مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

1. واژه شناسي تبليغ. 1

2. اصطلاح شناسي تبليغ. 1

3. محورهاي تبليغ. 2

4. ضرورت تبليغ. 3

5. اصول كار تبليغ. 3

6. اركان تبليغ و ويژگي ها‌3

7. شيوه‌ها و فنون تبليغ. 6

7-1: كلاس‌داري (تدريس)6

7-2: سخنراني.. 9

7-3: پرسش و پاسخ.. 14

7-4: بازسازي.. 16

7-5: امداد و كمك رساني.. 17

7-6: جنگ رواني.. 18

7-7: پيشگيري.. 19

7-8: مناظره يا جدال أحسن.20

7-9: روش تداعي معاني.. 21

8. روان شناسي تبليغات يا روان شناسي و تبليغ. 23

8-1: مقصود از روان شناسي تبليغات چيست؟ مبلّغ بايد بداند. 23

8-2: مراحل پذيرش... 23

8-3: حوزه‌هاي پذيرش... 24

8-4: نسبيّت كميّت تبليغ. 24

8-5: تركيب پيام و پيام‌هاي تركيبي.. 25

8-6: روند بازتاب پذيرش... 25

8-7: فرايند بازتاب پذيرش و نقش تبليغات.26

8-8: فرضيه‌هاي يادگيري.. 26

الف

 

8-9:روش‌هاي تبليغات و فرضيه‌هاي يادگيري.. 27

8-10:‌ شبه استدلال. 31

9. تبليغات نوين.. 34

9-1: اهداف تبليغات نوين... 34

9-2: ابزارهاي تبليغي... 34

9-3: شگردهاي تبليغي... 35

9-4: اقدامات تبليغي... 35

9-5: بررسي القاء در تبليغات نوين... 36

منابع. 42

مقدمه

* تبليغ وظيفه‌ي اصلي پيامبران الهي و ائمه و دانشمندان است و شناختِ روش‌ها، شيوه‌ها، ابزارها، ضرورت‌ها و... در تبليغ ضروري است.

1. واژه شناسي تبليغ

*: « أَنَّما عَلى‏ رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبينُ‌‍» (مائده/92)

(رسول تنها وظيفه دارد تا پيام‌ها را به صورت روشن بازگو كند»

*: «الَّذينَ يُبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللّهِ» (احزاب/39)

(آنان رسالت الهي را تبليغ كرده و به گوش مردم مي‌رسانند»

*: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ» (مائده/67)

(اي رسول، آنچه را كه از سوي خداوند به تو وحي شده است آن را ابلاغ كن و اگر چنين نكني رسالت الهي را انجام نداده‌اي).

تبليغ: بَلَغ ← رساندنِ پيام، خبر و يا مطلبي به انسان‌ها.

← رساندن عقايد ديني يا غير آنها با وسائل ممكن به ديگران.

ابلاغ، بلاغ و تبليغ با هم در معنا يكي هستند. (ابلاغ ← ايصال ← رساندن پيام).

تبليغ در رسالت الهي، رساندن پيام (وحي الهي) به مردم است.

2. اصطلاح شناسي تبليغ

2-1: تبليغ در اصطلاح نوعي مبالغه است. (توصيف مبالغه آميزي است، كه عقلاً محال نباشد. بيان واقعيت نيست.)

2-2: در صناعت ادبي تبليغ با مبالغه همراه است.

2-3: تبليغ و تبليغات، تلاشي است با نفعي مشخص و آگاهانه از طريق تأثيرگذاري به وسيله‌ي تكرار متوالي يك محتواي معين براي متقاعد كردن گرايش‌ها و افكار گروه‌ها و افراد.

2-4: تبليغات، تكنيكي است براي تأثيرگذاري بر رفتار انسان به وسيله‌ي استفاده‌ي ماهرانه از نمادها ونشانه‌ها- اين نشانه‌ها ممكن است قالب و شكل گفتاري، نوشتاري، تصويري و... داشته باشد.

2-5: در اصطلاح علوم اسلامي: تبليغ: انتشار و انتقال اطلاعات و عقايد و ديدگاه‌هايي است بين فرد يا افرادي به منظور نفوذ و ايجاد دگرگوني و تأثير در روحيات، افكار و رفتارهاي آنها.

2-6: تبليغ: رساندن پيام به ديگري از طريق برقراري ارتباط به منظور ايجاد دگرگوني در بينش و رفتار او، براي رسيدن به يك هدف مشخص.

3. محورهاي تبليغ

3-1: در تبليغ، هدف اصلي القاء يك مفهوم در انديشه و خواست مخاطب است.

3-2: اين القاء، با تغيير در نگاه و رويكرد مخاطب انجام مي‌شود.

3-3: براي اين منظور از ابزارها و روش‌هاي گوناگوني استفاده مي‌كنيم.

3-4: در تبليغ معمولاً از بزرگ نمايي و مبالغه استفاده مي‌شود، تا آن پيام به مخاطب القاء شود.

3-5: القاء يك باور و انديشه به ديگري مهم است و آگاهي دادن در مرحله‌ي بعدي قرار دارد، چه مخاطب از عمق آن آگاهي داشته باشد يا نه. تبليغ با آموزش فرق دارد. در آموزش اول آگاهي مي‌دهند.

3-6: در تبليغ، از احساس و عواطف بيشتر از استدلال و منطق، استفاده مي‌شود، چون هدف، جذب مخاطب است.

3-7: تبليغ بيشتر چشم و گوش آدمي را پر مي‌كند، نه عقل و هوش او را. البته تأثيرگذاري تبليغي بر مخاطب، لزوماً منفي و بي‌ارزش نيست.

4. ضرورت تبليغ

هر چه قدرت تبليغ بيشتر باشد، كالايت بهتر به فروش مي‌رسد. تبليغ بيشتر و بهتر، راهكاري است براي عرضه‌ي كالا، شناساندن كالا و...

*: امام خميني(ره): تبليغات در دنيا، در رأس همه‌ي امور، قرار گرفته و دنيا بر دوش تبليغات است.

*: ناپلئون: از صداي قلم روزنامه نگاران بيشتر مي‌ترسم تا صفير گلوله‌ها.

*: كارتر (رئيس جمهور اسبق امريكا): يك دلار براي تبليغات بهتر از 10 دلار براي تبليغات است. چرا كه تأثيرگذاري تبليغات هم گسترده‌تر و هم فراگيرتر است و هم ديرپاتر و عميق‌تر.

5. اصول كار تبليغ

5-1: فراگيري.

5-2: مشكل‌يابي و مشكل گشايي فرهنگي (ريشه‌يابي مشكلات فرهنگي).

5-3: توجه به آرمان‌هاي اسلامي.

6. اركان تبليغ و ويژگي ها‌

*: اركان تبليغ:

الف) مبلّغ

ب) مخاطب

ج) پيام

ويژگي‌هاي مبلّغ:

6-1: داشتن نيت توحيدي و الهي: با نگاهي به داستان ساحران فرعون و موسي در مي‌يابيم كه ساحران از تمام امكانات بهره جستند تا بر موسي غلبه يابند و حقانيت نظام فرعوني را در ديدگاه مردم نشان دهند و چنين القاء كنند كه آنان بر حق هستند و اما حضرت موسي(ع) با نيت و اراده‌ي الهي و توحيدي و متصل به درياي بيكران و اقيانوس عظمت و قدرت الهي، و با توجه به قدرت بي‌نهايت خداوند متعال، بوسيله‌ي انداختن عصا، تمام امكانات تبليغي زمان فرعون را به نابودي مي‌كشد و نابود مي‌كند و حتي ساحران فرعون را به نابودي مي‌كشد و نابود مي‌كند و حتي ساحران فرعون در مقابل موسي به زانو مي‌افتند و به خداوند متعال ايمان مي‌آورند.

6-2: مديريت زمان- و برنامه‌ي زمان‌مند و دقيق و از دست ندادن فرصت‌ها.

6-3: به روز بودن- و آگاهي از تمام مسائل فرهنگي زمانِ حال.

6-4: بهره‌گيري از قرآن: قرآن تمام هنرها، فنون، مهارت‌ها را به ما نشان مي‌دهد و ما را با تمام شيوه‌هاي تبليغي به شكل كلان آشنا مي‌سازد.

زيرا اين بهره‌گيري از قرآن، بينش را عمق مي‌دهد، افق ديد را زياد مي‌كند و گسترش مي‌بخشد. و آموخته‌ها را كاربردي مي‌كند.

6-5: از سنت پيامبر(ص) و معصومين(ع) بهره بگيرد و از الگوي تبليغي آنان، بهره‌مند شود.

6-6: مبلّغ بايد تحت رهبريت امام زمان(عج) و در راستاي اهداف امام زمان(عج) تلاش كند.

6-7: مخاطب شناسي.

6-8: مدارا و صبر و تحمل داشته باشد. (دريادل باشد).

6-9: پيام را دقيقاً بشناسد.

6-10: تكيه نكردن بر شانس و اقبال و مبارزه با خرافات.

6-11: اهل مطالعه باشد. (به نقل از آقاي قرائتي: آقاي فلسفي به سخنراني دعوت شده بوده گفت: من مطالعه نكرده‌ام. اصرار كردند. رفت بالاي منبر. گفت: بسم الله الرحمن الرحيم. بي مطالعه سخنراني كردن، خيانت به عمر مردم است. والسلام).

6-12: انتقاد پذيري.

6-13: احترام به مخاطب.

6-14: نظم.

6-15: رعايت مقتضيات زمان و مكان (هر چيزي را همه جا نبايد گفت.)

6-16: ابزارشناس باشد (نشريه، رسانه، عكس، تلفن، سينما، اينترنت، داستان، بازي، تئاتر، ورزش، مسابقه، تعزيه و...)

6-17: با علم روان شناسي آشنا باشد.

6-18: عامل باشد.

6-19: تقوا داشته باشد.

6-20: ساده زيست باشد و از تجمل گرايي دوري كند.

6-21: خودسازي مداوم و مستمر داشته باشد.

6-22: داشتن تواضع در مقابل مردم، (البته در مقابل متكبران و ثروتمندان و كافران و گناهكاران علني نبايد تواضع كرد).

6-23: عفت و پاكدامني:

الف)‌ به جز ضرورت با نامحرم صحبت نكند.

ب) خلوت با نامحرم نداشته باشد.

ج) به مال و اندازه‌ي خودش قانع باشد.

د) رعايت عفت در كلام و پوشش و در ارتباطات خانوادگي.

7. شيوه‌ها و فنون تبليغ

7-1: كلاس‌داري (تدريس):

الف) اصول كلاس‌داري:

1. تفهيم مطالب.

2. متانت در كلاس درس و گشاده رويي.

3. جلب توجه دانش‌آموزان (بوسيله‌ي مهارت‌هايي مانند: اخم كردن، تكان دادن سر و دست، لبخند زدن، اشاره با چشم، بالا بردن صدا و...) و با ايجاد تنوع در كلاس .

4. ايجاد نظم در كلاس.

5. حُسن شروع و حُسن ختام و شروع با نام خدا و پايان كلاس با دعا.

6. توكل به خدا.

7. آرامش داشتن در كلاس درس.

8. آماده كردن ذهن دانش‌آموزان براي پذيرش درس.

9. تسلط بر درس و مطالب.

ب) روش‌هاي ايجاد تنوع در كلاس:

1. داستان‌گويي، خاطره‌گويي، شعر، تمثيل، حكايت.

2. هميشه يك جا ننشيند، گاهي حركت كند.

3. تنوع در صدا (صدايش يكنواخت نباشد).

4. كلاس بايد شاد باشد.

ج) موانع و اختلال در كلاس‌داري:

1. حواس‌پرتي دانش‌آموزان.

2. عدم علاقه‌ي دانش‌آموزان به درس يا معلم.

3. عدم آمادگي معلم (مطالعه نكرده يا برنامه ريزي نداشته).

4. پرگويي معلم و طولاني شدن درس.

5. كمبود و يا عدم وسايل كمك آموزشي.

6. كلاس خوب شروع نشده است.

د) ويژگي‌هاي شروع خوب در كلاس:

1. ابتكاري باشد.

2. باعث جلب توجه دانش‌آموزان شود.

3. تمركز حواس در دانش‌آموزان ايجاد كند.

4. علاقه به درس دانش‌آموزان ايجاد كند.

5. دانش‌آموزان را به تفكر در مورد مطالب درس، وا دارد.

6. در مورد مطالب درس، در ذهن دانش‌آموزان سؤال ايجاد شود.

7. با ايجاد نظم در كلاس، درس را شروع كند.

ه‍( مهارت پرسش و پاسخ و ويژگي‌هاي آن:

1. سؤال تفكرآميز باشد.

2. سؤال دانش‌آموز را به اهداف درس نزديك كند.

3. سؤال فرصت كافي براي پاسخ‌گويي و تفكر داشته باشد.

4. سؤال مربوط به درس باشد.

5. سؤال معما نباشد.