مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

- مقدمه...... . 2

- اهداف تحقیق.. .. 4

- بیان مسأله ... .. 5

- اهداف پژوهش.. .... 7

- انگیزه یا انگیزه های پژوهشگر.. .. 8

- فرضیه یا فرضیه های پژوهش... .. 9

- متغیرهای مورد مطالعه.... ... 10

 

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

الف) مبانی نظری پژوهش... ......... 13

- نظریه آنومی دورکهایم... .. 13

- نظریه آنومی و اغراق مرتن.. ... 17

- نظریه اشتوتزل و نظریه هیجان جمعی. ... 19

- نظریه وندالیسم هوبر... ..... 20

- اریش فروم......... ... 22

- نظریه روان پویایی ریچارد جنکنیز..... ... 23

ب)پیشنه های پژوهش.................................................................................. 25

- ادبیات تحقیق....................................................................................... 25

- نظریه ها............................................................................................... 27

- افرادي كه در رابطه با اين پديده تحقيقاتي انجام داده اند................. 27

 

فصل سوم: فرآیند پژوهش

- روش پژوهش................................................................................... 35

- جامعه آماری..................................................................................... 36

- نمونه ها و روش نمونه گیری.......................................................... 37

- سه نوع روش نمونه گیری غیر احتمالی.......................................... 39

- انواع نمونه گیری احتمالی................................................................. 39

- روش جمع آوری اطلاعات............................................................... 40

- روش تجزيه و تحليل داده ها........................................................... 41

 

فصل چهارم: یافته های پژوهش

- مقدمه.................................................................................................. 43

- جداول یک بعدی................................................................................ 44

- نمودارها............................................................................................. 69

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

- بحث و نتیجه گیری........................................................................... 95

- محدودیتها و مشکلات پژوهش........................................................ 98

- پیشنهادها........................................................................................... 99

- فهرست منابع.................................................................................... 101

 

ضمائم

- نمونه پرسشنامه............................................................................... 104

- تصاویر وندالیسم

فهرست مطالب

عنوان صفحه

جداول یک بعدی

جدول شماره 1: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب فراوانی جنسیت44

جدول شماره 2: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب سن.................. 45

جدول شماره 3: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب وضعیت مسکن46

جدول شماره 4: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب میزان درآمد.... 47

جدول شماره 5: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب فرزند چندم
خانواده.......................................................................................................... 48

جدول شماره6: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب وضعیت اشتغال
مادر................................................................................................................ 49

جدول شماره7: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب میزان تحصیلات
مادر................................................................................................................ 50

جدول شماره8: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب وضعیت اشتغال
پدر.................................................................................................................. 51

جدول شماره9: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب میزان تحصیلات
پدر.................................................................................................................. 52

جدول شماره10: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب مطالعه کتاب... 53

جدول شماره11: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب تماشای برنامه های تلویزیون 54

جدول شماره12: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب گذراندن اوقات
فراغت............................................................................................................. 55

جدول شماره13: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب تعداد دوستان56

جدول شماره14: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب صمیمیت با افراد خانواده 57

جدول شماره15: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب لذت از کارها.. 58

جدول شماره16: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب انگیزه خودنمایی در بین نوجوانان 59

جدول شماره17: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب قرار گرفتن در جمع دوستان 60

جدول شماره18: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب سن بلوغ......... 61

جدول شماره19: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب کمبود محبت در بین نوجوانان 62

جدول شماره20: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب نشان دادن اعتراض در بین نوجوانان 63

جدول شماره21: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب سرگرمی در بین نوجوانان 64

جدول شماره22: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب مشکلات خانوادگی در بین نوجوانان 65

جدول شماره23: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب مشکلات
اقتصادی........................................................................................................ 66

جدول شماره24: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب افت تحصیلی67

جدول شماره25: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب احساس اجحاف در بین نوجوانان 68

 

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار1: فراوانی جنسیت ............................................................................ 69

نمودار 2: فراوانی سن................................................................................... 70

نمودار3 : فراوانی وضعیت مسکن............................................................... 71

نمودار4 : فراوانی میزان درآمد.................................................................... 72

نمودار5 : فراوانی فرزند چندم خانواده........................................................ 73

نمودار6 : فراوانی میزان اشتغال مادر.......................................................... 74

نمودار7 : فراوانی میزان تحصیلات مادر.................................................... 75

نمودار8 : فراوانی وضعیت اشتغال پدر....................................................... 76

نمودار9 : فراوانی میزات تحصیلات پدر..................................................... 77

نمودار10: فراوانی مطالعه کتاب.................................................................... 78

نمودار11 : فراوانی تماشای تلویزیون......................................................... 79

نمودار12 : فراوانی گذراندن اوقات فراغت................................................... 80

نمودار13 : فراوانی تعداد دوستان............................................................... 81

نمودار14 : فراوانی افراد صمیمی در خانواده............................................. 82

نمودار15 : فراوانی لذت بردن از کارها........................................................ 83

نمودار16 : فراوانی انگیزه خودنمایی........................................................... 84

نمودار17 : فراوانی بودن در جمع دوستان................................................. 85

نمودار18: فراوانی سن بلوغ......................................................................... 86

نمودار19 : فراوانی کمبود محبت................................................................. 87

نمودار20: فراوانی نشان دادن اعتراض....................................................... 88

نمودار21 : فراوانی سرگرمی........................................................................ 89

نمودار22 : فراوانی مشکلات خانوادگی....................................................... 90

نمودار23 : فراوانی مشکلات اقتصادی........................................................ 91

نمودار24 : فراوانی افت تحصیلی................................................................. 92

نمودار 25: فراوانی احساس اجحاف............................................................ 93

 

 

مقدمه:

وندالیسم در زمره ی آن دسته از انحرافات و بزهکاری هایی است که در جامعه به وجود آمده است. آنچه در تئوریها و پژوهش های مربوط به رفتارهای انحرافی اهمیت دارد. درک بهتر جهت فهم و چگونگی بسط و دوام و استمرار رفتارهای انحرافی در جامعه است. روشی که در این تحقیق استفاده شده است. روش پیمایشی است.

دراین تحقیق تئوریهای مختلفی جهت تبیین و فهم بهتر پدیده ی وندالیسم مطرح شده است. در این پژوهش جامعه ی مورد نظر نوجوانان منطقه 10 تهران می باشند. فرضیاتی که در تحقیق مطرح است عبارتند از: بررسی رابطه بین سن بلوغ و رفتار نابهنجار.

- بررسی رابطه بین جلب توجه مردم و رفتار نابهنجار، بررسی رابطه بین عصبانیت و رفتارنابهنجار بررسی رابطه بین گذراندن اوقات فراغت و رفتار نابهنجار (وندالیسم)

جا انداختن موضوع تخریب برای افراد در سنین کودکی شاید کار خیلی سختی نباشد و بسیاری از ما پذیرفته ایم کودکان و نوجوانان مقداری شیطنت باید داشته باشند ولی همه اینها باید کنترل شده باشد جامعه باید بپذیرد نوجوانان نیز دارای انرژی هایی هستند که باید از زمان و مکان معین تخلیه شود ولی نحوه تخلیه آنها بسیار مهم است و زمینه و بستر مناسب را برای ارضا نیازهای نوجوانان توسط جامعه باید مشخص شود اگر این توان و انرژی این هیجان احساس در یک مسیر قرار نگیرد شاید همانند یک سیل، ویرانگری کرد و عوارض فردی و اجتماعی داشته باشد.

بسیاری از پدیده های اجتماعی، فرهنگی و حتی تاریخی جامعه ما متأثر از گزینش های متفاوت نسل هایی است که از پی هم می آیند و می روند. این پدیده در جامعه ما برجسته تر است چرا که تفاوت ها و تمایزات موجود بین باورها، تفکرات، تصمیمات و مهمتر از همه ملاک های گزینش های نسل های مختلف در جامعه ما محسوس تر و ژرفتر است. درونی شدن آن باورها، نهادی شدن همان رفتارها و بازنشستن همین گزینش ها است که ماهیت و تحول هر یک از پدیده های اجتماعی و فرهنگی جامعه ما را رقم می زند.

پدیده نابه هنجاری متداول است که همواره در هر جامعه ای بین نسل های مختلفی وجود دارد که همواره از مقداری تعارض و کشمکش نیز برخوردار است و شکاف بین نسل از تمایزاتی قطبی و شدید بین نسلی حکایت دارد که تنها صورت برونی آن می تواند به شکل تعارضات و کشمکش های نسلی بروز کند.

 

 

 

اهداف تحقیق:

1- شناخت علل گرایش جوانان به اعمال وندالیستی.

2- بررسی ابعاد اجتماعی مختلف پدیده وندالیسم.

3- عوامل بروز و گسترش پدیده وندالیسم.

بیان مسأله:

درشرایطی که همبستگی متقابل فرد و جامعه از میان برود و فرد نتواند به کمک مکانیزم ها و ابزارهایی که جامعه در اختیارش قرار می دهد به اهدافش دست یابد. در نتیجه از راه های دیگری که خلاف است سعی می کند به آن اهداف برسد در نتیجه می گوییم که فرد نا به هنجار شده است. و وقتی این حالت به صورت عام در جامعه شیوع پیدا می کند می گوییم جامعه دچار آنومی یا نا به سامانی شده است با از بین رفتن ارزشها و هنجارها یا ضعف شدن هنجارها و ارزشها، اعضای جامعه، دیگر ارزشها و اهداف مشترکی را قبول ندارند . به نظر مرتن(فرجاد، 1382: 12) بی هنجاری هنگامی به وقوع می پیوندد که فرد قادر نباشد با وسائلی که جامعه مشخص کرده به اهداف خود دست یابد و عکس العمل طبیعی این وضعیت روی آوردن به این انحراف است. نا به هنجاری ها در قالبهای مختلفی: سرقت، اعتیاد، فرار از خانه، سرقت، فحشا که ناشی از طلاق اختلاف والدین، ستیزخانوادگی و ... یکی از این نابه هنجاری ها گرایش جوانان به تخریب می باشد که تخریب در نوع خود می تواند شامل تخریب اموال عمومی، فضای سبز جاده ها، دیوارها و... باشد چنین فردی را در اصطلاح جامعه شناسان وندال می گویند و گرایش به این گونه تخریب ها وندالیسم نامیده می شود. از سوی جوانان و نوجوانان دارای عوارض و پیامدهای مادی و معنوی می باشد. اما در نگاه دقیق تر به این قضیه می توان ابعاد عوارض انسانی را بسیار فراتر دید با توجه به این که به دفعات شاهد تخریب اموال عمومی مانند کیوسک تلفن، اتوبوس ها، کندن جاده ها، خراب کردنه دیوارها، شکستن شیشه های مغازه و به هم ریختن ورزشگاهها از سوی جوانان و نوجوانان بوده ایم(پاتریس رانورن، ص 28) وندال ها درعین حال در یک گروه سنی معین واقع اند. در نوجوانان و جوانان بین 10 تا 25 سال بیشتر از دیگر گروه های سنی به چشم می خورد. (محسنی تبریزی، 1383: 267)

اهداف تحقیق:

- در جهت فهم علت روی آوردن به پدیده وندالیسم بررسی انجام
می دهیم.

- از جمله اهداف پژوهش عبارتند از:

1) شناخت علل گرایش جوانان به اعمال وندالیسمی.

2) بررسی ابعاد اجتماعی پدیده وندالیسم.

3) عوامل بروز و گسترش پدیده وندالیسم.

انگیزه یا انگیزه های پژوهشگر

بررسی وضع موجود وندالیسم در تهران و ابعاد و آثار آن اپیدمیولوژی (همه گیر شناسی) و ایتولوژی (سبب شناسی) وندالیسم در تهران با شناخت ویژگیهای اجتماعی- اقتصادی و فردی و شخصیتی وندالها و پی بردن به علل وندالیسم این طرح می کوشد راههای پیشگیری و درمان این معضل اجتماعی را پیشنهاد دهد.

فرضیه یا فرضیه های پژوهش

- آیا مشکلات اقتصادی خانواده سبب روی آوردن به وندالیسم در بین نوجوانان می شود؟

- آیا احساس بی عدالتی سبب روی آوردن به وندالیسم در بین نوجوانان می شود؟

- آیا افت تحصیلی سبب روی آوردن به وندالیسم در بین نوجوانان
می شود؟

متغیرهای مورد مطالعه:

متغیرهایی برای بررسی پدیده وندالیسم مطرح است که عبارتند از:

مشکلات اقتصادی، بی عدالتی، افت تحصیلی

(تعریف نظری وتعریف عملیاتی واژه ها)

1) مشکلات اقتصادی: وضعیتی است که با مولفه هایی نظیر نداشتن خانه، نداشتن کار، نداشتن پول، برای گذراندن زندگی قابل بررسی است.

2) خانواده: گروهی از افراد که برای تامین نیازهای یکدیگر کنار هم زندگی می کنند و هدف مشترکی را دنبال می کنند که تشکیل شده از پدر، مادر، فرزندان.

3) روی آوردن: پدیده ای است که افراد را به شکل های مختلف به خود جلب می کند و افراد از روی میل و رغبت درونی به آن کشش نشان می دهند.

4) وندالیسم: تخریب کردن اموال عمومی زمانی که نیروی جمعی در افراد جمع می گردد و افراد بر روی اموال عمومی خود نمایی انجام می دهند.

5) نوجوانان: نوجوانی به مرحله ای اطلاق می شود که یک سری تغییرات فیزیکی، فکری، رفتاری درفرد ایجاد می شود.

6) بی عدالتی: وضعیتی است که با مولفه هایی نظیر فرق گذاشتن، فقر اقتصادی، کم محبتی قابل بررسی است.

7) افت تحصیلی: وضعیتی است که با مولفه هایی نظیر علت افت، پایه ی افت تحصیلی، مشکلات خانوادگی قابل بررسی است.

الف) مبانی نظری پژوهش

• نظریه آنومی دورکهایم

تعریفی که دورکهایم از بزهکاری و نابهنجاری ارائه می دهد اولا کلی است و دربرگیرنده همه صور و اشکال بی هنجاری از جمله وندالیسم است ثانیاً با آنچه که بسیاری از جرم شناسان و جامعه شناسان در تفسیر آرای وی
گفته اند تفاوت بسیار دارد. به نظر دورکهایم کژرفتاری و بزهکاری یک واقعیت اجتماعی است و از این رو بهنجار است و نه نابهنجار. اما این مراد در هر وضعیت اجتماعی درست نیست. جنایت در واقع تعیین کننده مرزهای وجدان اجتماعی و اخلاق جمعی است بدینگونه جنایت به وجدان جمعی بستگی دارد. اگر وجدان جمعی دگرگون شود و تحول باید مفهوم جنایت و بزهکاری نیز دگرگون می شود. بدین ترتیب بزهکاری با دگرگونی اجتماعی بستگی دارد و در مواردی دارای پیامدهای مناسب برای تحولات اجتماعی است. چه بسا که جنایتکاران امروز نوآوران و پیامبران فردا باشند.(اشرف).

بدینگونه به نظر دورکهایم بزهکاری همیشه و در هر شرایطی آسیب شناسانه نیست بلکه در مواردی پیامدهای مناسب برای تحولات اجتماعی در بردارد و آن در صورتی است که نظام اجتماعی و وجدان جمعی آسیب شناسانه بوده و دگرگونی در آن ضروری باشد.

در تعریف دورکهایم آنومی اشاره به نوعی بی سازمانی، اختلال، اغتشاش، گسستگی، بی هنجاری درنظام جمعی دارد. او بی هنجاری را به مفهوم فقدان اجماع درباره اهداف اجتماعی و انتظارات جمعی و آنچه جامعه بعنوان قواعد و الگوهای عمل برای اعضای خود متصورشده است بکار می برد. به نظر او روان و رفتار آدمی عمدتاً به وسیله مغز یا ذهن گروهی هدایت و کنترل می شد. کنش فرد بر واقعیتی بنام هنجار قرار داد.

«هنجارها» اشاره به سیستم پاداش ها و مجازاتهایی می کند که اجرای اصول و قواعد رفتاری جامعه را تضمین می نماید. زیرا زندگی اجتماعی در صورت وجود نظمی خاص امکان پذیر است. در روابط متقابل، انسانها لازم می دانند که رفتار طرف مقابل و به طور کلی پیش بینی کنند تا به موازات این اعمال خود را تنظیم نمایند. در حقیقت آنها هنجارهایی را شناخته و بر پایه آن فرض می کنند که دیگران هم آنان را مراعات خواهند کرد.

به عقیده دورکهایم حدود خواسته های فرد در جامعه تاریخ هنجارهای خاصی است و از طریق این ضوابط است که شخص می تواند تمایلات، خواهشها و خواسته های خود را محدود و در حدی معتدل و عملی تنظیم کند. در صورتی که هنجارهای جامعه دچار شکستگی و گسستگی (آنومی) شوند و وضع نابسامانی پیش آید، فرد دیگر قادر نیست رابطه منطقی بین خود و جامعه برقرار و در متابعت از قوانین، هدفها و رفتار خود را تنظیم کند. در چنین شرایطی است که فرد ضوابطی برای رفتار خود ندارد و در حالت نابسامانی بسر می برد. این نابسامانی در رفتار و کنش او متجلی و منعکس است و احتمال اینکه فرد در چنین شرایطی دست به رفتاری بزند که از نظر اجتماعی هنجار شکنی و انحراف شناخته شود زیاد است. بنابراین بر اساس این تئوری، عدم وفاق در مورد هنجارهای اجتماعی و عدم یگانگی و یا همبستگی اجتماعی عامل بروز انحراف است. در واقع انحراف پاسخ و واکنشی به لجام گسیختگی اجتماعی است و هر چه میزان بی هنجاری و عدم وفاق در مورد هنجارها بیشتر شود انحراف و کجروی نیز افزایش می یابد.

دورکهایم مفهوم آنومی و بی هنجاری اجتماعی را در دو سطح فردی و اجتماعی به کار برده است. آنومی در سطح فردی، نوعی نابسامانی فردی است که منجر به گسستگی و شکستگی انسان و معیار رفتار وی می شود. و به تعبیری: نوعی احساس فردی از بی هنجاری است و نشانگر حالتی فکری که در آن احساسات فرد نسبت به خود وی سنجیده می شود. چنین حالتی همراه با اختلالات و نابسامانی هایی درسطح فردی بوده، و فرد نوعی احساس
بی هنجاری، پوچی و بی قراری را تجربه می کند. آنومی در سطح اجتماعی نشانگر نوعی اختلال، اغتشاش و بی هنجاری در نظام جمعی است که در آن احساسات فرد با توجه به سیستم اجتماعی سنجیده می شود. زمانی که توازان اجتماعی وجود ندارد فرد فاقد وسیله لازم جهت تنظیم رفتار خود و تطبیق آن با معیارهای مقرره و همچنین فاقد احساس حمایت جمعی و پشتیبانی اجتماعی است. در چنین حالتی فرد ممکن است دست به رفتاری نابهنجار زده و در نهایت خود را از عضویت جامعه خلع کند.

بطور کلی سه نوع کجروی در آثار دورکهایم می توان یافت:

1-کژ رفتاری زیستی و روانی: که تنها نوع کژرفتاری در اجتماع کامل و
بی عیب و نقص است. این نوع کژرفتاری نمونه کردار فرد بیمار در جامعه سالم است.(جامعه سالم، فرد بیمار)

2-کژرفتاری انقلابی: که برای دگرگونی وضع نابسامان اجتماعی پدید
می آید و چنانکه اشاره شد بهترین نمونه آن سقراط است که برای دگرگونی اخلاق آتنی به پاخاست و سرانجام به اتهام جنایت و کجروی محکوم به مرگ شد و جام شوکران نوشید(جامعه بیمار،فرد سالم).

3-کژرفتاری چوله: که نمایانگر کردار افرادی است که هم تربیت اجتماعی مناسب نیافته اند و هم در جامعه بیمار زندگی می کنند(جامعه بیمار، فرد بیمار)

این نوع کژ رفتاری یا از خودپرستی یا از بی هنجاری سرچشمه می گیرد و از این کژ رفتاری خودخواهانه و کج رفتار بی هنجار نامیده می شود.

بدین ترتیب اگر جامعه سالم باشد دو نوع رفتار در آن دیده می شود:

1- رفتار عادی که همان همرنگی با اخلاق جمعی است.

2- کژ رفتاری که ناشی از عیبهای زیستی و یا اختلالات روانی است.

در مقابل اگر جامعه بیمار باشد. دو نوع کژ رفتاری نیز در آن مشاهده
می شود:

1- کژ رفتاری انقلابی

2- کژ رفتاری ناشی از خودپرستی

 

• نظریه آنومی و اغراق مرتن

به نظر مرتن احساس واقعی سرخوردگی، درماندگی، بیعدالتی، به تنهایی از هیچ یک از این عوامل بر نمی خیزد بلکه از روابط خاص میان آنها پدید می آید. برغم مرتن بریدگی میان اهداف، قواعد و وسایل نهادی شده ممکن است به دو صورت پدید آید:

1- به خاطر وسعت یافتن شتابان هدفها

2- بواسطه محدود شدن تعریف راههای مشروع برای دست یافتن به آنها

لکن برای گسیختگی میان اهداف و وسایل هیچکدام از این جنبه های فرهنگی و اجتماعی لازم نیست دگرگون شوند.

اگر توزیع واقعی امکانات و فرصتها دگرگون شود.(همچون زمان رکود اقتصادی) رفتارهای همساز با قواعد اجتماعی که زمانی موجب نیل به اهداف می شده است دیگر فرد را به پاداشهایی که در انتظار آنهاست رهنمون
نمی شود.