مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

 

 

رزین ها:

 

اگر پوشش هافقط با روغن به عنوان تنها جزء غیر فرار تهیه می شدند نتیجه کار یک لایه نسبتا نرم خشک کننده بود.چنین لایه ای برای رنگ های منزل_رنگ های سقف _ویا سایر سطوحی که سختی وخشک شدن سریع برای آنها اهمیتی ندارد رضایت بخش می بود اما برای بسیاری پوشش های تجاری و پوشش های تعمیراتی و بیشتر پوشش های صنعتی وشیمیایی مناسب نیست.بعلاوه برای بهبود سختی وافزایش سرعت خشک شدن رزین های مخصوص خواص مهم دیگری را ایجاد می کنند.پس رزین ها اغلب جلا و ثبات جلا را بهبود بخشیده و معمولا چسبندگی به زمینه را افزایش میدهند.مقاومت در برابر تمام انواع عوامل نظیر مواد شیمیایی _آب _اسید ها _و قلیاها را بدون استفاده از انواع مختلف رزین ها امکان نداشت فراهم گردد.رزین های ارزان قیمت برای کاهش هزینه مواد خام یک پوشش بکار می روند در زیر خواص معمولترین رزین ها آمده است.

 

روزین:

این رزین طبیعی کم قیمت از شیره درختان به دست می آید.اساسا از آبیتیک اسید میباشد.

قبل از مصرف باید کاملا خنثی شود.این عمل اگر در اثر ترکیب روزین باآهک انجام شود حاصل کار بنام روزین آهکی خوانده میشود.و اگر با گلیسیرین باشد منجر به صمغ استری میگرددو با پنتا اریتریول پنتا رزین را میدهد.روزین ترکیب شده با آهک با جلای زیاد و بقای جلای عالی و چسبندگی خوب میدهد.با این وجود این رزین از لحاظ زمان خشک شدن و مقاومت در برابر آب و مواد شیمیایی نسبتا ضعیف است .از آنجا که تحمل مقادیر زیاد آب را دارد برای رویه های کم قیمت مناسب است .محلولی از روزین ترکیب شده باآهک در حلال های نفتی بنام روغن جلا دار در رنگهای ارزان و رنگهای اسطبلی و جلاهای عام المنفعه متداول می باشد.

 

صمغ استری:

این رزین را که از واکنش روزین با گلیسرول به منظور خنثی کردن یا استری کردن آبیتیک اسید تهیه می شود می توان اولین رزین سنتزی دانست.

صمغ استری تا حدی آهسته تر از روزین ترکیب شده با آهک خشک می شود اما ثبات رنگ و مشخصات مقاومتی بهبود یافته تری دارد.

جلای بسیار خوب وچسبندگی عالی دارد .

صمغ های استری با عدد اسیدی بالا تر با نیترو سلولز قابل رقابت بوده و در نتیجه در لاکهای براق کم قیمت بکار میروند .

 

پنتا رزین:

 

وقتی پنتا اریتریول الکلی باشد که برای واکنش با روزین بکار رفته باشد نتیجه عمل

رزینی با با نقطه ذوب بالاتر است که پایداری حرارتی _رنگ ظاهری و بقای رنگ خوبی دارد و جلای زیادی ایجاد می کند.

وقتی رزین در جلاهایی با روغن های متفاوت پخته شود خواص خشک شوندگی خوب و درجه معتدلی از مقاومت در برابر آب و قلیا بدست می آید.مشابه سایر رزین استر ها پنتا رزین چسبندگی خوبی به تمام انواع سطوح دارد.

 

 

 

 

 

رزین های کومارون:

این رزین ها که از قطران زغال سنگ مشتق می شونداساسا پلیمر های سنگین از ترکیبات کمپلکس حلقوی و متراکم کومارون و ایندن هستند.کاملا خنثی بوده و در نتیجه برای انواع ورقه ای و رنگ های آلومینیوم ایده آل هستند.بعلاوه دارای خواص در هم ریختگی خوبی توسط الکتریسیته و الکل هستند.هم چنین در برابر عوامل خورنده نظیر آب نمک اسید های رقیق و آب مقاوم هستند.در عوض ثبات رنگ ضعیفی داشته و خواص خشک شوندگی و جلای نسبتا خوبی دارند هزینه آنها هم به طور معمول کاملا کم است.

 

رزین های فنلی خاص:

این رزین ها انواع سنتزی خالصی هستند که از واکنش فنل با فرمالدئیدحاصل می شوند.به طور کلی دو نوع از آنها وجود دارند.یک نوع که در روغن پخته می شوند و به مقدار زیادی در رنگ های تجارتی و رنگ های دریایی بکار می رود و یک نوع که به صورت حل شده در یک حلال به فروش رسیده و به همان شکل یا به شکل پخته مصرف می شود.نوع اول به خاطر مقاومت در برابر آب و دوام عالی اش برای جلا ها یا رنگ های خارجی –کف -ایوان- عرشه کشتی و دریایی ایده آل است.

از آنجا که مقاومت خوبی هم در برابر مواد شیمیایی –قلیا ها –والکل داردمی توان آنرا برای مبلمان-سدها-پاسیوها-و کاربرد های مشابه مصرف کرد.در بعضی موارد چسبندگی آن ضعیف است.نوع حلالی آن در اثر حرارت فعال میشود و اگر درست پخته شود شدیدا سخت و در برابر مواد شیمیایی بسیار مقاوم خواهد بود.برای آستر قوطی ها و لایه داخل مخازن و کاربردهای مشابه بکار می رود.تمام رزین های فنلی تمایل به زرد شدن دارند.

 

رزین های فنلی اصلاح شده:

این رزین ها با ترکیب صمغ استر و مواد فنلی خالص به دست می آیند و دارای خواصی مابین خواص اجزاءخود هستند.این مواد دارای مقاومت خوبی در برابر آب وقلیا ها و مواد شیمیایی بوده و به دلیل داشتن صمغ استر دارای چسبندگی خوبی هم هستند.بخوبی خشک شده و درخشندگی زیادی دارند.این رزینها برای کف و ایوان وعرشه کشتی و در درزگیر ها برای جلاهای اسپار و برای هر مصرف دیگری که نیاز به ترکیبی از مقاومت خوب-لایه سخت-و خشک شدن سریع داشته باشد و زرد شدن را بتواند تحمل کند مناسب هستند.

 

رزین های مالئیک:

این رزین ها از واکنش اسید یا انیدرید با یک الکل چند عاملی نظیر گلیسیرین در حضور صمغ روزین یا صمغ استر به دست می آید .حلال را به سرعت آزاد می کنندبه خوبی با نیترو سلولز سازگار بوده ودارای خواص سنباده خوری خوبی هستند.

بخاطر چنین ترکیبی است که رزین های مالئیک برای لاک های سنباده خور ایده آل هستند.رزین های مالئیک سریع خشک شده و بقای رنگ خوبی دارندبطوریکه می توان از آنها در پوشش های سفید زود خشک استفاده کرد.این دسته رزین ها باید تنها در روغن های کوتاه بکار روند زیرا در روغن های بلند تر به مرور زمان کمی تمایل به از دست دادن خشکی پیدا می کنند.

 

الکید رزین ها:

این رزین ها که از واکنش یک اسید چند عاملی مانند فتالئیک اسید یا انیدرید آن با یک الکل چند عاملی نظیر گلیسیرین و پنتا اریتریول بدست می آیندو نیز موارد اصلاح شده روغن های خشک شونده یا خشک نشونده هستند.

احتمالا مهم ترین رزین های مورد استفاده در رنگ های تجارتی حلالی و در بسیاری پوشش های صنعتی می باشند.رزین هایی که با درصد بالایی از روغن های خشک شونده اصلاح شده اند معمولا در رنگ های تجارتی بکار می روند و بنام الکیدهای بلند روغن یا متوسط روغن خوانده میشوند. آنهایی که با درصد پایین تری از روغن یا با روغن های خشک نشونده اصلاح می شوند در رنگ های صنعتی و رویه های کوره ای و لاکها بکار می روند و بنام الکیدهای کوتاه روغن یا خشک نشونده معروفند.

 

معمولا هر قدر درصد سهم گلیسریل فتالات یا سهم رزینی بیشتر باشد خشک شدن سریع تر بوده و رویه شکننده تر شده و خواص پخت بهتر می شود.سایر خواص به نوع روغن اصلاح کننده ونوع اسید چند عاملی بکار رفته بستگی دارد.

 

بطور کلی الکیدها خواص خشک شوندگی بسیار خوبی داشته و علاوه بر آن دارای قابلیت انعطاف و دوام بسیار خوبی هستند. وقتی با روغن های خشک نشونده یا با روغن های دارای ثبات خوب نظیر روغن سویا یا کافیشه اصلاح شوند دارای ثبات رنگ خیلی خوبی خواهند شد .درخشندگی و بقای آن در رنگ های آلکید فوق العاده خوب است .در پوشش های رویه کوره ای الکیدها معمولا با سایر رزین ها نظیر اوره و ملامین ترکیب شده و لایه های بسیار عالی میدهند.

 

مشخصات مقاومتی آلکیدها هر قدر هم خوب باشد با مشخصات مواد فنلی خالص قابل مقایسه نیست و حتی با مواد فنلی اصلاح شده برابری نمی کند.با وجود این اگر نیازی به خواص مقاومتی زید نباشد آلکید ها از لحاظ خواص کلی رقیب ندارند. بنابراین آلکیدها در تمام انواع رنگ های درونی و بیرونی و دریایی ونیز در درصد زیادی از پوشش های صنعتی ایده ال هستند.

 

رزین های اوره:

از آلکید های کوتاه روغن از فتا لیک که ذکر شد در ترکیب با اوره ها و ملامین در رنگ های رویه کوره ای استفاده می شود .رزین های اوره را تنها میتوان در انواع رنگ های کوره ای بکار برد زیرا تحت تاثیر حرارت با پلیمریزاسیون به نام سخت شدن از شکل مایع به جامد تبدیل می شود. اوره ها که محصول واکنش اوره با فرمالدئید هستند لایه ای سخت و نسبتا شکننده و بی رنگ تشکیل می دهند.این شکنندگی و نیز چسبندگی ضعیف با ترکیب آنها با الکید رزین ها یا نرم کننده ها تصحیح میگردد.رزین های اوره دارای ثبات رنگ بسیار خوب و مقاومت خوبی در برابر الکل و چربی و روغن ها و بسیاری از مواد خورنده می باشند بعلاوه پوشش های نهایی بسیار خوبی برای سطوح فلزی نظیر سطح یخچال ها و وسائل فلزی و اتومبیل ها و اسباب بازی ها می با شند

 

رزین های ملامین:

این رزین ها که از ملامین و فرمالدئید ساخته می شوند بهتر از رزین های اوره عمل میکنند.

اما رزین های ملامین سریع تر یا در دمای پایین تری پخته می شوند و لایه ای سخت تر و بادوام تر وبراق تر و با مقاومت حرارتی بهتری ایجاد می کند. با وجودیکه گران هستند برای رنگ های رویه سفید رنگ با کیفیت بهتر ترجیح داده می شوند.زیرا به دلیل کوتاهی چرخه پختشان لایه ای بوجود می آورند که سفید تر بوده و بقای رنگ بهتری دارد.

 

 

 

رزین های وینیل:

رزینهای وینیل حلالی کو پلیمر های پلی وینیل کلرید و پلی وینیل استات هستند وگاهی نیز به صورت پودر سفیدی که باید در حلالهای قوی نظیر استرها یا کتون ها حل شونددر بازار وجود دارند.گاهی نیز ممکن است به صورت حل شده در یکی از این حلال ها عرضه شوند .سپس برای آنکه لایه قابل قبولی به دست آید آنها را با اضافه کردن مواد نرم کننده قابل انعطاف تر می نماید.

حل شدن کلرید بسیار مشکل است اما در برابر مواد شیمیایی _اسیدها_قلیا ها_وحلالها بسیار مقاوم است .استات چنین مقاومتی ندارد.اما خیلی قابل حل تر است.و کوپلیمر حاصل از این دو ماده مقاومت فوق العاده ای در برابر عوامل خورنده مواد شیمیایی _آب_الکل_اسیدها _قلیا ها از خود نشان میدهند.رزین های وینیل پوشش های فوق العاده خوبی برای کابلها_استخرهای شنا _قوطی حلبی _ساختمانی یا هر سطحی که نیاز به مقاومت داشته باشد هستند.

 

رزین های پترولیوم:

این رزین ها کاملا خنثی وکم هزینه از جدا کردن منومر ها در طی فرایند کراکینگ بنزین و پلیمره کردن آنها به دست می ایند.مقاومت خوبی در برابر آب _قلیا ها _الکل و حرارت دارند. بعضی از این رزین ها رنگ اولیه خوبی دارند اما در اثر کهنه شدن تمایل به زرد شدن افزایش می یابد .رزین های پترولیوم برای رنگ های آلومینیومی بسیار مناسب بوده و در صورت پخته شدن با روغن تانگ یا اویتیسیکا پوشش نهایی خوبی برای مفتولها و بتون وکف پوشها هستند.

 

 

 

رزین های اپوکسی:

این رزین ها که به طور صحیح ((اپی کلرو هیدرین بیس فنل))رزین نامیده میشود ترکیباتی با ساختمان زنجیری متشکل از گروه های آرو ماتیک و گلیسرول می باشند که توسط اتصالات اتری به هم وصل شده اند .عوامل اصلاح کننده متعددی به اپوکسی اضافه می شوند تا خواص مختلفی در آنها ایجاد شود اما تمامی این رزین ها عمو ما دارای دوام و سختی ومقاومت شیمیایی بسیار خوبی می باشند آنها را می توان برای تهیه رنگ های هوا خشک و کوره ای با کیفیت بالا مصرف کرد در لاکها نیز می توان بعضی انواع اپوکسی را همراه با نیترو سلولز بکار برد.

 

رزین های پلی استر :

علاوه بر آلکید رزین ها که پلی استر های اصلاح شده با روغن هستند انواع دیگر پلی استر هم وجود دارد.مثل پلیمر های پلی استر که دارای رنگی روشن و بقای رنگ خوب و سختی عالی همراه با قابلیت انعطاف خوبی هستند و خیلی خوب به فلزات می چسبند .این رزین ها در بسیاری از پوشش های صنعتی که در در آنها خواص فوق مهم است بکار میروند.

 

رزین های پلی استایرن :

رزین های این گروه که از پلیمریزاسیون استایرن به دست می آیند با نقطه ذوب های متنوعی که بستگی به درجه پلیمریزاسیون دارد یافت می شوند .رزین های پلی استایرن ترمو پلاستیک هستند.رزین های با نقطه ذوب بالا باروغن های خشک شونده ناسازگارنداما با پلیمرهایی دارای نقطه ذوب پایین تر تا حدی سازگار میباشند .

رزین های پلی استایرن دارای مقاومت الکتریکی بالا و استحکام لایه خوب و مقاومت بالا در برابر رطوبت و قابلیت انعطاف خوبی پس از ترکیب با روغن ها یا نرم کننده ها می باشند . این رزین ها در جلا های عایق کننده و کاغذ نم ناپذیر و کاربرد های مشابه مفید می باشند.

 

رزین های آکریلیک:

این رزین ها ی ترمو پلاست که از پلیمریزاسیون استر های آکریلیک و متا کریلیک به دست میآیند می توانند با ملامین _اپوکسی _الکید_آکریل آمید_و غیره ترکیب شده و سیستم هایی ایجاد می کنند که پس از پخت فیلمی با مقاومت بسیار خوب در برابر آب واسید ها و قلیاها و مواد شیمیایی و سایر خورنده ها بدست دهند .آنها مصرف زیادی در پوشش های انواع وسائل و قوطی های حلبی و قطعات خودرو و تمام انواع فلزات پیدا کرده اند.

 

رزین های سیلیکون:

این رزین ها پلیمری حاصل از سیلوکسانهای آلی دارای خواص مقاومت شیمیایی بسیار خوب همراه با مقاومت حرارتی بالا می باشند .قیمت آنها بالا بوده و بهمین دلیل آنها را معمولا بخاطر خواص مقاومت شیمیایی شان مصرف نمی کنند زیرا این خواص را رزین های ارزان هم دارند بلکه آنها را بخاطر خواص مقاومتی حرارتی و الکتریکی آنها که نسبت به سایر رزین ها بهتر است بکار می برند.رزین های سیلیکون اگر با آلکید کوپلیمر شوند قیمت پایین تری داشته ودر ضمن برخی از خواص مهم خود را حفظ می کنند.

 

 

 

 

 

رزین های پایه کا ئو چویی:

این رزین ها که بر اساس کائوچو ساختگی هستند اگر کاملا با اضافه کردن مواد نرم کننده نرم شده باشد لایه ای می دهند که مقاومت زیادی در برابر آب و مواد شیمیایی و قلیاها دارد .رزین های کا ئو چویی برای مصرف در رنگ های استخرهای شنا و پوشش های نهایی و کف های بتونی و گچ کاری بیرونی وپوشش های دیگری که نیاز به قابلیت انعطاف و مقاومت زیادی در برابر خور دگی داشته باشند مناسب هستند.

 

رزین های کلر دار:

پارافین را می توان به هر میزانی کلر دار کرد از 42 درصد که رزین مایعی حاصل می شود تا 70 درصد که رزینی جامد بوجود می آید .رزین های کلر دار عموما در رنگ های نسوز بکار می روند.رزین 70 درصد در رنگ های خانگی و لعاب های زرد نشونده سنتزی نیز بخاطر بهبودی رنگ ظاهری و ثبات جلا مصرف می شود.بی فنیل های کلرینه با مشخصات مقاومتی بالا را می توان تهیه کرد که اغلب آنها را با رزین های لا ستیکی ترکیب میکنند تا پوشش هایی با مقاومت بالا نسبت به قلییاها بوجود آید .کائو چوی کلردار شده اغلب به عنوان یک پودر سفید دانه ای دارای 67 درصد کلر عرضه میگردد.لاستیک کلر دار با آلکیدها و روغن ها وسایر رزین ها نظیر فنلی یا کومارها کاملا سازگار است .هم چنین در برابر اسیدها و قلیاها و مواد شیمیایی مقاوم و برای سطوح قلیای نظیر بتون و گچ کاری و پلاستر و استخرها ی شنا مناسب است.

 

 

 

اورتان ها:

امروزه سه دسته کلی از محملها یا رزین های اورتان در دسترس است.سیستم های دو جزئی کاتا لیز شده باآمین و اوتان سخت شونده با رطوبت و آلکیدها یا روغن های اورتان .نوع اول و دوم دارای گروههای ایزو سیانات واکنش نداده ای هستند که برای سخت شدن نهایی در پوشش در دسترس می با شند .در مورد اول برای کاتالیز کردن واکنش پیوند عرضی از یک آمین استفاده می شودو حاصل این واکنش یک لایه سخت و نا محلول است .در مورد دوم رطوبت هوا به عنوان یک عامل پیوند عرضی عمل می کند .

از طرف دیگر روغن ها و آلکید های اورتان مانند آلکیدها و روغن ها از طریق اکسیداسیون سخت می شوند و نیاز به خشک کننده ها یا کاتالیزورهای خشک کننده دارند. با این وجود عمل سخت شدن به سرعت اتفاق می افتد و لایه حاصله بسیار سخت و مقاوم به سایش بوده و نیز دارای مقاومت بسیار بهبود یافته ای در مقابل آب و قلیاها می باشد.در هر حال ثبات رنگ آن کمی ضعیف است .بخاطر مزایایی که روغن ها و آلکیدهای اورتان دارند از آنها در پوشش های نهایی مرغوب کف و نیز پوشش های نهایی شفاف روی چوب هایی با کاربرد بیرونی به مقدار زیادی استفاده می شود .سختی لایه منجر به آسیب دیدن چسبندگی بین لایه ای می شود و در سنباده زدن سطح باید دقت کافی بعمل آید تا بین لایه ها دندانه ایجاد شود.

 

 

 http://daneshjooqom.4kia.ir/