ترخون
ترخون یک گیاه قدیمی چند ساله است که که ارتفاع آن ممکن است به 60سانتی متر و بیشتر نیز برسد.ترخون دارای برگ های سبز رنگ بلند و باریکی است که ضعیف نیز می باشند.گیاه ترخون از خانوادهی گل آفتاب گردان ها است.گل های این گیاه زرد رنگ هستند که در فواصل تیر تا مهر ماه شکوفه می دهند.قدمت این گیاه به 500 سال قبل از میلاد برمی گردد ترخون برای اولین بار در مناطق جنوبی روسیه و سیبری دیده شده است.
خواص مفید ترخون
ترخون منبع بسیار خوبی از آهن،کلسیم و منگنز می باشد.این سبزی همچنین دارای پتاسیم،منیزیم و ویتامین های A و C می باشد..به دلیل داشتن خاصیت بی حس کنندگی در دهان، یونانیان باستان این گیاه را برای تسکین دندان درد می جویدند.این گیاه همچنین در قرون وسطی به عنوان یک پادزهر برای درمان سم مارگزیدگی استفاده می شد.از دیگر خواص مفید ترخون می توان به مواردی چون کمک به هضم بهتر غذا،مسکن ملایم و یک کمک کننده ی خوب به پیشگیری از بیماری های قلبی و چاقی اشاره کرد(البته به شرط این که به جای نمک استفاده شود.).
از قدیم الایام برای درمان دردهای شکمی و افزایش اشتها از ترخون استفاده می شده است.ترخون تنظیم کننده قاعدگی در زنان است.این گیاه مخصوصاً اگر به شکل دم کرده مصرف شود برای رفع خستگی و آرامش اعصاب بسیار سودمند است به همین دلیل برای افراد بیش فعال مفید است.ترخون تولید صفرا به وسیله ی کبد را افزایش می دهد و به این ترتیب به هضم و گوارش غذا کمک میکند و موجب افزایش سرعت فرایند سم زدایی در بدن می شود.
افرادی که فشار خون بالایی دارند میتوانند از این سبزی به جای نمک در غذا استفاده نمایند.ترخون توانایی بسیار زیادی برای مبارزه با کرمهای رودهای نیز دارد.
تمبر هندي
تمبر هندي كه از Tamaria Hindi مشتق شده و به معناي ميوه هندي مي باشد . تمبر هندي درختي است بلند كه منشا آن از هند و آفريقاي شمالي بوده است ولي امروزه در بيشتر مناطق گرمسير دنيا پرورش مي يابد .
برگهاي آن متناوب و مركب شامل 10 تا 20 جفت برگچه فشرده و نزديك بهم است . گلهاي آن به رنگ زرد مايل به قرمز و به شكل خوشه در انتهاي ساقه ظاهر مي شود .
ميوه آن شبيه باقلا به شكل غلاف و نيام و با كمي خميدگي است . اين غلاف به طول 10 سانتيمتر مي باشد كه در آن بين 3 تا 10 دانه قرار درد .
براي تهيه تمبر هندي ها ميوه ها را شكافته و قسمت گوشتدار آنها را با هسته بيرون آورده و خشك مي كنند .
خشك كردن تمبر هندي طرق مختلفي درد و در هر منطقه فرق مي كند . مثلا در جزاير آنتيل قسمت گوشتدار آنرا در ظرف بزرگي كه داراي شربت غليظي در حال جوش است وارد مي كنند تا شربت در منافذ ميوه نفوذ كرده و آنرا حل كند .
تركيبات شيميايي:قسمت گوشتدار ميوه داراي كمي قند و پكتين و همچنين اسيد سيتريك ، اسيد ماليك ، تارتارات و اسيد پتاسيم مي باشد . در پوست درخت تمبر هندي مقدري تانن وجود دارد . سرشاخه هاي جوان و سبز اين درخت داراي مقدر زيادي ويتامين هاي گروه B مي باشد.
خواص داروئي:
تمبر هندي از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است .
1)خوردن تمب هندي باعث پائين آمدن تب مي شود .
2) به هضم غذا كمك مي كند .
3)تمبر هندي خنك كننده بدن است .
4)براي رفع تشنگي مفيد است .
5)دل بهم خوردگي و تهوع را برطرف مي كند .
6)پوست تمبر هندي قابض ور فع كننده اسهال است .
7)بهترين طريقه استفاده از تمبر هندي اين است كه اين ماده را درآب خيس كنيد و سپس آنرا صاف كرده و با نبات بخوريد .
8)دم كرده تمبر هندي نيز اثر ملين درد . براي تهيه دم كرده يك قاشق غذا خوري تمبر هندي را با نيم ليتر آب جوش مخلوط كرده و به مدت يك ساعت بگذاريد بماند سپس اين دم كرده را در طول روز مصرف كنيد .
9)تمبر هندي را بپزيد و ضماد از آن درست كنيد . اين ضماد را روي ورم و قسمتهاي دردناك بدن بگذاريد .
مضرات :
تمبر هندي براي ريه و طحال خوب نيست و در اشخاصي كه ريه و طحال ضعيف دارند ممكن است توليد اشكال كند . اينگونه اشخاص بهتر است كه تمبر هندي را با كتيرا و يا خشخاش بخورند .
درختچه توری
نام علمی : Lagerstroemia SPP
▪ خانواده : LYTHRACEAE
این گیاه دارای گونه های زیادی است كه برخی از آنها برگریز وعده ای هم همیشه سبز میباشند. برگهایشان مركب، بیضی شكل، كامل و به طول ۵/۲ تا ۵ سانتیمتر بوده كه بصورت متقابل، متناوب یا چرخه سه تایی قرار گرفتهاند. رنگ برگها در بهار سبز روشن متمایل به قرمز و در پاییز نارنجی یا قرمز و گاهی زرد میباشد. گلها با گلبرگهای چیندار، به قطر حدود ۵/۳ سانتیمتر، در خوشه های مركب گرد یا كمی مخروطی و به طول ۵ تا ۳۰ سانتیمتر، در انتهای شاخه ها تشكیل میشوند. رنگ گلها قرمز، صورتی، بنفش، سفید یا صورتی ملایم بوده و دوره گلدهی طولانی، از اوایل تیرماه تا اواخر شهریور ماه میباشد. پوست تنه توری صاف و برنگ خاكستری روشن مایل به سفید است كه وقتی كنده میشود قسمت داخلی صورتی رنگ است. شاخه ها بدون كرك، چهارگوش و مایل به قرمز هستند. میوه آن كپسول كروی است كه حاوی تعدادی تخم میباشد.
مهمترین گونه های آن عبارتند از :
▪L. indica , L. speciosa , L. elegans , L. loudoni , L. pubra , L. violacea دراین میان گونه L. speciosa یا L. reginae با نام انگلیسی « Queen crape Myrtle » نوع درختی با ارتفاع بیش از ۱۸ متر میباشد كه در مناطق حاره یافت میشود . تنها گونه ای كه به وفور جهت تزئین باغها ، پاركها، حواشی خیابانها ، اتوبانها و بلوارها كاشته میشود ، « L. indica » است كه بومی چین است . این درختچه به دوفرم دیده میشود :
▪ درختچه های كوتاه كه سرعت رشد آنها كم بوده ، رشد طولی و گسترش عرضی یكسانی دارند .
▪ درختچه های بلند كه ارتفاع آنها از ۵/۱ تا ۹ متر متغیر بوده ، پس از تربیت بصورت درخت ، تنه های زیبایشان نمایان میشود .
نیازهای اكولوژیكی :
۱ ) خاك : بهترین خاك برای كاشت توری ، مخلوطی از خاك تازه باغچه و خاك برگ به میزان مساویست. بایستی در پاییز هر سال مقداری خاك مناسب ( مخلوط بالا ) در پای بوته ها اضافه كرد . این عمل باعث میشود كه ریشه های سطحی كاملاً پوشیده شده و درزمستان از خطر سرمازدگی محفوظ بمانند . همچنین طی عملیات مكانیكی حذف علفهای هرز آسیب نبینند . این مسئله باید خصوصاً در مورد درختچه های توری حواشی بزرگراه چمران مورد توجه قرارگیرد . زیرا درختچه هایی كه در بالای كرت در این منطقه قرار گرفته اند و ریشه هایشان كاملاً از خاك پوشیده شده ، سالم تر و قوی تراز درختچه هایی هستند كه در گودی كرت قرار گرفته اند .
۲ ) نور :
نیازتوری به نور مستقیم خورشید زیاد است ، به همین جهت باید در مكانهای بازوكاملاً آفتابگیر و به دور از هرگونه سایه درخت ، ساختمان یادیوار بلند كاشته شود تا حداكثر گلدهی را داشته باشد .
در درختچه های توری حواشی بزرگراه چمران اهمیت این مسئله كاملاً بارزاست ، زیرا درختچه های واقع در حاشیه غربی بزرگراه كه بدور از هرگونه سایه قرار گرفته اند ، سریعاً به گل نشسته و گلهای بیشتری نیز تولید كرده اند ، ولی درختچه های حاشیه شرقی كه در زیر سایه درختان بلند ، تپه ها و ساختمانها قرار گرفته اند ، دیرتر گل داده اند . مسئله نور از جنبه دیگری نیز حائز اهمیت است و آن بروز بیماریهای قارچی است . زیرا در شرایط سایه بدلیل بالا بودن رطوبت ، رشد قارچها ( عوامل سفیدك ) افزایش مییابد.
۳) آب :
توری در فصل رشد احتیاج به آبیاری با فاصله ولی عمیق دارد. در زمستان احتیاجی به آبیاری نیست.
۴) دما :
این گیاه نسبتاً به سرمای زمستان مقاوم بوده و در تهران دمای ۲۰ ـ درجه سانتیگراد را تحمل كرده است. در تابستان وجود روزهای گرم و آفتابی برای گلدهی ضروری است.
روشهای تكثیر :
تكثیر درختچه از دو طریق كاشت بذر و قلمه میسر است. ولی معمولاً روش قلمه بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. به این ترتیب كه :
۱) ساقه های جوان را كه مغز بسته و نیمه خشبی شده اند برای تهیه قلمه انتخاب میكنند.
۲) طول قلمه باید ۷ تا ۱۴ سانتیمتر باشد.
۳) در صورت برگدار بودن قلمه، فقط چند برگ در انتهای شاخه نگهداشته، بقیه را حذف میكنند. وجود برگ و جوانه اثر زیادی بر ریشه دهی قلمه دارد. زیرا جوانه منبع تولید اكسین و برگها منبع تولید كربوهیدراتها هستند كه هر دو برای ریشه دهی ضروری میباشند.
۴) بلافاصله پس از تهیه قلمه ها، باید آنها را در گلخانه و در بستری مناسب كاشت.
چاودار
چاودار یا گندم سیاه (به انگلیسی: Secale) با نام علمی «Secale montanum»، گیاهی از خانواده گندمیان (Poaceae) است. بیشتر چاودارهای زراعی دیپلوئید بوده و انواع تتراپلوئید و دیپلوئید روزبلندشان نیز موجود میباشد. این گیاه دگرگشن بوده و مقاومترین غله نسبت به سرما است. در فرهنگ لغت دهخدا از این گیاه این گونه نام برده شدهاست: «چودار. چودر. ویبگ. گیاهی هرزه که در غلهزار روید و دانه آن چون گندمی لاغر و کشیده است. قسمی گندم وحشی. نوعی از حبوبات که در میان گندم و جو پیدا آید. و رجوع به چودار شود. و نیز در لغت نامه دکتر معین اینگونه یاد شدهاست: «گیاهی از نوع غلات که ارتفاعش تا دو متر هم میرسد.خوشههای دراز و برگهای پهن دارد. بیشتر در زمینهای خشک و آهکی میروید، دانههایش برای تهیه آرد و نان به کار میرود.»
خصوصیات گیاهی:
چاودار گیاهی است بسیار خودعقیم و بنابراین دگرگشن. اغلب چاودارهای زراعی دیپلوئید هستند و زراعت چاودارهای تتراپلوئید نیز در سطح محدودی در اروپا متداول است. چاودار زراعی یک گیاه یکساله دیپلوئید روزبلند میباشد.
سنبله
دارای سنبله دراز مرکب از سنبلکهاست (بلندتر و باریکتر از گندم) و روی هر سنبله فرعی ۳ گل وجود دارد.
ریشه
سیستم ریشهای چاودار بسیار انبوه و گسترده تر از گندم میباشد و به همین جهت از آب بهتر استفاده میکند.
ریشک
ریشک دراز نازک برسی گرد و زبر است.
ظاهر چاودار
چاودار از نظر شکل مابین گندم و یولاف است.رنگ کدر خاک آلود دارد.فاقد پوسته (هال) می باشد.
سازگاری:
چاودار مقاومترین غله به سرماست و با شرایط آب و هوایی نامساعد و خاکهای فقیر غیرحاصلخیز و شنی سازگاری نشان میدهد.
حرارت
حداقل دما برای جوانه زنی چاودار ۳ تا ۵ درجه سانتیگراد است.
نیازهای غذایی:
ازت آمونیاکی مطلوبترین فرم ازت جهت چاودار است.
خواص –کاربرد
چاودار برای لینت مزاج مفید است و جوشاندۀ 70 گرم بلغور چاودار در 1000 گرم آب برای در مان یبوست مزمن اثر مفیدی دارد .آرد آن برای سر باز کردن دمل و آبسه نافع است.
پنجانگشت
پنج انگشت (نام علمی: Vitex agnus-castus) درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گلهای زیبایی که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگهای آن پنجه ای و پنج تایی است. گلهای آن به رنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود. این گیاه را فلفل بیابانی نیز می نامند و در بسیاری از مناطق ایران می روید.
تاریخچه
در گذشته اعتقاد داشتند که این گیاه باعث کاهش میل جنسی میشود و به همین دلیل در قرون وسطی راهبان روی برگهای این گیاه تفکر می کردند و به همن دلیل نام دیگر این گیاه به پاکدامنی(chasteberry)مربوط می شود. با این وجود امروزه مشخص شده است که این گیاه اثری بر میل جنسی ندارد.
خواص دارویی
میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود. ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش می دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است. این گیاه در درمان سر درد هم مفید است. این دارو جهت رفع اختلالات قاعدگی و یائسگی به کار میرود. پنج انگشت، گیاه بسیار مؤثری برای درمان اختلالات قاعدگی است. از گیاه پنچ انگشت، داروهایی به نامهای ویتاگنوس ( VITAGNUS ) و آگنوگل(Agnugol) تهیه کرده اند که عصاره خشک این گیاه میباشد. میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد. قاعدگی را تنظیم میکند و برگ این گیاه ورمهای رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد. فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرصهای گیاهی مورداستفاده برای تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می شود.
این گیاه را فلفل بیابانی نیز می نامند و در بسیاری از مناطق ایران می روید. درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل های زیبایی که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که برگ های آن پنجه ای و پنج تایی است. گل های آن برنگ آبی و شبیه سنبله ای دراز است که سپس تبدیل به گل می شود.
میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود. میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد.
قاعدگی را تنظیم می کند و برگ این گیاه ورم های رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد. فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرص های گیاهی مورداستفاده برای تنظیم قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می شود.
برگ این گیاه اثر کاهنده ای بر شهوت دارد و در قدیم و پارسایان در فصل بهار این گیاه را زیر خود فرش می کردند تا شهوت بر آنها غلبه نکند. ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش می دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است.این گیاه در درمان سر درد هم مفید است.
داروشناسی
مکانیسم دقیق اثر این گیاه مشخص نیست ولی مطالعات نشان داده است که این گیاه تحریک کننده(agonist) گیرندههای دوپامین نوع دوم(D2) است و باعث کاهش ترشح پرولاکتین می شود.به نظرمیرسد گیاه پنج انگشت با اثر بر محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال میکند. این گیاه باعث کاهش آزاد شدن FSH* و افزایش آزاد شدن LH** و پرولاکتین از هیپوفیز میگردد. هورمونهای FSH و LH در تولید استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدانها و دوره تخمک گذاری در خانمها موثرند. مطالعات نشان داده است که گیاه پنجانگشت حاوی ترکیبات استروژنیک نمیباشد و مستقیماً بر روی تخمدانها تاثیر نمیگذارد.برخی مطالعات هم اثر این گیاه بر گیرندههای اوپیوئیدی را نشان داده اند.
پنچ انگشت خزنده
Pote ntilla reptans
Anadesis
مشخصات ظاهری :
گیاه با دوام خزنده ای است که بر روی ریشه ای با شاخه های فرعی می روید. ساقه ی آن به نازکی نخ است و طول آن به یک متر می رسد. برگها به پنج برگچه ی کرکدار جدا از هم و با حاشیه ی دندانه دار تقسیم میشوند. گلهای زرد آن در اوایل تابستان شکوفه میکنند.
این گیاه در طول قرون وسطا یکی از اجزای مهم شربت عشق بوده است. جادوگران نیز از این گیاه در سحر و جادو استفاده می کرده اند. ....
جادوگرها شاید به این دلیلی از این گیاه استفاده می کرده اند که قورباغه ها دوست دارند روی برگهای آنها بنشینند.
یکی از پمادهای جادویی که موجب بی میلی می شده است، از مخلوط آب میوه ی پنچ انگشت خزنده، انجدان رومی، تاج الملوک، چربی کودکان که از قبر بیرون آورده می شده اند و آرد گندم بسیار نرم تهیه می شده است. (بر گرفته از «گیاه شناسی نوین» نوشته ی خانم گریو 1931) گیاه در آغاز قرن اولی میلادی مصارف طبی نیز داشته و در درمان بیماری مالاریا استفاده میشده است. کولپپر –گیاه شناس معروف انگلیسی – از تازه ی آن برای درمان تب و پایین آوردن فشار خون استفاده می کرده است. امروز بعضی از گیاه پزشکان محلول شست و شوی دهان را که از خشک شده ی پنچ انگشت خزنده ی بومی آمریکای شمالی تهیه می شود، برای درمان زخمهای دهانی تجویز می کنند.
پای گرگ
نام علمی Lycopodium clavatum L
نام های انگليسي Stag – mass , Club moss
نام های فرانسوي Lycoppde , Herbe aux massues , Patte de loup , Lycopode officinal , Lycopode
نام های آلمانی Kolben Barlapp , Lycopodio
نام های ايتاليايي Musco terretre , Licopodio
نام های عربی رجل الذئب و كبريت نباتي ، مسكنه
نامهاي ديگر اسامي بومي محلي ايراني : پاي گرگ ، پنجه گرگ
نام های مترادف
تیره گیاه Lycoppdiaceae
ساختار شناسي
گياهي از خانواده Lycoppdiaceae ، پايا و با ساقه طويل . به دو نوع خزنده و قائم ، به رنگ سبز روشن مي باشد . اين گياهان جزء گروه گياهان بدون گل هستند . ساقه خوابيده آن ، از برگ هاي ريز كه در دو رديف ظاهر مي شود ، پوشيده مي باشد و بر روي آن ، ساقه راست كه حامل تعداد كمي از برگها كوچك اند ، قرار دارد . از ويژگي هاي آن اين است كه در قسمت فوقاني به 2 يا 3 سنبله ساده استوانه اي شكل منتهي مي شود . هر سنبله آن از يك محور مركزي تشكيل مي يابد كه در واقع امتداد ساقه هاي راست گياه است و از فلسهاي كوچك و مثلث شكل پوشيده مي باشد . در كنار هر يك از فلسها كپسولي لوبيائي شكل ( هاگدان ) كه محتوي هاگها يا Spore است وجود دارد .
قسمت مورد استفاده گياه پاي گرگ هاگهاي آن مي باشد كه پس از پاره شدن جدار نازك هاگدانها ، از درون آنها خارج مي شوند ، همچنين ساقه هاي بدون سنبله هاي هاگزاي نيز مي باشد .
براي به دست آوردن گرد ليكوپود يا هاگهاي گياه . بايد سنبله هاي هاگزاي را ، مدتي قبل از رسيدن كامل ، برداشت كرد و آنها را بر روي پارچه اي تكان داد سپس هاگهاي خارج شده را جمع آوري نمود ، اين گرد . به رنگ زرد روشن و بسيار ظريف و سبك وزن ، فاقد طعم ولي داراي بوي كمي است و اگر در آب ريخته بدون خيس شدن و در سطح آن قرار مي گيرد ولي با وارد شدن در آب جوش ، در آن فرو مي رود . گرد ليكوپود اگر در شعله آتش قرار گيرد ، به شدت مي سوزد و شعله آبي و نوراني ايجاد مي كند .
تركيبات شيميايي
گرد ليكوپود يا هاگهاي گياه داراي 47 تا 50 درصد ماده روغني با بوي مطبوع و طعم ملايم ، موسيلاژ ، نشاسته ، رزين ، كمي موم و قند ، اسيد سيتريك ، ماليك و نشاسته است . همچنين داراي سه آلكالوئيد ، ليكوپودين ، كلاواتوكسين و كلاواتين مي باشد كه هر سه از نظر فيزيولوژيكي عامل فعال و سمي هستند .ليكوپودين Lycopodine ، با فرمول شيميايي NO25H16C و به وزن مولكولي 37/247 است .
از سوختن گرد ليكوپود ، حداكثر معادل 3 تا 4 درصد خاكستر به دست مي آيد .
خواص درماني
كليه قسمت هاي گياه به جز سبله ها ، باد شكن ، ملين ، ضد اختقان و مدر مي باشد . همچنين داراي اثر اختصصي بر روي كبد و دستگاه دفع ادرار است . مصرف ليكوپود ، به طور قاطع ، عدم دفع ادرار را كه با تشنج همراه است و نزله مثانه را در بزرگسالان درمان و معالجه مي كند .
از گرد ليكوپود ، به عنوان تسكين دهنده و خشك كننده مانند پودر تالك به كار مي رود . همچنين در موارد رفع بيماري هاي جلدي همراه با ترشح ، رفع اگزما ، خارش ، التهاب و تحريك ناحيه ران اشخاص چاق كه بر اثر راه رفتن به وجود مي آيد و همچنين در رفع تحريك ناحيه ران اطفال كه بر اثر تماس با ادرار حاصل مي شود به كار مي رود .
طرز استفاده .
از گرد ليكوپود سابقاً جهت تهيه حب ، در داروخانه ها استفاده به عمل مي آمد .
عوارض جانبي
سنبله هاي اين گياه داراي آلكالوئيد كلاواتين است كه در حيوانات / به ويژه در خرگوش و سگ ، باعث ايجاد ناراحتي و قي مي شود . به طوري كه مقادير 1/0 تا 2/0 گرم آن در خرگوش بعد از دو ساعت و نيم پس از مصرف آن باعث عوارضي مانند خفگيب ، تشنج و نهايتاً باعث مرگ جانور مي شود . مصرف مقادير زياد آن براي سيستم اعصاب مركزي سمي مي باشد .
كاربرد در طب سنتي
در سال 1884 . پزشكان قديم مانند Hufeland ، آن را داروئي قطعي ، براي درمان عدم دفع ادرار ، به مقدار 4 گرم به صورت امولسيون با شربت Orgeat همراه با موسيلاژ و صمغ عربي ، مي دانستند و ديگر اطبا ليكوپود را در درمان درد مثانه و ناراحتي هاي رفع ادرار مؤثر مي دانستند . با مصرف آن ، حجم دفع ادرار افزايش مي يابد ، ضمن آن ، مقدار زيادي اسيد اوريك نيز از بدن خارج مي گردد .
در طب عوام
نوعي تنطور بدون طعم و بو ، از گرد ليكوپود تهيه مي شود كه براي رفع بيماريهاي دستگاه دفع ادرار ، تناسلي ، نقرس ، سل ، بواسير ، رفع بيماريهاي دستگاه هاي تنفسي و كبد ، در رماتيسم ، ورم كليه ، نفخ ، يبوست هاي سركش ، اسپاسم هاي مثانه و غيره به كارمي رود . همچنين مصرف آن ، قواي عمومي بدن پس از برخاستن از يك بيماري التهابي و عصبي ، افزايش مي يابد كه براي اين كار نيز 60 قطره تنطور را در كمي اب مخلوط كرده در 2 يا 3 مرتبه در روز استفاده مي كنند .
در استعمال خارجي ، جوشانده گياه را براي رفع انقباضات دردناك و غير ارادي ماهيچه ها ، رماتيسم و غيره به كار مي رود .
پراكندگي جهاني
گياه پاي گرگ در اغلب مناطق اروپا ، آفريقا ، آمريكاي شمالي و آسيا گسترش دارد .
دراسنا ( خون سیاوشان )
▪ نام فارسی: دراسنا ( خون سیاوشان )
▪ نام علمی: Dracaena Fragrans
▪ نام تیره: Liliaceae
▪ نام انگلیسی: Dragon tree
▪ خصوصیات: همیشه سبز – ارتفاع بین ۳۰ سانتیمتر تا ۲ متر و از سایر دراسناها مقاوم تر است. برگهای بلند و باریک با رگه های قرمز رنگ و ساقه های بلند و پیچیده می باشد. با قطع جوانه انتهایی جوانه های جانبی شروع به رشد می کند.
▪ نور: محل پر نور اما غیر مستقیم
▪ دما: زمستان ( حداقل ۱۵ درجه ) و در تابستان ( حداکثر ۲۴ درجه)
▪ آبیاری: تابستان هفته ای ۲ بار و در زمستان هفته ای ۱ بار
گیاه تحمل خشکی را ندارد بنابراین زهکش گلدان را همیشه بازدید کنید.
▪ غبارپاشی: هفته ای ۳ ۲ بار با آب ولرم
▪ خاک: پیت با خاک لیمون و خاک دراسنا ترکیبی از ۱ قسمت خاک سبک لوسی و ۱ قسمت کوددامی پوسیده
▪ کوددهی: هر ۲ هفته ۱ بار با کود محلول مخصوص گیاهان زینتی
▪ ازدیاد: از اواسط تا اواخر بهار یا اوایل پاییز گرفتن قلمه به طول ۱۵ ۱۰ سانتیمتر – کاشت بذر در دمای ۳۰ درجه ، خوابانیدن شاخه ها در بهار ( در طول تابستان از اجتناب تکثیر کنید)
▪ عوارض و درمان: انتهای ساقه پوسیده در هوای سرد و خشک است. برگها پژمرده می شوند که در اثر کمبود نور است . تمام برگها میریزند و رشد متوقف میشود که در اثر هوای سرد است.
برگهای جوان ریز بوده و رشد کندی دارند که در اثر تغذیه مصنوعی است . لکه سوخته در برگها در اثر ابش مستقیم آفتاب است . حاشیه برگهای زیرین زرد و نوک آنها قهوه ای می شود که در اثر هوای گرم و کمبود آب است. برگهای زیرین سبز بوده ولی می ریزند که در اثر تغییرات درجه حرارت اتاق است . ایجاد لکه های برگ از نشانه های مسمومیت با فلوراید است که در اثر استفاده از کود سوپر فسفات ، آب، پرلیت و بعضی پیت ها رخ میدهد.
خواص:
1. طبع آن خيلي سرد و خشك است.
2. ماليدن آن بر روي زخمهاي تازه باعث بندآمدن خون و التيام زخم ميگردد.
خاک چینی
كائولن يك اصطلاح اقتصادي است كه براي كانسارهاي رسي تقريباً سفيد به كار مي رود. اين كانسارها اغلب شامل كاني كائولينيت و يا فرآورده هاي بدست آمده از آن مي باشند. در گذشته اصطلاح خاك چيني به عنوان مترادف كائولن استفاده مي شد. نام كائولن از كلمه كائولينگ چيني به معناي تپه سفيد مشتق شده است که از آن خاك كائولن استخراج مي شده است .
كائولن از مجموعة كانيهاي رسي بوده و فرمول شيميايي آن H4Al2Si2O9 مي باشد .كاني هاي كائولن شامل كائولينيت، ديكيت، ناكريت و هالوزيت مي باشد. فراوان ترين كاني اين گروه كائولينيت مي باشد. همه اين كاني ها جزء كاني هاي آلومينو- سيليكات مي باشند كه در سيستم مونوكلينيك و يا تري كلينيك متبلور مي شوند. از مهم ترين خصوصيات كاني شناسي رس هاي كائولن نرمي و عدم سايندگي آنها مي باشد. سختي كائولن در مقياس موهر در حدود 2-5/2 مي باشد. اين نرمي در كاربردهاي صنعتي آن يك مزيت محسوب مي شود.
رس هاي كائولن اكثراً از آلتراسيون كاني هاي آلومينيوم سيليكات در نواحي گرم و مرطوب بوجود مي آيند. فلدسپات ها از جمله كاني هاي عمومي منشاء پيدايش آنها مي باشد. پلاژيوكلاز فلدسپارها (سديم يا پتاسيم) معمولاً در ابتدا كائولينه مي شوند. فلدسپارهاي پتاسيك به كندي آلتره شده و توليد كائولن هاي مخلوط با سريسيت دانه ريز، ايليت يا هيدروموسكويت مي كند.
كائولن يا خاك چيني به رنگ سفيد بيشترين كاربرد را در توليد چيني و سراميك دارد.
آمريكا، روسيه، جمهوري چك و برزيل بزرگ ترين توليد كنندگان كائولن مي باشند.
ژئوشيمي:
كائولن از نظر صنعتي به مجموعة كانيهاي رسي اطلاق مي شود که داراي مقدار قابل توجهي کائولينيت باشد و فرمول شيميايي آن H4Al2Si2O9 مي باشد . كائولن از نظرکاني شناسي جزء کاني هاي سيليکاته آلومينيوم آبدار است .
كانيهاي اين گروه عبارتند از : كائولينيت، ديكيت، ناكريت و هالوزيت. كائولينيت فراوانترين كاني اين گروه است . ترکيب شيميايي تمامي آنها يکسان و شامل 2SiO2.Al2O3.2H2O است .
كائولينيت فراوانترين كاني گروه کائولن است و در سيستم تري کلينيک متبلور مي شود و ديكيت و ناكريت در سيستم مونوکلينيک متبلور مي شوند .
سنگ کائولين برحسب نوع پيوندهايش به دو گروه پيوند نرم و سخت طبقه بندي مي شود .
يكي از مهم ترين خصوصيات صنعتي كائولن ماهيت شيميايي خنثي آن مي باشد. كائولن تحت شرايط شيميايي صنعتي و در محدوده PH بين 3 تا 9 پايدار مي باشد. بنابراين مي تواند به راحتي به عنوان رنگدانه، پوشش و پركننده با ساير تركيبات استفاده شود.
خصوصيات نوري كائولن بسيار حائز اهميت هستند كه از جمله آنها سفيدي، رنگ و اپسيتي مي باشد. سفيدي مقداري از انعكاس دهندگي كائولن مي باشد و 6 اسپيتي از خصوصيات مهم كاني هاي رنگدانه است و بر اساس توانايي پنهان سازي الگوها و مرزهاي انعكاس دهنده پشت آن از ديد تعريف مي شود.
از جمله خصوصيات اقتصادي مهم كائولن اندازه ريز ذرات آن مي باشد. اغلب ديگر موادي كه به عنوان رنگدانه، پركننده ، پوشش دهنده و روان ساز استفاده مي شوند، بايد به وسيله عمليات هزينه بر خردايش و آسيا كردن، كاهش اندازه داده و به پودر تبديل شوند. علاوه بر هزينه بري، تقليل اندازه آنها نيز تصادفي بوده و به طور غيرمنظم شكسته مي شوند. كائولن از مجموعه هاي سستي از بلورهاي ريز كه بيشتر شكل و اندازه ثابتي دارند، تشكيل شده است و نيز اندازه مورد استفاده در صنعت كمتر از دو ميكرون بوده و اين يك مزيت اقتصادي براي آن محسوب مي شود. بنابراين در صنعت نيز اندازه ذرات كائولن را بر حسب درصد وزني ذرات كوچك تر از دو ميكرون بيان مي كند.
شكل ذرات نيز يكي ديگر از خصوصيات مهم كائولن بوده و تعيين كننده ويسكوزيته و اپسيتي آن مي باشد.
صفحات بلوري نازك قدرت پوشش دهي خوبي را فراهم مي آورد و براي پوشش روي كاغذ و رنگ بهتر است. كائولن اغلب در فرآينده هاي صنعتي به عنوان سوسپانسيون پليمر مايع يا آب به كار مي رود. ويسكوزيته يا گرانروي اين اسلاري هاي مايع نكته اي مهم مي باشد. اساساً ارزش كائولن به علت گرانروي خيلي كم آن در درصدهاي جامد بالا مي باشد. اين خصوصيت بر خلاف ويژگي بنتونيت است.
به طور خلاصه خصوصيات مهم كائولن، كه مصارف متعدد آن را سبب شده است مي توان به صورت زير نام برد :
1- از نظر شيميايي در گستره وسيعي از تغييرات PH بدون تغيير مي ماند.
2- داشتن رنگ سفيد كه آن را به صورت ماده رنگي قابل استفاده مي سازد.
3- دارا بودن خاصيت پوششي بسيار خوب
4- نرمي و غير سايشي بودن آن
5- قابليت اندك هدايت جريان الكتريسيته و گرما
6- قيمت ارزان
خاک رس
رسها به همراه کلوئیدها ، فعالترین بخش خاک محسوب می شوند و اکثر آنها دارای ساختمان بلوری هستند. قبل از مطالعه کانیها توسط اشعه ایکس تصور میشد که کانیهای رسی ذرات کوچک و ریز کانیهای اولیه نظیر ذرات کوارتز ، فلدسپار و میکاها باشند، در حالی که در حال حاضر کانیهای رسی ، ترکیب شناخته شدهای دارند که شبیه این کانیها نیست و تنها کانی میکا به آنها شبیه است. کانیهای رسی ، اغلب کانیهای جدید یا حاصل انحلال کانیهای اولیه یا کانیهای ثانویه هستند.
تاثیر آب و هوا بر خاک رس
خاکها در مناطق گرم و شرایط آب و هوایی مرطوب جایی که زهکشی مناسبی ندارد، دارای میزان بالایی از کانیهای اولیه حل شده میباشند که به کانیهای رسی تبدیل شدهاند. خاکهای موجود در مناطق گرم و مرطوب ، میزان بالایی از رس حتی در اعماق 5 تا 20 متری دارند. در حالت زهکشی مناسب ، کانیهای رسی از درون سیستم خاک خارج میشوند. بعضی کانیهای رسی در اثر تجزیه و دگرسانی کانیهای اولیه نظیر میکاها تشکیل میشوند.
منشا تشکیل دهنده رسها
رسهای درجا که در حین تشکیل خاک شکل میگیرند.
رسهای تغییر مکان یافته که در اثر فرسایش بیشتر حرکت کرده و مجددا در محل جدید نهشته میشوند.
رسهای تبدیل شده که از رسهای به شدت هوازده و فرسایش یافته تجمع کرده و در رسوبات و خاکها رسوب گذاری میکنند.
رسهای تشکیل شده جدید که در اثر تبلور مجدد رسهای موجود در محلولها ، در خاک در حال تشکیل شکل میگیرند.