مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

موضوع:

معرفي رشته دانشگاهي مهندسي هوا فضا

هدف:

هدف تربيت كارشناس در صنايع هواپيما و هليكوپتر سازي و فردي آشنا به مقدمات و اصول مهندسي هوافضا است. طول متوسط دوره 4 سال است. دانشجويان موظفند 3 واحد پروژه بگيرند و 2 تابستان در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي كنند. فارغ التحصيلان كادر مورد نياز محاسبات، طراحي، تحقيقات و ساخت صنايع مختلف هواپيمايي، هليكوپترسازي، موشكي و صايع ديگر را تامين مي كنند.

دروس اين مجموعه شامل دروس عمومي، پايه، اصلي، تخصصي، كارگاهي و كارآموزي است و زمينه هايي چون آيروديناميك، سازه هوايي، مكانيك پرواز و جلوبرنده ها را در بر مي گيرد. پايه هاي اصلي لازم براي تحصيل در اين رشته رياضيات، فيزيك، و زبان خارجي است. براي فارغ التحصيلان اين رشته امكان ورود به دوره كارشناسي ارشد مهندسي هوافضا وجود دارد. بايد توجه داشت كه صنايع هوافضا در دنيا يكي از پيشروترين زمينه هاي تحقيقاتي است و همواره

موجبات ترقي و جهش در ساير رشته هاي علوم و مهندسي را فراهم ساخته و در اين راستا بودجه هاي عظيم نظامي و غير نظامي را به خود اختصاص داده است. موضوعاتي از قبيل طراحي و ساخت هليكوپتر، هواپيماي بدون سرنشين، بدون موتور، عمود پرواز و يا جنگنده از يك طرف و ساخت پايگاههاي فضايي، مسافرت به كرات ديگر و جنگ ستارگان از طرف ديگر جامعيت و حساسيت اين رشته را بيش از پيش روشن مي سازد.

دكتر كامران رئيسي استاد رشته مهندسي هوافضاي دانشگاه صنعتي امير كبير در معرفي اين رشته مي گويد: مهندسي هوافضا مجموعه اي از علوم و توانايي هاي علمي و عملي در زمينه تحليل، طراحي و ساخت وسايل پرنده نظير هواپيماها، چرخ بال ها، گلايدرها، موشك ها و ماهواره ها است. اين رشته بر چهار پايه آيروديناميك، جلوبرندگي، مكانيك پرواز، و سازه هاي هوافضايي استوار است. وي در توضيح چهار پاية علمي اين رشته مي گويد: « آيروديناميك » به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده مي پردازد و مهندس هوافضا با فراگيري اين علم به تحليل اين جريانهاي پيچيده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي آئروديناميكي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم مي كند.

« جلوبرندگي » به مطالعه و بررسي سيستمهاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني، توربيني، راكت ها و نحوة توليد نيروي رانش در آنها مي پردازد.

« مكانيك پرواز » به مطالعه و بررسي رفتار و حركات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئروديناميكي، هندسي و وزني مي پردازد و درباره علم مكانيك پرواز از عملكرد تشكيل مي شود

به بررسي برد، مصافت نشست و برخواست، مداومت پروازي در سرعتهاي مختلف و پايداري و كنترل وسايل پرنده مي پردازد. و در نهايت سازه هاي هوافضايي به مطالعه و بررسي سازه هاي هواپيما و ديگر وسايل پرنده مي پردازد و هدف آن طراحي سازه هايي است كه علاوه بر استحكام كافي در برابر بارهاي آيروديناميكي و ساير بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده، حداقل وزن ممكن را نيز داشته باشند.

آينده شغلي، بازار كار، درآمد:

در مورد مشكلات و دشواريهاي شغلي فارغ التحصيلان اين رشته نيز دكتر رئيسي مي گويد: مهمترين مشكل اين رشته جديد بودن آن است و اين كه هنوز براي آن برنامه ريزيهاي لازم به صورت كلان تدوين نشده است و در نتيجه پراكنده كاري در اين رشته زياد است و در كل جذب نيروي انساني از كانال صحيحي انجام نمي گيرد و گر نه عمدتاً فارغ التحصيلان اين رشته از نظر بازار كار مشكلي ندارند. همانطور كه پيش از اين گفتيم هدف اصلي صنعت هوافضا طراحي و ساخت وسايل پرنده است، در نتيجه فارغ التحصيلان مهندسي هوافضا مي توانند در صنايع و مؤسسات تحقيقاتي هواپيمايي، موشكي و ماهواره فعاليت بكنند و همچنين در كليه مؤسسات و سازمانهايي كه به نحوي از وسايل پرنده استفاده مي كنند، به عنوان كارشناس تحقيق در عمليات و تعمير و نگهداري خدمت كنند. اما علاوه بر اشتغال در مراكز فوق يك مهندس هوافضا با تسلط بر علوم آيروديناميك، طراحي سازه و روش هاي طراحي توربو ماشينها توانايي كار در شاخه هاي متعددي از مهندسي و پروژه هاي خارج از حيطه صنايع هوا فضايي را نيز دارد.

تواناييهاي مورد نياز و قابل توصيه:

دكتر رئيسي همچنين معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد در كارهايش نظم و برنامه ريز داشته باشد چون حجم مطالبي كه در طول يك ترم ارائه مي شود، زياد بوده و مطالعه آنها مستلزم يك برنامه ريزي دقيق مي باشد. وي در مورد دروس مهم در اين رشته نيز مي گويد: زيربناي اين رشته رياضيات است و همچنين فيزيك و شيمي تا حدودي لازم مي باشد و البته همينجا لازم است توصيه كنم كه دانش آموزان اگر در درس زبان خارجي ضعيف هستند، وارد اين رشته نشوند چون بيشتر دروس اين رشته به زبان انگليسي وابسته مي باشد.

آقاي جهاني دانشجوي كارشناسي ارشد مهندسي هوا فضاي دانشگاه اميركبير نيز معتقد است كه دانشجوي اين رشته بايد آمادگي كار در كارخانجات را داشته باشد. وي در توضيح مي گويد: مهندسي هوافضا يك رشته فني است و عموماً كساني كه وارد رشته هاي فني مي شوند، بايد آمادگي كار را در كارخانجات را داشته باشند و همچنين بايد افراد قوي و داراي پشتكار وارد اين رشته بشوند تا به ياري اراده قوي خود در پيشبرد اين رشته نوپا موفق گردند.

وضعيت ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر:

امكان ادامه تحصيل در مقاطع كارشناسي ارشد در گرايش هاي جلوبرندگي، مكانيك پرواز، سازه هاي هوايي، آيروديناميك، هوافضا ميسر مي باشد.

رشته هاي مشابه و نزديك به اين رشته:

اين رشته قبلاً از زيرشاخه هاي مهندسي مكانيك بوده است لذا داراي تعداد واحدهاي مشترك زيادي با رشته مهندسي مكانيك مي باشد.

وضعيت نياز كشور به اين رشته در حال حاضر:

رشته مهندسي هوافضا نيازمند سرمايه گذاري كلان است و بيش از ساير صنايع از وضعيت اقتصادي كشور تأثير مي پذيرد يعني اگر رشد اقتصادي خوبي داشته باشيم سرمايه گذار در اين بخش بيشتر مي باشد و البته عكس اين قضيه نيز صادق است. دكتر مهدي سبزه پرور استاد مهندسي هوافضاي دانشگاه امير كبير نيز با اشاره به فعاليت فارغ التحصيلان اين رشته در بخش خصوصي مي گويد: در سال 70 وزارت صنايع لايحه اي به مجلس داد كه بر اساس آن بخش خصوصي مي توانست در كشور فعاليتهايي در زمينه هوافضا انجام بدهد. از سال 72 نيز به صورت رسمي مجموعه اي نيز در وزارت صنايع متولي اين كار شد و به صورت هدايت كننده شركتها و مجموعه هاي بخش خصوصي فعاليت خود را آغاز كرد كه حاصل اين كار، توليداتي مثل ساخت هواپيماي گلايدر بود كه طراحي آن توسط فارغ التحصيلان همين رشته انجام شد و در حال حاضر نيز 10 فروند از اين هواپيما توليد شده و با اخذ مجوزهاي بين المللي در باشگاههاي سازمان هواپيمايي كشوري شروع به فعاليت كرده است. همچنين مي توان به پروژه طراحي و ساخت هواپيماي سبك موتوردار اشاره كرد كه با موفقيت انجام شده و پروتزهاي آزمايشي را نيز انجام داده است و بالاخره پروژه هواپيماي سم پاش از پروژه هايي است كه به تازگي در كشور مطرح شده است.