كارآموزي در :

كارخانه سايش سازي حرفه وفن (صنايع بسته بندي )

فهرست

مقدمه:

فصل اول

1-تاريخچه بسته بندي در جهان

2-تاريخچه بسته بندي در ايران

فصل دوم :

انواع ماشينهاي بسته بندي

فصل سوم:

1-قسمت ثابت دستگاه

2-قسمت متحرك دستگاه

3-قسمت ايمني دستگاه

4-قطعات جانبي

5-مونتاژ نهايي

6-سيستم برق دستگاه

7-اشكالات فني دستگاه

فصل چهارم :

سپاسگزاري

گزارش هفتگي

مقدمه:

كارخانه سايش سازي حرفه وفن در صنايع بسته بندي فعاليت دارد كه داراي حجم كاري سنگين مي باشد و در سال 1354 با قطعه سازي و ساخت قطعات چاپ و بسته بندي شروع به كار كرد تا سال 1358 به علت اينكه كليه صنعت از كشورهاي اروپائي تغذيه مي شد اين ماشين سازي رشد چنداني نداشت بلكه فقط مي توانست خود را سر پا نگه دارد. بعد از انقلاب اسلامي يكي از اركان انقلاب،انقلاب صنعتي بود و اين كارخانه توليدي مفتخر است كه كارهاي را انجام داده كه در كشور براي اولين بار انجام مي شود و باعث شد كه در طول جنگ از خروج ارز جلوگيري نمايد.

هدف من از انتخاب موضوع ساخت ماشين دايكات (ماشين تيغ زني)در زمان كنوني علت حركت اقتصادي و خارج شدن و يك قطبي بودن صادرات نفت به صورت غير نفتي مي باشد.

ساخت اين دستگاه خوشبختانه تحولي را در صنايع بسته بندي به وجود آورده است. چنانچه چند دهه قبل نبود اين در ايران به وضوح مشخص بود كه حتي تعداد اين ماشين به تعداد انگشتان يك دست نمي بود و به قيمت هاي بسيار گزاف خريد و فروش مي شد و توليد اين ماشين در ايران در مرحله اول كنترل قيمت حتي از سوي بيگانگان ايجاد كرد و در مرحله دوم از وارد كردن اين ماشين جلوگيري كرد و در مرحله سوم با توليد انبوه نياز مصرف كنندگان را بر طرف نمود.

ماشين توليد شده دايكات در ايران تا كنون جايگاه خود را بسيار خوب پيدا كرده است در تحقيقاتي كه به عمل آمده نشان داده است كه در كارگاهايي كه از ماشين استفاده مي كردند بسيار راضي بوده اند حتي در كارگاهها شنيده مي شد كه از نوع خارجي هم بهتر است. جهت تحقيق به چند كارخانه اي كه رفته بودم براي عمكرد اين ماشين در آنجا مي ديدم كه بودن اين ماشين در صنايع بسته بندي چقدر مهم والزامي است،زيرا بريدن جعبه هايي با فرمهاي خاص به غير از اين ماشين امكان پذير نيست وبه زيبايي هر فرم رابا اين ماشن مي توان به دقت بالا تيغ زد.

كاربرد بيشتر اين دستگاه براي جعبه هايي مي باشد كه مي بايست لمينت شوند. در اين كارخانه دستگاه ديگري بنام بيندر(جلد كن اتوماتيك)ساخته مي شود كه كاربرد آن براي صحافي كتاب مي باشد كه حتي دانشگاههاي مختلف از جمله دانشگاه الزهرا و دانشگاه تهران اين دستگاه را خريداري كرده اند.

در جهان كنوني در صنعت ،صادرات بسته بندي حرف اول را مي زند كه در چند سال قبل صنايع بسته بندي بسيار ضعيف عمل كرده است. خوشبختانه در چند سال اخير به اين صنعت توجه بيشتري شده است و اين كارخانه يكي از پيشگامان اين صنعت مي باشد كه ساخت اين ماشين مورد بحث از اولين سازنده هاي اين ماشين در ايران مي باشد وجهت ارتقاي كيفي فني اين ماشين و رقابت با نوع خارجي آن در اين كارخانه بسيار انجام پذيرفته .

 

ماشين دايكات در چند سايز مختلف ساخته مي شود . سايز اين ماشين عمدتاً به توليد مقواهاي مورد احتياج بستگي دارد كه در صنايع بسته بندي مورد احتياج است.

سايز وزن وزن

80 × 120 5تن

75 * 105 4200تن

80 * 60 2200 تن

 

 

 

 

 

فصل اول

تاريخچه

8000 پيش از ميلاد / بافته هاي علفي كه بعد به لباس تبديل شدند (كاغذ و محصولات كاغذي) .كوزه هاي گل خام و ظروف شيشه اي خشن(شيشه)

1500 پيش از ميلاد / قرار دادن گوشت حيوانات داخل برگ نخل براي پيشگيري از فساد (كاغذ و محصولات كاغذي)

200 پيش از ميلاد / تهيه شده از پوست درخت توت (كاغذ و محصولات كاغذي ). كوزه هاي گلي و بطري ترشي (شيشه)

عصر يونان و روم / بشكه ، صندوق و جعبه چوبي (كاغذ و محصولات كاغذي)

750 ميلادي / كاغذ سازي به خاور ميانه و سپس به ايتاليا و آلمان مي رسد (كاغذ و محصولات كاغذي)

868 / اولين شواهد چاپ نزد چين ها (كاغذ و محصولات كاغذي)

1200/ كاغذ سازي به اسپانيا و سپس به فرانسه و در 1310 به انگلستان مي رسد (كاغذ و محصولات كاغذي ). آهن با پوشش قلع در كوههاي آلمان تهيه مي شود(فلزات)

1500 / هنر برچسب زني به وجود مي آيد و كيسه هاي كنفي توسعه مي يابند (كاغذ و محصولات كاغذي)

1550 / قديمي ترين لفاف چاپ شده از آندرئاس برناردرت آلماني (كاغذ و محصولات كاغذي)

1700 / كاغذ سازي در آمريكا (كاغذ و محصولات كاغذي). اولين نوشابه گاز دار بخاطر دسترسي به بطري محكم و چوب پنبه تهيه گرديد(شيشه)

1800/جاكوب شوئب توليد كننده آب معدني شوئپس در بريستول شروع به كار كرد و ژانت كيلر آزاداندي اسكاتلند مرباي مارمالاد را در ظروف شيشه اي فروخت(شيشه).ظروف حلبي دست ساز براي مواد غذايي خشك تهيه شد(فلزات)

1810/پيتردوراند ظروف درز جوش استوانه اي را ساخت(فلزات)

1825/دارو فروشان انگليس مقررات چسب زني مواد سمي را وضع نمودند (كاغذ و محصولات كاغذي ).آلومينيم از سنگ معدن تهيه شد(فلزات)

1841/جعبه هاي مقوايي برش خورده و با دست تا زده شدند در پوش پيچي ابداع گرديد(كاغذ و محصولات كاغذي).لوله هاي استوانه اي انعطاف پذير براي اولين بار براي رنگ نقاشي ساخته شدند(فلزات)

1890/كار تنهاي چاپ شده عرضه شدند و در پوش Crown در 1892 ثبت شد (كاغذ و محصولات كاغذي).اولين بطري شير عرضه شد و كوكا در بطري شيشه اي عرضه شدند(شيشه)

1900/ پاكتهاي بيسكويت جايگزين ظروف فلزي مي گردد. كلاكز به بازار مي آيد(كاغذ و محصولات كاغذ).مايونر در بطري در 1907 به بازار عرضه شد(شيشه).براي پوشش عرضه Masen‌ از آلومينيم استفاده شد(فلزات)

1905/ظروف مقوايي چند لايه و مار پيچ دار و بشكه هاي اليافي براي پنير عرضه شد(كاغذ و محصولات كاغذ).اولين بشكه هاي فلزي نفت براي شركت استاندارد اويل(Exxn) فعلي بجاي بشكه هاي چوبي (فلزات)

1909/صندوق با تسمه هاي فلزي براي حمل كالاهاي فله (كاغذ و محصولات كاغذي).سلولز استات براي عكاسي تهيه شد و اولين ماشين فيلمسازي در سوئيس ساخته شد(پلاستيك)

30-1900/شيشه هاي عطر توسعه يافتند (شيشه).زرورقهاي فلزي يا براي بسته بندي آب نبات در آمريكا بمصرف رسيد (فلزات)

1924/يونايتددرايريز اولين لبنياتي انگلستان بود كه شير را در بطري عرضه نمود(شيشه).شركت دوپونت اولين سلوفان را در نيويورك تهيه كرد(پلاستيك).

1927/ Pcv‌ به بازار عرضه شده دو پونت در پوششهاي گرانقيمت پلاستيكي كه توسط انگليس ابداع شده بود براي كلاهاي لوكي و تجملي و خريد و امتياز فروش آن در اروپا به ICI واگذار گرديد اين امر منجر به توليد PET در 12 سال بعد گرديد (پلاستيك)

1928/صنايع توليد شير خشك بچه محصولات خود را ظروف شيشه اي عرضه مي كند (شيشه)

1933 ci پلي اتيلن را توليد مي كند و آلملن به پلي استارين دست مي يابد دوپونت نايلون مي سازد (پلاستيك)

1940/ قوطي اسپري براي گرد د.د.ت ساخته مي شود (فلزات). نوعي پلي اتيلن لراي دسته بندي قرص mepacrinc در جنگ دوم جهاني ساخته و در

1924/روشهاي جديد ساخت پلاستيك و در 1949 اولين كيسه استوانه با روش تزريق ساخته شد (پلاستيك)

1947/ساخت نوعي محفظه فشردني براي دئودورانت stcpette (پلاستيك)

1948/براي اولين بار از ورق نازك پلاستيك براي گوشت ماكيان و نگهداري در دماي زير صفر استفاده گرديد(پلاستك)

1950/ براي اولين بار زرورق آلومينيوم براي بسته بندي استفاده گرديد (فلزات). شركت فيليپس رپترو ليوم و استاندارد اوايل (اگران)مادهء HDPE را تهيه كردند پلي كربناتها توسط شركتهاي جنرال الكتريك وباير آلمان ساخته شدند(پلاستيك)

1959/اوليين لار قوطي آلمينيومي به بازار عرضه شد(فلزات). در ايتاليا زرورق پلاستيكي از جنس پلي پروپلين ابداع گرديد(پلاستيك)

دهه1960/ازLDPE(پلي ايتلن كم غلظت) در ساخته كيسه هاي كود شيميايي استفاده شد(پلاستك)

1973/روش پوشش لفافهءپلاستيكي در سوئد بكار گرفته شد(پلاستيك)

1977/شيشه تنها براي بسته بندي كالاي گرانقيمت بار ديگر بكار مي رود (شيشه). مادهPET بعنوان ماده اصلي در تهيه بطري نوشابه هاي گازدار بكار برده مي شود.(پلاستيك)

1980/كاهش ضخامت جدارهءفلزي وارائه قوطي دو تكه و كاربرد مجدد ظروف حلبي جهت جلب توجه مشتربان سنت گرا(فلزات).ازPET در بسته بندي مواد غذاي كه گرم بسته بندي مي شود(مربا)استفاده گرديده از محفظه چند لايه و قير قابل نفوذ استفاده هاي وسيعتري صورت مي پذيرد GIYLAROCNE ماده PET رادر بسته بندي عطر بكار مي برد(پلاستيك)

دهه1990/افزايش كاربرد به دليل عدم وارد شدن زيان به محيط زيست (كاغذ و محصولات كاغذي). به دليل قابليت بازيابي مجدد توجه بيشتري به شيشه معطوف شده است(شيشه)

افزايش كاربرد مواد پلاستيكي قابل تجزيه توسط باكتريها(پلاستيك)

 

 

 

تاريخچه بسته بندي در جهان:

تاريخ نشان داده است كه در ابتداي تمدن بشري نيازي به بسته بندي غذا نبود ،بلكه مردم براي بدست آوردن غذا از محلي به محل ديگري مي رفتند تا زماني كه پناهگاههاي دايمي براي خود پيدا مي كردند.در چنين شرايطي ناچار بودند غذا را از محلهاي مختلف جمع آوري كنند و به محل سكونت خود بياورند. اين باعث شد كه اولين انواع بسته بندي نظير كدوهاي خشك شده، صدف ها، برگها، پوست حيوانات و ديگر مواد طبيعي مورد استفاده قرار بگيرند.براي انتقال آب ،شير،ماست،روغن يا دوغ از پوست حيوانات استفاده مي شد.از شاخ حيوانات براي حمل و نقل ذخيره و محصولات كشاورزي استفاده كردند(هنوز در مناطق استوايي از بامبو براي ذخيره سازي مواد غذايي استفاده مي شود).

بطور كلي ظهور انقلاب صنعتي به راستي تحولي اساسي در نظام توليد كالايي ايجاد كرد.انقلاب صنعتي،جهان را با فوران كالاهاي گوناگون صنعتي روبرو كرد. تنوع كالاها و رقابت فشرده ميان توليد كنندگان و بازرگانان به تدريج هنر را نيز علاوه بر علوم ديگر وارد مجموعه سيستم بسته بندي كرد. با پيشرفت بيشتر ، علوم ديگري نظير روان شناسي فردي ؤ اجتماعي و ارگوموكي به اين مجموعه اضافه شد.توسعه بسته بندي سبب مستقل شدن اين صنعت از مجموعه صنايع ديگر رشد و رقابت و نياز سبب گرديد كه صنايع بسته بندي سهمي قابل توجه را بوجه هاي شركت هاي توليدي را يه خود اختصاص دهد .امروزه صنايع بسته بندي تبديل به يك تكنولوژي قدرتمند شده است.

تاريخچه بسته بندي كاغذ مقوايي

تاريخچه و سير تكاملي بسته بندي با مقوا و كاغذ به تاريخچه ساخت كاغذ بر مي گردد،اگر چه چوب و محصولات فرعي ديگران از ديرباز در خدمت بشر بوده ، ولي بسته بندي به صورت مقوايي و كاغذي پس از پيدايش كاغذ بوجود آمد و روند تكاملي خود را تاكنون به سرعت طي نموده است.همانطور كه مي دانيم اولين بار در سه هزار سال قبل از ميلاد مسيح ،مصريان قديم كه در آن زمان يكي از مراكز مهم تمدن بشري محسوب مي شدند،براي نوشتن از پاپيروس (Papyrus) استفاده مي كردند.

نخستين كارخانه كاغذ سازي در قرن ششم توسط چيني ها در سمرقند تاسيس و پس از اشغال سمرقند توسط اعراب ، اين هنر به آنها آموخته شد سپس اعراب كارخانه اي در بغداد تاسيس كردند كه در اين كارخانه نخستين بار به جاي بامبو از پارچه هاي سفيد كهنه استفاده شد.نخستين كارخانه كاغذ اروپا در اسپانيا بوجود آمد .اسپانيايي ها براي توليد خمير از آسيابهاي آبي استفاده نمودند و كم كم توري سيمي جايگزين ت.وري هاي بامبو كه به وسيله چيني ها بكار مي رفت ،بعدها اين هنر وارد كشورهايي نظير فرانسه و هلند شد.در ايران بعد از كارخانه سمر قند كه توسط چيني ها اداره مي شد ، اولين كارخانه كاغذ سازي در سال 1328 در كهريزك احداث شد كه كاغذهاي باطله را براي توليد كاغذ و مقوا استفاده مي نمايد،بعد از آن تعدادي واحد توليدي ديگر در ساير نقاط ايران به وجود آمد.اولين كارخانه مدرن ايران در سال1349 در((هفت تپهءخوزستان)) براي توليد كاغذهاي تحرير با استفاده از تفاله نيشكر (Bajjasse )احداث شد. متعاقب آن كارخانه چوب و كاغذ ايران(چوكا)با استفاده از خميرهاي وارداتي و داخلي ،كاغذهاي گرافت و بسته بندي را توليد نمود.

تاريخجه بسته بندي در ايران

صنعت،صنعت وصنعت. امروز همه از صنعت توقع دارند. در آينده چرخ از اقتصاد كشور رابايد صنعت بچرخاند. اقتصاد بدون نفت يعني اقتصادصنعتي و اگر بخواهيم از تكيه بر نفت رهايي پيدا كنيم بايد به سمت صنعت حركت كنيم. چيزي كه سالهاي يال است انجام نداده ايم و به آن عادت نداريم. زيرا هميشه درد خود رازا خزانه غيب (نقت)دوا كرده ايم.خواه ناخواه به سوي صنعت در حركت هستيم. صنعت نيز قوانين خواص خود را دارد. همان طور كه هر صنعت يا صنعتي در ساختار دولتي اداره مربوط به خود را دارد. در ساختار خصوصي نيز تشكيل هاي براي سازماندهي به امور صنفي وصنعتي وجود دارند. كه البته شكل صحيح آن نيز تنها همين است. يعني اگر هر چيزي سر جاي خودش باشد به امور هر صنف يا صنعتي نيز تشكيل صنفي آن صنف رسيدگي خواهد كردو ادارات دولتي مربوطه برچيده خواهد شد. اگر از ابعاد جهاني و منطقه اي صنعت بگذاريم هر صنف يا صنعتي در هر كشوري براي خود اساسنامه و قانوني دارد. هويت يك صنف يا صنعت در گرو صنف يا صنعتي آن است.

وجود اساسنامه و قوامين صنفي يا صنعتي براي شاخه هاي گوناگون صنعت، گذشته از ايجاد هماهنگي بين اعضاي يك صنف يا صنعت خاص، به آن هويت مي دهد و به منزله اعلام موجوديت جدي يك صنعت است . اين امر مقدمه پذيرش درخواست ها و ويژگي هاي آن صنعت خاص سر آغاز و توجه به ايده ها و افكار دست اندركاران آن است.بسته بندي در ايران با تمام اهميتي كه دارد و پيوسته مسئولان به آن اشاره مي شود هنوز هويت صنفي يا صنعتي پيدا نكرده است. دست اندركاران صنايع بسته بندي مانند قومي پراكنده هستند كه كشوري ندارند.به همين دليل با وجود نقش مهمي كه در جامعه صنعت و تجارت دارند هيچگاه از حق راي و صداي واحد برخوردار نبوده اند. هيچكس تا به حال نشنيده كه در جايي اعلام شود جامعه بسته بندي ايران نسبت به فلان مصوبه دولت يا مجلس يا… نظري داشته باشد. بارها و بارها در سخنان مسئولان بلند پايه كشور مي شنويم كه بايد به امر بسته بندي توجه كرد،به آنها بها داد و در آن سرمايه گذاري كرد .اعتبارات ريالي و ارزي زيادي در بخش صنعت توزيع مي شود اما دست اندركاران تاكنون نتوانسته اند سهم واقعي خود را از اين اعتبارات بردارند. زيرا با وجود اينكه همه مي دانند بايد به بسته بندي توجه كرد اما هيچگاه تصوير روشني از ظرفيت ها ، سرمايه گذاري ها و نيازهاي بخش بسته بندي در صنعت وجود نداشته است. هيچ آماري از شاغلان در صنعت و خدمات بسته بندي وجود ندارد. هيچ خواسته گروهي از جانب ايشان مطرح نشده است و هيچ حس همگرايي بطور جدي در جامعه بسته بندي ايران مشاهده نمي شود. با اين وجود همه نبود برنامه ريزي ريزي سازماندي در اين صنعت را حس مي كند. احساس مي شود كارهايي صورت گرفته اما بدون هماهنگي ،بدون ظرفيت سنجي و گاهي بطور موازي .تا پيش از انتشار ماهنامه چاپ و بسته بندي حتي مرجعي براي كسب اطلاع يا ايجاد ارتباط نيز وجود نداشته . بسته بندي شاخه اي جذاب از صنعت است كه به تمام صنعت مربوط مي شود.

بسته بندي نياز اغلب واحد هاي توليد است و با بود و نبود يك واحد توليدي سروكار دارد. به همين دليل بسته بندي هزينه بر و در عين حال بخشي از صنعت است كه همه مجبور هستند به آن توجه كنند .اگر نه در كشاكش رقابت بازار،قافيه را باخته و از قافله عقب مي مانند. عجيب است كه چنين صنعتي حساس و تعيين كننده از هويتي تشكيلاتي برخوردار نباشد. بايد ايمان داشت كه همين توانايي ها و ظرفيت هاي موجود بخش بسته بندي در داخل كشور اگر سازماندهي و تشكيلاتي شود بازدهي چند برابر وضع قبلي خواهد داشت. تحقيقات انجام شده نشان از آن دارد كه واحد هاي توليدي همچنان براي پيدا كردن يك روش يا يك ماشين بسته بندي مناسب محصول خود سر در گم هستند.عدم حس همگرايي ،عدم تبليغات مناسب و عدم وجود تشكيلات صنفي براي بخش بسته بندي كشور باعث شده كه گاهي در يك شهر كوچك ،واحدهاي توليدي و دست اندركاران بسته بندي از وجود يكديگر بي اطلاع باشند. تب و تاب صادرات صنعتي شركت هاي صادر كننده را براي رسيدن به روش هاي بهينه بسته بندي كالاهيشان ،شتاب زده و بي تاب كرده است. در اين رهگذر برخي از صادر كنندگان به دام مشاوران كند فكر و يك بعدي گرفتار مي شوند. برخي نيز كه مي دانند چه مي خواهند آن را نمي يابند در چنين فضايي بسياري از جستجوها براي بسته بندي مناسب به دو راه منتهي مي شود. مائوس شدن،صرف نظر كردن و در بهترين حالت، روي آوردن به امكانات كشورهاي خارجي يك راه بهره برداري نامناسب را امكانات داخلي بر اثر سر در گمي راه ديگري است كه پيش پاي اغلب جويندگان بسته بندي است. در واقع نبود تشكل هاي صنفي و صنعتي در جامعه بسته بندي ايران دو آسيب جدي به صنعت وارد مي كند.

الف: فقدان هويت براي صنعت و خدمات بسته بندي كه به از دست دادن موقعيت ها و اعتبارات آن در جامعه صنعتي كشور منجر شده و از اين نظر نقطه ضعفي براي آن محسوب مي شود.

ب:سر در گمي ساير صنايع كشور در خصوص يافتن مراكز،روش ها، ابزار و مواد مناسب براي بسته بندي كالاهاي خود كه گاهي منجر به حذف يا تضعيف عامل بسته بندي در روند توليد يك كالا مي شود.

وضعيت عمومي بسته بندي در كشور شبيه دريايي به پهناي ايران و به عمق يك بند انگشت است .بسته بندي نه مانند صنايع نفت در مناطق خاص متمركز شده و نه مانند برخي صنوف در گذرگاه ها و مراكز خريد عرضه مي شود. عوامل بسته بندي در همه جاي كشور هستند اما بدون سازماندهي و در نتيجه بدون تصويري روشن. اگر قرار باشد در وزارت صنايع،فهرستي از صنايع گوناگون تهيه و براي بهبود آنها چاره جويي شود. بطور يقين بخش بسته بندي با تمام عظمت و اهيمت خود در اين فهرست جايي نخواهد داشت.در حال حاضر بسته بندي بخشي از صنعت ايران است كه مانند يك روح ، همه با وجود آن اعتقاد دارند اما ،از توصيف ابعاد آن عاجز هستند. زيرا اين روح با ارزش هنوز در هيچ قالبي قرار نگرفته تا بتوان آن را در چهار چوب منطقي قرار داد و در محاسبات براي آن عددي قائل شد. اگر بنا باشد اعتباري به بخش بسته بندي واگذار شود بايد به كدام اداره دولتي يا تشليل بخش خصوصي مشورت كرد؟ اگر همين فردا رئيس جمهور، فلان وزير كابينه،صاحب صنعت يا فلان نهاد آموزشي و تحقيقاتي دلش براي وضع بسته بندي در ايران بسوزد و بخواهد بخشي از توجه خود را به آن اختصاص دهد در پايان راه يعني اين كه كدام اداره يا تشكل وارد بحث شود در مي ماند. بدون وجود تشكلهاي فعال در بسته بندي مسير اعطاي اعتبار به بخش بسته بندي يا به بنبست مي رسد و يا بدونه كارشناسي صحيح و دقيق به صورت يك بودجه كلي براي بهبود بسته بندي در شاخهاي مختلف صنعت حل مي شود. نكته مهم اين است كه ظهور يك شبه يك تشكل براي تمام بخش بسته بندي كشور امري ناممكن و غير طبيعي است چنين چيزي فقط يك تشكل فرمايشي با دعواهاي داخلي بي شمار خواهد بود . سازماندهي اين همه سرمايه و استعداد كه در سراسر كشور پراكنده شده اند مقدماتيمي خواهد.حقيقت اين است كه پيشرفت در عرصه توليد ماشين آلات بسته بندي يا بهبود كيفيت مواد بسته بندي كه در داخل مصرف مي شوند و يا هر عامل مربوط به بسته بندي همه تاثيري واحد بر رشد عامل بسته بندي دارند. اما واقعيت آن است كه نمي توان به امور همه اين صنوف و تخصصها در يك تشكل واحد رسيدگي كرد.مشكلات و نيازهاي ماشين سازان بسته بندي با تهيه كنندگان مواد بسته بندي متفاوت است. حتي ممكن است ديدگاه خرد اين دو با يكديگر متفاوت باشد و اين در حالي است كه ديدگاه هاي كلان آنها در يك جهت يعني رونق و توسعه بخش بسته بندي است.راه اصولي اين است كه ابتدا تشكل هاي تخصص و صنفي به وجود آيند و نمايندگان آنها برنامه هاي كلان بخش بسته بندي را تدوين كنند. حركت از سطوح پائين تر يعني تشكل هاي صنفي و تخصص خرد اين مزيت مهم را دارد كه دستيتابي به آن ساده تر و سريعتر است. به عبارتي ديگر ايجاد وحدت بين اعضاي يك صنف مشخص به سادگي امكان پذير است و ايشان از جايگاه حرفه اي خود و همكاران نيز آگاه هستند. بخش بسته بندي نياز به تشكل هاي صنفي و تخصصي دارد تا بتوان با تكيه بر آنها به اين بخش هويت داد. اينكار از دو بعد حقوقي مادي بعني كسب اعتبارات نالي و بعد حقوق معنوي ارتقاء سطح دانش تبين قوانين صنفي بسيار مفيد است و شتاب بخش بسته بندي را در كشور بالا مي برد.

 

 

 

فصل دوم:

 

انواع ماشينهاي بسته بندي

1)صنايع بسته بندي به وسيله كارتي و مقواهاي لميخت شده كه اين كارها با ماشين دايكات و ماشين افست و خط برش انجام مي شود

2) صنايع بطري و شيشه: در اين صنعت كليه مواد سيال و در مواردي غير سيال و دراين بطري ها به وسيله ماشين هاي اتوماتيك با حجمي معين ريخته شده و در بندي مي گردد كه دربندي خودش بيشتر از هر چيز جائي در صنايع بسته بندي براي خود نگه داشته مانند انواع داروهاي سيال،در بطري دربندي شده در داروخانه ها ، نوشابه ها و بسته بندي شيشه شير با دربندي ورق آلومينيوم كه همه از يك خانواده هستند .

3)صنعت پلاستيك در بسته بندي :

در چند دهه گذشته پيشروان راه صنعت بسته بندي صنايع پلاستيك را كمتر از صنايع كاغذ و شيشه نداشتند و جائي در صنعت براي خود باز كرده اند كه اكنون در خشكبار و ديگر مواد غذايي و شيميايي و غيره حرفي براي گفتن دارد و اكنون بنابه نياز اين صنايع ماشين آلاتي چه مشابه خارجي و چه با ابتكار داخلي در كشور ساخته شده كه با سرعت بسيار خشكبار و ديگر مواد غذايي و شيميايي را با توزين در اندازه هاي مختلف بسته بندي نموده و با كيفيت خوب به بازار عرضه مي گردد.

 

صنايع بسته بندي فلزي :

نياز به بسته بندي بهتر و مقاوم تر منجر به پيدايش و توسعه ظروف فلزي گرديد . قوطي سازي از زمان ناپلئون شروع شد.براي مدت مديدي قوطي هاي كنسرو با دست سا خته مي شود. در اوايل قرن بيستم قوطي هاي فلزي كه شكل بهدا شتي داشت رواج يافت واين امكان را به وجود آورد كه بتوان از تجهيزات سريعتري براي ساخت ، پر كردن بستن درب قوطي فلزي استفاده نمود .

صنايع بسته بندي منسوج :

براي بسته بندي مواد غذايي (ميوه و سبزيجات) منسوجات توري همان چيزي است كه هم ويژگي ديده شدن و هم دوام و ابر آورده مي كند. بعضي گوشت و فرآورده هاي گوشتي آماده ، نياز به محافظت دارند و بدين منظور از توريهاي كشدار كار جابه جايي و محافظت آنها را در برابر سرمازدگي تسهيل مي كنند.

صنايع بسته بندي مواد غذايي :

تاريخچه نگهداري مواد غذايي به 500 سال قبل از ميلاد مسيح مي رسد . بسته بندي علاوه بر نگهداري نقش هاي زيادي دارد . يكي از زمينه هاي پويايي بسته بندي به فروش رسيدن مواد غذايي در بازار رقابت و تجارت است.

تاريخچه بسته بندي مواد غذايي را مي توان به عنوان پايه اي براي توسعه روشهاي بسته بندي نوين در تمامي قلمرو گوناگون اين روشها ، به شمار آورد. اين تاريخچه در جهان از زمان امپراطوري فرانسه آغاز شد و تداوم و تكامل يافت و در ايران (درخشان) نامي پايه گذار آن شد.

فصل سوم :

قسمت ثابت دستگاه دايكات

مرحله اول كه به چند دسته تقسيم مي شود :

1)تهيه مواد اوليه كه اصولاً به دليل فولادي بودن بدنه ؤ الگوها را به برشكاريهاي فولاد بر برده و در انجا طبق الگو بدنه ها برش خورده و سپس زير نوردهاي اين ورقها كه در اثر حرارت بالا برش كاري دفرمه شده صاف و منظم مي گردد. سپس بدنه ها به قسمتهاي بورنيك كاري جهت سوراخ گيري ها و منظم كردن و گونيا كردن فرستاده مي شود. در آنجا ابعاد و اندازه ‍هاي مورد نياز طبق استاندارد هاي مورد نيازي انجام مي گيرد و پس از بازرسي اوليه به قسمت مونتاژ اوليه كه ساخت اسكلت اصلي ماشين مي باشد فرستاده مي شود.

در قسمت مونتاژ اوليه كه داراي سكوي مونتاژ مي باشد و اين سكو شامل چندين قيد و فرمان مي باشد كه اين قيد و فرمانها در اين سكو قرار مي گيرد و خال جوشهاي اوليه به اين ماشين زده مي شود ناگفته نماند كه اين قطعاتي كه بايد به همديگر وصل شوند قبلاً در قسمت صفحه تراشكاري شده اند كه اين ابعاد در صورت نادرست بودن در سكوي مونتاژ اوليه در بين قيد و فرمانها قرار نمي گيرد و مونتاژ انوليه با مشكل بر مي خورد لذا دقت آنها در كارهاي تراشكاري (1+) مي باشد و اصولاً در مونتاژ اوليه با دقت كامل اسكلت اين ماشين پايه گذاري مي شود. بعد از اتصالهاي اوليه اسكلت مرحله دوم قرار گرفتن لوله هاي اتصال اسكلت جهت محورهاي چرخ دنده و كلاج مي باشد كه اين مرحله تشكيل شده است از دو لوله مانيسمال با ضخامتهاي ديواره 125 mm كه اين لوله ها در قسمت تراشكاري به صورت مرغك به مرغك سنتز (بالاسن) شده داخل و روي آنها تراشيده شده ؤ آنها را در بدنه ماشين كه به وسيله دريل راديان بورينگ كاري شده است و با فلانچهايي كه قبلاً تعيين شده اتصال پيدا كرده و در سوراخهايي كه داراي لوله نيستند و ياتاقان بندي مي شوند ياتاقانهايي كه قبلاً در قسمت تراشكاري آماده و آنها نيز از دقت بالايي برخوردار هستند به بدنه اصلي نصب مي شوند سپس اين ماشين جهت جوشكاري انتقال داده مي شود كه در اين قسمت توسط استادان جوشكاري درجه يك ، جوشكاري نهايي انجام مي شود. ناگفته نماند كه نسبت به ضخامت فلزها از الكترودهاي نمره هاي متفاوت استفاده مي شود.

مثل الكترود 5و4و3 پس از اتمام جوشكاري ماشين 24 ساعت در هواي ازاد رها ميشود و بعد از 24 ساعت ماشين به كوره تنش زدايي فرستاده ميشود و در آنجا ماشين در كوره قرار مي گيرد كه در آن كوره ها ماشين 700 درجه حرارت ديده و 4 ساعت در آن درجه حرارت مي ماند كوره ها خاموش و تا خنك شدن نهايي دستگاه در داخل كوره مي ماند.

اين كار جهت رها شدن فلز از خستگي ها و تنش ها و منظم شدن فرم آنها مي شود. بعد از اين كار ماشين جهت بورينگ كاري دوباره به قسمت بورينگ كاري فرستاده مي شود . در اين قسمت بورينگ كاري نهايي و دقيق جهت سنتر كردن بورينگ ها ، بوشها و ياتاقانها انجام مي پذيرد در ضمن كف و سينه كار ماشين نسبت به محورها و بوش ها تراشيده مي شود و بعد از آن ماشين به قسمت مونتاژ قطعات آورده مي شود.

در اين قسمت تعداد زيادي از قطعات كه قبلادر قسمتهاي فلزكاري و ترشكاري و ماشين هاي چرخ دنده زني اين قطعات آماده شد بر روي دستگاه بسته مي شود كه بررسي من از قطعات به ترتيب به اين شرح مي باشد.

1: قطعات دنده

2:بوش ها

3:شفت ها

4:ياتاقان ها

1:قطعات دنده: كه شامل يك سري دندهاي فولادي و فسفربرنز و چدن هاي نشكن مي باشد كه تعدادي از اين دنده ها به بصورت پاتريال (مواد اوليه ) مانند دنده هاي فولادي كه براي اينكار فولادهاي مشخصي خريداري مي شود و آنها و به اندازه مورد نياز برش خورده و سپس به قسمت ترشكاري برده شده و در آنجا به اندازه مورد نياز تراشكاري مي شود سپس به قسمت دنده زني ارجاع داده مي شود و در آنجا با مدل مشخص خود دنده زني مي شود كه تعدادي از آنها داراي مدلهاي مشخصي هستند كه آنها قبلا در ريخته گري، قالب گيري كرده و آنها را ريخته گري مي كنند. مانند چدن هاي نشكن و فسفر برنزها، آنا پس از ريخته گري شدن به قسمت سند بلانس فرستاده مي شود در آنجا ماسته هاي چسبيده شده و ضايعات اضافي روي چدن به صورت گلوله باران ساچمه هاي فولادي تميز و منظم مي شود و سپس بعداز آن به قسمت دنده زني با مدلهاي خاص خود دنده مي شوند.

2-بوشها:

در بوشها معمولا از فسفربرنزها استفاده مي شود كه اكثر اينها با آلياژهاي مورد نياز دستگاه ريخته گري شده،سپس عمليات سند بلانس انجام شده ودر قسمت تراشكاري شده .معمولا دقت اين بوش ها تا يك صدم ميليمتر تراشيده شده وبا ساعتهاي داخل اندازه گير ،اندازه گيري مي شود.

3:شفت ها :

اين دستگاه داراي 4 محور مي باشد كه محور اول چرخ دنده هاي بزرگ روي آن قرار مي گيرد كه قطر شفت ها cm16 يا mm 160 است ، جنس اين شفت ها فولادي مي باشد كه اين شفت ها پس از تهيه به قسمت برش برده شده اندازه مورد نياز برش خورده و به قسمت تراش فرستاده مي شود در اينجا تراشكاري با دقت بالا انجام مي شود و سپس به قسمت خارزني فرستاده مي شود كه جاي خار چرخ دنده ها تراشيده (درآورده) مي شود.

محور دوم يا شفت دوم به صورت عمليات بالا استفاده مي شود براي چرخ دنده هاي كوچكتر و انتقال نيرو .

محور سوم هم به اين صورت انجام مي گيرد و محور سوم جهت تغيير دور و انتقال نيرو مي باشد.

محور چهارم كه مهمترين محور مي باشد كه روي اين محور الكتروموتور و كلاچ ترمز تعبيه شده و انتقال نيرو از اين محور شروع مي شود . البته در قسمتهاي آينده در مورد كلاچ و ترمز توضيح داده خواهد شد.

4:ياتاقانها:

اتاقانها اكثراً قالبهاي مخصوص خود را دارند كه در ريخته گري ريخته مي شوند و بعد از عمل سند بلانس و تراشكاري بلبرينگ هاي خاص خود را در يااقانها جا زده و به قسمت مونتاژ فرستاده مي شود.

مونتاژ اوليه :

در اين قسكت قطعاتي كه قبلاً توضيح داده شد با دقت تمام در قسمتهاي خاص خود جاي مي گيرد . و اين مونتاژ تا مرحله چهارم انجام مي گيرد و اين قسمت مونتاژ شده را قسمت ثابت دستگاه مي گويند و جهت قسمت متحرك حتماً بايد اين قسمت آماده شود.

 

2-قسمت متحرك دستگاه

(2)قسمت متحرك دستگاه : متحرك دستگاه در مرحله اوليه بعد از برش كاري بدنه و نورد كردن آنها به قسمت فرز رفته و در آنجا ابعاد مورد نياز تراشكاره كرده و سپس به قسمت سوراخ گيري فرستاده مي شود. و در آنجا جهت سوراخ گيري بدنه ها طبق نقشه سوراخ گيري مي شود . ضمناً در قسمت تراشكاري قطعات مورد نياز قسمت متحرك تك به تك همانند نقشه مورد نياز تراشيده و سپس جهت زدن جاي خارها و جاي دنده ها به قسمت فرز و سنگ عودت داده مي شود. پس از عمليات تكميلي قطعات آنها جهت سختكاري به كارخانه فرستاده مي شود. در اين قسمت نسبت فولادهاي انتخاب شده و جنس مورد احتياج آنها سختكاري مي شود.

سپس براي مرحله آخر به قسمت سنگ فرستاده مي شود و اندازه باقي آن را بدست مي آورند. و تمام اين مجموعه ها بعد از تكميل شدن به قسمت مونتاژ فرستاده مي شود و قطعات جهت مونتاژ آماده مي باشد. در اين جا قسمت ثابت ماشين كه گفته شد آماده بود ، به طور دقيق بايد با قسمت متحرك تنظيم و جفت شود. اين مرحله دقيق ترين و حساس ترين مرحله ساخت اين ماشين مي باشد، كه با قيد هاي مخصوص مونتاژ نهايي بر روي دستگاه ثابت جهت نصب به قسمت متحرك آماده مي شود بعد از اتصال تك تك قطعات به همديگر و نصب روي دستگاه جوشكاران با زدن خالهاي دقيق و حساب شده دستگاه را به هم وصل نموده و بعد از تكميل اتصال قطعات به همديگر و وصل قطعاتي مانند شاتون ها و دنده ها كه اين قطعات الزاماً درگير با قسمتهاي ثابت و متحرك مي باشد و مي تواند نسبتهاي صفحات ثابت و متحرك را به هم تنظيم نمايد آن را پياده و سپس به قسمت جوشكاره برده .

در اين قسمت نسبت به نوع آلياژ فولادها و انتخاب الكترودهاي مخصوص جوشكاري ماشين شروع مي شود.

پس از جوشكاري كه زمان طولاني مي برد دستگاه به مدت 24 ساعت در هواي آزاد رها مي شود سپس جهت تنش زدايي به كوره هاي تنش زدايي فرستاده مي شود البته اين كوره ها را در قسمت و ساخت ثابت توضيح داده ام. ليكن براي يادآوري توضيح مختصري در اين مورد مي دهيم. طول اين كوره ها حدود 6 متر و عرض 2 متر و ارتفاع 45/2 سانتيمتر كه تماماً با آجرهاي نسوز بدنه آن پوشش گرفته حتي درهاي ورودي در ضمن در كف آنها ريلي با صفحه همان آجرهاي نسوز ساخته شده كه آن صفحه متحرك مي بشد و از كوره بيرون آمده ماشين مورد نظر به روي آن قرار گرفته و سپس دوباره وارد كوره مي شود. در اينجا بعد از بسته شدن درها به صورت دقيق و كامل كوره را روشن كرده و تا 700 درجه حرارت آن را مي رسانند بعد از رسيدن درجه به 700 چهار ساعت درجه را ثابت نگه داشته و سپس كوره را خاموش كرده و 24 ساعت به همان صورت داخل كوره مي ماند و در اينجا عمل تنش زدايي ماشين جهت بورينگ كاري به كارخانه عودت داده مي شود و با تراشيدن يا بورينگ كاري ماشين جهت نصب و مونتاژ نهايي آماده مي شود. بعد از آماده شدن قطعه متحرك را دوباره جهت ، سوراخ گيري قسمت هاي راهنماي متحرك به روي قسمت ثابت منتقل مي كنند در اينجا بين صفحات ثابت و متحرك قرار هاي دقيقي كه هر 4 عدد آن با هم دقيقاً يك اندازه مي باشند قرار مي دهند و سوراخ هاي راهنما را انجام مي دهند . اين سوراخ گيري احتياج به دقت بالايي دارد ، جهت حركت دقيق متحرك به روي صفحه ثابت دقت اين سوراخ گيري در بي صدا بودن دستگاه نرم تر كردن دستگاه و دقت انجام عمل كار دستگاه بسيار مهم مي باشد.

بعد از اتمام اين كار ماشين و مونتاژ شده و به قسمت تميز كاري يا سنگ زني انتقال داده مي شود. در اين قسمت بعد از سنگ زدن كامل ماشين و گرفتن ضايعات اضافي جهت رنگ كاري اوليه به قسمت نقاشي فرستاده مي شود . بعد در اينجا اولين كار شستشوي بدنه كامل با اسيد ضد چربي شستشو داده مي شود.

اين اسيد خاصيت چربي گيري و يك لايه پوششي از خود روي فلزات مي گذارد كه از زنگ زدايي سريع جلوگيري مي كند. سپس قسمت نقاشي انتقال داده شده ودر آنجا عمليات نقاشي شروع مي شود. اين عمليات 3 بار بتونه آستري شد سپس سمباد كاري سپس قسمت رنگپاشي فرستاده شده در آنجا رنگ آستري شده راپاشيد و بعد از 24 ساعت جهت رنگ نهايي و رنگ كوره آماده مي شود.

سيستم ايمني دستگاه

سيستم ايمني دستگاه در صنعت بسته بندي مقوا و كارتن (ماشين دايكات ):

در ماشين دايكات فكي يا اصطلاحات ملخي خطرات بسياري كارگر آن را تحديد مي كند و قالبا اين ماشين در اثر سهل انگاري كارگر يا عمل نكردن سيستم حفاظتي آن حوادثي ناگوار در برداشته است كه در خيلي از موارد باعث قطعي انگشت كارگر و در مواقعي ديگر قطعي تا مشت را در برداشته است. اين ماشين با توضيحاتي كه گفته شد سيستمهاي ايمني بيشتري را طلب مي كند و سازندگان را بر آن مي دارد كه به نكات ايمني بيشترتوجه كنند و سيستمهاي قطعه هاي اضطراري ماشين و قرمز اضطراري و بالاخره سيستم الكترونيك را جايگزين مكانيك نمايند تا ماشين از حساسيت و دقت بالايي برخوردار باشد كه خوشبختانه با پيشرفت صنعت الكترونيك در دنيا و از اين كمتر حوتدث ناگوار براي ماشين كار پيش مي آيد.

اكنون چند نوع از اين سيستمهاي الكترونيكي و الكترومكانيكي را به آگاهي مي رسانم:

كلاج مغناطيسي كه با فشردن يك دكمه فرمان به كلاج مغناطيسي داده شده و كلاج لنت را جذب و ماشين را به حركت در مي آورد و به محض اينكه اپراتور بخواهد ماشين را نگه دارد به وسيله كليد قرمز (STOP) برق كلاج را قطع و لنت با فشار بسيار زياد فنر به صفحه ترمز مي چسبد و ماشين را به صورت سريع نگه مي دارد كه اين توقف ها به خاطر اينكه در دسترس كارگر باشد در چند نقطه ماشين به صورت پدال چه به صورت سيستمهاي الكترونيكي نصب گرديده و اين كارها حفاظت و ايمني دستگاه را بالا مي برد.

قطعات جانبي

اجزاٌ ماشين دايكات

ماشين دايكات براي ساخت به موارد زير احتياج دارد :

1)چدن خاكستري

2)چدن قيچي (داكتيل)

3)فولادها : فولادها در قالب صحفه و ميل گرد كه صحفه از ضخامت 2 ميلي متر تا 35 ميلي متر و ميل گرد از ضخامت 10 ميلي كتر تا 160ميلي متر نياز دارد كه هر كدام از آلياژهاي مخصوص به خود و كارآيي ماشين استفاده شده است. كه بيشتر شيفت هاي ما از فولادهاي 45 ck و ورقهاي ضخامت بلاي ما از آهن هاي نورد شده ساخت داخل ورق هاي 3 ميلي متر ما از استنلس استيل استفاده مي گردد.

4)بوش هاي برنزي و بلبرينگ ها : شيف هايي كه روي اين ماشين تعبيه گرديده تا دور 400 درو در دقيقه از بلبرينگ و رلبرينگ براي اين شيفتها استفاده مي شود و تا دورهاي زير 400دور از برشهاي فسفر برنز روغني و مس و قلع مي توان نام بردكه اين بوش ها به علت آلياژي بودن آ با روغن از قدرت ضد استحكاكي زيادي زيادي برخوردار مي باشد. اين ماشين به وسيله پمپ هاي برقي و دستي روغن را به بلبرينگ و بوش ها مي رساند. در بعضي مواقع قسمتي يا اجزايي از ماشين نياز به روغن به صورت ممتد دارد كه از روغن چكان هاي مخصوصي كه روي ماشين تعبيه شده است استفاده
مي گردد.

لازم بتذكر است سه مورد در اين ماشين از گريس پمپ جهت گريس به بوش ها و بلبرينگ ها استفاده مي گردد.