مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

پيشگفتار :

كميك استريپ هنري است نو و پويا كه دستاورد قرن بيستم است و امروزه به شكلي فراگير در دنيا مطرح شده است. بصورتيكه اكنون از حيطه كار هنري در عرصه تصويرسازيهاي دنباله دار بيرون آمده و بصورت يك صنعت در جهان امروز به شمار مي‌آيد.

كميك استريپ‌ها از تمامي عناصر گرافيكي و تصويري اشباعند و توانسته‌اند شيوه نويني در ادبيات بوجود آورند و با تبديل شدن به يك نوع زبان خاص و گويا توانسته‌اند به روش بياني خاص دست يابند كه راهي تازه را براي انسان معاصر مي‌گشايند و با سهولت با هر فرد كه داراي فرهنگ و زبان خاص خود مي‌باشد، ارتباط برقرار نمايند. در اين تحقيق تلاش كرده‌ام خواننده را با كلياتي درباره كميك استريپ وسير بسط و گسترش آن و همچنين تحولاتي كه در آن بوقوع پيوسته آشنا سازم. همچنين رسانه‌هايي كه با كميك استريپ در ارتباط مستقيم قرار دارند و كميك استريپ از آنها و آنها از كميك استريپ تأثير مي‌پذيرند را مورد بررسي قرار داده‌ام. پس از معرفي چندي از شخصيتهاي معروف در عالم كميك استريپ، چگونگي خلق يك كتاب كميك را از ابتدا تا انتها بررسي كرده‌ام و در آخر تحقيقي به شيوه ميداني در مورد مقايسه دو سبك معروف و پر طرفدار در كميك استريپ‌هاي امروزين توسط مقايسه تصاوير انجام داده‌ام.

اين تحقيق هر چند كوتاه و مختصر سعي دارد علاقه‌مندان به اين هنر را كمك و ياري دهد و اميدوارم مورد استفاده و كاربرد قرار گيرد.

 

مقدمه :

اكنون، عصر سرعت و تحول است و انسان امروزي مايل است همه چيز به سرعت در دسترس او قرار گيرد. بديهي است در چنين شرايطي كميك استريپها نمودي قابل توجه دارند تا با خلق دنيايي جذاب كه سرشار از سرگرمي است اين خواسته را برآورده سازد.

كميك استريپها با تحولات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي مستقيماً در ارتباطند و كشورهاي پيشرفته همواره كوشيده‌اند تا با سرمايه گذاري در اين راه از اهداف گسترده و شگرف اين هنر مردمي سود جويند.

بيان كميك استريپ بسيار نافذ و مؤثر است و تمايل مخاطبين را بري خواندن مطالب برمي‌انگيزد، كاربردهاي وسيعي در جهت اشاعه فرهنگ صحيح و آگاه سازي مردم بخصوص جوانان و نوجوانان دارد و دقيقاً به همين سبب است كه مورد توجه كشورهاي توسعه يافته قرار گرفته است.

در كشور ما متأسفانه به اين مقوله جذاب كمتر پرداخته شده است و علي رغم وجود استعدادها و پتانسيل بالا براي شكل گيري اين هنر فراگير، هنوز كار مستمر و پايداري كه نشان دهنده كميك استريپهاي ايراني باشد به چشم نمي‌خورد و متأسفانه از جايگاهي كه اين هنر در ميان ملل مختلف داراست فرسنگها فاصله داريم.

هدف از اين تحقيق بوجود آوردن فرصتي براي شناخت بيشتر اين هنر براي علاقمندان كميك استريپ و همچنين گشودن بابي براي توجه بيشتر به اين مقوله است.

اميد است روزي اين هنر معاصر و فراگير در بين هنرمندان ايراني رونق يابد و كميك استريپ‌هاي ايراني در دنيا از جايگاهي برخوردار شوند و از ثمرات آن در جهت ارتقاء فرهنگ و رفع مشكلات مختلف آحاد جامعه بهره ببريم.

تعريف کميک استريپ:

اين سوال در ابتدا به نظر کاملا ساده مي رسد، زيرا همه ما اين نوع داستانها را ديده ايم و بنابراين به خوبي مي دانيم آنها چه هستند. اما ارائه تعريفي دقيق از آنها در عمل کمي مشکل تر به نظر مي رسد و لازمه آن مطالعه مثال هايي از شکل قديمي و نوين اين طرح هاست. يک داستان طنز آميز دنباله دار حکايتي است در قالب تعدادي تصوير متوالي که معمولاً و نه هميشه همراه با متن مي آيد. از نظر مقدار، اين داستان مي تواند از چند تصوير منفرد تا هزاران تصوير را شامل شود. در اين طرح ها، هر تصوير پيامي مستقل دارد، اما تصاوير در مجموع روايتي را کامل مي کنند و مخاطب و خواننده براساس تصاوير پيشين، تصويرهاي جديد را در دل داستان دنبال مي کند. شکل ثبت اين تصاوير در يک صفحه کاغذ از نظام نوشتاري و صفحه بندي کتاب هايي پيروي مي کند که به طور معمول سلسله‌اي از تصاوير به شکل کاريکاتور، نقاشي يا حتي عکس غالباً درمسيرهاي افقي به دنبال هم قرار مي گيرند. اين صفحه ها يا در يک کتاب جاي دارند يا در ميان اوراق مجله ها مي آيند.

در زبان انگليسي، «کميک استريپ» (Comic Strip) در اصل به معناي نواري از «تصاوير طنز‌آميز و کميک» است. (شكل 1-1)

 

 

 

 

( شكل1-1)(www.brunopieroni.com)

 

فرهنگ لغات انگليسي آکسفورد اين اصطلاح را چنين تعريف کرده است: نشريه‌اي براي کودکان که هدف آن به هيجان آوردن آنهاست. اين تعريف با توجه به گونه هاي فراواني که از اين زمينه هنري براي تمام گروه هاي سني به چاپ مي رسد، قابل تجديدنظر است.

مترادف «کميک استريپ» در فرهنگ لغات فرانسه «Bande Dessinee» است که به معناي سلسله اي از تصاويري است که يک موضوع را حکايت مي کنند و در آن نوشته ها وافکار مربوط به شخصيت ها در داخل حباب هايي جاي مي گيرد. در اين طرح ها، داستان به قطعاتي تصويري که به سرعت قابل فهم اند تقسيم و با قراردادهاي پذيرفته شده اي از جهت نمايش گرافيکي ارائه مي‌شوند. نظير حباب ها يا بالون هاي گفتگو و خطوط سرعت. در بالون ها يا حباب ها، تاثيرات صوتي به شکل هاي گوناگوني همانند انفجار، ضربه مشت، صداي شکستن شيشه و غيره ظاهر مي شود.

امروزه خواندن يک داستان طنزآميز دنباله دار با تعداد شگفت آوري از حرکات چشم براي فهميدن تصاوير و مطالب انجام مي شود و از آنجا که اين تصاوير به مشارکت خوانندگان نيازمندند، طراحان آن به گونه اي عمل مي کنند تا با يک نظام ساختاري و گرافيکي منظم، مخاطب را براي ارتباط راحت تر با تصاوير ياري دهند. در عين حال، بعضي از هنرمندان براي ارائه طرح هايشان از نوعي نگرش سينمايي استفاده مي کنند و شکل و ترکيب ميان نماها را از نماهاي سينمايي الهام مي گيرند و با به کارگيري زواياي مختلف ديد، همچون زواياي ديد دوربين، بر جذابيت اين طرح ها مي افزايند.

درباره پيشينه اين نوع از طرح ها، شايد بتوان ويلهلم بوش (1832ـ1908) را پيشتاز در عرصه کاريکاتورهاي دنباله دار دانست. او با طرح هاي دنباله دار طنز آميزش در قرن نوزدهم روشي را ارائه کرده که بعدها پيوندي آشکار را با انيميشن داشت. به طوري که وي را پدر کارتون هاي امروزي دانسته اند. (کيهان کاريکاتور، شماره 72 و 71، ص 5)

تاريخچه کميک استريپ:

کميک استريپ ها بخشي از تاريخند، خاطراتي لحظه اي و بدون بار گسترده معاني که سبب مي گردد تجسم و تصور خواننده يا بيننده در جهات دلخواه جريان يابد. هنري که با صداسازي، سوت زدن و جلوه هاي صوتي خودساخته، داستان را برجسته و بنا به ذوق خود آن را اجرا کند.

علاقه انسان به توليد هنرمندانه داستانهاي مصور منجر به آفرينش وقايع نگاريهاي مصور در ايام آغازين تمدن بشري شده است. حجاريهاي يوناني، ايراني، رومي و مصري در ثبت برخي از صحنه‌هاي جنگ، گرفتن اسرا و آوردنشان به بارگاه پادشاهان نوعي روايت تصويري دنباله دار است. (شكل 2-1)

 

 

 

 

 

(شكل 2-1)(www.hickerphoto.com)

در قرن نهم، در ژاپن شخصي به نام «اماکيمونو» روي لوله کاغذ داستان و اخبار جنگي را نقل مي‌کرد. در چين قديم، تصاوير پياپي که براي به تصوير درآوردن افسانه ها و صحنه هاي روزانه زندگي بوده است، يافت شده است. سرانجام 130 سال پيش «ماکس» و «موريتس»، پسرهاي شرور، اولين شخصيت هاي کميک استريپ توسط «ويلهلم بوش» طراحي شدند. (شكل 3-1)

 

 

 

 

 

(شكل 3-1) (www.max-moritz.co.at)

 

در دسته اي از کميک هاي اوليه که هنوز سبکهاي مشخص براي اين فرم را بدست نياورده بودند و تصويرسازيهاي آنها به همان روش معمول ديگر قصه ها صورت مي گرفت، تنوع در زوايا و کادرها کمتر به چشم مي خورد. همچنين آنها داراي حاشيه هاي تزئيني شلوغ بودند.

مجله «Comic cuts» تحت عنوان ثانويه «تصويرها، جايزه ها ولطيفه ها» سالها منتشر مي شد و لطيفه هاي يک صفحه اي يا حتي داراي چند تصوير را در قالب کميک عرضه مي کرد. (شكل4-1)

 

 

 

 

 

 

 

 

(شكل4-1)(www.bl.uk)

از عمده ترين طراحان اين سالها «جرج داوي» طراح «Lot-O-Fon» ، «برتي براون» طراح سلسله کميک هاي «Puck» و همچنين «تام براون» و «تام ويلکينسون» مي باشند.

در 1920، والت ديسني طراحي قهرمانان تصاوير متحرک خود را آغاز کرد و همزمان سري «ميکي‌ماوس» به شکل کميک عرضه شد. (شكل 5-1)

 

(شكل 5-1)(www.henrys.de)

ميکي موس خيلي زود به موفقيت و شهرت جهاني دست يافت. در 1925، کميک استريپ هاي عرضه شده توسط «آلن سنت اوگان» آمريکايي از پرطرفدارترين کميک هاي زمان خود بودند. در سالهاي بعد کميک هاي قهرماني متولد شدند. «تارزان» قهرمان جنگل توسط «ادگار رايس باروز» در 1924 ساخته شد. (شكل 6-1)

 

 

 

(شكل 6-1) (www.savoy.abel.co.uk)

 

 

نوزاد سفيد پوستي که در جنگلهاي آفريقا گم مي شود و توسط قبيله ميمونها مورد حمايت قرار مي‌گيرد و پس از سالها مبدل به قهرمان جنگل مي گردد. پس از آن شخصيت «بلوندي» در 1930 و ابرقهرمانان عصر ماشين «بتمن» و «سوپرمن» در سالهاي 1936 و 1938 پا به دنياي کميک گذاشتند. (شكل 7-1)

 

 

 

 

 

 

 

 

(شكل7-1) (ublib.buffalo.edu)

کميک هاي طراحي شده بوسيله مجله، روزنامه و کتاب از سال 1948 بطور ثابت عرضه شده اند و هر يک طرفداران خود را يافته اند. بسياري از قهرمانان کميک بعنوان شخصيتهاي آشنا و مثال زدني در عرصه هاي گوناگون مورد استفاده قرار گرفته اند.

چاپ «باربارلا» در 1926 در پاريس که توسط «مارست» طراحي شده بود، يکي از جنجال برانگيزترين داستانهاي مصور و مشهورترين و پرفروش ترين آنهاست. اين شخصيت کميک به عنوان نقطه عطفي در تاريخ کميک استريپ مطرح است. داستان «باربارلا» که بصورتي ظريف انباشته از تخيل مبتني بر علم طراحي شده بود، به سبب کيفيت هاي بصري خيلي زود به چاپ دوم رسيد. (شكل 8-1)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(شكل 8-1) (www.trentino.to)

شخصيت فراگير و معروف ديگر کميک «تن تن» است، که در دهه 40 و توسط يک خبرنگار بلژيکي با نام مستعار «هرژه» پا به عرصه کميک گذاشت. از اوايل دهه 60 طراحي ماجراهاي اين شخصيت ادامه داشته و با موفقيت هرچه بيشتر به 17 زبان دنيا منتشر شد. سبک کار هرژه از آغاز کار طراحي شخصيت «تن تن» تا به انتها در زمينه هاي فرم، رنگ و طراحي رو به تکامل داشته است. شايد در هيچ اثر مشابهي نتوان داستانگويي روان و تأثيرات خدشه ناپذير طنز و ماجرا را همچون «تن تن» يافت. (شكل 9-1)

 

 

 

 

 

(شكل 9-1) (www.tabvlarasa.de)

سبک هرژه بعدها توسط مدرسه بلژيکي «Comics» تکامل يافت. در بخش رنگ و طراحي اين مدرسه، طرحها شيوه خود را از سبک کار ايتاليايها، ژاپنيها، آمريکاييها و بخصوص گروههايي موسوم به «Marvel Comics Group» و «DC Comics» جدا ساخت. استفاده اندک از سياه، تنها در حد دورگيري طرحها و آوردن رنگهاي کمتر و درخشان و با تنوع بيشتر از ويژگيهاي اصول طراحي کميک استريپ در اين مدرسه بلژيکي بود.

تأثيرات اصول مختلف طراحان کميک در سبکهاي متفاوت نه تنها در داستانهاي مصور توليد آنها، بلکه در عرصه هاي گوناگون نمود داشته است. کميک استريپ ها وظيفه ندارند چيزي را ثابت کنند يا بار سنگين ادبي ـ هنري بدوش بکشند، با اينهمه آنها در همين قالب حرکتي متکامل و رو به رشد را طي کرده اند. آنها با موفقيت در ايجاد ارتباطي خاص و تکامل بخشيدن به مصورسازي ايده ها و فنون و با شتابي غيرمعمول به قالبهاي متنوعي در فرم و زيبايي شناسي دست يافته اند. از طراحيهاي مليح و چشم نواز «پدر و پسر» (1934) تا تخيل ناب و افسانه اي «باربارلا» (1962).

کميک ها مانند تمام جلوه هاي هنري معاصر، از هنرهاي ديگر و مسائل پيرامون خود انباشته اند. جنبش هنري «پاپ آرت» از تأثيرات ويژه کميک استريپ بهره برد و تأثير عمده اي نيز به جاي گذاشت. در يک نگاه دقيق تر در مي يابيم که برخي از کميک ها بي تکلفي و تنوع اشکال و فرم‌ها و جسارت کنار هم قراردادن آنها را به نوعي از تجربيات هنرمندان «پاپ آرت» گرفته اند. قابليت هاي فني و عدم قابليت هاي چاپ سيلک نيز بر جهت گيري بصري کميکها تأثيرگذار بود. ولي وسوسه تحقيق در زمينه هماننديهاي بياني بين سينما و کميک و تأثيرات اين دو هنر بر يکديگر همواره اصلي‌تر و قويتر در پس زمينه اين نگاه قرار داشته است. اين وسوسه آنگاه جهت مي گيرد که در مي‌يابيم که تاريخ سينما و تاريخ کميک استريپ از زمينه هاي يکسان، شخصيت هاي مشترک و نگاه نمايشي همگون برخوردار بوده اند. براستي نمي توان مشخص کرد که کداميک از اين دو گستره هنري تأثير بيشتري بر آن ديگري داشته است. گاه سينما شخصيت هاي کميک را در تهيه فيلم هايي به عاريه گرفته و براساس آشنايي مخاطبانش با اين قهرمانان برآورد مالي توليد خود را تنظيم کرده است. (مثل باربارلا، 1967 به کارگرداني روژه واديم) و گاه طراحان کميک در راستاي موج بوجود آمده به دليل نمايش يک فيلم موفق روز، کميکهايي را طراحي کرده اند که در تلاطم پر شروشور آن موج خواهان فراوان داشته است. (مثل جنگلهاي ستاره اي). اما آنچه که قابل بررسي است، در راستاي برگردانهاي عيني اين دو عرصه به يکديگر نيست. بلکه تأثيراتي است که پس از سالها حضور اين دو هنر در کنار يکديگر به جاي مانده است. آنچه در طول سالها از سينما به کميک رسيده است، تقطيع، ريتم و تداوم منطقي تصاوير است که با تکامل سينما در کار طراحان کميک هم نمود بيشتري داشته است. (جلوه نژاد، عليرضا. کيهان کاريکاتور، شماره 11)

انواع سبكهاي كميك استريپ

کمیک استریپهای علمی تخیلی:

در 1950، چیزی که طرفداران کتابهای کمیک از آن به عنوان یک انقلاب سخن می‌گویند، رخ داد. شرکتی به نام E.C که نامش از حروف اختصاری «کمیک های آموزشی» تشکیل شده بود ، هرچند بزودی خود را به عنوان عرضه کننده کمیکهای سرگرم کننده معرفی کرد، به ارائه استریپهای علمی ـ تخیلی و وحشتناک و کمیکهای جنایی از انواع تکان دهنده‌اش پرداخت. این آثار هنری آشکارا برتر از کارهای کلاسیک موجود بودند و داستانها گاهی براساس ایده هایی شکل گرفته بودند که تنها می‌شد نمونه‌های آن را در برخی مجلات علمی ـ تخیلی آن زمان یافت. این نشریات خود را سرگرم درگیری بین ایده ها و اعتقادات انسانی و مفاهیم بیگانه ای کردند که در آنها موجودات اشرافی فضایی، زنان جوان را از چنگال غولهای چشم قورباغه‌ای نجات می‌دادند. (شكل 10-1)

 

 

 

 

 

 

 

(شكل 10-1) (www.comicvine.com)

این داستانها پر از هیجانات تکان دهنده بودند. بدنهای مثله شده و گوشت و پوست در حال فساد در همه صحنه‌های این استریپها دیده می‌شد. اعضا و اندامها ماننده میوه‌های رنگارنگ از بدنهایی که به وسیله هیولاهایی در هیئت بشر، غیر بشر و یا فوق بشر پاره پاره شده بودند، کنده می‌شدند.

نهایت دیوانگی رشد یافته در داستانهای دو پهلوی وحشتناکی که به وسیله شخصیتهایی که در دخمه‌ها و سردابه‌های مربوط به مراسم تدفین زندگی می‌کردند، گفته می‌شد و به آزمایش در می‌آمد.

(ریچاردسون. کیهان کاریکاتور، شماره 30)

کمیک استریپهای مذهبی:

در شهر بمبئی هند، کانون صنعت فیلمسازی هند، هزاران کمیک با سوژه های مذهبی و موضوعات مختلف برای همه سطوح سنی جامعه تولید می‌شود. به ادعای ناشران در یک هفته یک میلیون نسخه از این کمیکها به فروش می‌رسد. در سرزمین هزار ملت، معمولاً کمیکها درونمایه‌های خود را از موضوعهای غربی می‌گیرند ولی با بهره‌گیری از آنها تاریخ اجتماعی سرزمین خود را بازگو می‌کنند. (شكل 11-1)

 

 

 

 

 

 

 

(شكل 11-1) (lambiek.net)

در واقع آن هنگام که در بریتانیا و آمریکا کمیک را «کمیک جهانی» می‌نامیدند، به این دلیل بوده که این دو کشور پیشرفته ترین کمیکهای مردم پسند را در جهان تولید می کردند. کمیکهایی که گنجینه‌ای برای انواع داستانها جهت خوانندگانی با سلیقه های گوناگون بودند.

(شجاعی طباطبایی. کیهان کاریکاتور، شماره 50ـ49)

کمیکهای زیرزمینی:

تفاوت اصلی میان کتابهای کمیک زیرزمینی و روی زمینی (عادی) در این است که اولی از طریق کانالهای رسمی تجاری به فروش می‌رسد، ولی دومی به گونه‌ای گسترده در فروشگاههایی که سوروسات خریداران غیر ارتدوکس را فراهم می‌آورند، در دسترس است. همچنین کتابفروشیهایی که بسیاری از کتابهای جلد شمیز عالمانه، شعر، و نوشته‌های رادیکال سیاسی را می فروشند، معمولاً کتابهای کمیک زیرزمینی را نیز برای فروش عرضه می‌کنند. کمیکهای زیرزمینی را به اصطلاح فروشگاههای مرکزی، جایی که ملزومات دارویی و وسایل غیرمعمول به صورت تجاری معامله می‌شوند، نیز وجود دارند. این کتابها به طور کاملاً مشخص تنها برای استفاده به افراد بالغ ارائه می‌شود.

کتابهای کمیک زیرزمینی از درون جنبش رادیکال مطبوعات آزاد اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 ظهور کرد و همچنان دشمنی‌اش را با معیارهای معمول آداب حفظ کرد. آنها تقریباً به سختی به بقای خود ادامه داده‌اند. تصمیم دیوان عالی 1973 در مورد پورنوگرافی، حکمی در مورد آنچه برای جامعه ناهنجار محسوب می‌شد، از خود به جای گذاشت. با علم به اینکه جوامع آمریکایی تا چه حد محافظه‌کارند، کتابهای کمیک زیر زمیني رفته رفته از نظرها ناپدید شد.

مشکلی که این حکم داشت این نبود که کمیکهای زیرزمینی کثیف بودند، بلکه این نوع کمیکها تعهدی مطلق نسبت به بیان سانسورنشده داشتند و بسیاری از آنها حتی پیشنهاد کننده چیزی نیز نبودند. از آنجا که برخی از این کتابهای کمیک به گونه‌ای تهاجمی پورنوگرافیک بودند و معمولاً توسط آدمهای غیرعادی در فروشگاههای کوچکی عرضه می‌شدند و بسیاری از مردان خوب مایل بودند آنها بسته باشند، فروشندگان دیگر از این وحشت داشتند که نکند یک دادستان محلی وارد مغازه‌شان شود و ادعا کند که مطالب عرضه شده برخلاف عرف عمومی جامعه است و هرکس را که در فروشگاه است دستگیر کند. در چنین مواردی هزینه‌های دادخواهی بالا بود.

در زمانهایی که چنین اضطرابی وجود داشته، توجه زیادی به افزایش موجودی کتابهای کمیک از این دست وجود نداشته است. تقاضاهای خرید لغو و چاپ این گونه نشریات متوقف شده است.

ناشران جوان رادیکال دیگر نمی‌توانستند از پس هزینه‌هایشان برآیند و برخی از آنها ورشکست شدند. به طرز کنایه‌آمیزی طوفان هیستریک مخالفان آن چنان که همه انتظار داشتند، هرگز فروننشست.

جریان کتابهای کمیک زیرزمینی در زمان شکوفایی خود معیارهایی را به جای گذاشت که می توان آن را به نوعی لیبرالیسم آنارشیک که جانشین سرزنده‌ای برای بازار استریپهای معمولی بود، تعبیر کرد. این جریان در مخالفت با احکام قضایی نه تنها هیچ نوع ترک متارکه را نپذیرفت، بلکه در مواردی نیز خود را در مورد نجابت عمومی بیگناه می‌دانست. بسیاری از کتابهای کمیک به دلیل محتویاتی آشوبگرانه و ضد هنجارهای اجتماعی در مقایسه با کتابهای کمیک عادی مورد داوری قرار گرفتند. بواسطۀ چنین آزادیی گاه آثار هنری‌ای خلق می‌شد که در هیچ جای دیگری نمی‌توانست پدید آید. هنرمندانی مانند ریک گریفن (Rick Griffen) و ویکتور موسکوسو (Victor Moscoso) دنیای گرافیکی‌ای آفریدند که رقیب چشم اندازهای سوررئالیستی هنرهای زیبا بود.

همچنین در میان این آثار مصالحی یافت می‌شد که دقیقاً ضد فرهنگ نبودند، مواردی که در حقیقت به سادگی با ادبیات مردمی مانند داستانهای گرافیکی علمی ـ تخیلی و ترسناک و یا تخیلی ـ پلیسی همراه می‌شدند. اما همین مصالح هنگامی که در آثاری شکل عینی می‌یافتند، تأثیرشان بسیار قویتر از آن بود که حتی جنبش عادی و کتابهای کمیک روی زمینی که مخالف حکام قضایی بودند، نیز بتواند آن را تحمل کند. همچنین از آنجا که هیچ انگیزه‌ای برای پرهیز از چاپ این مصالح باقی نمانده بود و کتابهای کمیک زیرزمینی تنها خاص بالغان بود، آثار چاپ شده بیشتر ادبی بودند تا هر چیز دیگری که به عنوان کمیک بتواند با تیراژ بالا قابل چاپ باشد.

جنبش کتابهای کمیک زیرزمینی هرآنچه که ناشران دیگر نمی‌توانستند انجام دهند، انجام می‌داد. اما بیشتر کارهایی که انجام می‌شد، دارای سبک و ساحتی آنچنان ضعیف بود که برخی از آنها به هیچ روی شایسته نام و عنوان هنری نبود. با این همه، این آثار زیرزمینی کاری می‌کرد که نشریات عادی کند و کودن به نظر می‌آمدند و این سبب می‌شد تا ناشران تجاری شجاعت بیشتری نشان دهند و در برخوردشان با مردم شهامت داشته باشند.

اما هنوز کتابهای کمیک زیرزمینی چاپ می‌شوند. هرچند به طور گسترده از طریق پست قابل خریدند. همچنین نشانه‌هایی وجود دارد که اين جريان تولد دوباره‌اي را تجربه كند . هماهنگونه كه به طور مثال کمیکهای وحشتناک از طریق مجلات وارن منتشر می‌شود. او به تازگی در پاسخ به این پرسش که «چه بلایی بر سر کمیکهای زیرزمینی آمده است؟» کسانی پاسخ داده‌اند که این گونه کمیکها مرده و به هجونامه‌های ملی پیوسته‌اند. در حقیقت برخی از بهترین هنرمندان زیرزمینی برای مجلات طنز موفق روی زمینی کاریکاتور می‌کشند. چارلز اسپین رودریگوز (Charis Spain Rodrigues) شاری فلینیکن (Shary Flenniken) بابی لندن (Boby London) و برخی دیگر در این گونه مجلات طنز روی زمین ظاهر شده‌اند. وضعیت برخی حرفه ایهای کار در کتابهای کمیک عادی روی زمینی که در کار زیرزمینی نیز با تجربه‌اند، مانند جف جونز (Jeff Jones) نیز چنین است. (ریچاردسون، کیهان کاریکاتور، شماره 35ـ36)

 

مانگا

مانگا به معنای صنعت کمیک استریپ و یا نشریات کارتونیست که در کشور ژاپن رونق فراوانی دارد و از دهه 1950 به بعد شروع به گسترش کرد.

مشخصه بارز مانگا شخصیتهای کارتونی هستند که اغلب دارای ویژگی های خاصی اند که از دیگر کاراکترها متمایز می شوند همانند اغراق بیش از حد در اندامهای بدن که در اکثریت آنها چشمهای بزرگ به همراه دهان و بینی کوچک مشاهده می شود.

جالب محبوبیتی است که این کاراکترها بین مردم پیدا کرده اند بطوری که نصف انتشارات ژاپن اختصاص به مجلات کمیک استریپ پیدا کرده و محدود به طیف خاصی از اجتماع ژاپن نمی شود.

واقعیت آن است که کمیک استریپ متعلق به کشور آمریکا بوده که در جنگ جهانی وارد ژاپن شده و ژاپنی ها گوی سبقت را از آمریکایی ها دزدیده اند و تبدیل به نماد فرهنگی و هنری کشور خود کرده‌اند. شخصیتهای آمریکایی معمولاً خشن و دارای صحنه های اکشن بوده ولی برعکس کاراکترهای ژاپنی دارای لطافت و نرمی می باشند.

مانگاها ابتدا در مجله چاپ می شدند ولی بعدها به خاطر محبوبیت قابل توجهی که پیدا کردند به صورت کتاب (Tankobon) در آمد. به مؤلفین و یا طراحان مانگا، مانگاکا (Mangaka) گفته می شود.