فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول
موضوع...... ... 3
مقدمه ... .... 3
بيان مسئله... 9
ضرورت پژوهش. .. 11
هدف پژوهش.. ... 12
فرضيه. .... 13
تعاريف مفهومي و عملياتي...... ... 13
فصل دوم
تاريخچه بازي . ..... 17
اشارهاي گذراند با تاريخچه روانشناسي كودك .... . 18
بازي از ديدگاه اسلام . .. 20
بازي از نظر قرآن...... 22
بازي در كردار و گفتار معصومين . ... 23
بازي از ديد روانشناسي قديم ... . 24
بازي از ديد روانشناسي جديد . ... 26
تعريف بازي و فرق آن با كار ... 28
بازي و رشد اجتماعي .. .... 32
ارزش بازي براي كودكان ... .. 42
شرط مقررات خوب و جامع .. ...... 43
فوائد بازي................................................................................................... 44
چرابازي براي رشد كودكان ضرورت دارد؟........................................... 46
انواع بازي................................................................................................... 47
بازي سمبليك.............................................................................................. 50
بازي و بيان كلامي .................................................................................... 52
عوامل مؤثر در بازي.................................................................................. 54
رشد اجتماعي كودك.................................................................................. 57
رفتار اجتماعي كودك................................................................................. 59
اصول رشد شناختي اجتماعي كودك ....................................................... 65
مراحل رشد ذهني اجتماعي كودك كودكستاني و مهد كودكي ............... 66
بازي درماني............................................................................................... 69
فصل سوم
جامعه آماري............................................................................................... 77
نمونه و روش نمونه گيري......................................................................... 77
روش جمع آوري اطلاعات ........................................................................ 77
ابزار پژوهش ............................................................................................. 78
روشهاي آماري.......................................................................................... 79
نمره گذاري ................................................................................................ 80
فصل چهارم
تجزيه و تحليل اطلاعات به دست آمده ازپيمايش.................................... 84
توصيفي و استنباطي.................................................................................. 87
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری ................................................................................... 99
خلاصه ....................................................................................................... 101
يافته هاي اساسي مربوط به فرضيههاي تحقيق ..................................... 102
محدوديتهاي تحقيق.................................................................................... 104
پيشنهادات تحقيق........................................................................................ 105
منابع............................................................................................................. 107
ضمائم ............................................................................................................. 110
چكيده:
در اين تحقيق به بررسي اثرات بازي گروهي و با قاعده در رشد اجتماعي دختران 4 تا 5 ساله مدارس آمادگي شهر تهران پرداخته شد، بدين ترتيب پس از تدوين سوال و فرضيه دال بر اثبات ثبت بازي درمهد كودك بخصوص بازي گروهي و باقاعده درمهد كودك بر ميزان رشد اجتماعي، بررسي مباحث نطري و بخصوص نظري وايلند درمحيط رشد اجتماعي تأكيد شد، پس از آن تعداد و 60 نفر به عنوان نمونه تحقيق به صورت تصادفي با روش نمونهگيري خوشهاي گزينش شدند و از پرسشنامه وايلند بر روي آنها اجرا گرديد. سپس از طريق آزمونt استيودنت گروههاي مستقل با آزمون فرضيه تحقيق پرداخته شد و مشخص گرديد كه ميانگين رشد اجتماعي كودكي يا كودكاني كه درمهد كودك بازي گروهي و با قاعده انجام ميدهند درمقايسه با كودكاني كه در مهد كودك بازي گروهي و با قاعده انجام نميدهند، بالاتر است و اين تفاوت ازلحاظ آماري در سطح 1 0 / 0 * معنا دار ميباشد. بنابراين ميتوان نتيجهگيري نمود كه بازي گروهي و با قاعده درمهد كودك ميتوان تأثير مثبتي را در افزايش رشد اجتماعي كودكان ايفا نمايد.
فصل اول:
موضوع
مقدمه
بيان مسئله
ضرورت پژوهش
هدف پژوهش
فرضيه
تعريف مفهومي و عملياتي
موضوع: بررسي تأثير بازي گروهي و باقاعده در رشد اجتماعي دختران 4 تا 5 ساله مدارس آمادگي منطقه 7 تهران بر اساس تست رشد اجتماعي وايلند.
مقدمه:
بازي كه به معني تلاش و فعاليت لذت بخش و خوشايند و تفريح است براي رشد همه جانبه كودك ضرورت تام دارد. كودك از طريق بازي احساسات و روياهاي خود را بروز ميدهد. استعدادهايش راشكوفا ميسازد، كنترل به موقع اعمال و حركات را ميآموزد، بر تجاربش ميافزايد، دنياي درون و اسرار و مشكلاتش را بارز ميسازد و انرژي ذخيره شده خويش راهر جهت مطلوب به مصرف ميرساند. كودك از طريق بازيها، مشكلات و همكاري و رعايت حقوق ديگران و قوانين اجتماعي را ياد ميگيرند. (شفيع آبادي، 1372 ) .
كودكان خردسال نميتوانند افكار و عقايد و احساسات خود را به وضوح ازطريق كلمات و گفتار بيان كنند. بازي بخش عمدهاي از زندگي كودك پيش دبستاني را تشكيل ميدهد و باعث رشد شخصيت او ميگردد. موجبات شادي و لذت و انبساط خاطر كودك را فراهم ميكند. همكاري و نوع دوستي و اطلاعات و قوانين را به كودك ياد ميدهد، دامنه تجسم و قصور او را ميگستراند و كودك را به مشاغل گوناگون آشنا ميسازد. (قاضي، 1370 ) .
بنابه اظهار كارل[1]، گروهي يكي از روانشناسان بزرگ سوئيسي، بازي كودكان مقدمه اي براي كوششهاي آينده و آماده شدن براي زندگي آينده است. بدان سان كه درآن جدي بودن زندگي بزرگسالات بر دوش كودك سنگيني نميكند. او ميگويد دربازي پليس و ژاندارم كودكي كه نقش ژاندارم را ميآفريند و به دستگيري دردي ميرود، گذشته از اين كه نيروي جهاني او توسعه مييابد به تأثير اصل اخلاقي و اجتماعي نيز ميپردازد و در ضمن وظايف و حدود اختيارات اين شغل رانيز ميآموزد. به عكس كودكي كه نقش دزد را بازي ميكند، با دستگير شدن و پذيرفتن گوشمالي و در واقع زشتي دزدي را ميپذيرد و به اجراي عدالت اجتماعي احترام ميگذارد، به هر حال از ديدگاه گروهي، هدف بازي در خود نرفته است و بازي نمايانگر زندگي و فعاليت آزاد كودك بوده، در حقيقت او را براي اجراي كارها و وظيفه هاي سنگين آينده خود آماده ميسازد(بهرامی ، 1370)
. در كتاب روان شناسي درماني آلفرد، آدلر[2] كه درسال 1907 نوشته شده است بازي به معناي ارضاء غير واقعي (بيرون از حد حقيقت ) اجمالي مانند برتري جويي و خود نمايي تفسير شده است و آدلرانيها را سر آغازي براي بيان گذاري ابتدايي ترين و انديشه آدمي تلقي ميكند. برتري جويي و خود نمايي در سال هاي كودكي امكان ميدهد كه اميال فرد را به سادگي نشان داده و آنها ر اآرام سازند. بدين معني كه كودكان خردسال در بازيهاي خويش واقعيت را با توجه به خواستهاي خويش دگرگون جلوه ميدهند. زيرا دانش لازم براي پيروي از حقيقت دارند و به اين ترتيب ناتواني و * خود را بر طرف ميسازند.روشن است كه آنچه را كه بزرگسالان ارضاء غير واقعي مينامند براي كودكان مفهوم ارضاء واقعي ميل خود نمايي و برتري جويي ر ادارا ميباشد. (قشلاقي، 1356 ).
روان شناسان امروزي همه بر آنند كه كودك بر اساس نيازهاي دروني به بازي ميپردازند ، و فعاليتها و كوشش هاي آگاه يا ناخود گاه وي به منظور آماده ساختن خويش براي زندگي آينده است البته ممكن است از بازي نكات سودمندي فراگيرد كه بعداً در زندگي وي به كار آينده. لكن به دست آوردن تجربه و مهارت، يك نتيجه فرعي بازي است و هدف اساسي به شمار نميرود. در نتيجه با توجه به نظريات علماي تعليم و تربيت، توجه و ايجاد امكانات براي بازي ،به كودكان فرصت ميدهند تا بهتر ياد بگيرند. بنابر اين بازي ميتوان، تقريباً به تمام هدفهاي تربيتي از قبيل رشد بدني و ذهني، فهم عمومي و تربيت اجتماعي و اخلاقي كودك كمك كند. تربيت بنياد بشريت است. تربيت كوران رابينا ، لنگان راتوانا، خود خواهان را مردم دوست و نابشرها را بشر ميسازد. كودكان خود را چنان تربيت كنيد كه بنيان گذار زندگي نو وخادم بشريت باشد. روسو[3] ميگويد:«طبيعت انسان را نيكو خلق كرده و لي جامعه او را شرير تربيت نموده طبيعت انسان را آزاد آفريده ليكن جامعه او را بنده گردانيده طبيعت انسان را خوشبخت ايجاد كرده ولي جامعه او رابدبخت كرده است نسبت به عالم طبيعت به جامعه مثل نسبت خير است به شر. تربيت عبارتست از ، اعمالي كه موجب تجلي شخصيت انساني و بروز تمايلات و عواطف عالي بشري است. پايههاي زندگي خود برروي چگونگي آموزش و پرورش كودكان قرار دارد. يكي از عواملي كه در تربيت كودك مهم است ، محيط و هم صحبتان و مراودههاي اجتماعي كودك است چون بشير با كودكان همسال خود مشغول بازي و اعمال كودكانه است. مطمئناً عادات و اخلاق ديگران دراو موثر خواهد بود. روح كودك پاك است و براي گرفتن هرنقشي آماده پس در اثر روان اجتماعي نادرست ممكن است به زودي نا پاك گردد. بنابر اين يكي از مسائلي كه در تربيت كودكان اهميت دارد بازي و تفريحات و سرگرميهاي اوست. پياژه[4]، رشد اجتماعي كودك را به 3 مرحله تقسيم ميكند: مرحله نخست كودك خود محور يا خود ميان بيني است. مرحله دوم كودك كوشش ميكند روابط اجتماعي واقعي بر قرار كند. مرحله سوم داد و ستد اجتماعي به وجود ميآيد با ديگران رفتار احترام آميز دارد.(پارسا، 1371 ) .
رابطه عاطفي بين كودكان و اطرافيان، مخصوصاً با مادر دراولين سال زندگي دررشد اجتماعي او نقش تعيين كنندهاي دارد. نحوه ارضاء نيازهاي كودك زير بناي نگرش وي را در آينده نسبت به ديگران ميسازد. كودك به تدريج و ضمن ارتباط با ديگرا ن به مهارتهاي اجتماعي خود ميافزايد و عليرغم دوره اول كودكي كه همبازي ها نقش چنداني در زندگي كودك ندارد، در دوره پيش دبستاني دوستان تأثير بسزايي در رشد اجتماعي كودك دارند و مهارتهاي اجتماعي كودك راافزايش ميدهند. كودك دراين مكان ها به تجربه و يادگيري ميپردازد و روشهاي ارتباط با ديگران را فرا ميگيرد و به نقاط ضعف و قدرت خود پي ميبرند. (شفيع آبادي، 1372 ) .
از 2 تا 4 سالگي كودكان كه در آغاز افرادي غير اجتماعي هستند به افراد اجتماعي تبديل ميشوند. كودك در اثر بازي با كودكان ديگر يعني از راه مشاركت در فعاليتهاي آنان و دادن و گرفتن اسباب بازيها، در اندك زمان روح سازگاري دراو پديدارميشود. همچنين او از راه تقليد كردار و گفتار همچنان هاي همبازيش ميكوشد خود را به شكل آنان در آورده و مطابق با الگوي قابل قبول گروه خود رفتار كند. (پارسا، 1371 ) .
نخستين رشد اجتماعي اندكي پس از تولد كودك آغاز ميشود و شامل آموزش هاي گوناگون است سپس زبان آموزي به تدريج انجام ميشود. كودك در سنين 5 تا 6 سالگي دچار دگرگوني هاي فراواني در روابط با كودكان ديگر، با پدر و مادر و بزرگسالان ميشود، اين دوره از لحاظ اجتماعي و سازگاري كودك در آينده چنان اهميت دارد كه بايد دوره اصلاح و تصحيح رفتار اجتماعي كودكان ناميد. در اين دوره براي رشد كودك وجود كودكان ديگر از اهميت فراواني بر خورداراست و آرامش رواني او هنگامي تأمين ميشود كه افراد گروه او را پذيرفته باشند. به تدريج كه طرز رفتار و ارتباط با ديگران را در مييابد،نظرش درباره خودش بهتر ميشود و در نتيجه در كارهايش توفيق بيشتري بدست ميآورد. (پارسا،1371 )
بيان مسئله:
از آنجا كه به نظر ميرسد كه كودك در سالهاي اوليه زندگي به شخصيت خود پي ميبرد و اين شناخت را در خلال حركات وي ميتوان ديد، تربيت و تعليم صحيح ميتواند در اين ميان مؤثر واقع شود. يكي از بهترين وسايلي كه ميتوان آموزش و تربيت را ايجاد كند، بازي است. كودك در خلال بازي به كشف محيط خود ميپردازد و ازطريق بازي نخستين گامها را براي ايجاد اجتماعي شدن بر ميدارد. او همكاري و تعاون با گروه را ميآموزد، ياد ميگيرد كه چگونه بر ديگران تأثير بگذارد و چگونه از ديگران تأثير پذيرد. بازي كودك را از افسردگي و خمودي خارج كرده و باعث شركت وي درگروه ميشود و به او ياد ميدهد كه براي پذيرش و موفقيت درگروه بايد چه تواناييهايي داشته باشد و چگونه ميتواند ازتوانايي ديگران براي رفع نياز خود و نياز ديگران استفاده كند. بازيها در اجتماعي شدن كودكان سهم بسزايي دارد. اطفال اغلب براي اولين باز از راه بازيهاي دسته جمعي خود به ارزش كودكان ديگر كه بدون آنها بازي مقدور نيست پي ميبرد. به وسيله بازي آنها يادميگيرند كه چگونه يكديگر را قبول داشته باشند، درباره قوانين بازي توافق كننده و دسته جمعي بر گروه رقيب پيروز شوند. مفهوم همكاري و پيروزي و شكست ، هم چشمي وبرتري طلبي اغلب در اين دوره ازوراي بازيهاي البته جمعي استنباط ميشوند و به رشد لازم ميرسند از طرف ديگر بازيهاي چون ، آشپزي ، خانه داري، دكتر بازي و غيره باعث آمادگي كودك براي احراز شغلي در آينده و تفهيم نظامي اجتماعي ميشوند. با توجه به اين مطالب سوالي كه در اينجا مطرح ميشود، اين است كه آيا بازي دسته جمعي و با قاعده در مهد كود ك كه تحت نظر مربي است، باعث افزايش رشد اجتماعي ميشود؟
ضرورت پژوهش:
بر هيچ كس پوشيده نيست كه عدم وجود امكانات لازم براي كودكان در هرسني، ازرشد مناسب و لازم آنها دران سن جلوگيري يا آن راكند ميسازد.بدين ترتيب درصورتي كه محيط دوران كودكي جهت پرورش و باروري جنبه اجتماعي كودك به اندازه كافي غني نباشد، كودك درآينده فردي منزوي و گوشه گير بار آمده وياجهت ابزار وجود خويش و بودن درگروه هموار به افراد قويتر در اين زمينه ها وابسته ميشود و با انتخاب شخصيت اتكايي و وابسته ميكوشد ضعف هاي خود را نسبت الگويي كه بر ميگزيند مخفي سازد و چون بازي و بخصوص بازيهاي گروهي و با قواعد براي كودكان 5 تا 6 ساله (دوران پيش دبستاني ) در آماده سازي آنها جهت شركت در روابط اجتماعي آينده نقش مهمي ايفا مينمايد. لذا تحقيق حاضر به انعكاس اهميت آن در زشد اجتماعي كودكان به والدين و مربيان خواهد پرداخت و اهميت آن ، اين است كه به معلمان و مربيان و والدين كمك كند تا با استفاده از وسايل بازي و اهميت دادن به بازيهاي گروهي كودكان و دادن نقشهاي اجتماهي در حين بازي به آنها به اجتماعي شدن آنها كمك كنند.
هدف پژوهش:
واضح است كه كودكان درخلال بازيهاي گروهي، انعطاف پذيري، نوبت گرفتن و اجتماعي شدن را تجربه ميكنند و رضايت خود را تاگرفتن نتيجه به تأخير مياندازد و با صبر و استقامت و انتظار كشيدن را درخود تقويت ميكنند. به اين ترتيب بازي هايي كه كودك درآن به صورت گروهي بازي ميكند او را مجبور به رعايت نكات اجتماعي ميكند. البته در ابتدا كودك ازنقش ديگران كه با او بازي ميكنند آگاه نيست و در خلال بازي با آنها ، تمام قوانيش متمركز به خودش ميباشد ولي به مرور به نقش آن افراد پي برده و ياد خواهد گرفت كه چگونه با غريبه ها رابطه برقرار كرده و آنها را به بازي دعوت و مسائلي را كه يك بازي مطرح ميكند به كمك آنها حل نمايد. پس در خلال بازي گروهي كه كودك مفاهيم صبر و حوصله ، احترام به حقوق ديگران، افزايش اعتماد به نفس ، پيروزي و شكست و مانند آن را ياد خواهد گرفت . به طوري كه بامشاهده بازي كودك ميتوان به ميزان فعاليت اجتماعي او پي برد. با توجه به مطالب مذكور تحقيق حاضر در نظر دارد تفاوت رشد اجتماعي كودكان را از طريق تفاوت موجود درنوع بازيهايشان (بازيهاي گروهي و باقاعده با بازيهاي فردي يا چند نفره بدون قاعده ) مورد سنجش قرار دهد و چون اغلب بازيهاي گروهي منظم درمهد كودك با نظارت مربي انجام ميگردد لذا دو گروهي كه در اين تحقيق جهت رسيدن به هدف پژوهش حاضر مورد استفاده قرار ميگيرند، از بين كودكان مهد كودك رو، و كساني كه به مهد كودك نيميروند ، انتخاب ميگردند. درصورتي كه فرضيه تحقيق كه مدعي وجود ارتباط بين ميزا ن بازي دختران 4 تا 5 ساله و رشد اجتماعي آنان ميباشد،مورد تأييد قراربگيرد،درآن صورت ميتوان با استفاده از بازيهاي و افزايش كميت و كيفيت آنها در رفع مشكلات موجود در روابط اجتماعي كودكان استفاده نمود . همچنين با افزايش آگاهي والدين از نقش و اهميت بازيها ميتوان از آنها جهت كاربرد بازيهاي مناسب سن كودكانشان بهره گرفت.
فرضيه پژوهش:
1 – بازيهاي گروهي و باقاعده كه تحت نظر مربي در مهدهاي كودك انجام ميگيرد به طور معني داري باعث افزايش رشد اجتماعي دختران ميشود.
تعاريف مفهومي و عملياتي واژهها:
مفهومي:
بازي عبارتست از فعاليتي كه بدون وجود نيروي خارجي (زور و اجبار ) و كاملاً اختياري و بدون هدف و منظور خاصي انجام داده ميشود، به طوري كه انجام آن سبب لذت و آرامش ميشود.براي كودكان بازي يك راه ميان بر براي دست يابي به مسائل دنيا است. بازي عبارت است ، از خود، بدون ترس. (طباطبايي نيا، 1366 ).
رشد اجتماعي عبارت است از ، توانايي كودك براي ايجاد روابط نيكو با ديگران و همكاري با آنان.و كودك تا زماني كه به رشد عقلي نرسد، استعدادهاي اجتماعي دروي پديدار نميشود و نميتوان مردم و محيط خود را بشناسد و باآنان رابطه بر قرار كند. (پارسا، 1371 ) .
مهد كودك = كودكان پيش از دبستان براي آموزش و نگهداري به آنجا سپرده ميشوند و از خدمات آموزش و پرورش استفاده ميكنند.(پارسا، 1371).
عملياتي:
اجتماعي شدن، منظور نمراتي است كه فرد با كودك در تست وايلند به دست ميآورد. بازي، هر فعاليتي كه بوسيله آن انسان خود را از دنياي كار جدا ميكند.
فصل دوم:
تاريخچه بازي
اشارهاي گذرا به تاريخچه روانشناسي كودك
بازي ار ديدگاه اسلام
بازي از ديدگاه اسلام
بازي از نظر قرآن
بازي در كردار و گفتار معصومين
بازي از ديد روانشناسي قديم
بازي از ديد روانشناسي جديد
تعريف بازي و فرق آن با كار
بازي و رشد اجتماعي
ارزش بازي براي كودكان
شرط مقررات خوب و جامع
فوائد بازي
چرا بازي براي رشد كودكان ضرورت دارد؟
انواع بازي
بازي سمبليك
بازي و بيان كلامي
عوامل مؤثر در بازي
رشداجتماعي كودك
رفتار اجتماعي كودك
اصول رشد شناختي اجتماعي كودك
مراحل رشد ذهني اجتماعي كودك كودكستاني و مهد كودكي
بازي درماني
تاريخچه بازي
شروع بازي را ميتوان به گذشته هاي دور، حتي از بدو پيدايش انسان نسبت داد. در حقيقت بازي جزيي از زندگي انسان از بدو تولد تا زمان مرگ است و در كل تاريخچه بشريت مندرج . انسان از نظر فيزيولوژيكي نياز به جنبش و حركت دارد و بازي جزمهم اين جنبش و حركت است. انسان براي رشد ذهني و اجتماعي خود نياز به تفكر دارد و بازي خمير مايه تفكر است. تشكيل اجتماعات اوليه بشري نحوه و شكل جديدي از بازي را پديد آورده بازيهاي گروهي به صورت بازيهاي نمايش از عبادت ارواح و پرستش اشياء گرفته تا رقص شكار و رقص جنگ، مجموعهاي ازراههاي بر آوردن نيازهاي جسماني و ذهني افرادي فراهم گرداند. خواه به اين مجموعه بازي نام دهيم و خواه نامي ديگر، دراصل مطلب تفاوت چنداني پديد نميآيد. در ابتداي تاريخچه بشر، مواد و اشياء خام و طبيعي به دست آمده از طبيعت بود. قطعهاي سنگ، به دست گرفتن آن ، حركت دادن آن، و سر انجام غلتاندن يا پرتاب آن همه نوعي بازي محسوب ميگرديد. رشد ذهني يا اجتماعي انسان و تسلط پيش رونده او بر طبيعت امكان دست كاري در اشياء طبيعي را به وجود ميآورد و از اين زمان اشيايي به خواست انسان تغيير شكل دادند تا بتوانند انديشه او را درشكل دهي به بازي غذاي بيشتري بخشند و روح او راضي تر گردانند. از اين زمانها آثاري دردست است. * روي ديواره نمادها و شايد آنها با مواد مورد نيازبازي به برداشت ها از قدمت بازي ارزش بيشتري خواهد بخشد. ابداع زمان در جهت انتقال انديشهها و تشكيل جوامع بزرگتر بشري به علت آسانتر شدن راه تبادل اطلاعات ، بدعت جديدتري دربازي به وجود آورد. در واقع اين دوران آغازگر بازيهاي خلاقانه تري است كه نياز به استفاده از زبان و كلمات براي انجام آنها ضروري بود. (مظلوم، 1377 )
اشارهاي گذرا به تاريخچه روان شناسي كودك
مطالعه علمي درباره رفتار كودكان سابقه چنداني ندارد و مطالعه علمي در اين زمينه تازه آغاز شده است، قبلاً فلاسفه درباره اهميت دوران كودكي و تأثير آن در شخصيت انسان در بزرگسالي بحث و گفتگو كردهاند. درقرن 19 داروين بيوگرافي كورك را منتشر كرد. اولين مطالعه جامع در زمينه رشد كودك در سال 1882 قرن 19 توسط پراير حاصل مطالعات وي در كتاب هيجاني به نام «ذهن كودكـ » منتشر شده، پراير[5] درباره بازتاب ها، تواناييهاي حسي و رشد هيجاني و فرايندهاي فكري كودك مطالبي نوشت و در واقع اين كتاب در تاريخ روان شناسي كودك نقطه عطفي بوده است. در مطالعه كودكان، روشهاي تجربي اهميت زيادي پيدا كرده است. وچون كودكان نميتوانند درباره حالات دروني خود سخن بگويند به كاربردن روشهاي درون نگري بي اهميت تلقي گرديد. (مظلوم، 1377 ).
بازي از ديدگاه اسلام
كودك را بايد تا هفت سال آزاد گذاشت و پس از آن در مدت هفت سال بايد به تربيت و ادب اهتمام نمود. « حضرت علي »
بازي امري طبيعي و همانند نفس كشيدن براي كودك ضروري است. كودك موجودي زنده است و هر موجود
زنده بايد فعال باشد، بازي براي كودك ، نوعي فعاليت و كار است .كودك ندانسته عاشق بازي است و شايد شديدترين محروميت براي او باشد كه از بازي محرومش كنند. كودك فطرتاً نياز به بازي دارد. اسلام اين آيين مقدس فطري نيز به نياز طبيعي كودك توجه داشته و دستور داده كه او را آزاد بگذارند تا بازي كند و بر اين عقيده كه بازي تلف كردن وقت نميباشد.رشد را به معني دست يافتن به واقعيت هاي آفرينش گرفته اند. بر خلاف «في » كه باز ماندن از واقعيتهاي آفرينش و گم كردن آنهاست. اما ژرف انديشان كه بهتر توانستهاند به عمق معني راه يابند ميگويند «رشد » عبارت است از اين كه تني داشته باشي در خدمت و دلي در معرفت و سري درمحبت . بدين ترتيب، مربيان، والدين و غيره بايد طفل را در مسيري قرار دهند كه از رشد باز نماند. در انسان هاي بالغ و كودكان دانشآموز اين هدفها را از راه تقويت ايمان و فعاليتهاي واقعگرايانه به تفكر و عبادت ورزشي و بازي حاصل ميشود. اما در دوره اوليه كودكي راهي جز گرايش طفل به بازي وجود ندارد، او درضمن بازيهاي مطلوب هم تنش براي خدمت آماده ميشود و هم اصل معرفت و محبت بار ميآيد. به همين جهت است كه كودكي و بازي با عنايت به رهنمودهاي اسلامي لازم و ملزوم يكديگرند و اگر بازي را از كودك بگيرند تنها ازرشد محرومش ميكنند، بلكه حيات را هم از او ميگيرند، براي اين كه كودك ضمن بازيهاي كودكانه هر چه بهتر درمسير رشد قرار بگيرد، لازم است كه مربيان بيشتر به بازيهاي سازنده توجه كرده و باهدايت دقيق و صحيح از بازيهاي كور و بي هدف و بي معنا جلوگيري كنند و يا لااقل آنها را كاهش دهند.
بازي از نظر قرآن
اغلب بازي در قرآن «لعب » در 5 آيه و اغلب با لغات فرض قبل از آن و «لهو» بعد از آن ، آمده است.
گاهي با هزواء و در همه آيات اشاره به يك مشغول كننده و بيشتر به معني غرق شدن در امور زندگي ميباشد و چون قرآن راهنماي يك زندگي همراه با فكر و هدف است، بازي را نهي كرده است و آن را از كار جدا ميداند، مگر در مورد كودك كه به تدريج از احساس وادراك به تفكر و تكامل ذهني عملي ميرسد. در سوره «يوسف » در گفتار برادران يوسف به پدرشان آمده است « يوسف رافردا با ما بفرست تا به جهد و بازي كند» حضرت يعقوب در مقابل اين حرف منطقي آنان تسليم ميشود ، يعني با اين كه پيامبر است به خود اجازه نميدهد به خاطر دل خود حضرت يوسف را از زندگي طبيعي باز دارد و به اين ترتيب واگذاشتن كودك براي بازي يكي از خصوصيات اخلاقي انبياء و روش تربيتي قرآن ميباشد.
بازي در كردار و گفتار معصومين
در گفتار يكي از معصومين آمده است كه « بگذار كودك بازي كند » و عملاً مردم در زندگي امام جعفر صادق (ع ) ، ما شاهد انواع بازيهاي پرورش دهنده قواي عقلاني و جسماني هستيم كه به عنوان الگوي پرورش در عمل و فرهنگ تربيتي اسلام ميتوان از آنها نام برد كه دراين فرصت آن را بيان ميكنيم:
ازبازي ها دو بازي اختصاصي بدني بود كه بعد به شهرهاي ديگر كشيده شد. بازي اول كه جنبه آموزشي و تقويت ذهن را داشت و دوم جنبه حضور ذهن و توجه به هدف خاص داشتن.
مبلغ قابل پرداخت 20,250 تومان