مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

مقاله تاثیر روش مداخله‌اي تحريک دهليزي در بهبود مهارت‌هاي حرکتي کودکان کم توان ذهني آموزش پذير با اختلال هماهنگي رشدي

نوع فایل: ورد قابل ویرایش (docx)

تعداد صفحات: 17 صفحه با منابع فارسی و انگلیسی

نکته: این مقاله برای اولین بار در اینترنت توسط سایت http://daneshjooqom.ir قرار داده شده است.

قسمتی از متن مقاله تاثیر روش مداخله‌اي تحريک دهليزي در بهبود مهارت‌هاي حرکتي کودکان کم توان ذهني آموزش پذير با اختلال هماهنگي رشدي

چکيده:

زمينه و هدف:کودکان احتياج به تحريکات حسي مناسب دارند، تحريکات حسي مناسب باعث رشد و بهبود مهارت‌هاي حرکتي، و کفايت‌هاي تحصيلي کودکان مي‌شود. از جمله اين تحريکات تحريک دهليزي است. بسياري از کودکان کم توان ذهني آموزش‌پذير، داراي هماهنگي ضعيف حركتي و تعادلي، مشکلات مربوط به مهارت‌هاي حرکتي مي‌باشند كه بعضي از اين كودكان به عنوان مبتلايان به اختلال هماهنگي رشدي شناخته مي‌شوند. در همين راستا، هدف از پژوهش حاضر، بررسي اثر تحريک دهليزي در بهبود مهارتهاي حرکتي دانش‌آموزان کم توان ذهني با اختلال هماهنگي رشدي بود.مواد و روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمايشي (طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه) بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل کليه دانش‌آموزان کم توان ذهني آموزش‌پذير شهر اصفهان در مقطع ابتدايي بودند که به روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي تعداد 30 دانش‌آموز با استفاده از سياهه اختلال هماهنگي رشدي (DCD-Q,07) غربال شده و به روش تصادفي در دو گروه کنترل و آزمايش جاگماري شدند. ايزار اين پژوهش مقياس رشد حرکتي لينکنن- اوزرتسکي‏ و سياهه اختلال هماهنگي ر[1]شدي (DCD-Q,07) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماري t مستقل و تحليل کوواريانس چند متغيري(Mancova) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.يافته‌ها: روش مداخله‌اي تحريک دهليزي بر بهبود مهارت‌هاي حرکتي، اين کودکان موثر بود (001/0p<). نتيجه‌گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد که روش مداخله‌اي تحريک دهليزي در بهبود مهارت‌هاي حرکتي دانش‌آموزان کم توان ذهني با اختلال هماهنگي رشدي موثر بوده، بنابراين استفاده از اين روش به عنوان روشي در بهبود، بخشي از مشکلات حرکتي اين کودکان پيشنهاد مي‌شود.

کليدواژه‌ها: تحريک دهليزي، مهارت‌هاي حرکتي، کودکان کم توان ذهني آموزش‌پذير با اختلال هماهنگي رشدي

مقدمه‌‌‌‌‌‌

‌‌‌‌‌‌ کودکاني که از لحاظ جسمي، شناختي، رواني- اجتماعي و احساسي با فراگيران عادي متفاوتند و نمي‌توانند چندان از خدماتي که در اختيار ديگران است بهره ببرند کودکان با نيازهاي خاص1 ناميده مي‌شوند. کودکان کم‌توان ذهني، کودکاني با نقايص شنيداري، بينايي، گفتاري، ارتوپدي و همچنين کودکاني که مشکلات عاطفي دارند و آن دسته از کودکاني که بهره هوشي بالا دارند و فوق العاده با استعداد هستند نيز در اين دسته قرار مي‌گيرند (آتمان2، 2005). طبق متن راهنمايي تشخيص و آماري اختلال‌هاي رواني ویرایش پنجم،³عقب مانده ذهنی به اختلال رشدی ذهنی4 (IDD). در 5DSM- تغییر نام داده است.طبق این تغییرات اصطلاح (معلولیت یا کم توان ذهنی5)باید جایگزین (عقب ماندگی ذهنی6)شود. اختلال رشدی ذهنی یعنی یک اختلال ذهنی که در دوران رشد(کودکی و نوجوانی)روی می دهد.معیارها برایIDD تغییر کرده اند،و افراد مبتلاIDD (معلولیت ذهنی)از این پس صرفا بر اساس هوشبهر(IQ) طبقه بندی نمی شود،هر چندIQ آنها باید حداقل دو انحراف استاندارد کمتر از میانگین باشد(70 یا کمتر). ویژگی اصلی معلولیت ذهنی یا IDD عبارت است از نقص هایی در توانایی های شناختی(مثلا،حل مساله،برنامه ریزی،استدلال و قضاوت)و عملکرد سازگارانه،معیارهای تشخیصی هم بر اهمیت توانایی های شناختی و هم بر عملکرد شناختی تاکید دارند.سطح شده معلولیت ذهنی(خفیفف،متوسط،شدید یا عمیق)توسط توانایی فرد برای دست یابی به استانداردهای رشدی و اجتماعی- فرهنگی براس استقلال و مسئولیت اجتماعی تعیین می گردد نه توسط نمره هوشبهر.(مایکل فراست به نقل از گنجی،1393)در ميان کودكان با کم تواني ذهني، کودکان و دانش‌آموزان کم‌توان ذهني آموزش‌پذير کودکاني که عليرغم توانايي براي يادگيري خواندن، نوشتن و عمليات ساده رياضي از طريق آموزش و تمرين، نسبت به کودکان عادي همسال خود داراي تفاوت هايي مي‌باشند،.احتمالا يکي از اين تفاوت‌ها اختلال هماهنگي رشدي7(DCD) مي‌باشد (سيمين قلم و علي بخشي، 1390؛ ملک‌پور، 1391؛ يانگ و سو8، 2012). اين گونه کودکان بهره هوشي بين 74-55 دارند و در زمينه مهارت‌هاي زباني، قدرت ادراکي، ظرفيت حافظه، تخيل و خلاقيت از توانايي پاييني برخوردار هستند (افروز، 1389). ملک پور (1389)، بيان مي‌كند DCD عبارت است از ناتواني كودك در هماهنگ كردن مؤلفه‌ها يا اجزاي يك فعاليت حركتي به منظور انجام فعاليتي كه متناسب با سن كودك باشد. براي مثال، ناتواني كودك در جست‌و‌خيز كردن يا لي‌لي كردن در سن 4 سالگي و يا مشكل نقاشي براي كودك 3 ساله. ملک‌پور، همچنين ادامه مي‌دهد مشكل هماهنگي حركتي در سنين مدرسه موجب مشكلات تحصيلي براي كودك خواهد شد. مشكلات ديگر اين گروه در زمينه حركتي و جسماني مي‌توان به مشكل در زمينه مهارت‌هاي حركتي ظريف، مهارت‌هاي ادراكي- حركتي از جمله تعادل اشاره كرد (لينگام و همکاران9، 2009؛ تساي و ويلسون10، 2008). ملک پور (1389)، مي‌گويد از جمله پيامدهاي اختلال DCD مي‌توان به مشکل نوشتن، مشکل در انجام فعاليت‌هاي ورزشي، اختلال يادگيري، انجام حرکات ظريف اشاره نمود. برآورد مي‌شود 2 تا 15 درصد كودكان مبتلا به اين اختلال مي‌باشند (هانگ و هاوارد11، 2002)، البته در مورد درصد شيوع اين اختلال آمارهاي متفاوتي ارائه شده است، به طوري که ميسونا و همکاران12(2008)، درصد شيوع اين اختلال را 7/1 درصد برآورد کرده‌اند، اين در حالي‌ست که گزارش شده است 5 تا 6 درصد کودکان دبستاني به اين اختلال مبتلا هستند (لينگام و همکاران، 2009). در اين اختلال مشكلات حركتي از جمله تأخير رشدي، اختلال تعادل، اختلال ادراكي- حرکتي، اختلال در حرکتهاي مهارتي ظريف، هماهنگي جهت‌يابي و تشخيص جوانب حرکتي، آگاهي و تصوير ذهني از بدن، ناآزمودگي جسماني و ضعف هماهنگي حركتي و تا حدودي اختلال عصب‌شناختي گزارش شده است (تساي، 2008؛ رزونبلوم و ريگيو13، 2013).

ابزار پژوهش

1- مصاحبه باليني: مصاحبه باليني ساختار يافته براساس چهارمين راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات رواني (DSM-IV) صورت مي‌گيرد و همچنين آزمودني توسط يک متخصص کودکان استثنايي تشخيص داده مي‌شود.

2- مقياس رشد حرکتي لينکنن- اوزرتسکي: اين مقياس براي ارزيابي توانايي حرکتي کودکان سنين 5 تا 14 سال طراحي و شامل 36 آيتم مي‌باشد. اين مقياس مهارتهاي حرکتي گوناگوني را مانند مهارت انگشتان، هماهنگي چشم، دست و فعاليتهاي عضلات بزرگ دستها، بازوها، پاها و تنه بدن، چالاکي و تعادل بدن را مورد بررسي قرار مي‌دهد. اين آزمون يک مقياس رشدي است، اطلاعات موجود نشان مي‌دهد که يک نوع شيب صعودي نسبتاً ثابت، ولي تدريجي در سنين 5 تا 14 سالگي وجود دارد.

منابع

آرنهايم، د. د.، و سينکلر، و. اي. (2006). حرکت درماني (برنامه‌ريزي ترميمي براي کودکان مبتلا به خام حرکت. ترجمه عليزاده، ح. (1385). انتشارات رشد.

ابراهيمي ثاني، ص. (1388). مقايسه تعادل ايستا و تأثير سيستم‌‌هاي حسي در کنترل آن در کودکان سالم و مبتلا به اختلال هماهنگي رشدي. پايان‌نامه کارشناسي ارشد دانشکده تربيت بدني و علوم ورزشي، گرايش رشد و تکامل و يادگيري حرکتي، دانشگاه تهران.

اسدي‌دوست، ن. (1387). تاثير روش يکپارچگي حسي وآموزش مهارت‌هاي ادراکي، حرکتي بر مشکلات حرکتي در کودکان نارساخوان پايه‌‌هاي اول تا سوم مقطع ابتدايي شهر اصفهان. پايان نامه کارشناسي ارشد دانشکده علوم تربيتي و روانشناسي، دانشگاه اصفهان.