر ازسايراستان‏هاى كشور بامقوله مطبوعات آشنا شد. اولين نشريات خوزستان در سالهاى 1304و 1305 منتشر شدند. برخى از مطبوعات استان از گذشته تاكنون عبارتند از: فصلنامهعلمى آبادان (1331 شمسى)، هفته نامه خبرى آرتا (مسجد سليمان 1330) اخبار خوزستان (هفته نامه سياسى، خرمشهر، 1340-49 ش)، نشريه امواج معشور (بندرماهشهر)، هفته نامهايران نوين( خرمشهر، 1331 ش)، هفته نامه آيينه جنوب (اهواز)، هفته نامه سياسى - خبرى خلق خوزستان (خرمشهر)، هفته نامه خوزستان (اهواز)، مجله رويش انديشه، مجلهطوبى(اهواز) و....(17)
سينما
براساس آمار سال 1375، تعداد سينماهاى فعال دراستانخوزستان 20 باب بوده كه از اين تعداد 13 باب دولتى و 7 باب خصوصى بوده است. گنجايشسينماهاى فعال استان جمعاً 11568 نفر مى‏باشد. لازم به ذكر است كه مجموع سينماهاىغيرفعال استان 23 باب سينما بوده است.(18)
پاركها
برخى از پارك‏هاى استان عبارتند از: پارك جنگلى ساحلى( اهواز، تأسيس 1354، 300000 متر مربع مساحت)، پارك جنگلى دزفول( 680000 مترمربعمساحت)، پارك جنگلى اهواز(700000 متر مربع مساحت)، پارك شهر(شادگان، 30000 مترمربع)، پارك شهر(انديمشك، 3000 متر مربع)، پارك كودك (انديمشك، 2000 متر مربع)،و....(19)
اماكنورزشى
تا سال 1370، استان خوزستان داراى 23 ورزشگاه، 14 باشگاه ورزشى، 9مجموعه ورزشى، دو كلوپ ورزشى و يك سالن ورزشى بوده است.(20)
فصل سوم: آداب و رسوم
آداب ويژه ماه رمضان
مردم اين استان با نظافت مساجد، تكيه‏هاو حسينيه‏ها، به پيشواز اين ماه مبارك مى‏روند. مساجد را با آيينه و شمعدان وچلچراغ و شاخه‏هاى نخل و پارچه‏هاى سبز آذين مى‏بندند. در اكثر شهرهاى اين استانزنها در نظافت مساجد و تكايا شركت مى‏كنند و به آب و جاروى مسجد و شستن ظروف وآماده ساختن وسايل پذيرايى براى ماه رمضان مى‏پردازند.(21)
دربرخى نقاط استان خوزستان رسم است كه از شب اوّل ماه مباركرمضان دو نفر به نام « دُم دُم سحرى» براى بيدار كردن مردم از نيمه شب تانزديك سحردر كوى و برزن راه مى‏افتند يكى ازاين دو «دمّام» بزرگى به گردن انداخته و ديگرىدرحالى كه چراغ دريايى در دست دارد او را همراهى مى‏كند. آنكه دمّام به گردن داردبا چوب محكم به دمّام مى‏كوبد و هر دو با صداى بلند مى‏گويند:« ياماه رمضان قدمتمبارك» و خلق ا... رااز خواب بيدار مى‏كنند.(22)
در جهتبزرگداشت شب قدر، مردم استان خوزستان شبهاى نوزدهم، بيست و يكم و بيست و سوم ماهمبارك رمضان را احيا مى‏گيرند. همچنين بسيارى از مردم شب بيست و هفتم را كه شب هفتمرحلت حضرت على(ع) است احيا مى‏گيرند. در اين شبها شيعيان تا سحر به عبادت و خواندنقرآن و دعا مشغولند. اين مراسم معنوى دراكثر نقاط استان با تشريفات خاصى همراه است. بسيارى ازمردم در مساجد و يا مصلاى شهر برخى نيز در خانه اعمال و مراسم احيا را بهجا مى‏آورند و از آداب مخصوص شبهاى قدر كه در بيشتر نقاط استان مرسوم است مى‏توانبه موارد زير اشاره كرد:
غسل: كسانى كه قصد برگزارى مراسم احيا را دارند قبل ازغروب آفتاب به حمام مى‏روند و غسل مى‏كنند.
دعا: دعاهايى كه در شبهاى احياخوانده مى‏شود عبارتند از: دعاى جوشن كبير، جوشن صغير، توسّل، مجير، دعاى«اللّهُمَاِنّى اَمسَيتُ ...ِ» و....
قرائت قرآن: يكى از اعمال مهم شبهاى قدر، خواندنقرآن است، اما قرائت چند سوره از شأن ومنزلت خاصى برخوردار است ازجمله سوره‏هاىقدر، دُخان، روم و عنكبوت.
نماز: نمازهاى مستحبى كه درشبهاى قدر يااحيا خواندمى‏شود عبارتند از: نمازحمد با سه سوره ، نماز صدركعتى،نماز هفت قل هواللهى و ...
قرآن برسرگرفتن: آخرين عمل در شبهاى احياء، برسرگرفتن قرآن است كه باتشريفات خاصى برگزار مى‏شود. هنگام شروع اين مراسم، چراغها را خاموش مى‏كنند وحاضران درحالى كه از گناهان خود استغفار مى‏كنند قرآنها را با دست راست بر سرمى‏گيرند و دست ديگر را به سمت آسمان بلند مى‏كنند و مدّاح يا روحانى محل شروع بهخواندن دعا خواندن مى‏كند و خداوند را به قرآن كه در يكى از اين شبها نازل شده استقسم مى‏دهد تا گناهان همه حاضران را بيامرزد آنگاه خداوند را به چهاردهمعصوم‏عليهاالسلام قسم مى‏دهد. سپس با دعا، استغفار و طلب حاجت مراسم خاتمهمى‏يابد.
باتوجه به اين كه شهادت حضرت على(ع) مصادف با شبهاى قدر است مراسمويژه‏اى در روزها و شبهاى نوزدهم، بيستم و بيست و يكم ماه مبارك رمضان برگزارمى‏شود. در اين شب‏ها مسلمانان و دوستداران مولاى متقيان در ماتم و حزن و اندوه فرومى‏روند و همه جا يكپارچه سياه پوش مى‏شود. مردم خوزستان كسب و كار را تعطيل كرده وبه تعزيه و نوحه خوانى و سينه‏زنى مى‏پردازند.(23)
مراسم عيد فطر
روز اوّل ماه شوال كه يكى از اعياد بزرگ مامسلمانان مى‏باشد در استان خوزستان با شكوه هر چه تمامتر برگزار مى‏شود. در شب عيدفطر عده زيادى از مردم درمساجد به دعا و نماز تا صبح مشغول هستند. پس از طلوع آفتابافراد نمازگزار به طرف مساجد مهم شهر و معمولا" به سمت مصلاّى شهر حركت كرده و باخواندن اذكارى همچون «لااله الاالله و الله اكبر، اللّه اكبر و...» خود را براىنماز عيد فطر آماده مى‏سازند. بعد از نماز، امام جماعت به ايراد خطبه و سخنرانىمى‏پردازد.
درخوزستان ومناطق جنوبى كشور به فطريه «سرروزه» مى‏گويند. سرروزه جويا گندم يا خرما يا آرد و يا پولى است كه صبح روز عيد فطر به فرد مستحقى مى‏دهند ويااز قبل آن را آماده كرده و بعد از نماز عيد به مستحق مى‏دهند.(24)
ماه محرم:
در اين استانيكى دوروز مانده به ماه محرم تمام مساجد، حسينيه‏ها و تكيه‏ها سياه‏پوش مى‏شود وخيابان‏ها و محله‏ها به نشانه عزادارى با پرچم‏ها و پارچه‏هاى سياه آذين بندىمى‏شود. در اين ماه به ويژه در دهه اوّل محرم، دسته‏هاى سينه‏زنى و زنجيرزنى دركوچه‏ها و خيابان‏ها به راه مى‏افتند. در روزهاى ديگر مجالس در مسجدها و حسينيه‏هاو خانه‏ها برگزار و روضه‏خوانى‏هاى زنانه و مردانه برپا مى‏شوند.
معمولاً درعزادارى‏ها از عَلَم، نخل، شيدونه و مشعل استفاده مى‏شود. علم كه به نام علم حضرتعباس(ع) معروف است، از هنگامى كه چوب آن را براى بستن پارچه به ميدان مى‏آورند،مردم جمع مى‏شوند و با صلوات و يا ساز و دهل وارد ميدانش مى‏كنند. نخل را براىتشبيه به ايوان‏هاى طلايى اماكن متبركه مى‏سازند. نخل معروف دزفول، نخل كلبى‏خاننام دارد.
شيدونه تشبيهى است به ضريح و گنبد بالاى آن و چهار گلدسته در چهارگوشه گنبد.
مشعل حداكثر يازده شبكه آهنى دارد كه بر روى يك چوب افقى نصب شده‏اندو در وسط اين چوب پايه‏اى است كه مانند علم آن را بر روى ناف جاى مى‏دهند.(25)
جشن‏ها و اعياد ملى ومذهبى
عيد قربان
اگر يكى از اعضاى خانواده بهمكه رفته باشد، به تعداد افراد خانواده، بيرق‏هاى كوچك سبز رنگى به شكل مثلث پولكدوزى مى‏كنند و بر سر در خانه نصب مى‏كنند. همه اهل خانه لباس نو مى‏پوشند و زنان ودختران لباس سبز به تن مى‏كنند.
در روز عيد قربان نيز، گوسفند قربانى مى‏كنند وگوشت آن را بين مستمندان تقسيم مى‏كنند. برخى نيز در اين روز شيربرنج مى‏پزند و شامو ناهار مى‏دهند.
عيد نوروز
از چند روز پيش، كلوچهمخصوصى از آرد، روغن، زيره و رازيانه درست مى‏كنند. بعد از تحويل سال، اول به ديدنبزرگ خانواده مى‏روند و عيد را تبريك مى‏گويند و سپس ديد و بازديدها شروعمى‏شود.
در روز سيزده‏بدر اكثر مردم به باغ‏ها و تفرج‏گاه‏ها مى‏روند.
لازمبه ذكر است كه برخى روز سيزده را در دو روز جشن مى‏گيرند: روز سيزده با احتساب روزعيد نوروز، و روز سيزده بدون احتساب روز نوروز. اولى را سيزده عيد و دومى را سيزدهبعد از عيد گويند.(26)
جشنعروسى
پسر كه به سن ازدواج رسيد، خانواده‏اش به فكر مى‏افتند كه زنىبرايش بگيرند تا سر و سامانى بگيرد. به اين منظور دختر دم بختى را در نظر مى‏گيرندو با مادر دختر صحبت مى‏كنند، و بعد از چند روز ريش سفيد محترمى از بستگان پسر براى «دِلالى» به خانه دختر مى‏رود، اگر جواب مثبت بود، بعد از چند روز، چند نفر ريشسفيد به اتفاق پدر پسر، براى «كدخدائى»، به خانه دختر مى‏روند و بعد از گفتگوهاىطولانى، پدر دختر بنا به خواسته ريش سفيدان، مقدار خرج روز «شيروابرون» را تعيينمى‏كند.
شيربهاى دختر هم با چك و چانه زياد، قرض و نقدش تعيين مى‏شود كه نقدش رادر روز «شيروابرون» مى‏پردازند و قرضش را بعداً پرداخت مى‏كنند. جشن «شيروابرون وشيرينى اشكنون» كه هر دو در يك روز است با حضور جمعى از دعوت شدگان برگزارمى‏شود.
بين روز شيروابرون و «جهاز خريد» ممكن است ماه‏ها فاصله بيفتد. در روزمقرر پدر و مادر عروس و داماد و يكى از ريش سفيدان به بازار مى‏روند كه هم جهازبخرند و هم رخت و لباس براى عروس و داماد تهيه كنند.
روز بعد سر دفتر رسمىازدواج مى‏آيد و از عروس و داماد و پدرهايشان امضاء مى‏گيرد و عروسى شروع مى‏شود. داماد براى دوستان خلعت مى‏فرستد و از آن‏ها براى عروسى دعوت به عملمى‏آورد.
روز حنابندان زن‏هاى خانواده داماد، حنا درست مى‏كنند و آن را در خانهعروس به كف دست و پاى عروس مى‏بندند. فرداى شب حنابندان رقص و پايكوبى شروع مى‏شودو تا پاسى از شب ادامه مى‏يابد و بعد از اتمام جشن و رساندن عروس و داماد بهمنزلشان مردم به خانه‏هايشان مى‏روند.
صبح روز بعد يك‏يك اقوام و آشنايان براىديدن عروس مى‏آيند و هر كس با دادن هديه‏اى به عنوان «روگشون» موفق به ديدن عروسمى‏شود.
سه روز بعد «پاگشون» است كه عروس و داماد به خانه پدر عروس دعوت مى‏شوندو هديه‏اى قابل توجه مى‏گيرند.(27)
باورها
- اگر پسر بچه‏اى روى طاقچه برود، يا مرغ جلو يكى ازاهل خانه بالهايش را بگشايد و بنشيند، يا سگ خانه پشت به اطاق و رو به حياط بنشيند،يا طفل شيرخوارى كه روى دست نگه‏داشته‏اند، پاى راستش را بالا نگه دارد، يا دختربچه‏اى خودسرانه خانه را جارو كند، ميهمان مى‏آيد.
- اگر لنگه كفش بر روى لنگهديگر سوار شود، صاحب كفش به مسافرت خواهد رفت.
- اگر گوش چپ كسى زنگ بزند، نشانهآنست كه پشت سرش بدگويى مى‏كنند و اگر گوش راست زنگ بزند، پشت سرش به خوبى از اوياد مى‏كنند.
- اگر آينه خانه‏اى بشكند، صاحب آن خانه بايد منتظر واقعهناخوشايندى باشد.
- اگر كسى روز شنبه لباس بشويد، ثروتمند مى‏شود.(28)
ضرب‏المثل‏ها:
آبرو آدم تولىبهار نى
آبروى آدم، گياه خودرو نيست.
تيزى شيشه اَنرمى بيدن تيزى شيشه ازنرمى چوب بيد است.
افتو زير سله نميشو آفتاب زير سبد پنهان نمى‏شود.
آسمونگرد و زمين تخت
در مقام بى‏اعتنايى گويند، هر چه توانى بكن.
دس دلت اينم پنگخرت اينم
به ظاهر دلت را شاد مى‏كنم، ولى از پشت خنجرت مى‏زنم.(29)
بخش پنجم:مذهبى - سياسى
فصل اول: اوضاع مذهبى
براساس آخرينسرشمارى عمومى ونفوس ومسكن سال 1375، از تعداد 3746772 نفر جمعيت استان، 3736031نفر مسلمان، 859 نفر زرتشتى، 1416نفر كليمى، 3810 نفر ساير اديان و 4627 نفر اظهارنشده بوده‏اند. از مجموع جمعيت مسلمان، 2334444 نفر درنقاط شهرى و 1365299 نفر درنقاط روستايى ساكن بوده‏اند.(30)
اماكنمذهبى
براساس آمار سال 1375، استان خوزستان داراى 1557 باب مسجد، 8 بابمصلى، 4 نمازخانه، 388 زيارتگاه امام وامامزاده، 102 نظرگاه و قدمگاه، 128 زيارتگاهساير بزرگان دين، 2 تكيه ثابت، 904 حسينيه، 9 فاطميه، 3 مهديه، 18 زينبيه و حيدريه، 2 خانقاه و... بوده است.(31)
نام برخى از مهمترين مكانهاى مذهبىاستان عبارتند از: مسجد جامع (دزفول)، مسجد ملاّعلى‏شاه (دزفول)، مسجد بازار كهنه (دزفول)، امامزاده سيد محمد سبزقبا (دزفول)، مسجد جمعه شوشتر، امامزاده عبدا... (شوشتر)، بقعه دانيال نبى (شوش)، مسجد شوش، امامزاده على بن مهزيار (اهواز)،امامزاده عباس (اهواز)، امامزاده حيدر (بهبهان)، امامزاده ابراهيم (بهبهان)، وامامزاده فضل (بهبهان)، آرامگاه حضرت اوريا(ع) (رامهرمز)، امامزاده سيد محمد (رامهرمز)، امامزاده علمدار (رامهرمز)، امامزاده سيد قنبر (شادگان)، امامزاده سيدعلى و سيد محمد (شادگان) و ... .
مدارسدينى
مهم‏ترين مدارس علوم دينى تحت پوشش حوزه علميه قم در استان خوزستانعبارتند از: مدرسه امام جعفر صادق(ع) (بهبهان)، مدرسه مرتضوى (بهبهان)، مدرسهامامزاده ابراهيم (بهبهان)، مدرسه علميه آيةالله بهبهانى (اهواز)، مدرسه امامخمينى(ره) (اهواز)، مدرسه آل‏طيب (اهواز)، مدرسه علميه جزائريه (شوشتر)، مدرسه حضرتآيةالله قاضى (دزفول)، آيةالله بيگدلى (دزفول)، مدرسه علميه امام صادق(ع) (آبادان)،مدرسه علميه رضويه (خرمشهر)، مدرسه علميه امام موسى بن جعفر(ع) (شادگان)، مدرسهعلميه على‏بن‏ابى‏طالب (ايذه)، مدرسه علميه المهدى (مسجد سليمان)، مدرسه علميه امامجعفر صادق(ع) (باغ ملك)، مدرسه علميه امام صادق(ع) (انديمشك)، مدرسه اماممحمدباقر(ع) (شوش) و....(32)
بزرگان ومشاهير
خطه خوزستان مهد پرورش بسيارى از فقيهان، عالمان، نويسندگان،عرفا، شعرا و هنرمندان ايران زمين به شمار مى‏آيد.برخى از مهمترين مشاهير اين استانعبارتند از:
علما و فقها
شيخ ابوالقاسم حسين بن روحنوبختى اهوازى (نايب خاص امام زمان«ع»)، آيةالله سيد عبدالله بهبهانى (مجتهدى بزرگو رهبر مشروطه خواهان)، شيخ مرتضى انصارى (متولد 1214)، قاضى نورالله شوشترى (ازاعاظم علماى اماميه، فقيه اصولى، اديب، رياضيدان و...)، سيد نعمت‏الله جزايرىشوشترى (فقيه، اديب، عالم به علوم تجربى)، وحيد بهبهانى (مجتهد و فقيه بزرگ شيعه،متولد 1117ه.ق)، آيةالله العظمى حاج سيدعلى بهبهانى (متولد 1303ه.ق)، علامه حاجشيخ محمدتقى شوشترى (متولد 1320ه.ق) صاحب كتاب قاموس الرجال و....
منجمان، رياضيدانان، عارفان، قضات، رجال و اطباء
نوبخت زرتشتى (منجم و ستاره شناس)، ابوسهل نوبختى (منجم)، ابوعلى مهندس اهوازى (رياضيدان)،ابوالحسن اهوازى (منجم و رياضيدان)، بابا ركن‏الدين ولى دزفولى (عارف و زاهد سدههشتم هجرى قمرى)، سيدعباس موسوى (عارف، متولد1275ه.ش)، دكتر على اكبر حكيم شوشترى (طبيب)، على‏بن عباس مجوسى اهوازى (استاد بزرگ طب در اسلام)، ابويعقوب اهوازى (پزشكسده چهارم‏ه.ق)، قاضى ارجانى (554 - 460ه.ق، قاضى، و نيز فقيه، راوى حديث و شاعر) و....
نويسندگان و مترجمان
سهل بن هارون دشت (نويسنده و صاحب مقام در ادبيات عرب)، عبدالله بن هلال اهوازى (مترجم كتاب كليله ودمنه از پهلوى به عربى)، ابوالحسن اهوازى منشى (استاد سبكهاى نثر عربى و مبتكراسلوب نثر مرصّع)، استاد محمدباقر نيرومند (مترجم، مؤلف) و....
شاعران
قاضى ارجانى، ابونواس هانى (شاعر بديهه‏گو)، ابوالعلاءشوشترى، ملاعباس شوشترى (متخلص به شباب)، آشفته دزفولى، راجى دزفولى (نواده شيخفخرالدين جبل عاملى)، مرشد دزفولى، حبيب الله ريخته‏گر (متخلص به مرجان)، سيروسشجاعى فر (متولد 1322ه.ش، اهواز)، عيسى سجادى (شاعر بومى شوشتر) و....
فصل دوم: اوضاع سياسى
نهضت مشروطه درخوزستان
همزمان با نهضت مشروطه به علت وجود نفت در مناطق خوزستان ومسايلمربوط به آن از جمله وجود استعمار انگليس و دست نشانده‏اش شيخ خزعل، تحول خاصى دراين منطقه از ايران به وجود نيامد بلكه اوضاع به نفع استعمار پيش مى‏رفت و شيخ خزعلفرصت مناسبى به دست آورد تا پايه قدرت خود و نفوذ انگليس را در خوزستان هر چهاستوارتر گرداند. البته به واسطه مسايل حاشيه‏اى نفت و استعمار، درگيرى‏هاىمنطقه‏اى به وجود آمد كه ربطى به مسايل مشروطه نداشت.(33)
خوزستان در جنگ جهانى اول
باشروع جنگ جهانى اول در روز 30 آوريل 1914م. نيروهاى عثمانى پس از اشغال برخى ازمناطق ايران به سمت جنوب كشور حمله كردند. يك تيپ مختلط انگليسى و هندى واردخوزستان شدند و نواحى نفت‏خيز را در اختيار گرفتند تا بتواند تأسيسات نفت جنوب رادر برابر حمله عثمانيها محافظت كنند. در دسامبر 1914م. نيروهاى عثمانى به خوزستانحمله كرده و لوله‏هاى نفت را منفجر ساختند، در ژانويه 1915م. ژنرال نيكسون بهفرماندهى قواى انگليسى در خاك ايران منصوب شد و با لشگر خود عثمانى‏ها را ازخوزستان بيرون راند و سپس به تعمير لوله‏هاى نفت پرداخت.(34)
قانون كشف حجاب
پس از فرمانرضاخان مبنى بر قانون كشف حجاب و متحدالشكل كردن لباسها، مردم استان خوزستان عليهاين قانون ظالمانه بپاخاستند. به طورى كه در نامه شماره 33-م از وزارت كشور چنينآمده است: «بطورى كه در اين چند روزه مشهود گرديد اكثر ساكنين آنجا اخيراً چفيه وعقال بر سر نهاده متظاهر به عرب منشى شده‏اند و اسباب تعجب است كه مأمورين شهربانىچگونه برخلاف مصالح عاليه كشور شاهنشاهى در اجراى قانون كوتاهى مى‏نمايند. بدينوسيله نيز آن اداره را متوجه مى‏نمايند كه قدغن نمايند».(35)
جنگ جهانى دوم
با شروع جنگجهانى دوم على‏رغم كليه مساعى ايران در جهت حفظ بى‏طرفى، در سحرگاه سوم شهريور 1320 (25 اوت 1941م) قواى انگلستان و روسيه ناگهان از شمال و جنوب به مرزهاى ايران حملهكردند. يك ستون از نيروهاى انگليسى از خاك عراق به ناحيه جنوب غربى خوزستان هجومآورد. عمليات دريايى انگلستان بيشتر در بندر امام خمينى (بندر شاهپور) صورت گرفت وهشت فروند كشتى متوقف در اين بندر به دست قواى انگلستان افتادند. نيروى هوايىانگلستان هم چند هدف نظامى را در اهواز بمباران كرد.(36)
استان خوزستان در دوران انقلاباسلامى
در اربعين شهداى تبريز كه مصادف با فروردين 1357 بود مردم بسيارىاز شهرهاى ايران در مساجد، مجالس يادبود برگزار كردند و مأموران شاه با آنان برخوردكردند. نظير اين حادثه در شهرهاى استان خوزستان نيز اتفاق افتاد و با برملا شدنچهره واقعى رژيم، مردم در قيام خود جدى‏تر گرديدند. حضرت امام خمينى در مورخ 1357/5/15 طى پيامى به مردم اصفهان توجه ملت را به جنايات رژيم شاه در اهواز جلبنمودند. رژيم كه براى سركوبى مردم از حيله‏هاى مختلف بهره مى‏جست اين بار از تاريخ 17 شهريور 1357 در دوازده شهر كشور به مدت شش ماه حكومت نظامى اعلام كرد و اهوازيكى از اين شهرها بود.(37)
بنابر اين قانون، ورود به مساجدمى‏بايست به صورت انفرادى يا حداكثر 2 نفر باشد و خروج 2 نفر و بيشتر و ايرادسخنرانى و نيز ممنوع بود. بعدها حكومت نظامى در اغلب شهرهاى استان اعلام شد. على‏رغم برخورد مأمورين و شهادت و مجروح كردن ملت مسلمان، تظاهرات، اعتصابات وتحصن‏ها ادامه داشت و مردم شهرها و روستاهاى سراسر استان همچون رودى خروشان يكى پساز ديگرى به سيل خروشنده انقلاب پيوستند تا اين كه سرانجام بنيان رژيم طاغوت از بيخو بن برچيده شد و انقلاب به پيروزى رسيد.
جنگتحميلى
با شروع جنگ تحميلى رژيم عراق عليه ايران و مورد تجاوز قرار گرفتناستان خوزستان، جوانان دلير اين استان در اولين فرصت به سوى خطوط مقدم نبرد شتافتندو ضمن ايستادگى در مقابل دشمنان، حماسه‏هاى بزرگ آفريدند. دشمن بعثى با اشغال بستانو سوسنگرد و ديگر بخشهاى استراتژيك استان به پيش مى‏آمد و مردم اين استان با چنگ ودندان در مقابل آنها ايستادند و مقاومت كردند و توانستند همپاى ملت مسلمان علاوه بردفع تجاوز دشمن در عمليات‏هاى طريق‏القدس، فتح‏المبين، رمضان، خيبر، بدر، والفجرهشت، كربلاى يك و كربلاى‏5 شركت كنند. لشگر 7 ولى عصر(عج) كه با كمك مردم اين استانتشكيل شده بود ميعادگاه رزمندگان خوزستان، تا پايان جنگ بود و سردارانى چون اسماعيلدقايقى و دكتر مجيد بقايى و تعداد زيادى از بهترين و پاك‏ترين جوانان اين سرزمين باتقديم خون خود به دفاع از دين و ناموس خود برخاستند به طورى كه تنها شهرستان بهبهاننزديك به 1200 شهيد و تعداد 2300 نفر جانباز و 200 نفر آزاده به پيشگاه حق تقديمكرد.(38) ياد شهداى گلگون كفن اين استان گرامى‏باد.

 

  انتشار : ۱۴ آبان ۱۳۹۵               تعداد بازدید : 634

برچسب های مهم

دفتر فنی دانشجو

توجه: چنانچه هرگونه مشكلي در دانلود فايل هاي خريداري شده و يا هر سوال و راهنمایی نیاز داشتيد لطفا جهت ارتباط سریعتر ازطريق شماره تلفن و ايميل اعلام شده ارتباط برقرار نماييد.

فید خبر خوان    نقشه سایت    تماس با ما