مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

پيش گفتار

از درخشش آغازين بارقه هاي نور ايمان بر وادي برهوت كفر و الحاد و ظهور شريعت متعالي محمدي (عليه السلام) در جزيره العرب، تا به امروز كه خورشيد پرفروغ ديانت در پهنه ي اقاليم اسلامي پرتو افشاني مي كند، در گستره ي هزار و چهارصد ساله ي تاريخ پيدايش، قوام و استمرار دين مبين اسلام، جهان شاهد يورش هاي فزون از شمار دشمنان دين بر مواضع مدافعان آن بوده است. از ميان اين هجمه ها، در سه برهه ي سرنوشت ساز از حيات دين مبين اسلام، ناريان با تجهيز تمامي توان خود به قصد نابودي دين و انهدام پايگاههاي آن، در برابر نوريان صف آرايي نموده اند. به تعبير ديگر، تا كنون سه نوبت تموامي كفر با تمامي اسلام رويارويي قرار گرفته اند.

نخستين مواجهه ي دو جبهه نور و ظلمت، در جنگ احزاب به وقوع پيوست. سايه هاي اضطراب هيولاوار بر جبهه ي نوريان قامت خمانه و بيم نابودي و شكست دلشوره نمود. اما ذوالفقار امير المؤمنين با قطع رأس كفر بر پيكر عبدود، شريعت نوپاي محمدي را از خطر نابودي و اضمحلال نجات بخشيد.

دومين هجوم به نيت تهي ساختن پيكره ي دين از حقيقت ولايت در دشتهاي تفتيده ي نينوا، انبوه ناريان را مقابل قليل مدافعان حريم ولايت قرار داد. امير الشهدا (عليه السلام) فرزند اميرمؤمنان (عليه السلام) با خلق شگفت انگيزترين حماسه هاي تمامي طول تاريخ، اين بار نيز دشمن را ناكام نمود. سومين صف آرايي در عصر حاضر، زماني شكل گرفت كه شير خفته ي اسلام در مولد سلمان فارسي از رخوت هزار ساله بيرون آمد و به يكباره قامت راست نمود. موسوي خميني (عليه السلام) لواي خونين جد عظيم الشأن خويش را برافراشت و ايران ام القراي اسلام شد. سفيان به خود آمدند و دجال بغدادي را تا بن دندان تجهيز و و در پناه كرناهاي تبليغاتي گوشخراش به مصاف سردار خمين (عليه السلام) روانه نمودند.

امام بت شكن، نداي هل من ناصر ينصرني سر داد و شيفتگان ولايت لبيك گويان به ميادين شهادت شتافتند.

دفاع مقدس در طول قريب به يك دهه، نمايانگر اوج قساوت و نهايت سبعيت آل سفيان و نمايش گر شكوه ايمان، بلنداي معرفت، جلوه هاي ايثار و عشق به شهادت سپاه سردار خمين گرديد. دلاور مرداني از تبار نوريان تاريخ جانهاي شيفته ي خود را در طبق اخلاق تقديم جان آفرين نمودند تا هزيمت احزاب اشقياء زمان را رقم بزنند. بر ماست كه به تبعيت از فرمان ولي امر خويش، شرخ فرازهائي از جان نثاري و مجاهدتهاي اين اسطوره هاي بي بديل و بي ادعا را در صفحات زرين تاريخ درج نماييم تا به نوبه ي خود هجوم گسترده ي جبهه ي فرهنگي دشمن را در محو آثار حماسي جاودانه ي اين عزيزان، چه آناني كه مشمول خطاب شريف ارجعي ... واقع گرديده و چه ايناني كه به نگهباني و حراست از دستاوردهاي آن صفر كردگان اهتمام مي ورزند، خنثي سازيم.

و از آن جا كه در كتب موجود كمتر به اين موضوع به طور دقيق پرداخته است و تحقيقي جامع با اين موضوع به عمل نيامده است بر آن شديم كه قدمي كوچك در اين راه بزرگ برداريم شايد كه محققين آينده را ياري رساند در اين بين از سركار خانم افخمي و دبيران گراميمان كه بسيار همراهيمان كردند تشكر مي كنيم.

والسلام علي من التبع الهدي

 

مقدمه

«واعتصموا بحبل الله جميعاً ولاتفرقوا» آل عمران آيه 103

و همگي به رشته ي دين خدا چنگ زده و متفرق نشويد.

گاهي جسم ها كنار يكديگرند، اما قلب ها در كنار هم نيستند.

گاهي هم فاصله ي بسياري ميان دو نفر يا دو گروه يا دو ملت است، ولي دل هايشان با هم است و به ياد هم اند، همدل و همراه اند، متحد و منسجم اند.

از كنار هم بودن جسم ها و بدن ها چه سود، وقتي دل ها از هم جدا باشد؟!

و از فاصلۀ جسمي و جدايي فيزيكي چه غم، وقتي پيوندهاي قلبي و عاطفي و ملي و مرامي استوار باشد؟

آنچه آحاد مردم را، به رغم تفاوت رنگ ها، نشر ادها، زبان ها، چهره ها، مليّت ها، كشورها و شهرها، شغل ها و زندگي ها، به هم متصل مي سازد، «فكر مشترك» و «ايمان واحد» و «فرهنگ واحد» است.

آنچه «امت اسلامي» را در كنار خاتم پيامبران حضرت محمد (ص) منسجم و متحد ساخته بود، «عقيدۀ اسلامي» بود، هرچند يكي برده بود و ديگري آزاد. يكي سياه بود و ديگري سفيد، يكي حبشي بود و ديگري قُريشي، يكي فقير بود و ديگري ثروتمند، يكي مهاجر بود و ديگري انصار، يكي عرب بود و ديگري عجم. آن چه آن همه را به هم پيوند مي داد وحدت و انسجام مي آورد «اخوّت اسلامي» برگرفته از قرآن كريم بود.

اِنّما المؤمنون إخوه [1]

در حقيقت، مؤمنان با هم برادرند.

از درس هاي مهم تاريخ و تجربه بشري و رهنمود قرآن و حديث، يكي هم اين است كه وحدت و همبستگي در هر جا و هر زمان و ميان هر ملتي وجود داشته باشد، براي آنان عزت و كاميابي و پيروزي فراهم مي آورد. از سوي ديگر، تفرقه و تشتّت و اختلاف و چند دستگي در هر جا و هر گاه و در هر گروهي رخ مي دهد، ضعف و زبوني و شكست و نابودي و ناكامي در پي دارد. اين سنت تغيير ناپذير تاريخ است و مسلمانان و غير مسلمانان و شرقي و غربي و ديروز و امروز نمي شناسد.

اين حقيقت نيز مثل آفتاب، روشن است كه هميشه دشمنان از راه تفرقه افكني و ايجاد اختلاف و دامن زدن به آن، درصدد تضعيف ما برامده و سياست «تفرقه بينداز و حكومت كن» را سرلوحۀ عمل خود قرار داده اند و هرگاه توانسته اند بذر فتنه بپاشند و اختلاف افكني كنند، به اهداف شوم خود رسيده اند و هرگاه ملت هاي مسلمان و پيروان مذاهب مختلف و گرايش هاي گوناگون، هشيار بوده و دست دشمن را خوانده اند و اتحاد و انسجام خويش را حفظ كرده اند دشمن را ناكام گذاشته اند.

تاريخ بشر، پر از نمونه هايي است كه هم زيان هاي مرگبار تفرقه را نشان مي دهد، هم گواه غزت و عظمت و اقتدار در سايۀ وحدت و همبستگي است. از زمان پيامبران گذشته اقوام باستان، تا عصر حاضر همه جا «تا بوده چنين بوده و تا هست، چنين است».

وقتي رهبر معظم انقلاب، حضرت آيه الله خامنه اي مدظله در پيام نوروزي خود، سال 1386 را به عنوان «سال اتحاد ملي و انسجام اسلامي» اعلام فرمودند، براي توجه دادن به اين «كليد عزت و اقتدار» بود و از توطئه هاي دشمنان نيز در ايجاد تفرقه خبر مي داد.

ما هم در درون جامعه و كشور خويش، به شدت نيازمند «اتحاد ملي» هستيم، هم در قلمرو وسيع كشورهاي اسلامي و در سطح جهان، به «انسجام اسلامي» نياز داريم و شگفت آنكه دشمنان قسم خورده ي اسلام و انقلاب، هم براي شكستن وحدت ملي ما تلاش و توطئه مي كنند، هم براي گسستن انسجام ملت هاي مسلمان برنامه ريزي و اقدام و دخالت مي كنند.

فرمان خدا و قرآن، توصيۀ پيامبر خدا (ص) و امامان پاك، حكم عقل و فطرت و دستاورد تجربه هاي گرانقدر، همه و همه بر ضرورت پاسداري از اين رمز و راز عزت و عنصر حياتي و بنيادي كيان اسلامي و عظمت مسلمين و شكوه اهل قبله اشاره دارد. حفظ اين همبستگي و وحدت، يك فرضيه است و كوبيدن بر طبل اختلاف و هيزم شكني براي آتش تفرقه، يك گناه نابخشودني به شمار مي رود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

كليات تحقيق

 

1-1 مقدمه

اين تحقيق توسط دانش آموزاني نوشته شده كه در اول راه همت و پشتكار را سر لوحه كار خود قرار دادند در اين فصل شمار از هدف و اهميت و ضرورت تحقيقمان آگاه خواهيم كرد و در آخر اين كه، اركان اساسي تحقيقمان را توضيح خواهيم داد تا ابهامات برطرف شود و با ديدي بارزتر تحقيق را دنبال كنيم.

درخت دانش زير شما را در دنبال كردن اين فصل كمك خواهد كرد.

 

2-1 بيان مسئله

ايثار و نقش آن در تحقيق وحدت ملي و انسجام اسلامي

اما بايد دانست كه منظور از ايثار و انسجام و وحدت ملي چيست؟ و چه رابطه اي بين ايثار و وحدت ملي و انسجام اسلامي وجود دارد كه در فصل هاي آتي بر اين مسأله خواهيم پرداخت.

 

3-1 اهداف تحقيق

در دنيايي كه ظلم و ستم غوغا مي كند و تا حدودي ايثار و حدت و انسجام فراموش گرديده و زورگويان و استعمارگران با ايجاد جنگ رواني و سلاح به اهداف شوم خود دست يافته اند و تاريكي و خفقان پنجه هاي ننگين خود را به حنجره ملت ها فرو برده است ...

به پا خواستيم تا قدمي براي شناخت ايثار و ديوارهاي قلعه اي كه در آن وحدت ملي و اقتدار را به زنجير كشيده اند بشكافيم و ببينيم حداقل در كشور اسلامي عزيز خود كه ظلمت شب را به صبح روشن نزديك و نزديك تر مي كند، چگونه است.

 

4-1 اهميت تحقيق

در اين پ‍ژوهش سعي شده است كه ايثار و گذشت در ابعاد گوناگون از جمله ارتباط آن با وحدت و انسجام اسلامي مورد پژوهش قرار گيرد و چون در اين رابطه كتاب مستقلي نوشته نشده لازم است با استفاده از منابع ديگر مورد بحث و بررسي قرار گيرد.

در عصر كنوني گسترش تكنولو‍ي و وسايل ارتباطي موجب شده است بدون اين كه نياز به انجام لشكر كشي و اشغال نظامي ديگر سرزمين ها باشد از طريق اين دستاوردهاي صنعتي بتوان ارزش ها و سنت هاي ديگر ممالك را در معرض تهاجم و حتي نابودي قرار داد. غربي ها به سركردگي آمريكاي جهان خوار، اسلام را به عنوان دشمن اصلي نشانه رفته است. آنها با بهره برداري همه جانبه از وسايل ارتباطي و با برخورداري از پيشرفت صنعتي خويش قصد دارند تا جوامع اسلامي و به خصوص جوانان را از فرهنگ و ارزش هاي اسلامي تهي سازند. شكي نيست كه اسلام به عنوان ديني جامع و كامل از ذخائري بسيار ارزشمند و عميق برخوردار است. به گونه اي كه پس از انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني (ره) به زودي توانست خيل عظيمي از مسلمانان را بيدار نمايد. جوانان ايراني همچون دلاوراني شكست ناپذير به ياري رهبر خود برخواستند و حماسه اي رقم زدند كه نه تنها توطئه ي بيگانگان به رهبري آمريكا را خنثي ساخت بلكه خود الگويي براي همه رزمندگان راه خدا و حتي ديگر آزادگان جهان گرديد.

آنچه جوانان ايراني با خلوص نيت و صداقت در ميدان ها شهادت و ايثار انجام دادند نبايد به سادگي و با غفلت فراموش شود. آنان جان خويش را با وقايعي منحصر به فرد براي حفظ اسلام به معبودشان تقديم نمودند باشد كه نسل هاي بعد دچار غفلت و سرگرداني نشوند.

با توجه به آن چه بيان گرديد يكي از مؤثرترين راهكارها در راستاي حفظ كيان اين مملكت اسلامي و مصون نگه داشتن جوانان از بلاي بي هويتي و بيماري فرهنگ مبتذل بيگانه، انتقال فرهنگ و ارزش هاي دفاع مقدس و ايثارهايي كه در اين راه انجام شده اند از طريق پ‍ژوهش است و اين موضوع وظيفه ي همگان و به ويژه دانش آموزان و محققان اين عرصه مي باشد.

 

5-1 ضرورت تحقيق

در هيچ نهادي از نهادهاي اجتماعي و فرهنگي بشر نيست كه ايثار در اقتدار و انسجام ملي تأثير نداشته باشد تفاوت جوامع اسلامي با ديگر جوامع اين است كه در مكتب اسلامي ايثار به عنوان يك پيام نبوده است و عملاً در جنگ ايران و عراق به عنوان يك فرهنگ بر مردم و جامعه اثر داشته است.

ضرورت دارد تأثير ايثار در تحقق وحدت ملي و انسجام اسلامي را بشناسيم.

 

تعريف واژگان اساسي تحقيق

الف) ايثار

در لغت به معناي بذل كردن، ديگري را بر خود برتري دادن و سود او را بر سود خود مقدم داشتن و براي آسايش ديگران به رنج افتادن، قوت لازم و مايحتاج خود را به ديگري بخشيدن است. (فرهنگ عميد، 176).

ايثار يا ديگران را بر خويش مقدم داشتن، از مراتب بالاي ايمان و غايت مكارم اخلاق است. تمامي ميدان هاي دفاع مقدس، عرصه تجلي ايثار رزمندگان بود كه در شنافتن به ميدان رزم و حضور در صحنه هاي پرخطر، از يكديگر سبقت مي گرفتند و خالق آن همه زيبايي معنوي مي شدند.

«يوثرون علي انفسهم و لو كان بهم خصاصه»

(... و آنان ايثار مي كنند و ترجيح مي دهند ديگران را به خودشان، گرچه خود آنها محتج باشند) (سوره ي حشر آيه 9)

ب) شجاعت

در لغت به معناي دلير بودن، جرأت داشتن و پردلي است (معين 1375 – 2029) شجاعت از غرايز والايي است كه خداوند در وجود كساني نهاده كه دوستشان دارد و آنان را آزموده است. شجاع كسي است كه در سختي ها ثبات به خرج دهد و در ميان مخاطرات آرام باشد شجاعت انسان ها تنها در هنگامه جنگ شناخته مي شود و طلاب رزمنده با ايثارشان، شجاعتشان را به تصوير كشيده اند. (نشر ستاره 4- 1385)

«وَ لَمّا برزوا الجالوت و جنود قالوا ربنا أفرغ عَلينا صبر او ثبت او اقدامنا و انصرنا علي القوم الم من»

« و هنگامي كه در برابر جالوت و سپاهيان او قرار گرفتند، گفتند : پرودرگار صبر و شكيبايي بر ما فرو ريزد و قدمهاي ما را ثابت و استوار بدار و مار را بر گروه كافران پيروز نما».

ج) شهادت

شهادت به معناي كشته شدن در راه خدا گواهيي كه در آن شك و غرض نباشد و از روي اخلاق ادا شود.گفتن كلمه شهادتين «لا اله الا الله و محمد رسول الله» (معين – 1375 – ص 2029)

«ولا تحسبن الذين قتلوا في سبيل الله امواتا بل احياء عند ربهم يرزقون» «سوره ي آل عمران 69)

«كساني را كه در راه خدا كشته شده اند مرده مپندار، بلكه زنده اند و نزد پروردگارشان به ايشان روزي مي دهند.»

د) فرهنگ

واژه «فرهنگ» از دو بخش «فر» و «هنگ» كه از ريشه ي «تنگ Thang » اوستايي است و به معني كشيدن و فرهيختن و «ادب آموختن» مي باشد. «تبريزي ، 1362 – ص 1418»

واژه ي فرهنگ در جامعه شناسي و مردم شناسي، ترجمه ي واژه ي «calturela » فرانسوي و انگليسي است . اين واژه از ريشه لاتين است و در اصل به معني كشت و كار، آباد كردن و بارور ساختن بود، كه به تدريج در ادبيات و علوم انساني راه يافت و در قرن هجدهم، نويسندگان آنان را به معني پرورش رواني و معنوي به كار بردند.

اما در علوم اجتماعي معناي فرهنگ يعني بخشي از تمدن.

تايلور مردم شناس انگليسي در تعريف فرهنگ چنين نظر مي دهد :

«مجموعه پيچيده اي از علوم، دانش ها، هنرها، افكار و اعتقادات، قوانين و مقررات، آداب و رسوم و سنتها و به طور خلاصه كليه آموخته ها و عاداتي كه يك انسان به عنوان عناصر جامعه اخذ مي كند.

هـ) انفاق

در كتب لغت نامه يعني نفقه دادن به كسي، خرج كردن مال، دادن يا بخشيدن مال به كسي (يوسفي – 1382 – ص 21) «يأيها الَّذين أمنوا أنفقوا مِمّا رزقناكم من قبل أن يأتي يوم لابيع فيه و لاخلّه و لا شفعه الكافرون هم المظلمون»

«اي كساني كه ايمان‌آورده ايد! از آن چه به شما روزي داده ايم انفاق كنيد، پيش از آن كه روزي فرا رسد كه خريد و فروش در آن است و نه دوستي و شفاعتي، و بدانيد كه كافران همان ستمگران هستند كه هم به خود ستم مي كنند و هم به ديگران».

و) اتحاد

در لغت به معناي يكي شدن ، يگانگي داشتن و هم دستي.

«وَ اِيّاكم و التَّفرُّقُ ، فِاذا نَزَلتُم فانزلوا جَميعاً و اِذا ارتَحنتم فَازتَجلوا جميعاً»

«از تفرقه و پراكندگي بپرهيزيد هرگاه فرود مي آييد (و اردو مي زنيد) همه با هم فرود آييد و چون مي كوچيد همه با هم بكوچيد» نهج البلاغه . نامه ي11

ز – انسجام

به معني روان شدن، روان شدن آب يا اشك، منظم و با هم جور شدن، روان بودن كلام

«الف به الشملَ بينَ دوي الأرحامِ بعد العَداوَه الواغده في الصدور»

«به سبب بعثت پيامبر، ميان خويشاوندان ايجاد الفت فرمود، پس از آن عداوتي كه در دل ها جا گرفته بود» (همان – 231 خطبه)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

پيشينه ي تحقيق

 

 

 

 

 

 

 

1-2 مقدمه

از آن جا كه براي دانش نقش ايثار در تحقق وحدت ملي و انسجام اسلامي ابتدا بايد خود آن ها را شناخت و بعد به تأثيرات آن بپردازيم در اين فصل بر آن شديم كه تاريخچه اي از موضوع را داشته باشيم. ضمن اين كه خواندن هر كتابي در ذهن خواننده ابهامات و سوالاتي ايجاد مي كند كه گاهي با خواندن ديگر كتب رفع مي شود و گاهي به نقد مي انجامد كه ما با خواندن چندين كتاب نقدهايي از آن ها كرديم كه اگر نقد ما به جا باشد انشاء الله سازنده نيز خواهد بود و اگر بي جاست ما همين جا از نويسندگان كتاب ها پوزش مي طلبيم.

درخت زير آن چه در اين فصل خواهيم پرداخت را به طور خلاصه نشان مي دهد.

 

 

 

2-2 تاريخچه ي موضوع

1-1358 – مباني وحدت در امت اسلامي – مهندس محمد علي سادات

در اين كتاب مفهوم وحدت ملي و رابطه آن با ايثار از نظر قرآن و شواهد آن بررسي شده است.

2. 1404 هـ . ق – رسالت انقلاب اسلامي اران در توحيد كلمه – عبدالكريم بي آزار شيرازي

به وحدت كلمه در بين مسلمانان جهان و جلوه گاهاي وحدت پرداخته است.

3. 1382- ايثار جلد 1 و 2 – عليرضا يوسفي

به ايثار به عنوان يك مقوله اخلاقي و اجتماعي پرداخته است و فوايد و ثمرات و شيوه هاي ايجاد ايثار در انقلاب اسلامي توجه شده است.

4. 1385- دانشگاه و فرهنگ ايثار و شهادت جلد 1 – معاونت تحقيق و پ‍ژوهش كنگره سرداران شهيد

يكي از مؤثرترين راه كارها در راستاي حفظ كيان اين مملكت اسلامي و مصون نگه داشتن جوانان از بلاي بي هويتي و بيماري فرهنگ مبتذل بيگانه، انتقال فرهنگ و ارزش هاي دفاع مقدس و ايثارهايي كه در اين راه صورت گرفته اند است.

5. 1386 – اتحاد ملي و انسجام اسلامي در پرتو «وَ اعتَصمِوُا بِحبِل اللهِ جَميعاً و لا تفرقُوا» - جواد عقيلي پور

به عوامل اتحاد و اتحاد از ديدگاه قرآن و رسول خدا و در فصل آخر به انسجام اسلامي پرداخته است.

4-2 پيشينه نظري

نظرياتي كه در مورد موضوع ايثار و نقش آن در وحدت ملي و انسجام اسلامي موجود مي باشد به قرار زير است :

عليرضا يوسفي پس از تعريف ايثار و انواع آن بالاترين ايثار راه ايثار جان و شهادت مي داند و از فوايد ايثار ايجاد روح گذشت و فداكاري در جامعه است.

محمد علي سادات معتقد است با استفاده از وحدت فكري و سرمشق قرار دادن يك مقام رهبري و ايمان به خدا و قرآن مي توان با كفر جهاني مبارزه كرد.

عبدالكريم بي آزار شيرازي رابطه ي ايثار وحدت را از نظر قرآن كريم بيان مي كند كه با عنايت به خداوند متعال و صبر و تحمل، دوري از هر گونه تفرقه مي توان به وحدت اسلامي رسيد.

حسن حيدري از جلوه گاه هاي وحدت ايثار در دين مبين اسلام برنامه هاي عبادي مانند نماز وحدت آفرين جمعه و عشق به ولايت و ...

رضا كريمي معتقد است با داشتن وحدت و حضور فعال در مراسمات ملي و با هوشياري تمام توطئه هاي شوم استكبار جهاني را مي توان خنثي كرد.

جواد محدثي از جلوه گاههاي وحدت و انسجام در درسهايي از نهج البلاغه عوامل ايجاد تفرقه و همبستگي را مورد بررسي قرار داده است.

جواد عقيلي پور پس از بيان مسئله وحدت از ديدگاه هاي مختلف به عوامل پايداري و انسجام و چگونگي از بين رفتن انسجام پرداخته است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل سوم

روش تحقيق

 

 

 

 

 

 

 

1-3 مقدمه

روش هاي متفاوتي براي تحقيق و پژوهش موجود است كه گاهي بستگي به لزوم تحقيق و پژوهش و وابسته به موضوع آن همه روش ها و گاهي بعضي از روش ها مورد استفاده ي محققين واقع مي شود ما در اين فصل به روش هايي كه در اين تحقيق استفاده كرديم خواهيم پرداخت، باشد كه شايد اين روش ها مورد استفاده ي محققين ديگر نيز قرار بگيرد.

درخت زير اين فصل را به طور خلاصه نشان مي دهد.

 

 

2-3 روش هاي مورد استفاده در تحقيق

روش هاي كمي و عمومي تحقيق عبارتند از :

الف) تجربه و آزمايش ب) مشاهده ج) پرس و جو د) مطالعه

ممكن است در تحقيق از يك يا دو يا هر چهار روش متناسب با موضوع تحقيق استفاده شود.

الف: تجربه و آزمايش بيشتر در موضوعاتي كه مربوط به رشته ي تجربي است مورد استفاده قرار مي گيرد.

ب) مشاهده :

ج) پرس و جو : جامعه آماري

 

د) مطالعه، پژوهشگر موضوع خود را انتخاب مي كند به جستجو در منابع مختلف مي پردازد كه اين جست و جو ممكن است كتابخانه اي باشد.

(در روش كتابخانه اي (كه بسته به هر كتابخانه شيوه ي جستجو متفاوت است) با پژوهش در كتب، منابع علمي و ديگر ماخذ در محدوده ي كتاب و كتابخانه و آن چه به اين فضا مربوط است و (مانند استفاده از ابزارهاي نوين اطلاع رساني) به بررسي موضوع تحقيق پرداخته مي شود. ما بيش از نيمي از تحقيق خود را از روش فوق در كتابخانه هاي مختلف بهره برديم.

[1]. حجرات، آيه 10.