مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

چکيده‌ه

فصل اول: كليات پژوهش

1-1. مقدمه. 2

1-2. بیان مسأله. 2

1-3. موضوع. 3

1-4. متغیرها3

1-5. تعاریف مفهومی و عملياتي.. 4

1-6. فرضیه پژوهش... 7

1-7. سوالات پژوهش... 7

1-8. اهداف پژوهش... 7

1-8-1. هدف اصلی.. 8

1-8-2. اهداف فرعی.. 8

1-9. فایده پژوهش... 9

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1. مقدمه. 11

2-2. تاریخچه‌. 11

2-2-1. تاريخچه‌ي کتابخانه‌ي کودک در ايران. 12

2-2-2. تاريخچه کتابخانه کودک در جهان. 13

2-2-3. تاريخچه‌ي الگو در ايران. 14

2-2-4. تاريخچه ايفلا.. 14

2-3. کنوانسیون حقوق کودک.. 15

2-3-1. مقدمه. 15

2-4. شکل گیری شخصیت کودک.. 21

2-5. مخاطب شناسی و شناخت کودک.. 21

2-6. ویژگی‌های گروه‌های سنی کودکان. 22

ادامه فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

2-6-1. از تولد تا 3 سالگی.. 22

2-6-2. از 3 تا 6 سالگی.. 23

2-6-3. از 6 تا 12 سالگی.. 24

2-7. ادبیات کودکان. 26

2-7-1. روند رشد ادبیات کودکان در ایران. 27

2-8. کتابخانه کودک.. 27

2-8-1. تعریف کتابخانه‌های کودکان. 28

2-8-2. لزوم وجود کتابخانه کودک.. 28

2-8-3. اهداف کتابخانه کودک.. 28

2-9. ویژگیهای ساختمان و تجهیزات کتابخانه کودکان. 29

2-10. کتاب‌های مرجع. 30

2-11. نشریات ادواری.. 30

2-12. رسانه‌های صوتی و تصویری.. 30

2-13. نوارهای کاست و لوح فشرده31

2-14. رایانه. 31

2-15. قوانین و مقررات کتابخانه کودک.. 31

2-16. انتخاب کتاب برای کتابخانه کودک.. 31

2-17. کتاب مناسب برای هر کودک.. 32

2-18. کودکان با نیازهای ویژه33

2-19. مطالعه. 33

2-20. خواندن. 34

2-21. نیازها، علائق و انگیزه‌ها35

2-22. پایگاه‌های ایجاد عادت به مطالعه و خواندن. 35

2-22-1. خانواده36

2-22-2. مدرسه. 37

ادامه فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

2-22-3. کتابخانه‌های عمومی.. 37

2-22-4. سایر رسانه‌های همگانی.. 37

2-23. پیشینه پژوهش... 38

2-23-1. پیشینه‌ها در خارج کشور. 38

2-23-2. پیشینه‌ها در ایران. 40

2-24. استنتاج از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش... 42

فصل سوم: روش شناسی

3-1. مقدمه. 43

3-1. مقدمه. 44

3-2. روش پژوهش... 44

3-3. شیوه و روش گردآوری اطلاعات... 44

3-4. ابزار و روش گردآوری داده‌ها44

3-4-1. روایی و پایایی ابزار اندازه گیری اطلاعات... 45

3-4-1-1. روایی ابزار پژوهش... 45

3-4-1-2. پایایی ابزار پژوهش... 45

3-5. جامعه مورد پژوهش... 46

3-6. نمونه پژوهش یا روش نمونه‌گیری.. 46

3-6-1. روش دلفی.. 46

3-7. روش تجزیه و تحلیل ابزارهای گردآوری.. 47

3-8. محدودیت‌های پژوهش... 47

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های پژوهش

4-1. مقدمه. 50

4-2. پرسش‌های مربوط به وضعیت جمعیت شناختی جامعه پژوهش... 50

4-2-1. جنسیت جامعه پژوهش... 50

4-2-2. مشخصات سنی جامعه پژوهش... 52

ادامه فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

4-2-3. سطح تحصیلات جامعه پژوهش... 53

4-2-4. رشته تحصیلی جامعه پژوهش... 55

4-2-5. دانشگاه محل تحصیل جامعه پژوهش... 57

4-2-6. نوع فعالیت جامعه پژوهش... 59

4-2-7. سابقه کاری جامعه پژوهش... 61

4-2-8. آشنایی با خصوصیات ذهنی و رفتاری کودکان. 63

4-2-9. برآورد از وضعیت کنونی کتابخانه‌های کودکان. 66

4-2-10. ضرورت تدوین الگوی مناسب از منظر متخصصان و کارشناسان همکار شورای کتاب و کودک.. 68

4-2-11. فعالیت‌ها و تولیدات خاص متخصصان کتابداری و کارشناسان همکار شورای کتاب و کودک در زمینه کودکان70

4-2-11-1. فعالیت های متخصصان کتابداری.. 70

4-2-11-2. فعالیت های کارشناسان همکار شورای کتاب و کودک.. 71

4-3. الگوها و پرسش‌های پژوهش... 72

4-3-1. پرسش اساسی 1 : آيا موضوعات مربوط به الگوي رفع نيازهاي خردسالان و کودکان ده ماده کنوانسيون حقوق کودک را شامل مي‌شود؟ (پيمان جهاني حقوق کودک)72

4-3-2. پرسش اساسی 2 : آيا الگوي مربوط به مواد کتابخانه‌ي کودکان توانسته تمام مواد مربوط به کتابخانه کودکان را پوشش دهد؟. 77

4-3-3. پرسش اساسی 3 . آيا الگوي خدمات، در کتابخانه کودکان، کليه نيازهاي اطلاع رساني کودکان را مدنظر قرار گرفته است؟. 82

4-3-4. پرسش اساسی 4 . آيا الگوي منابع انساني تامين کننده مهارت‌هاي مورد نياز و مطلوب نيروي انساني در کتابخانه کودکان را شامل مي‌شود؟. 86

4-3-5. پرسش اساسی 5 . آیا با توجه به مفاد الگوي تبليغات و ترويج مي‌توانیم به طور مداوم و مکرر در کتابخانه‌هاي کودک موجبات رضايتمندي را بوجود آوریم ؟. 91

4-3-6. پرسش اساسی6. محتواي الگوي مديريت و ارزشيابي مي‌تواند بطور پويا جوابگوي کتابخانه‌هاي کودک باشد؟98

ادامه فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

4-3-7. پرسش اساسی 7. آيا کليه نيازمندي‌هاي کودکان در سه مقطع سني در الگوي فضا و وسايل تجهيزات مورد توجه قرار گرفته است؟. 103

4-3-8. پرسش اساسی 8. آيا الگوي معيار انتخاب توانسته همه گروه‌هاي جامعه مورد نظر را پوشش دهد؟109

4-3-9. پرسش اساسی 9. آيا تعيين بودجه کتابخانه‌ها کودکان از طريق اين الگو قابل پيش بيني یا قابل استفاده مي‌باشد؟114

4-3-10. پرسش اساسی 10. با توجه به نيازهاي اطلاعاتي کودکان، مفاد الگوي شبکه نيازهاي ارتباطی، حلقه های اصلی و رو به تعامل جهت توسعه امورات کودکان را در بر می گیرد؟. 120

4-4. آزمون فرضیه های پژوهش... 127

4-4-1. فرضیه شماره 1 پژوهش... 127

4-4-2. فرضیه شماره 2 پژوهش... 131

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1. مقدمه. 133

5- 2. بحث و نتیجه گیری از پرسش های جمعیت شناختی و دیدگاه جامعه پژوهش... 133

5-2-1. ویژگی های فردی جامعه پژوهش... 133

5-2-2. دیدگاه‌های فردی و اولیه جامعه پژوهش... 135

5-3. الگوهاي ارائه شده و تدوين شده برگرفته از رهنمودهاي ايفلا.. 137

5-3-1. مقدمه. 137

5-3-2. الگوی1 : رفع نیازهای خرد سال و کودکان. 137

5-3-3. الگوی 2: مواد کتابخانه‌ای.. 137

5-3-4. الگوی 3 : خدمات... 138

5-3-5. الگوی4: منابع انسانی.. 138

5-3-6. الگوی5 : تبلیغات وترویج.. 139

5-3-7. الگوی 6 : مدیریت وارزشیابی.. 139

5-3-8. الگوی 7 : فضا و وسایل و تجهیزات... 139

 

ادامه فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

5-3-9. الگوی 8 : معیارهای انتخاب... 140

5-3-10. الگوی 9 :بودجه. 140

5-3-11. الگوی10 : شبکه (نیاز سنجی با شبکه)140

5-4. بحث و پاسخ به پرسش‌های اساسی پژوهش... 141

5-4-1. بحث و نتیجه گیری الگوی 1: رفع نیاز های خردسال و کودکان. 142

5-4-1-1. نکات موردنظر گروه دلفی در الگوی1. 143

5-4-2. بحث و نتیجه گیری الگوی 2: مواد کتابخانه ای.. 144

5-4-2-1. نظر متخصصان گروه دلفی در مورد الگوی2. 145

5-4-3. بحث و نتیجه گیری الگوی3 : خدمات... 145

5-4-3-1. نظر متخصصان گروه دلفی در مورد الگوی3. 147

5-4-4. بحث و نتیجه گیری الگوی 4: منابع انسانی.. 147

5-4-4-1. نظر متخصصان گروه دلفی در مورد الگوی4. 149

5-4-5. بحث و نتیجه گیری الگوی 5 : تبلیغات و ترویج.. 150

5-4-5-1. نظر متخصصان گروه دلفی در مورد الگوی3. 151

5-4-6. بحث و نتیجه گیری الگوی 6: مدیریت و ارزشیابی.. 152

5-4-6-1. نظر متخصصان در گروه دلفی الگوی6. 153

5-4-7. بحث و نتیجه گیری الگوی 7 : فضا و وسایل و تجهیزات... 154

5-4-7-1. نظر متخصصان در گروه دلفی الگوی7. 156

5-4-8. بحث و نتیجه گیری الگوی8 : معیارهای انتخاب... 156

5-4-8-1. نظر متخصصان در گروه دلفی الگو 8. 157

5-4-9. بحث و نتیجه گیری الگوی 9 : بودجه. 158

5-4-9-1. نظر متخصصان در گروه دلفی الگو9. 160

5-4-10. بحث و نتیجه گیری الگوی 10 : شبکه ( نیاز سنجی با شبکه )160

5-4-10-1. نظر متخصصان در گروه دلفی الگو10. 162

 

 

ادامه فهرست مطالب

عنوان شماره صفحه

5-5. بحث در مورد فرضیه های پژوهش... 163

5-5-1. فرضیه شماره 1 پژوهش... 163

5-5-2. فرضیه شماره 2 پژوهش... 163

5- 6. نتیجه گیری کلی.. 164

میانگین نتایج کلی الگوهای ده گانه کتابخانه‌های کودک.. 165

5-6 -1. الگوهای مناسب کتابخانه های کودکان. 166

5-7. پيشنهادهاي اجرايي.. 172

5-8. پيشنهادات براي پژوهش‌هاي آينده172

منابع و ماخذ

فهرست منابع فارسي.. 173

فهرست منابع انگليسي.......175

پیوست...

چكيده انگليسي..

 

1-1. مقدمه

هدف­های کتابخانه منوط به تأمین منابع و امکانات استخدام کتابدار متخصص و آموزش کاربران (استفاده کنندگان) می‌باشد. تنها با ارائه خدمات کتابخانه­ای به کودکان است که کتابخانه­ها می­توانند در خدمت تعلیم و تربیت جهان قرار بگیرند و عادت به مطالعه را در نسل آینده و ترویج خواندن را افزایش دهند. هدف از اين پژوهش ايجاد الگوهايي در جهت ارتقای خدمات کتابخانه­ای كودكان است و علاوه بر اینکه ضوابطی را برای ارزیابی این کتابخانه­ها به وجود مي‌آورد.

 

1-2. بیان مسأله

برای عادت به مطالعه در نسل آینده باید توجه بیشتری به کتابخانه­های کودک نمود. یکی از وظایف کتابخانه­های کودک، داشتن الگوی منطبق با اهداف آتی کتابخانه است. مهم­ترین کاری که مدیران کتابخانه کودک امروزه می­توانند انجام دهند مقایسه عملکرد این کتابخانه­ها با الگوهای مناسب و درست است که در اداره‌ي کتابخانه کودک یکی از اساسی­ترین امور مدیریت به حساب می‌آید که می­تواند نظارت بر خدمات کتابخانه محسوب شود و در رفع نیازهای ما و دستیابی به هدف­ها در چارچوب مدیریت صحیح در کتابخانه کودک عمل کند به طوری که پایه و اساس کتابخانه منطبق بر یک الگوی مناسب باشد.

مدیران کتابخانه­های کودک با مشکل نبود یک الگوی مخصوص کودک مواجه­اند. مستقل­بودن کتابخانه­های کودکان مشروط به داشتن یک الگوی مناسب است. متداول‌ترین انواع کتابخانه­های کودکان کتابخانه­های مستقل کودکان، شعبه­ها، حوزه­ها و بخش­های کتابخانه عمومی هستند. از لحاظ ساختار، آنها کتابخانه­های دولتی عمومی، یا خصوصی هستند. (باب­الحوایجی ، 1387، ص87)

تا به حال در ایران از استانداردهای کتابخانه عمومی و آموزشگاهی برای کتابخانه­های کودکان استفاده کرده‌اند. با توجه به تعریف کودک: کودکان مینیاتور، یا کوچک­ شده بزرگسالان نیستند بلکه افرادی هستند یگانه، مستقل، بی­مانند که نیازها و امیال و استعدادهای خاص خود را دارند. و حتی دو کودک همسان دوقلو، نیز عین هم نیستند. اگرچه از یک پدر و مادر باشند.(حجازي، 1383، ص55) مستقل کردن کتابخانه کودک یک امری منطقی است. وجود کتابخانه مخصوص برای کودک، لزوماً ارائه الگوهای مناسبی را می‌طلبد. در بحث خدمات کتابخانه­ای، کودکان را براساس سن و به سه دسته تقسیم می­شوند. کودکان زیر سه سال، سه تا شش سال، شش تا دوازده سال، که هر کدام خدمات موردنظر خود را می­طلبند. در این پژوهش الگوهای مشترک هر سه گروه سني کودکان می­باشد.

برای ارائه الگوها، دو گروه از کارشناسان و متخصصين کتابدار در حوزة کودک که با شوراي کتاب کودک همکاري دارد و استادان دانشگاه‌ها در رشته کتابداری و اطلاع­رسانی که دارای تسلط و آگاهی به موضوع کار هستند انتخاب می‌شوند. مؤلفه­های موردنظر پژوهشگر، الگوهایی هستند که شاخص عملکرد و ضوابط عملی برای ارزیابی خدمات مختلف کتابخانه­ای برای کودکان را داشته باشند. از جمله:

- رفع نیازهای کودکان

- مواد کتابخانه ای

- خدمات

- منابع انسانی

- تبلیغات

- مدیریت و ارزشیابی

- فضا ووسایل وتجهیزات

- معیار انتخاب

- بودجه

- شبکه

در اين پژوهش مطالعه‌ی الگوهای چندین کشور و رهنمودهای ایفلا و یونسکو در زمینه‌ی کتابخانه‌های کودکان و نظر کتابداران متخصص مورد توجه قرار گرفته است، تا کتابداران متخصص برای تدوین الگوی مناسب برای کتابخانه کودک با آنها آشنا شوند و بدانند چه نکاتی را باید در نظر بگیرند. در واقع این پژوهش در صدد یافتن پاسخی مناسب برای این مساله اصلی پژوهشی است که نکات عمده مورد نظر متخصصان کتابداری و کارشناسان کتاب کودک در مورد الگوهای ده گانه از چه خصوصیات و زوایایی برخوردار می باشد.؟

 

1-3. موضوع

ارائه‌ي الگوی مناسب کتابخانه کودک از منظر کتابداران متخصص

 

1-4. متغیرها

متغیرمستقل: کتابداران متخصص

متغیرهای تابع: الگوی مناسب، کتابخانه­های کودک

1-5. تعاریف مفهومی و عملياتي

الگو: سرمشق، اسوه، قدوه، مثال، نمونه (لغتنامه دهخدا، 1377، ص 324). اما در اصطلاح، در علوم گوناگون به معنای متفاوت وابسته نزدیک به هم آمده است. در حوزه تعلیم و تربیت به معنای اصطلاحی الگو کاملاً با معنای لغوی آن تطابق دارد.

 

کتابخانه‌ي کودک: در دانش­نامه کتابداری و اطلاع­رسانی این طور تعریف شده است کتابخانه­ای که منحصراً به کودکان اختصاص داشته باشد. این کتابخانه­ها معمولاً داراي بخش­های امانت کتاب، مرجع و ... هستند. اما در رویکرد جدید کتابخانه­های کودکان فراتر از این تعریف فوق است. در این رویکرد کتابخانه کودکان محلی برای گردآوری و سازماندهی و ارائه و اشاعه مواد ویژه خدمات جهت تشویق کودکان به کتاب و کتابخوانی ایجاد سرگرمی برای کودکان و آموزش آنهاست (دانشنامه کتابداري، 1379، ص339)

 

کتابداران متخصص: متخصص به کسی اطلاق شده است که یکی از درجات تحصیل کارشناسی ارشد و دکترای کتابداری و اطلاع­رسانی و یا معادل آن را از دانشگاه­های معتبر داخل یا خارج اخذ کرده باشد. در شرایط استثنایی، کارشناسانی که، کتابدارانی که بیش از 10 سال سابقه کار در کتابخانه­های تخصصی را داشته باشد محسوب می­شود. (تعاوني، 1380، ص61)

 

ارائه الگو: در اين پژوهش منظور، تدوين و ترجمه الگوهاي بين المللي و مناسب سازي آنها براي كتابخانه‌هاي كودك در ايران می باشد.

 

شبکه اطلاعاتی: شبکه اطلاعاتی از نقطه نظر فناوری، گونه‌ای از نظام رایانه‌ای است که در آن تعداد زیادی رایانه، از طریق اتصالات ارتباطی، با سرعت زیاد و جهت تبادل و انتقال داده‌ها با یکدیگر پیوند می‌یابند. (دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی، ج2، ص 1127)

 

 

مواد کتابخانه‌ای: مواد کتابخانه اصطلاحی است برای کتاب‌ها، نقشه‌ها، میکروفیلم‌ها، میکروفیش‌ها و مواد دیداری و شنیداری و غیره یعنی آن چه در مجموعه یک کتابخانه وجود دارد. (دانشنامه‌ي کتابداري و اطلاع رساني، 1379، ص397)

 

معیار : اندازه و پیمانه، وسیله‌ای که بدان چیز دیگر را بسنجند و برابر کنند. (دايره المعارف کتابداري و اطلاع رساني، 1377، ص21197)

کم‌سالان(اطفال): منظور از اصطلاح کم‌سالان (اطفال) هم کودکان و هم نوجوانان مي‌باشد. اصطلاح کودکان به اطفال از زمان تولد تا 12 سالگی اشاره دارد. اصطلاح نوجوانان به کم‌سالان سنین 12 تا 17 سال اشاره دارد. (قاسمي، 1381، ص71)

 

اهداف: منظور در این پژوهش تأمین دسترسی به مواد و خدماتی که نیازهای شناخته شده­ی کودکان جامعه زیرپوشش را دربر می­گیرد. (قاسمي، 1381، ص70)

 

مواد: منظور در این پژوهش برای تأمین نیازهای اطلاعاتی و تفریحی خاص کم‌سالان باید مجموعه‌ي منابع جاری و مناسب تهیه شود. این مجموعه باید مواد مناسب برای همه‌ي سطوح سواد را تأمین کند. خط مشی توسعه­ی مجموعه منابع کم‌سالان را نیز شامل می­شود. باید بودجه­ای جداگانه برای منابع مربوط کم‌سالان تخصیص داده شود. (قاسمی، 1381، ص 72)

 

منابع انسانی(کارکنان): در این پژوهش منظور کارکنان برای تأمین نیازهای این گروه ناهمسان، ضروری است که هر کتابخانه، شخصی با صلاحیت و با تجربه­ای را براي مسئولیت خاص ارائه­ی خدمات کتابخانه‌ای به کم‌سالان، به خدمت بگیرند. اهمیت و مسئولیت سمت متخصص، لازم می­آورد که وی در تشکیلات کتابخانه، در سطح مدیریت ارشد قرار گیرد. کتابداران کم‌سالان و یا کتابداران نوجوانان باید از پشتیبانی اجرایی و کافی برخوردار باشند تا بتوانند در چارچوب تشکیلات کتابخانه­ای عملکرد مؤثری ارائه دهند. در آن مراکز کتابخانه­ای که کارکنان باید مهارت­های متعددی داشته باشند، خط مشی تعیین مسئولیت‌ها باید متناسب با مقتضیات، هماهنگ شود. (قاسمي، 1380، ص79)

 

خدمات: در این پژوهش منظور از خدمات به کمسالان (کودکان) باید در کتابخانه­ی عمومی، در هر اندازه­ای که باشد، ارائه گردد. برای کم‌سالان در هر سنی که باشند باید کارت مخصوص به خودشان، با مزایای کامل امانت، صادر گردد. کم‌سالان باید مشروط به راهنمایی والدین و به طیف کاملی از مواد کتابخانه­ای دسترسی داشته باشند همه خدماتی که کتابخانه ارائه می­دهد باید در دسترس کمسالان نیز قرار گیرد. (قاسمی، 1380، ص 77) خدمات اطلاع رسانی جامع و مناسبی را در جهت تحقق بخشیدن به برنامه‌ها و اهداف پژوهشی و اجرایی سازمان‌ها در ارائه و استفاده هرچه بیشتر و بهتر از منابع. (تعاوني، 1380، ص34)

 

روابط عمومی: در کتابخانه باید فضای خوشایندی داشته باشد و برای همه­ی سنین، گیرا و جذاب باشد. علائم داخل کتابخانه باید چشمگیر و روشنگر باشد و... و فهرست­های جذاب باید بخش‌های مختلف مجموع منابع کتابخانه را به کم‌سالان بشناساند. تابلوها، ویترین­ها باید مکرراً تغییر یابند و فهرست­ها نیز همواره روزآمد شوند. تبلیغ خدمات، مناسبت­ها و برنامه­های کتابخانه­ها باید بازتاب تنوع مخاطبانی باشد که گروه خدمتگیران کتابخانه را تشکیل می­دهند. (قاسمی، 1380، ص 79)

 

بودجه: کتابخانه بايد از بودجه کافي، مستقل و متناسب با هدف‌ها و وظايف مدون و مصوب خود برخوردار باشد تا بتواند نيازهاي اطلاعاتي جامعه استفاده کننده را براحتي برآورده سازد.(تعاوني،1380، ص47)

 

انتخاب: گزینش کتاب و منابع در این پژوهش منظور انتخاب کتاب و منابع کتابخانه کودک است که بطوری سنجیده شود که وظایف کاربران را در بر داشته باشد.

 

فضا: فضاي کار (دانشنامه‌ي کتابداري و اطلاع رساني سال 73، ص236)

 

ساختمان و تجهيزات: هر کتابخانه بايد محل مناسبي براي حفظ و نگهداري منابع خود تدارک ببيند، فضاي کافي، جذاب و حساب شده‌اي را براي کارمندان، مراجعه کنندگان، ارائه خدمات و برنامه‌هاي خود پيش‌بيني کند. (تعاوني، 1380، ص38)

 

شورای کتاب کودک: سازمان غیرانتفاعی و دارای شخصیت حقوقی است. در دی ماه 1341 توسط گروهی از نویسندگان، مصوران، ناشران، مربیان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت وادبیات کودکاندر تهران تاسیس شد. (سلطانی، راستین،1381).

 

ايفلا: فدراسیون بین المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری[1] ارگانی مستقل، غیر دولتی، بین المللی و غیرانتفاعی است. هدف ایفلا ارتقای تفاهم بین المللی، همکاری، گفت و شنود، پژوهش و توسعه در همه زمینه‌های کتابداری از جمله کتابشناسی، خدمات اطلاع رسانی و آموزش کارکنان و ایجاد تشکیلاتی است که از طریق آن بتوان جنبه‌های بین المللی کتابداری را ارائه کرد. فکر ایجاد سازمانی بین‌المللی در حوزه کتابداری در سال ۱۹۲۶، در همایشی که به مناسبت سالگرد انجمن کتابداران امریکا در آتلانتا و فیلادلفیا برگزار گردید، مطرح شد. (ايفلا، 1380، ص424)

 

 

1-6. فرضیه پژوهش

فرضیه 1. تمامی الگوهای 10 گانه ارائه شده دارای سطح پذیرشی بالای (50 درصد) از سوی متخصصان کتابداری و کارشناسان همکار شورای کتاب کودک می باشند.

فرضیه 2. عملکرد کنونی کتابخانه های کودک از سوی متخصصان کتابداری و کارشناسان همکار شورای کتاب کودک در سطحی، کمتر از حد متوسط قرار دارد.

 

1-7. سوالات پژوهش

1. آيا موضوعات مربوط به الگوي رفع نيازهاي خردسالان و کودکان ده ماده کنوانسيون حقوق کودک را شامل مي‌شود؟ (پيمان جهاني حقوق کودک)

2. آيا الگوي مربوط به مواد کتابخانه‌ي کودکان توانسته تمام مواد مربوط به کتابخانه کودکان را پوشش دهد؟

3 . آيا الگوي خدمات، در کتابخانه کودکان، کليه نيازهاي اطلاع رساني کودکان را مدنظر قرار گرفته است؟

4 . آيا الگوي منابع انساني تامين کننده مهارت‌هاي مورد نياز و مطلوب نيروي انساني در کتابخانه کودکان را شامل مي‌شود؟

5 . آیا با توجه به مفاد الگوي تبليغات و ترويج مي‌توانیم به طور مداوم و مکرر در کتابخانه‌هاي کودک موجبات رضايت‌مندي را بوجود آوریم ؟

6. محتواي الگوي مديريت و ارزشيابي مي‌تواند بطور پويا جوابگوي کتابخانه‌هاي کودک باشد؟

7. آيا کليه نيازمندي‌هاي کودکان در سه مقطع سني در الگوي فضا و وسايل تجهيزات مورد توجه قرار گرفته است؟

8. آيا الگوي معيار انتخاب توانسته همه گروه‌هاي جامعه مورد نظر را پوشش دهد؟

9. آيا تعيين بودجه کتابخانه‌ها کودکان از طريق اين الگو قابل پيش بيني یا قابل استفاده مي‌باشد؟ 10. با توجه به نيازهاي اطلاعاتي کودکان، مفاد الگوي شبکه نيازهاي ارتباطی، حلقه های اصلی و رو به تعامل جهت توسعه امورات کودکان را در بر می گیرد؟

 

1-8. اهداف پژوهش

اظهارنظر در مورد الگوی مناسب که حاوی اصول اولیه و حداقلی است که باید در تأسیس و توسعه کتابخانه­های کودکان رعایت شود. باید توجه داشت که الگوهای کتابخانه­ای صرفاً با اصول و ضوابط کلی سروکار دارد برای شرح و روش­ها و ریز دستورالعمل­ها باید به دستنامه‌ها مراجعه شود. الگوهای موردنظر برای تعیین و تعریف یک رشته شرایط و ضوابطی واقع­بینانه که در صورت تحقق به ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات کتابخانه­ها و واحدهای اطلاع­رسانی می­باشد. و با استفاده از الگوهای بین­المللی معتبر و برای کودکان تهیه و تنظیم می­شود. سعی خواهد شد تا جایی ممکن الگوها روش صریح و ثغور و عمکرد آنها براساس کتابخانه مخصوص کودک، تعریف و کم و کیفیت منابع و خدمات آن معین شود. الگوهای کتابخانه­ی جنبه­ی رهنمودی داشته است. (تعاوني، 1384، ص3)

 

1-8-1. هدف اصلی

حصول اطمینان از یک الگوی مناسب در فرآیند کاری کتابخانه­های کودک و با استفاده از نظرات متخصصین و بهینه­سازی خدمات کتابخانه­های کودک و نه یکدست کردن آنهاست.

دست يابي به الگويي که براساس نيازهاي کودکان در کتابخانه‌ها باشد.

و هر الگو باید در پرتو هدف و نیازهای ویژه سازمان مربوط ارزیابی شود با توجه به هدف اصلی آن الگو به مرحله عمل و اجرا در آید.

دست يابي به الگويي که براساس نظر متخصصان در کتابخانه‌هاي کودک بايد مورد توجه قرار گيرد.

 

 

[1]. IFLA (The International Federation of Library Associations and Institutions).