فلسفه مسجد مقدس جمكران چیست ؟
خبرى هست كه اگر كسى چهل شب چهارشنبه در مسجد سهله كوفه نماز امام زمان (عج) را بخواند حضرت را ملاقات مىكند لذا در مسجد جمكران هم مومنینى مىگویندر شب چهارشنبه عنایت خاصى از طرف حضرت به متوسلین ایشان مىشود.
تاریخچه مسجد
«شیخ عفیف صالح حسن بن مثله جمكرانى مىگوید:
شب سه شنبه، هفدهم ماه مبارك رمضان 393 هجرى، در سراى خود خفته بودم كه جماعتى به در سراى من آمدند. نیمى از شب گذشته بود، مرا بیدار كردند و گفتند: «برخیز و امر امام محمد مهدى صاحب الزمان، را اجابت كن كه تو را مىخواند».
حسن بن مثله مىگوید: «من، برخاستم و آماده شدم». چون به در سرا رسیدم، جماعتى از بزرگان را دیدم، سلام كردم. جواب دادند و خوشامد گفتند و مرا به آن جایگاه- كه اكنون مسجد (جمكران) است- آوردند.
حضرت امامعلیه السلام مرا به نام خود خواند و فرمود: «برو به حسن بن مسلم بگو: تو، چند سال است كه این زمین را عمارت مىكنى و ما خراب مىكنیم. پنج سال زراعت كردى و امسال دیگرباره شروع كردى، عمارت مىكنى. رخصت نیست كه تو دیگر در این زمین زراعت كنى، باید هر چه از این زمین منفعت بردهاى، برگردانى تا در این موضع مسجد بنا كنند.»
به حسن بن مسلم بگو: «اینجا، زمین شریفى است و حق تعالى این زمین را از زمینهاى دیگر برگزیده و شریف كرده است».
حسن بن مثله مىگوید عرض كردم: «سید و مولاى من مرا در این باره، نشانى لازم است زیرا مردم سخن مرا بدون نشانه و دلیل نمىپذیرند».
امامعلیه السلام فرمود: «تو برو رسالت خود را انجام ده. ما در اینجا، علامتى مىگذاریم كه گواه گفتار تو باشد».
كیفیت نماز تحیّت مسجد
«مردم را بگو تا به این موضع رغبت كنند و عزیز بدارند و چهار ركعت نماز در این جا بگذارند: دو ركعت تحیت مسجد، در هر ركعتى، یك بار سوره حمد و هفت بار سوره قل هو الله احد [خوانند] و تسبیح ركوع و سجود را هفت بار بگویند».
كیفیت نماز امام زمان (عج)
«و دو ركعت نماز صاحب الزمان بگذارند، بر این طرز كه در [هنگام خواندن سوره] حمد چون به «ایاك نعبد و ایاك نستعین» برسند، آن را صد بار بگویند و بعد از آن، فاتحه را تا آخر بخوانند. ركعت دوم را نیز به همین طریق انجام دهند. تسبیح ركوع و سجود را نیز هفت بار بگویند. هنگامى كه نماز تمام شد، ذکر (لا اله الاالله) و تسبیح فاطمه زهراعلیها السلام را بگویند. آن گاه سر بر سجده نهاده، صد بار صلوات بر پیغمبر و آل او فرستند».
این نقل، از لفظ مبارك امامعلیه السلام است كه فرمود:
هر كس، این دو ركعت (یا این دو نماز) را بخواند، گویى در خانه كعبه نماز خوانده است»
ساخت مسجد
پس آن حضرت به من اشاره كردند كه برو چون مقدارى راه پیمودم، بار دیگر مرا صدا كرده، فرمودند: «در گله جعفر كاشانى (چوپان) بزى است، باید آن بز را بخرى. اگر مردم پولش را دادند، با پول آنان خریدارى كن، وگرنه پول آن را خودت پرداخت كن. فردا شب (شب چهارشنبه) آن بز را بیاور و در این موضع ذبح كن. آن گاه روز چهارشنبه هجدهم ماه مبارك رمضان، گوشت آن بز را بر بیماران و كسانى كه مرض صعب العلاج دارند، انفاق كن كه حق تعالى همه را شفا دهد. آن بز، ابلق است. موهاى بسیار دارد. هفت نشان سفید و سیاه، هر یكى به اندازه یك درهم، در دو طرف آن است كه سه نشان در یك طرف و چهار نشان در طرف دیگر آن است».
آن گاه به راه افتادم. یك بار دیگر مرا فرا خواندند و فرمودند: «هفت روز یا هفتاد روز در این محل اقامت كن».
حسن بن مثله مىگوید: «من، به خانه رفتم و همه شب را دراندیشه بودم تا صبح طلوع كرد. نماز صبح خواندم و به نزد على منذر رفتم و آن داستان را با او در میان نهادم. همراه على منذر، به جایگاه دیشب رفتیم. پس او گفت: «به خدا سوگند كه نشان و علامتى كه امامعلیه السلام فرموده بود، اینجا نهاده است و آن، اینكه حدود مسجد، با میخها و زنجیرها مشخص شده است».
پیشگویى امیر المؤمنینعلیه السلام
از امیرمؤمنانعلیه السلام روایت شده كه خطاب به حذیفه فرمود: «اى پسر یمانى در اول ظهور، خروج نماید قائم آل محمد (عج) از شهرى كه آن را قم گویند و مردم را دعوت به حق مىكند، همه خلایق از شرق و غرب، به آن شهر روى آورند و اسلام، تازه شود اى پسر یمانى این زمین، مقدس است، از همه لوثها، پاك است عمارت آن، هفت فرسنگ در هشت فرسنگ باشد. رایت وى بر كوهى سفید بزنند، به نزد دهى كهن، كه در جنب مسجد است، و قصرى كهن- كه قصر مجوس است- و آن را «جمكران» خوانند. از زیر یك مناره آن مسجد بیرون آید، نزدیك آنجا كه آتش خانه گبران بوده».
دعا در جمكران
در اینجا یاد آورى این نكته لازم است كه در مسجد مقدس جمكران، از دعاهاى مربوط به حضرت بقیةالله- أرواحنا له الفدا- دعاى ندبه، دعاى سلام الله الكامل، زیارت آل یاسین و دعاى عهد به ویژه از دعاى اللهم عظم البلاء- كه بعد از نماز حضرت صاحب الزمان (عج) به آن امر شده است- غفلت نشود.
مسجد جمكران مكانى است كه بیش از هزار سال، مؤمنان در آن به نماز و توبه و تضرّع مشغولاند و نداى «یا صاحبالزمان» دل شكستگان در آن مكان مقدس همه را به یاد قطب عالم امكان بقیة اللَّه الاعظم انداخته و یاد حضرت را همیشه در دلها زنده نگه مىدارد.