فهرست مطالب

عنوان صفحه

 

 

مقدمه 1

فصل اول

مقدمه 2

بررسي موقعيت جغرافيايي كارخانه 2

فصل دوم: مقدمات بافندگي

مقدمه 12

مشخصات ماشين آلات خط توليد در قسمت مقدمات بافندگي 13

ماشين چله پيچي مستقيم 15

ماشين چله پيچي بخشي 22

ماشين آهار 25

نخ كشي، طراحي، گره زني 33

تعداد ماشين محوله به هر كارگر، تعداد شيفت كاري 37

فصل سوم: بافندگي

مقدمه 38

مشخصات ماشين آلات خط توليد در قسمت مقدمات بافندگي 38

معرفي قسمت هاي مختلف ماشين بافندگي 42

بررسي عمليات در يك سيكل بافندگي 47

علت هاي متوقف شدن پي در پي ماشين بافندگي 51

علت هاي موج دار بودن پارچه 52

علت هاي به وجود آمدن غلط پودي و خطوط عرضي روي پارچه 52

علت هاي كج و معوج بودن نخ هاي تار 53

علت هاي پاره شدن نخ تار بيش از حد معمول 53

فهرست مطالب

عنوان صفحه

علت هاي پاره شدن نخ پود بيش از حد معمول 54

سرويس كاري ماشين آلات خط بافندگي 54

تعداد ماشين محوله به هر كارگر، تعداد شيفت كاري 55

شرح مختصر توليد ازابتدا تا انتها 55

فصل چهارم

نحوه تهيه مواد اوليه 59

نحوه فروش محصولات 59

بررسي توليد ماشين آلات 60

بررسي ميزان راندمان ماشين آلات 63

مشكلات 64

پيشنهادات 64

 

مقدمه

بشر از نخستين روز خلقت به فكر توليد پوشاك براي خود بوده و در اين راه تلاش بسيار نموده است كه ثمره آن را مي توان از تنوع فوق العاده پوشاك در طول تاريخ به ويژه در عصر حاضر مشاهده كرد. صنعت نساجي در ايران سابقه چند هزار ساله دارد. اين صنعت در ايران در قرن يازدهم هجري تقريباً با صنعت نساجي ساير كشورهاي جهان همگام بود. امروزه پيشرفت و تحولات قرون اخير سبب شده است كه بشر با روي آوردن به خواص فيزيكي مواد و با بكارگيري ذوق و هنر خود در صنعت نساجي تحولات شگرفي را ايجاد كند.

يكي از قسمت هاي مهم در صنعت نساجي، قسمت مقدمات بافندگي و بافندگي مي باشد كه از اهميت فراواني برخوردار است و با پيشرفت در زمينه توليد ماشين هاي بافندگي امروزه پارچه هايي با كيفيت بالاتر را مي توان ايجاد نمود.

 

 

 

 

 

فصل اول

مقدمه

كارخانجات نساجي خوي (شركت سهامي عام) با سرمايه بانك صنعت و معدن در سال 1363 به منظور توليد سالانه 4300 تن نخ و 10 ميليون پارچه تكميل شده (لباس، پيراهن و ملحفه اي) با هدف اشتغال حدود يك هزار نفر تأسيس گرديد.

 

موقعيت جغرافيايي طرح

كارخانه در زميني به وسعت يك صد هكتار در كيلومتر 20 جاده خوي – مرند واقع در استان آذربايجان غربي احداث شده است كه از جاده اصلي يك كيلومتر فاصله دارد.

اين واحد از مراكز هر يك از استان هاي آذربايجان غربي و شرقي 150 كيلومتر فاصله داشته كه اين مسافت با اتومبيل در زماني كمتر از دو ساعت قابل طي مي باشد، با توجه به فاصله هوايي و زميني از تهران حدود سه تا چهار ساعت مي توان طي نمود.

از خصوصيات ويژه كارخانجات نساجي خوي نزديكي آن به مرزهاي خروجي كشور است، به طوري كه از مرز بازرگان 120 كيلومتر، از مرز جلفا 60 كيلومتر، از مرز رازي كه ايستگاه راه آهن ارتباط استان وان و تركيه مي باشد 90 كيلومتر فاصله دارد كه به سهولت، توليدات اين شركت قابل صدور از هر يك از مرزهاي فوق الذكر مي باشد.

هدف از ايجاد كارخانجات:

1- محروميت زدايي

2- ايجاد اشتغال

3- كمك به توسعه صنعتي و شكوفايي اقتصاد كشور

4- حركت در جهت قطع وابستگي و كمك به تحقق امر صادرات غير نفتي

* اين پروژه با جذب 34 ميليون مارك ارز فاينانس، ماشين آلات بخش مقدمات ريسندگي و مقدمات بافندگي را از بهترين سازندگان سوئيس و آلماني تأمين نموده است در مهرماه 1371 گشايش اعتبار گرديده و پس از حدود شش ماه، ماشين آلات شروع به حمل و ترخيص گرديد. نصابان خارجي از فروردين 1373 نسبت به نصب و راه اندازي ماشين آلات اقدام نمودند و در مردادماه سال 1373 به اتمام رسيده و در ماه هاي شهريور و مهر توليد آزمايشي شروع شد.

از آبان ماه سال 73 بخش ريسندگي شروع به توليد نموده است و در شهريورماه سال 74 با ظرفيت كامل توليد ريسندگي توسط رئيس جمهور وقت جناب آقاي هاشمي رفسنجاني افتتاح گرديد.

ماشين آلات بافندگي كارخانه به تعداد 180 دستگاه در سال 75، از كارخانه غدير خريداري شده و در سال 76 نصب و راه اندازي گرديده است و در شهريورماه سال 76 توسط وزير محترم صنايع آقاي مهندس شافعي بخش بافندگي افتتاح گرديده است.

قسمت بافندگي در سال 1376 نصب و راه اندازي شده كه شامل 3 بخش اصلي به شرح زير است:

1) مقدمات بافندگي شامل يك دستگاه چله پيچي بخشي و يك دستگاه چله پيچي مستقيم و يك دستگاه آهارزني ساخت آلمان مي باشد كه چله مورد نياز بافندگي را تأمين مي نمايد.

2) بافندگي دپيري كه در حال حاضر 140 دستگاه مي باشد (در ابتدا 180 دستگاه بود كه در سال 79 تعداد 40 دستگاه فروخته شد تا ماشين هاي جديد (سولزر) ساخت سوئيس جايگزين آنها شود). ماشين هاي فوق ساخت كارخانه غدير تحت ليسانس سوئيس مي باشد و طي سال هاي اخير و در اين قسمت به طور متوسط سالانه 5/4 ميليون متر پارچه توليد شده است.

3) بافندگي پروژ كتايل كه در حال حاضر شامل 30 دستگاه ماشين بافندگي دو عرض مدرن ساخت سوئيس مي باشد كه در سال 80 نصب شده است و براي بافت پارچه هاي نگين چين در نظر گرفته شده است.

ماشين آلات قسمت رنگرزي و آهار چله و تكميل پارچه جين نيز در حال نصب مي باشد كه با راه اندازي آن امكان توليد پارچه جين رنگي تكميل شده به وجود خواهد آمد. ماشين آلات اين قسمت شامل يك دستگاه چله پيچي مستقيم، يك دستگاه رنگرزي و آهار و يك دستگاه تكميل پارچه ساخت آلمان مي باشد.

 

 

 

خلاصه طرح اجرايي پروژه ريسندگي كارخانجات نساجي خوي

الف- مشخصات فني
1- محل شروع	كيلومتر 20 جاده خوي – مرند در استان آذربايجان غربي
2- شروع عمليات ساختماني	خردادماه 1372
3- شروع نصب ماشين آلات	فروردين 1373
4- شروع بهره برداري آزمايشي	پس از نصب ماشين آلات در مدت 5 ماه، بهره برداري آزمايشي از مردادماه 1373 شروع گرديد.
5- ظرفيت اسمي	توليد 4300 تن انواع نخ هاي پنبه اي، پلي استر پنبه، پلي استر ويسكوز، ويسكوز پنبه (با نخ همگن 20)
6- منابع تأمين مواد اوليه	پنبه از مناطق بجنورد، گنبد و گرگان پلي استر از شركت پلي اكريل و پلي استر وارداتي ويسكوز وارداتي
7- سازندگان ماشين آلات - مقدمات ريسندگي - ريسندگي - تابندگي	شركت ريتر سوئيس و آلمان شركت ريتر آلمان شركت زاورد آلما آلمان و فاريس ايتاليا
8- مهندس	مهندسين كارخانجات نساجي خوي
9- مساحت زمين	جمعاً مساحت كل كارخانه يك صد هكتار مي باشد كه براي اجراي مجتمع صنعت نساجي از اين فضاها استفاده مي گردد.
10- مساحت ساختمان هاي ريسندگي - توليدي - انبار مواد اوليه	مساحت كل 17000 مترمربع مساحت كل 4200 مترمربع
11- تأسيسات موجود - برق - آب     - سوخت	3 مگاوات آب مورد نياز 15 ليتر در ثانيه بوده كه از طريق چاه حفر شده، دو حلقه چاه ديگر به صورت ذخيره شده مي باشد، در داخل مخزن بتني 2000 مترمكعب تخليه مي گردد. مازوت جهت استفاده سه دستگاه ديگ بخار ده تني

 

خلاصه طرح اجرايي پروژه رنگرزي كارخانجات نساجي خوي

الف- مشخصات فني
1- محل طرح	كيلومتر 20 جاده خوي – مرند در استان آذربايجان غربي
2- شروع عمليات ساختماني	تيرماه 1374
3- شروع نصب ماشين آلات	سال 1374
4- شروع بهره برداري آزمايشي	پس از نصب ماشين آلات در مدت 1 ماه، بهره برداري آزمايشي از مهرماه 1374 شروع گرديد.
5- ظرفيت اسمي	1 الي 3 تن در شبانه روز بسته به نوع رنگرزي و نمره نخ
6- منابع تأمين مواد اوليه	تأمين نخ از ريسندگي خود شركت و كارخانه هاي ريسندگي ديگر شركت ها و تأمين رنگ عمدتاً از شركت هاي آلماني و سوئيسي
7- سازندگان ماشين آلات - شل پيچي و سفت پيچي - ماشين هاي رنگرزي - بوبين پيچي و برگردان	شركت اشلافهورت آلمان شركت تيس آلمان اشلافهورت آلمان
8- مهندس	توسط مهندسين كارخانجات نساجي خوي و نصابان خارجي
9- تأسيسات موجود - آب - برق	100 مترمكعب در يك شبانه روز 5/207 كيلووات

 

 

 

 

خلاصه طرح اجرايي پروژه بافندگي كارخانجات نساجي خوي

الف- مشخصات فني
1- محل طرح	كيلومتر 20 جاده خوي – مرند در استان آذربايجان غربي
2- تاريخ عقد قرارداد	10/3/1375
3- شروع عمليات ساختماني	مردادماه 1375
4- خاتمه عمليات	ارديبهشت ماه 1376- 3 ماه زودتر از زمان پيش بيني شده در طرح
5- شروع بهره برداري آزمايشي	خردادماه 1376
6- ظرفيت اسمي	5/7 ميليون متر انواع پارچه هاي لباسي – پيراهني – ملافه اي در سال
7- ظرفيت در زمان بهره برداري	3 ميليون متر
8- منابع تأمين مواد اوليه	قسمت ريسندگي نساجي خوي
9- سازندگان ماشين آلات	مقدمات بافندگي: هاكوبا آلمان – سوكومولر آلمان – تيتان دانمارك بافندگي: كارخانجات ساخت ماشين آلات نساجي غدير پزد – سولرز سوئيس
10- مهندس	توسط مهندسين كارخانجات نساجي خوي
11- مساحت ساختمان هاي بافندگي - توليدي - انبار محصول - محل احداث مخازن	16000 مترمربع 6140 مترمربع مخزن سوخت مازوت با حجم 500 مترمكعب در فضايي به مساحت 300 مترمربع
11- تأسيسات موجود - برق - آب	(5/1 مگاوات) 10 ليتر در ثانيه

 

وضعيت و تركيب نيروي انساني كارخانجات نساجي خوي

1	تعداد نيروي انساني در طول سال 84	491 نفر مي باشد كه نسبت به سال قبل 1 نفر افزايش دارد.
2	تركيب تحصيلي نيروي انساني تا پايان سال 84	مقطع تحصيلي	زير ديپلم	ديپلم				فوق ديپلم			ليسانس			فوق ليسانس
		نفر	138	321				16			16
		درصد	28%	66%				3%			3%
3	تركيب سني نيروي انساني تا پايان سال 84	سن	كمتر از 25 سال		از 25 تا 30 سال				از 30 تا 35 سال				از 35 سال به بالا
		نفر	1		38				234				218
		درصد	2/0%		8/7%				48%				44%
4	تركيب وضعيت تأهلي نيروي انساني تا پايان سال 83	تأهلي	مجرد				معيل					متأهل
		نفر	40				8					443
		درصد	8%				5/1%					5/90%
5	تركيب شغلي نيروي انساني تا پايان سال 84	قسمت	توليد و فني			پشتيباني				اداري، مالي، بازرگاني
		نفر	381			52				58
		درصد	5/77%			5/10%				12%

 

ضمناً قسمت توليدي و فني به صورت چرخشي سه شيفت 8 ساعته و قسمت هاي پشتيباني، اداري، مالي و بازرگاني به صورت عادي كار (30/7 الي 30/15) كار مي كنند.

 

 

نمودار كلي سازمان (كارخانجات نساجي خوي)

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

مقدمه

تعريف مقدمات بافندگي –Weaving Preparation

به مجموعه عمليات و فرآيندهايي كه در طي آن نخ هاي توليد شده در مرحله ريسندگي آماده توليد پارچه در فرآيند بافندگي مي شود را اصطلاحاً مقدمات بافندگي مي گويند.

عمليات بافندگي در حقيقت بين عمليات ريسندگي و بافندگي قرار مي گيرد. به طور كلي روش هاي مختلفي براي عمليات بافندگي وجود دارد و از اين رو مراحل مقدمات بافندگي براي آنها نيز با توجه به ويژگي هاي فرآيند بافندگي متفاوت مي شود.

عمده پارچه هاي توليد شده در دنيا در فرآيند بافندگي كلاسيك توليد مي شوند كه در آن با استفاده از دو دسته نخ هاي تار و پود پارچه بافته مي شود.

براي مقدمات بافندگي كلاسيك نياز به عمليات آماده سازي نخ هاي تار و پود وجود دارد به طوري كه نهايتاً خروجي يك واحد مقدمات بافندگي مي تواند آماده بافت براي نخ هاي تار و بوبين و يا ماسوره بافندگي براي نخ هاي پود باشد.

به طور كلي قبل از اينكه نخ ها در عمليات مقدمات بافندگي مورد استفاده قرار بگيرند ضرورت دارد آنها در شرايطي قرار بگيرند تا با رطوبت و دماي سالن انطباق لازم را داشته باشند و از اين رو معمولاً نخ ها ابتدا ساعاتي بدون استفاده براي گرفتن رطوبت و دماي لازم در داخل سالن باقي مي مانند.

مشخصات ماشين آلات خط توليد در قسمت مقدمات بافندگي (مدل – سال ساخت – كشور سازنده)

- ماشين چله پيچي مستقيم

Hacoba

NzB 1000

Work Monchengladbach

1983/7/5

AC 3 ~

- ماشين آهار

Sucker Muller

Year 1993

Model : AVP

Made in Germany

- دستگاه شستشو دهنده شانه

SPLEC <

M3B

12676

Model CE97

D3 ~50Hz

400v

230/24v

35A

50A

13kv

Made in Germany

- دستگاه حمل شانه و ورده

genkinger

Type: KHR 25M GEV

Serial no: 200-1162

Year of construction : 2000

Carring capacity : 300/2500kg

Net weigh W/O buttery : 1050 ks

Made in Germany

- دستگاه طراحي نيمه اتومات

KNOTEX MASCHINE BAU GMBH Germany

KL1A220

BJ1998

Made in Germany

- ماشين دوخت

Selector

TITAN

Year 1997 METAL BUEN29

Type : GHS-2E

2750 BALLERUP / DENMARK

- دستگاه چله پيچي بخشي

Hacoba – Textil maschinen GmbH & Co . KG

Werk Monchengladbach

Modell / Model / Modele : Us – S / 90

Datum / Date / Date : JULI 1993

- قسمت شانه ماشين چله پيچي بخشي

Hacoba

Modell / Model / Modele : KS – N

Datum / Date / Date : 2805093

- دستگاه گره زني

TITAN

DENMARK

SELECTOR , model GH3

ماشين چله پيچي مستقيم

در چله پيچي مستقيم روش كار بدين ترتيب است كه مطابق ظرفيت قفسه و متناسب با تعداد كل سر نخ ها در چله بافندگي بوبين در قسمت قفسه قرار گرفته و نخ از روي بوبين ها پس از عبور از قسمت هاي مختلف ماشين بر روي يك چله پيچيده مي شود. به اين چله اصطلاحاً Back Beam گفته مي شود. با توجه به اينكه تراكم نخ هاي تار در Back Beam ها كامل نمي شود، به خاطر همين تعدادي از اين Back Beam ها متناسب با تعداد كل سر نخ ها در چله بافندگي در قسمت ماشين آهار و يا ماشين چله برگردان قرار داده مي شود كه در اين شرايط نخ از روي چله ها باز شده و نهايتاً بر روي چله بافندگي پيچيده مي شود.

معمولاً نخ هايي كه نياز به آهار دارند از چله پيچي مستقيم استفاده مي شود.

- اين نوع چله پيچي به دو دسته تقسيم مي شوند:

1) با سرعت كم: كه جهت نخ هاي با بوبين هاي فلانژدار مي باشد.

2) با سرعت زياد: جهت نخ هاي با بوبين هاي مخروطي و استوانه اي با سرعت 400-800 m/min مي باشد..

- اجزاي ماشين چله پيچي مستقيم عبارتند از:

1) قفسه (Creel)

2) تنظيم كشيدگي و راهنما (Tension)

3) شانه تنظيم عرض

4) غلتك متراژ

5) حس كننده كشش

6) آنتي استاتيك

7) روغن زن

8) قسمت پيچش (Head Stock)

- قفسه

قفسه كه محل قرارگيري بوبين ها مي باشد به صورت V شكل بوده كه به ازاي هر سر نخ تار دو بوبين وجود دارد كه يكي در حال كار و ديگري به عنوان ذخيره مي باشد. بوبين هاي در حال كار در قسمت بيروني دو بخش به هم چسبيده V شكل قرار گرفته اند و بوبين هاي ذخيره در قسمت دروني دو بخش به هم چسبيده V شكل قرار دارند.

در هنگام اتمام بوبين هاي در حال كار، كلاج قفسه ها را فشار داده و بوبين هاي ذخيره را جايگزين بوبين هاي در حال كار مي كنند. اين قفسه ها در هر طرف داراي 45 رديف عمودي مي باشند كه در هر رديف عمودي 7 بوبين قرار داده مي شود كه روي هم 630 بوبين در هر طرف قفسه ها جاي مي گيرند.

طول نخ بر روي بوبين ها معمولاً به قدري است كه بتوان از يك بوبين چند چله بدست آورد.

مهم ترين ويژگي اين قفسه ها عبارتند از:

- توقفات نسبتاً كم مي باشد.

- داراي ته بوبين هستند.

- فضاي كمتري را اشغال مي كنند.

- كشيدگي كمتري به نخ هاي تار وارد مي كنند.

- وسيله كشيدگي

جهت هر سر نخ وسيله كشيدگي در قفسه قرار دارد كه دانسيته چله پيچيده شده متأثر از ميزان كشيدگي مي باشد. كشش زياد نخ، خواص الاستيكي نخ را تغيير مي دهد و كشش نامنظم نخ ها با ايجاد بي نظمي در پيچش نورد چله و در نتيجه كاهش راندمان بافندگي و كاهش كيفيت پارچه توليدي را باعث مي گردد.

كشش وارده بر نخ در قفسه چله پيچي شامل دو كشش كه عبارتند از:

1- كششي است كه در اثر ايجاد بالن در هنگام باز شدن نخ از روي بوبين ايجاد مي شود.

2- كششي كه توسط وسايل كشيدگي و راهنماها به نخ اعمال مي شود.

در اين ماشين سيستم كشش به صورت انحراف مسير عبور نخ مي باشد كه اين عمل توسط دو ميله عمودي صورت مي گيرد كه با توجه به تنظيم فاصله اين دو ميله كشش نخ تنظيم مي شود.

كشش ورودي

كشش خروجي

ضريب اصطكاك

زاويه پيچش

- وسيله توقف اتوماتيك به هنگام پارگي

در روي قفسه ماشين براي هر نخ تار يك سنسور وجود دارد كه اين سنسورها به صورت سري به هم متصل شده اند و با پاره شدن يكي از سر نخ ها سنسور مورد نظر عمل كرده و در نتيجه مدار وصل شده و ماشين متوقف مي شود. در بالاي هر رديف عمودي از قفسه، لامپ هايي جهت مشخص كردن رديفي كه نخ در آن رديف پاره شده است، وجود دارد و با پاره شدن يكي از سر نخ ها لامپ روشن شده و به راحتي مي توان پارگي را تشخيص و رفع پارگي نمود.

محل قرارگيري توقف اتوماتيك بايد قبل از رسيدن نخ به محل پيچش ماشين باشد، چون برگشت سيم پيچش در ماشين چله وجود ندارد.

- سيستم توقف قسمت پيچش

سيستم ترمز قسمت پيچش به صورت هيدروليكي مي باشد كه اهرم ترمز به صورت فشار پنوماتيكي فرمان را به قسمت ترمز ماشين مي رساند.

- شانه ماشين چله پيچي مستقيم

شانه جهت مجزا و تفكيك نمودن نخ تار و تنظيم تراكم تار بر روي ماشين چله نصب مي گردد. از تعدادي سوزن كه به طور مجزا و منظم و خطي در يك پايه قرار مي گيرد كه از جنس فولاد سخت كه آبكاري شده اند.

معمولاً حالت شانه ها زيگزاگي مي باشد و به صورت لولايي بوده كه با كم و زياد نمودن زاويه بين آنها تراكم را تغيير مي دهند. اين شانه ها روي پايه محركي قرار گرفته اند تا بتوانند نخ ها را در عرض پارچه به طور يكنواخت قرار دهند.

در چله پيچي مستقيم طول شانه برابر عرض پارچه مي باشد. اين در حالي است كه در چله پيچي بخشي طول شانه برابر هر باند چله مي باشد.

- قسمت پيچش

نخ بر روي نورد چله با تراكم يكسان و يكنواختي پيچيده مي شود تا دانسيته چله از ابتدا تا انتهاي پيچش يكسان باشد، اگر دانسيته متغير باشد در هنگام باز نمودن چله كشيدگي تغيير مي نمايد.

در اين ماشين حركت توسط يك الكتروموتور به محور اسنو داده مي شود چون همانند بوبين پيچي، دقيق عمل مي نمايد. دانسيته از ابتدا تا انتهاي پيچش متفاوت مي باشد. چون با افزايش خطر اسنو سرعت سطحي پيچش افزايش مي يابد، جهت رفع اين عيب بين موتور و اسنو يك گيربكس قرار داده مي شود و با افزايش قطر چله، سرعت تنظيم مي شود.

– وسيله كنترل متراژ چله

هر چله طولي معين بايد داشته باشد، در غير اين صورت باعث ضايعات مي گردد. نخ از بين سه غلتك عبور نموده غلتك وسط به دورسنج متصل مي باشد. براساس محيط غلتك و تعداد دوري كه مي زند، ميزان متراژ نخ برحسب متر بر روي كنتور نمايان مي گردد.

- داراي يك Cutter متحرك جهت بريدن سر نخ هاي تار مي باشد.

- پل نخ تار

اين قسمت بعد از شانه قرار مي گيرد و نخ ها را به صورت موازي و منظم به قسمت پيچش چله انتقال مي دهد.

- در قسمت بالايي قفسه ماشين يك تجهيز كننده متحرك وجود دارد كه پرزها و گرد و غبار را از نخ ها جدا مي كند.

- عرض چله هايي كه در اين ماشين بكار گرفته مي شوند 180 سانتيمتر مي باشد.

- طرح كلي و اصول كار ماشين چله پيچي مستقيم

همان طور كه قبلاً توضيح داده شد، هر ماشين چله پيچي دو بخش دارد، چله پيچ و قفسه نگهداري بوبين ها. جهت راه اندازي ماشين چله پيچي مستقيم ابتدا بوبين ها را با توجه به تعداد سر نخ هاي تار چله بافندگي در داخل قفسه مي گذاريم. سپس آنها را از ميان راهنماها، وسايل كشيدگي، وسايل ترمز كننده نخ عبور مي دهيم، سپس سر نخ هاي تار را از بين دندانه هاي شانه با توجه به عرض چله مورد نظر عبور مي دهيم. سپس سر نخ هاي تار را از روي پل نخ تار عبور داده و بر روي چله مي پيچيم، سپس ماشين را روشن كرده و متراژ مورد نظر را بر روي چله مي پيچيم.

چله پيچي بخشي

در اين ماشين روش كار بدين ترتيب است كه نخ هاي قرار گرفته در قفسه به صورت بخش بخش و يا باند باند ابتدا بر روي يك درام شيب دار پيچيده مي شود، سپس نخ هاي پيچيده شده بر روي درام طي مرحله ديگر به چله بافندگي تبديل مي شوند. به عبارت ديگر در اين روش عمليات در دو مرحله انجام مي گيرد:

1- انتقال نخ از قفسه به درام شيب دار

2- انتقال نخ از درام شيب دار به چله بافندگي

تعداد باندهايي كه مورد استفاده قرار مي گيرند وابسته به تعداد كل سرنخ ها و ظرفيت قفسه مي باشد و از اين جهت هر چقدر ظرفيت قفسه بزرگتر باشد، عمليات با زمان تلف شده كمتري انجام مي گيرد. به طور كلي با توجه به دو مرحله بودن فرآيند در چله پيچي بخشي، زمان تلف شده در اين سيستم بيشتر از نوع مستقيم است و اساساً روش چله پيچي بخشي براي نخ هاي تار رنگي و همين طور نخ هايي كه قرار نيست عمليات آهارزني بر روي آنها انجام بگيرد مورد استفاده واقع مي شود.

اجزاء اصلي يك ماشين چله پيچي بخشي عبارت است از:

قفسه ها، راهنماها، متوقف كننده ها، شانه متحرك، غلتك گيرنده نخ، درام شيب دار، شانه ثابت، جايگاه اسنو نخ تار، زنجير انتقال حركت.

قفسه هايي كه در كنار ماشين هاي چله پيچي اين كارخانه مي باشد در دو نوع قفسه يك رديفه و قفسه دوتايي متحرك مي باشد. نخ ها از قفسه چله پيچي بخشي به صورت نواري به عرض معين قرار گرفته شده پس از عبور از وسط ميله جدا كننده و يك شانه كوچك، به دور يك درام كه در انتها داراي شيبي است پيچيده مي شود. در موقع شروع عمل نوار نخ ها در قسمت افقي درام قرار داده مي شوند، درحاليكه يك طرف نوار به نقطه شروع شيب چسبيده است در موقع چرخيدن درام نخ ها روي آن پيچيده مي شوند و نوار نخ ها داراي تراورس آهسته اي به طرف شيب درام است، ولي در هر حال نوار نخ ها افقي قرار گرفته است. عمل پيچيدن نخ ها ادامه مي يابد تا طول لازم نخ روي درام پيچيده شود، پس از آن نوار بريده شده و با اين عمل يك قسمت درام پيچيده مي شود، سر نخ بريده شده گره خورده، در داخل سوراخ بعدي درام قرار مي گيرند، سپس توسط شانه تقسيم كننده نخ ها به دهنه هاي مختلف مورد نياز تقسيم شده بين آنها رد شده سپس در كنار نوار قبل به همان طول پيچيده مي شوند. اين عمل براي نوارهاي ديگر تكرار مي شود تا تعداد نواري كه قبلاً تعيين شده روي درام پيچيده شود. پس از آنكه عمل نورد پيچي به اتمام رسيد، بايد انتهاي نخ هاي هر نوار گره زده شده داخل سوراخ نورد مورد مصرف در قسمت بعد قرار گيرد. با حركت اسنو نخ ها از روي درام باز شده و بر روي اسنو جديد پيچيده مي شوند، ضمن انتقال نخ ها از درام به اسنو همان حركت آرام تراورسي كه به شانه داده شده در جهت عكس به نورد داده مي شود. عمل نوردپيچي به مراتب آهسته تر از عمل چله پيچي است و بايد خيلي دقيق انجام شود كه عرض تارها درست برابر فاصله بين فلانژهاي اسنو باشد. در مورد تراورس بايد سرعتي انتخاب شود كه نوارها در هر حالت افقي باشند و تمام قسمت ها در يك سطح قرار گيرند.

- چند نكته در مورد چله پيچي بخشي

- شانه مورد مصرف در چله پيچي بخشي جهت جدا كردن نخ ها و ايجاد دهنه بكار رفته است.

- قسمت چله پيچي بايد در مجاورت قسمت بافندگي بوده و مسئولين اين قسمت پيوسته با قسمت بافندگي در تماس باشند.

- هنگام چله پيچي از به كار بردن بوبين هاي خراب، شانه معيوب، نوردهاي زخمي، فلانژهاي زخمي و تاب دار و همچنين از به كار بردن كارگران ساده و نيمه ماهر پرهيز شود.

- ماشين چله پيچي هفته اي يك مرتبه به طور كامل بايد تميزكاري گردد. معمولاً اين عمل در شيفت آخر قبل از تعطيلي هفته انجام مي شود.

- عيوب حاصل از ماشين چله پيچي بخشي

- وجود سر نخ در چله، وجود نخ اشتباه در چله، وجود گره بد در چله،‌ نخ شل در چله، وجود نخ سفت در چله، سر نخ كم يا زياد در چله، فرورفتگي در چله و…

ماشين آهار

آهار عبارت است از اضافه نمودن مواد اضافي به نخ تا نخ استحكام و مقاومت كافي را جهت انجام عمليات بافندگي پيدا نمايد.

مهم ترين خصوصياتي كه آهار به نخ مي دهد عبارت است از:

1- كاهش پرز نخ

2- افزايش استحكام نخ

3- افزايش وزن نخ

4- افزايش خواص زير دست پارچه

5- پوشانيدن عيوبي كه در نخ ممكن است وجود داشته باشد.

- اجزاي تشكيل دهنده مواد آهاري عبارتند از:

1- چسب يا Binder كه نقش اصلي در ايجاد استحكام در نخ را دارد.

2- مواد روغني و نرم كننده ها كه براي جلوگيري از خشك شدن نخ به آنها زده مي شود.

3- مواد افزودني كه مي تواند شامل انواع مواد ضد كف، مواد ضد باكتري، اموليسيون كننده ها، مواد ضد الكتريسيته ساكن باشد.

4- حل كننده كه معمولاً آب مي باشد.

- خصوصيات يك ماده آهاري

1- بايد خواص فيزيكي نخ را بهبود بخشد (استحكام كششي نخ، قابليت ازدياد طول، الاستيسيته)

2- چسبندگي: بتواند الياف را به نخ بچسباند و نيز خودش به نخ بچسبد.

3- نرمي و انعطاف پذيري (جهت مقابله با نيروهاي خمشي در ماشين بافندگي)

4- دوام در مقابل سايش (بر اثر برخورد با دستگاه بافندگي، ميل ميلك و شانه)

5- موازي قرار گرفتن الياف روي نخ

6- نفوذپذيري مواد آهاري به داخل نخ

7- غلظت يا ويسكوزيته نخ ماده آهاري

8- يكنواختي

9- چربي و روغني بودن ماده آهاري

10- ضد كپك بودن ماده آهاري

11- ضد بو و كف بودن ماده آهاري

12- خاصيت ضد آتش ماده آهاري

13- درجه ذوب پايين

14- زمان پخت كوتاه داشته باشد.

- مقدار و نوع آهاري كه به نخ اضافه مي شود به عوامل زير بستگي دارد:

1- نمره و نوع نخ: به نخ هاي چند لا كه داراي قدرت كافي باشند آهار زده نمي شود و نخ هاي ظريف تر به آهار قوي تري احتياج دارند.

2- تراكم تار و پود: ازدياد تراكم تار و پود باعث افزايش اصطكاك بين نخ هاي تار گرديده در نتيجه به آهار قوي تري احتياج است.

3- نوع بافت: از آنجايي كه در بافندگي، بافت هاي ساده در مقايسه با بافت هاي ديگر مثل سرژه و ساتين، اصطكاك بيشتري بين نخ هاي تار به وجود مي آورند، لذا آهار قوي تري براي تارهاي اين بافت ها مورد احتياج مي باشد.

4- نوع الياف: سطح نايكنواخت و جذب رطوبت بيشتر الياف طبيعي، آهارزني آنها را از الياف مصنوعي كه معمولاً داراي سطح صافي مي باشند، آسان تر مي سازد.

- اجزاي ماشين آهار مورد استفاده در كارخانه نساجي خوي

1- قسمت قفسه: اين قسمت براي قرار دادن Back Beam هاي آماده شده بوسيله ماشين چله پيچي مستقيم به كار مي رود كه داراي 12 چشمه مي باشد و عرض هر كدام از چشمه ها 180 سانتيمتر مي باشند.

2- حمام آهار

3- خشك كن

4- پيچنده: وظيفه آن خشك نمودن نخ هاي آهارخورده است.

- قسمت قفسه: قسمت قفسه اين ماشين به صورت قفسه هاي چهارگوش مي باشد كه مي توان در آن هم نخ هاي فيلامنتي و هم نخ هاي ريسيده شده را آهار كرد. در اين قفسه ها براي كنترل كشيدگي نخ هاي تار از رگلاتور نوع منفي براي هر چله استفاده مي شود كه به شكل يك زنجير بر روي بوش هاي دو طرف چله قرار مي گرفت و مانع از گردش آسان چله مي شد.

- محفظه آهار Size Box: اين محفظه از جنس فولاد ضد زنگ بوده و در داخل آن مواد آهاري قرار گرفته است. نخ ها با عبور از داخل اين محفظه با مواد آهاري آغشته مي شوند. مي توان دماي مواد آهاري قرار گرفته در داخل محفظه را كنترل نمود. اين دما براي نشاسته معمولاً بين ^oc87-85 و براي پلي وينيل الكل ^oc85 و براي C.M.C بين ^oc65-60 مي باشد.

اجزاي اين منطقه عبارتند از:

1- غلتك غوطه ور كننده

2- غلتك هاي فشار دهنده

3- لوله هاي بخار براي گرم كردن مواد آهاري

4- مجراي ورود آب

5- مجراي ورود مواد آهاري

- خشك كن ماشين آهار: نخ هاي تار هنگامي كه از داخل حمام آهار عبور مي كنند به مواد آهاري آغشته مي شوند و طبيعتاً سطح آنها خيس مي باشد، از اين رو لازم است نخ هاي مزبور خشك گردند كه اين كار در قسمت خشك كن ماشين آهار انجام مي گيرد. خشك كن هاي ماشين آهار مورد استفاده در كارخانه نساجي خوي به صورت سيلندري مي باشند كه جمعاً 8 سيلندر داغ بوده كه توسط بخار داغ گرم مي شوند و نخ ها با عبور از سطح سيلندرها رطوبت خود را از دست داده و خشك مي شوند. دماي سيلندرها در محدوده بين 105-80 درجه مي باشد. پوشش سطح سيلندرها معمولاً از تفلون مي باشد.

- طرح كلي و اصول كار ماشين آهار

در ابتداي امر با توجه به تعداد سر نخ هاي تار چله بافندگي، Back Beam هاي آماده شده در چله پيچي مستقيم را در داخل قفسه ماشين آهار مي گذاريم، سپس نخ هاي تار را از لابلاي وسايل كشيدگي، راهنماهاي قسمت قفسه عبور مي دهيم، سپس نخ هاي تار را وارد قسمت حمام آهار كرده و ميان غلتك هاي موجود عبور مي دهيم، بعد از قسمت حمام آهار نوبت به سيلندرهاي خشك كن مي رسد كه بايد نخ هاي تار را از آنجا عبور دهيم، سپس نخ هاي تار را به قسمت پيچش ماشين آهار مي رسانيم. اين عمليات در حقيقت نخ كشي اوليه ماشين آهار مي باشد. از اين مرحله به بعد نوبت به تنظيمات نخ هاي تار و منظم كردن آنها مي رسد. بعد از آنكه نخ كشي اوليه را كرديم،‌ براي اينكه نخ هاي تار آهار خورده به همديگر نچسبند، از ميله هاي مقسم استفاده مي كنيم. جهت اين كار نخ هايي را از ميان نخ هاي تار Back Beam هاي بالاي قفسه و پايين قفسه عبور مي دهيم، سپس در قسمت جلوي ماشين اين نخ ها را بيرون كشيده و به جاي آنها ميله مي گذاريم، سپس بعد از انجام اين عمل نوبت تنظيمات فشار قسمت هاي مختلف ماشين مي باشد كه داراي 5 فشار مي باشد:

- فشار ترمز كه حدود 1Bar مي باشد

- فشار Size Box

- فشار ورودي داخلي سيلندر

- فشار خروجي داخلي سيلندر

- فشار رولر

سپس بعد از اين مرحله نوبت تنظيمات شانه با توجه به عرض چله بافندگي مي باشد. سپس مي توان ماشين را Start زد. جهت آماده سازي ماده آهاري نيز ابتدا با توجه به نسخه آهار موجود، آب داخل محفظه پخت ريخته سپس مواد آهاري را به ميزان مورد نياز داخل آن مي ريزيم و اجازه مي دهيم تا آهار خوب پخته شود كه اين عمل نيز توسط بخار آب انجام مي پذيرد كه معمولاً بين 60-45 دقيقه اين عمل به طول مي انجامد.

اين ماشين داراي دستگاه ماهلو جهت مشخص كردن رطوبت نخ هاي تار مي باشد كه داراي 3 غلتك كوچك بعد از غلتك هاي خشك كن مي باشد كه دگمه هايي جهت اتوماتيك كردن و دستي كردن دستگاه دارد كه با توجه به خيسي نخ هاي تار سرعت ماشين و فشار غلتك ها را كم و زياد مي كند.

- نمونه نسخه آهاري مورد استفاده در كارخانه

متراژ ست ورودي: 32417		درصد تركيب الياف: 50×50 P.C
سري توليد: 478		كاليته: 6177
نمره نخ:‌ Nm50-Ne 1/30		سر نخ كل: 5042
مشخصات بيم ها: غدير cm180		gr/m تار: 84/100
سرعت ماشين: 45		درجه رطوبت ماهلو: 38

شرح مواد آهاري

آب: lit400		كشش:	F1	F2	F3	F4	F5	F6
700FK: kg40			600	400	500	1200	1450	1850
P.V.A: ks2
روغن: km5/2		درجه حرارت سيلندر: 130-120 (4-3-2-1)
فشار غلتك:‌ 12-6					115 (8-7-6-5)
درجه حرارت: 85

 

- نكات مورد نظر در ماشين آهار

- در نخ هاي ظريف سرعت زياد و در نخ هاي ضخيم سرعت كم مي باشد.

- سرعت ماشين آهار معمولاً بين 38-60 متر بر دقيقه مي باشد.

- تنظيم درجه حرارت ماهلو با توجه به خشكي و خيسي نخ هاي تار

- تنظيم درجه هاي سيلندرهاي خشك كن

- تنظيم دما براساس افزايش يا كاهش سرعت

- تنظيم فشار غلتك ها

- بستن رگلاتور Back Beam ها جهت تنظيم كشيدگي نخ هاي تار

- تنظيم قدرت ترمزها براساس ظرافت نخ هاي تار

- استفاده از واكس جهت نرم تر ساختن نخ هاي تار

- استفاده از مواد آهاري، مواد ضد كف، مواد الكتريسيته ساكن و… به ميزان مطلوب

- تنظيم شانه براساس طول چله بافندگي

نخ كشي – طراحي – گره زدن Drawing – in Tying – in

بعد از اينكه نخ در عمليات مقدماتي بافندگي آماده شد، لازم است بر روي ماشين بافندگي پياده شود كه اين كار به كمك دستگاه هاي نخ كشي و گره زني انجام مي گيرد. به عمل عبور دادن نخ هاي تار از سوراخ هاي لامل، ميل ميلك و شانه اصطلاحاً نخ كشي گويند كه اين نخ كشي مي تواند در انواع مختلف انجام بگيرد. هنگامي كه طرح پارچه اي كه بر روي يك ماشين توليد مي شود به لحاظ نوع بافت، تراكم تاري و رنگ بندي عوض مي شود لازم است عمليات نخ كشي انجام گيرد كه با عبور دادن نخ هاي جديد از داخل سوراخ هاي مشخص شده انجام مي شود. در غالب موارد طرح بافت پارچه بر روي ماشين عوض شده و هنگامي كه چله در حال كار به اتمام رسيد، لازم است يك چله جديد با همان مشخصات قبلي جايگزين آن گردد كه در اين شرايط ديگر نيازي به عمليات نخ كشي نيست و تنها عمليات گره زني براي گره زدن نخ هاي تار چله جديد و چله قديمي انجام مي گيرد. اين كار با استفاده از ماشين هاي گره زني انجام مي شود كه سرعت آنها به نحوي است كه مي تواند 600 گره در دقيقه بزند. اين ماشين ها داراي پايه هايي مي باشند كه به كمك شانه و اجزاء ديگر مي تواند نخ هاي تار چله قديم و چله جديد را به شكل دو سطح به موازات يكديگر دربياورد و آنها را با دستگاه گره زني بر روي پايه هاي مربوطه قرار گرفته و مي تواند با استفاده از سوزن هاي مورد قرار گرفته در آن نخ هاي چله قديم و جديد را به همديگر گره بزند.

- نخ كشي: نخ هاي تار وقتي كه روي ماشين بافندگي قرار مي گيرند، بايد از داخل لامل ها، ميل ميلك هاي وردها و شانه طبق طرح هاي مخصوص رد شوند، درحاليكه كليه مشخصات چله جديد از جمله نمره نخ، تعداد سر نخ، طرح بافت و تراكم تار با چله قديمي كه بر روي ماشين بافندگي بوده است يكسان باشد، مي توان توسط ماشين گره زني اين دو چله را به هم گره زد و نيازي به نخ كشي مجدد نيست كه به موقع در مورد آن توضيح داده خواهد شد. عمل نخ كشي در اين كارخانه به دو صورت نيمه اتوماتيك و دستي انجام مي گيرد.

در حالت نيمه اتوماتيك نخ كشي را با يك كارگر انجام مي دهند. در اين روش به كمك دستگاه نيمه اتوماتيك وردها كه در مقابل كارگر نخ كشي قرار گرفته است مطابق روش نخ كشي حركت كرده و در هر بار تنها وردي كه قرار است نخ كشي روي آن انجام گيرد در جلو قرار مي گيرد. يك تغذيه كننده اتوماتيك وظيفه كارگر نخ كشي را انجام مي دهد و سرعت عمليات بيشتر مي باشد.

در نخ كشي نوع دستي نياز به دو كارگر بوده كه يك كارگر نخ كشي و يك كارگر كمكي مي باشد.

در اين نوع نخ كشي كارگر كمكي پشت دستگاه زير نخ هاي تار مي نشيند و از يك طرف چله تك تك نخ هاي تار را به ترتيب روي قلابي كه به دست كارگر چله كشي (طرح) كه در طرف مقابل وردها قرار دارد و قلاب را طبق نخ كشي از داخل ميل ميلك رد نموده، مي اندازد. سپس قلاب توسط كارگر طرح از شكاف ميل ميلك ها بيرون كشيده شده و همراه آن نخ هم از شكاف ميل ميلك رد مي شود. عمل نخ كشي از كليه ميل ميلك ها طبق نقشه چله كشي بايد رد شود. سپس وردها را در سر جاهاي خود در ماشين بافندگي قرار داده و پس از عمليات لامل ريزي دستگاه آماده استفاده مي شود.

بعد از عمليات نخ كشي از داخل ميل ميلك نوبت عمليات طراحي شانه مي باشد كه با توجه به طرح بافت و تراكم نخ هاي تار انجام مي گيرد كه معمولاً از هر دندانه بين 1 الي 4 نخ عبور مي دادند.

- گره زني: نخ هاي تار چله ماشين بافندگي به نخ هاي تار چله جديد توسط دستگاه گره زني، گره زده مي شوند. در اين كارخانه از دستگاه گره زني متحرك استفاده مي شد كه داراي يك چهارپايه جهت سوار كردن دستگاه گره زني، شانه جهت موازي و صاف كردن نخ هاي تار چله قديم و جديد، يك برس گردان جهت كشيدگي نخ هاي تار چله قديم و جديد و… مي باشد. جهت گره زني ابتدا نخ هاي تار چله جديد را صاف و موازي كرده و آنها را بر روي پايه ماشين به صورت كاملاً كشيده قرار مي دهيم، سپس نخ هاي تار چله قديم را بالاي نخ هاي تار چله جديد قرار داده و صاف و موازي كرده و مي كشيم، سپس نخ هاي تار هر دو چله را با همديگر موازي قرار داده و دستگاه را روشن مي كنيم. دستگاه نخ هاي تار چله قديم و جديد را توسط سوزن و قيچي به همديگر گره مي زند.

- اشكالات احتمالي در هنگام گره زني

پاره شدن نخ تار در هنگام گره زدن، گره نخوردن و يا اينكه نخ ها جفتي گره بخورند، گره خوردن نخ هاي تار به صورت متقاطع كه در اين هنگام بنا بر موقعيت پيش آمده طراح ماهر با مناسب كردن كشش يا تعويض سوزن و يا تنظيم قسمت هاي ديگر اين اشكالات را برطرف مي كند.

وسايل كمكي ديگري نيز مي تواند در قسمت مقدمات مورد استفاده قرار بگيرند از جمله دستگاه تميز كننده شانه، دستگاه تميز كننده وردها و ماشين تميزكاري لامل ها كه در اين كارخانه فقط دستگاه تميز كننده شانه وجود دارد و بقيه به صورت دستي و توسط كارگر انجام مي گيرد.

تعداد ماشين محوله به هر كارگر و تعداد شيفت كاري در قسمت مقدمات بافندگي

اين قسمت داراي دو شيفت كاري صبح و عصر مي باشد كه در هر شيفت 8 نفر مشغول به كار هستند.

يك سر شيفت، يك سر مكانيك، 2 نفر در قسمت ماشين چله پيچي، 2 نفر در قسمت ماشين آهار و دو نفر طراح گره زن.