كارآموزي

در

نمايندگي سايپا يدك بروجن

بسمه تعالي

شركت بازرگاني سايپا يدك به عنوان بازوي خدمات بعد از فروش محصولات سايپا در سال 1370 تاسيس گرديد و فعاليت خود را از ابتداي سال 1371 آغاز نمود ماموريت اصلي اين شركت ايجاد بستري تجاري – فني است تا از رهگذر آن خريداران محصولات سايپا بتوانند بهترين خدمات مورد لزوم را در شرايط و هر مكاني استفاده نمايند و از انتخاب خود هميشه راضي باشند .

اصل مشتري مداري شعاري است كه بر پايه آن كليه روابط و تشكيلات اين شركت بنا شده است . مركز نظر سنجي شركت سايپا يدك كه اولين مركز نظر سنجي در صنعت خودرو ايران مي باشد در سال 1375 تاسيس شد و در جهت ارتباط مستقيم با دارندگان خودروهاي سايپا و دريافت پيشنهادات و انتقادات آنها و سنجش رضايت مشتريان پايه گذاري گرديده است .

سيستم گردش اطلاعات اين شركت كاملاً مكانيزه مي باشد به طوري كه با پذيرش خودرو در عوامل مجاز در اقصي نقاط كشور اطلاعات مربوط به نقايص خودرو و نيز قطعات يدكي به واحد گارانتي شركت منعكس مي گردد و در اين مرحله سيستم بازرگاني اقدام به صدور فاكتور و قبض حواله انبار جهت ارسال قطعات به عوامل مجاز مي كند وجود چنين سيكل مكانيزه و شبكه رايانه اي بين شركت سايپا يدك و عوامل مجاز باعث تسريع در امر خدمات رساني و به دنبال آن رضايت مندي مشتريان شده است شركت سايپا يدك براي رفاه مشتريان با فراهم نمودن قطعات استاندارد مورد تائيد شركت سايپا اقدام به ارائه قطعات يدكي از طريق نمايندگي هاي فروش قطعات كرده است كه عرضه قطعات در خارج از نمايندگي هاي مجاز را به عهده دارند .

در راستاي تامين خدمات محصولات صادراتي شركت سايپا با تاسيس نمايندگي هاي خارج از كشور (به شرح ارائه شده در بخش نمايندگي ها ) و ارسال قطعات به آنها پيشرفت مهمي در ارائه خدمات بعد از فروش مطلوب در خارج از كشور حاصل شده است در داخل كشور با توجه به ارائه مدل هاي جديدي از توليدات سايپا از جمله خودروي زانتيا در سال جديد شركت سايپا يدك پيش بيني هاي لازم براي ارائه خدمات پس از فروش مطلوب را نموده است در جهت توسعه ارائه خدمات در سطح كشور تعداد عوامل مجاز اين كشور در ابتداي سال 1380 به بيش از 200 مورد نمايندگي مجاز و 45 مورد عامل تعميراتي رسيد . اين عوامل جهت سرويس دهي به خوردوهاي پرايدء وانت نيسان و رنو 21 در حال حاضر و براي خودرو زانتيا در سال جديد آماده شده اند به موازات توسعه عوامل مجاز در شهرها اين شركت اقدام به ايجاد سرويس هاي امداد سيار نموده كه با استفاده از گروههاي تععميرات سيار در جاده هاي مهم كشور جهت آسايش مشتريان محترم مورد استفاده واقع مي شود .

 

نمايندگي سايپا يدك بروجن

نمايندگي سايپا يدك در شهرستان بروجن در تاريخ 7/3/79 به صورت رسمي تاسيس شد و شروع به خدمت جهت رفاه مشتريان نموده است . اين نمايندگي در 5 كيلومتري شهرستان بروجن در جاده بروجن مباركه قرار دارد و داراي 25 نفر پرسنل مي باشد كه سيكل كاري آنها به صورت زير مي باشد .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه 1

سيستم سوخت رساني 5

علت فيلر گيري سوپاپ ها 11

تعمير سوپاپ و سر سيلندر موتور 13

چرخ دنده هاي جلو موتور و طرز تنظيم آنها 18

تعمير شاتون، ميل لنگ و ياتاقانها 26

تراش ثابت ها 50

صافكاري و نقاشي اتومبيل 61

سيستم سوخت رساني بنزيني

سر سيلندر : در روي سر سيلندر بسته شده و داراي محفظه احتراق است . و جنس آن از آلومينيوم يا چدن مي باشد .

سيلندر : بزرگترين قطعه موتور است كه در آن سوراخهايي براي عبور پيستون و روغن و آب و… وجود داردد . شامل قطعاتي مانند : 1-بوش سيلندر 2- پيستون 3- شاتون4- رينگ كمپرسي و رينگ روغني ,گژن پين , ميل لنگ ,ميل سوپاپ, ياتاقانهاي ثابت و متحرك , اويل پمپ ,پمپ بنزين , دلكو ,واتر پمپ , فيلتر روغن در سيلندر قرار دارد و يا بسته مي شوند .

علت تركيدن سر سيلندر و سيلندر :

1- يخ زدن آب موتور 2- گرماي بيش از حد موتور 3- بيش از حد سفت كردن پيچهاي سر سيلندر

كارتر : در پايين سيلندر بسته و مخزن روغن است .

واشر سرسيلندر : بين سيلندر قرار مي گيرد و وظيفه آن آبندي كردن بين سرسيلندر و سيلندر وجلوگيري از خارج شدن كمپرس و قاطي شدن آب و روغن مي باشد و علت سوختن آن 1-جوش آمدن و يا داغ كردن موتور 2- تاب برداشتن سيلندر 3- شل بودن پيچهاي سر سيلندر 4- تركيدگي سر سيلندر .

علائم سوختگي واشر سر سيلندر : 1- خارج شدن دود سفيد و آب از اگزوز 2- كم شدن آب رادياتور 3- گرم و بد كار كردن موتور 4- كاهش قدرت موتور 5- شيري رنگ كردن روغن 6-ظاهر شدن حباب در روي آب رادياتور (با گاز دادن موتور )

علائم تاب برداشتن سر سيلندر :سوختن پي در پي واشر سر سيلندر

دليل نفوذ آب به داخل اطاق احتراق

1-سوختن واشر سر سيلندر 2-شل بودن پيچهاي سر سيلندر 3- ترك برداشتن سرسيلندر

پيستون : كارش به وجود آوردن كمپرس در موتور مي باشد ساختمان پيستون : استوانه اي است كه در قسمت بالا و پايين باز است و رينگ هاي كمپرسي و روغني روي آن قرار دارد . علت گريپاژ نمودن پيستون در سيلندر 1- جوش آمدن موتور و گرماي بيش از حد موتور 2- نداشتن روغن يا نرسيدن روغن :انواع رينگ : رينگ كمپرسي – رينگ روغني -رينگ كمپرسي به منظور آب بندي بين سيلندر و پيستون در شيار پيستون نصب مي شود و پس از خروج كمپرسي اطاق احتراق به داخل كارتر جلوگيري مي كند .

رينگ روغني به منظور پاك كردن روغن بدنه سيلندر و برگشت آن بداخل كارتر و جلوگيري از رفتن روغن به اطاق انفجار مي باشد .

تفاوت رينگ روغني و كمپرسي : رينگ كمپرسي در بالاي پيستون و رينگ روغني در پايين رينگ كمپرسي است هم چنين رينگ روغني داراي سوراخ مي باشد .

توجه : اگر رينگ كمپرسي خورده و يا بشكند كمپرسي از بالاي پيستون رد مي شود و موتور قدرت كافي را نخواهد داشت .

علائم خورده ويا شكسته شدن رينگ : از اگزوز دود سياه مايل به آبي بيرون آمده و موتور قدرت كافي را نخواهد داشت .

دلايل كمپرس در قسمتهاي موتور

1-دليل كاهش كمپرس موتور : 1- فيلر نبودن سوپاپها 2-آب بندي نبودن كيت يا لبه سوپاپ 3-سوختن سوپاپها 4-سوختن واشر سرسيلندر 5-شل بودن پيچهاي سر سيلندر 6- تركيدگي سر سيلندر

2-دليل كمپرس به داخل كارتر : 1-خورده شدن وچسبيدگي وشكستن رينگ 2- مقابل هم بودن چاك رينگها 3-گشاد شدن سيلندر 4-ترك برداشتن پيستون

3-دليل كمپرسي در رادياتور :1-سوختن واشر سر سيلندر 2-ترك برداشتن سر سيلندر

شاتون : در بالا به وسيله گژن پين و در پايين به ميل لنگ بسته مي شود و شامل 1- سر شاتون كه به گژن پين وصل است 2-بدنه شاتون 3-انتهاي شاتون كه به ياطاقان متحرك ميل لنگ بسته مي شود .

گژن پين : لوله اي (توخالي)است كه پيستون را به شاتون وصل مي كند و جهت جلو گيري از بيرون آمدن گژن پين دو طرف آن خار فنري وجود دارد و تشخيص خرابي آن در موقعي كه موتور سرد است صداي گژن پين به خوبي به خوبي شنيده مي شود ولي در موقعي كه موتور گرم است صداي گژن پين كمتر شنيده مي شود .

ميل لنگ :حركت خطي شاتون را به حركت دروني تبديل كرده و به وسيله زنجير (و يا در گير شدن با دنده يا تسمه مخصوص)ميل سوپاپ نيز به حركت در مي آورد و هم چنين به وسيله تسمه پروانه واتر پمپ دينام ,پروانه را مي گرداند و فلايويل كه در انتهاي ميل لنگ بسته مي شود قدرت را به كلاچ منتقل مي كند .

ساختمان ميل لنگ : به طور كلي ساختمان ميل لنگ از قسمتهاي زير تشكيل شده است .

1-پولي سر ميل لنگ كه براي عبور تسمه پروانه است 2-چرخ دنده سر ميل لنگ كه باعث گردش ميل سوپاپ مي شود 3- محور ثابت و متحرك كه محور ثابت به بدنه سيلندر (ياتاقان ثابت) و محور متحرك به دسته پيستون (ياتاقان متحرك )بسته مي شود 4- لنگهاي تعادل 5- مجراي عبور رون 6- فلانج اتصال فلايويل

انواع لقي : لقي افقي – عمودي كه لقي افقي در اثر خورده شدن بغل ياتاقاني زياد مي گردد ولي لقي عمودي در اثر خورده شدن ياطاقان ثايت زيادي مي شود.

دلايل بريدن ميل لنگ : 1-سفت بودن ياطاقانهاي متحرك و ثابت 2- تعويض دنده معكوس در دور زياد 3-نداشتن بغل ياتاقاني و خلاصي حركت ميل لنگ 4- گاز دادن زياد در سر بالايي

قطعات ميل سوپاپ : 1-چرخ دنده سر ميل سوپاپ 2-بامكها 3- دنده مورب 4- دايره خارج از مركز 5- تكيه گاه ثابت

وظايف ميل سوپاپ : 1-چرخ دنده سرميل سوپاپ به وسيله دنده سر ميل لنگ مي گيرد .2-سوپاپ هاي دود و هوا به وسيله بادامكها باز و بسته مي شود 3-اويل پمپ و دلكو به دو ميله دنده مورب مي گردند 4-پمپ بنزين مكانيكي به وسيله دايره خارج از مركز كار مي كند 5- تكيه گاه ثابت , براي جلوگيري از لرزش و حركت عرضي مي باشد .

شرح چگونگي درگيري ميل لنگ و ميل سوپاپ : اگر دو چرخ دنده با هم فاصله داشته باشند و به وسيله زنجير يا تسمه دندانه دار و اگر دو چرخ با هم فاصله نداشته باشند در گيري دنده با دنده مي باشد و نسبت گردش ميل سوپاپ به ميل لنگ به دو مي باشد يعني در مقابل يك دور گردش ميل سوپاپ دو دور ميل لنگ مي گردد .

نقطه تايميتگ : در هنگام جا زدن ميل لنگ و ميل اين دو نقطه (علامت) بايد در مقابل هم باشند و در غيراين صورت موتور روشن نشده و با قدرت كافي ندارد .

ياطاقان ثابت به وسيله كپه هاي ثابت در روي ثابت ميل لنگ به بدنه سيلندر بسته مي شود . و وظايف ياتاقان ميل لنگ جلوگيري از از خرابي ميل لنگ مي باشد و دلايل سوختن آنها 1-نرسيدن روغن به ياتاقان و2- گرماي زياد موتور مي شود كه اگر ياتاقان بسوزد باعث كم شدن فشار روغن مي شود و ياتاقان متحرك به وسيله شاتون در محور در محور متحرك ميل لنگ بسته مي شود . بغل ياتاقاني از حركت طولي ميل لنگ جلوگيري مي كند و سوراخهاي روي ياتاقان براي عبور روغن تعبيه شده است .

انواع سوپاپ : بر دو نوع 1- سوپاپ هوا (گاز)2- سوپاپ دود

تفاوت سوپاپهاي دود و هوا : سوپاپ هوا پهن تر از سوپاپ دود است 2-لبه سوپاپ دود از سوپاپ هوا تيز تر مي باشد 3- ساقه سوپاپ دود كلفت تر از سوپاپ هوا مي باشد 4-جنس سوپاپ دود محكم تر از سوپاپ هوا است براي اينكه بيشتر با حرارت در تماس مي باشد .

قطعات متصل به سوپاپ : فنر سوپاپ , پولك سوپاپ , خار سوپاپ, لاستيك سوپاپ,

شكل سوار شدن سوپاپ ها در موتور : 1-ايستاده كه در اين طريق سوپاپ در بدنه سيلندر قرار مي گيرد 2- آويخته كه كه در اين طريق به صورت آويزان در سر سيليدر قرار مي گيرد .

قطعات سوپاپ آويخته : بادامك , تايپيت , ميل رابط ,اسبك (انگشتي )ميل اسبك, پيچ تنظيم فيلر گيري , پولك سوپاپ ,خار سوپاپ, فنر سوپاپ , لاستيك سوپاپ , سوپاپ

ترتيب قرار دادن سوپاپها در يك موتور 4 سيلندر معمولاً به شرح زير است : دود – هوا- هوا – دود , دود-هوا, هوا – دود

در زمان تنفس سوپاپ هوا و در زمان تخليه سوپاپ دود باز مي شود و در بقيه زمانها سوپاپ ها بسته هستند (زمان تراكم و زمان انفجار هر دو سوپاپ بسته هستند و كار لاستيك سوپاپ اين است كه كار كاسه نمد را انجام مي دهد و از نفوذروغن به اطاق احتراق جلوگيري مي كند وساق سوپاپ از آن عبورمي كند .)

طريقه ورود روغن به اتاق احتراق 1- از طريق لاستيك سوپاپ 2-از طريق رينگهاي پيستون مي باشد و كيت (گايد)سوپاپ كه ساق سوپاپ از آن عبور مي كند براي جلوگيري از حركت عرضي سوپاپ در سر سيلندر مي باشد وكار بادامك ميل سوپاپ باز كردن سوپاپ مي باشد وكار بستن سوپاپ را فنر سوپاپ انجام مي دهد .

علت فيلر گيري سوپاپ ها :

چون فلزات در اثر حرارت انبساط پيدا مي كند و در موقعي كه موتور سرد و يا گرم است طول سوپاپ كمي تغيير پيدا مي كند بدين خاطر لازم است بين اسبك و پايه سوپاپ لقي باشد و اين فاصله به وسيله فيلر تنظيم مي شود .

قيچي سوپاپ : هر گاه سوپاپ دود در حالت بسته شدن سوپاپ گاز شروع به باز شدن كند قيچي سوپاپ گويند در موتور 4 سيلندر پيستونها 1و4 , پيستونها2و3 با هم بالا و پايين مي كنند مثلاً اگر سوپاپها سيلندر يك در حالت قيچي باشد سوپاپهاي سيلندر 4 را مي توان فيلرگيري كرد .

سوختن سوپاپها : هر گاه لبه سوپاپ در اثر حرارت و كار زياد فرم اصلي خود را از دست بدهد با ترك داشته باشد گويند سوپاپ سوخته است و تاثير آن در موتور 1-موتور بر كار ميكند 2- موتور قدرت كافي ندارد 3- مصرف سوخت زياد مي شود و از علائم سوختن و آبندي نبودن سوپاپها دود زياد از اگزوز ,بد روشن كردن موتور , زدن كمپرس در اگزوز و يا در كاربراتور مي باشد .

فلايويل : وزنه سنگيني است كه درآخر ميل لنگ بسته مي شود و ضربات حاصل از انفجار مي كند را گرفته و نيرو حاصل از انفجار را در خود ذخيره مي كند و هم چنين كلاچ هم به آن بسته مي شود و دنده سر آن در هنگام استارت در گير شده باعث گرديدن ميل لنگ و روشن شدن موتور مي گردد و در زماني كه دنده استارت با دنده سر فلايويل گير كند بايد خودرو را در دنده عقب قراردادده و در صورت امكان كمي به طرف جلو هل داده و يا بكشيد اگر دنده استارت آزاد نشد استارت بايد باز شود .

متوجه شدن سيلندر خراب در موتور و چگونگي كار با آن : واير شمع سيلندر يك را بيرون آورده و اگر در صداي موتور تغييري كرد سيلندر يك كار مي كند ولي اگر صداي موتور تغيير نكرد سيلندر يك خوب كار نمي كند اين عمل با سيلندرهاي 2,3,4,000 تكرار كنيد .

توجه : اگر در اگزوز خميدگي زياد وجود داشته باشد باعث مي شود دور به خوبي خارج نشده و موتور بد كار كند و باعث گرم شدن موتور نيز مي شود .

تعمير سوپاپ وسر سيلندر موتور

1 ـ عيب هاي سوپاپ

هر گاه سرسيلندر موتوري بمنظور كربن گيري يا بعلت كاهش كمپرس سيلندر ها (در اثر نفوذ كمپرس ازا طراف رينگ هاي پيستون و يا سيت سوپاپ ها )پياده شده باشد. بايستي كليه اجزا تشكيل دهنده سوپاپ وسر سيلندر آزمايش شود .

1 ـ چسبيدن سوپاپ ، بدليل جمع شدن كربن روي ساقه سوپاپ ،سائيدگي گايد سوپاپ ،تاب برداشتن ساقه سوپاپ ،نرسيدن روغن به ساقه سوپاپ ،سرد كار كردن موتور يا داغ شدن سوپاپ بوجود آيد .

2 ـ سوختگي سوپاپ ،بدليل مختلفي از قبيل چسبيدن سوپاپ ،تغيير شكل سيت سوپاپ ، كمي خلاصي ساقه سوپاپ با انگشتي سوپاپ ( ميزان نبودن فيلر سوپاپ ها) . كج شدن يا ضعيف شدن فنر سوپاپ ، جوش آوردن موتور ، منظم نبودن انژكتورها (مخلوط ضعيف) آب بندي نبودن سوپاپ ها، زيادي بار موتور ، زياد شدن طول ساقه سوپاپ به علت جوش آوردن موتور يا قوي بودن فنر سوپاپ باشد .

3 ـ شكستگي سوپاپ، احتمالا در اثر داغ شدن موتور ، زياد بودن خلاصي ساقه سوپاپ با انگشتي سوپاپ ( ميزان فيلر سوپاپ)، هم مركز نبودن ساقه با سيت سوپاپ.

4 ـ سائيدگي نشيمن سوپاپ ، ممكن است در اثر عواملي مانند زيادي خلاصي ساقه سوپاپ با انگشتي سوپاپ ،تميز نبودن نشيمن سوپاپ و همچنين كليه علت هايي كه سبب سوختن سوپاپ مي شود نيز سبب سائيدگي نشيمن سوپاپ گردد.

5 ـ سائيدگي سيت سوپاپ ،در اثر سائيدگي سيت سوپاپ خلاصي بين ساقه سوپاپ و انگشتي كم شده تا جائي كه سوپاپ كاملا در سيت خود ننشسته وباعث سوختن آن مي گردد .

6 ـ تشكيل رسوبات روي سوپاپ بعلت وجود مواد صمغي در سوخت ، روي سوپاپ هوا جمع مي شود ،رسوبات كربن نيز بعلت نا ميزان بودن انژكتور(مخلوط غني ) يا عبور روغن از طرف گايد سوپاپ ايجاد ميگردد. معيوب بودن سيستم سوخت رساني ،كمي كمپرسي سيلندر،سرد كار كردن موتور نيز سبب تشكيل رسوبات كربن روي سوپاپ دود ميگيرد.

2 ـ تعمير سوپاپ ها

سوپاپ هايي كه در محل نشيمن آنها بريدگي يا خلال ايجاد شده باشد با يكي ازروش هاي زير تعمير ميگردد:

1 ـآب بندي سوپاپ ها با روغن سنباده ،اين روش موقعي موثر است كه خال زدگي يابريدگي جزئي وسطحي باشد .

2 ـ تراشيدن سوپاپ بوسيله دستگاه تراش ،بدين معني كه ساقه سوپاپ را به سه نظام ماشين تراش بسته و محل نشيمن آنرا مختصري مي تراشند در صورتيكه اين كار بدقت انجام گيرد ،نتيجه كار بسيار موثر خواهد بود و بايد خيلي دقت شود تا زاويه نشيمن سوپاپ ( لبه ) كاملا درست تراشيده شود .

3 ـ سنگ زدن سوپاپ با ماشين مخصوص سنگ زني ، طرز كار با اين دستگاه باين شرح است كه ساقه سوپاپ را به سه نظام ماشين بسته و اندازه آن را طوري ميزان مي كنند تا لبه سوپاپ بتواند به راحتي با سنگ سنباده تماس پيدا كند سپس دستگاه را روي زاويه مورد نظر (معمولا 30 يا 40 درجه ) قرار مي دهند.

بوسيله اهرم يا فرمان دستي ، حركت سه نظام وسنگ سنباده كنترل مي شود .در حين كار ماده خنك كننده اي (آب صابون ) روي سوپاپ ريخته شده و از ازدياد درجه حرارت سوپاپ جلوگيري مي كنند .گردش سه نظام وسنگ سمباده ، بوسيله دواكتروموتور انجام ميشود.

ميزان سنگ زدن بستگي به وضعيت نشيمن سوپاپ و عمق خال زدگي دارد بدين معني كه هر چه عمق خال ها يا سوختگيها زيادتر باشد ،بايستي سوپاپ بيشتر سنگ خورده تا سطح صاف و صيقلي بوجود آيد در صورتي كه لبه سوپاپ در اثر سنگ زدن زياد ،خيلي نازك باشد ،اين سوپاپ ديگر قابل استفاده نخواهد بود و بايستي با سوپاپ نو جانشين گردد . ضمنا بايد توجه داشت كه مقدار بار در هر دفعه از 001/0 ـ 002/0 اينچ ( 025/0 ـ05/0 ميليمتر ) بيشتر نباشد و پس از هر دفعه سنگ زني ، سنگ سمباده را عقب كشيد و بهيچ وجه نبايد سه نظام را حركت داد.

5 ـ تعمير سوپاپ با ماشين دستي ، با اين ماشين محل نشيمن سوپاپ تراشيده مي شود ضمنا اين وسيله فقط براي سوپاپ هائي كه با زاويه معين ( براي يك زاويه ) تراشيده ميشود قابل استفاده است در صورتي كه زواياي سوپاپ ها متفاوت باشند بايستي يك سري كامل از اين ماشين ها در اختيار داشت.

3 ـ در آوردن و جا زدن گايد سوپاپ

پس از آزمايش اگر خلاصي ساقه سوپاپ با گايد بيش از اندازه مجاز بوده يا شكستگي يا عيب ديگري در آن مشاهده شود در صورتي كه گايد قابل تعويض باشد مي توان آن را به آساني بوسيله دستگاه پرس بيرون آورد و با گايد نو عوض نمود.

توجه : چون جنس گايد سوپاپ از چدن بوده خاصيت شكنندگي دارد براي بيرون آوردن آن نبايد از گايد نو استفاده كرد .

اگر گايد سوپاپ جزءبدنه بلوك سيلندر يا سرسيلندر باشد معيوب بودن گايد يا شكستگي آن ،گايد كهنه بايد توسط تراشكار تراشيده شده وگايد نو با اندازه استاندارد به جاي آن پرس شود.

4 ـ تعمير ترك هاي سيلندر

پس از باز كردن سر سيلندر موتور بايد آنرا كاملا بازديد نمود . در صورتيكه ترك هائي مشاهده شود ، مي توان آنها را ترميم كرد و دوباره از سر سيلندر استفاده نمود.(در ضمن بايد توجه داشت كه قبل ازاقدام به دوختن ترك ها، سر سيلندر بايستي در وضعيت خوبي باشد ).

براي اينكار در ابتداي شيار ،بوسيله دريل برقي سوراخي مناسب پيچ ايجاد مي كنند . سپس با قلاويز داخل سوراخ را روزه كرده وپيچ آهني 5ميليمتري را داخل سوراخ تا انتها مي پيچانند . سر پيچ را از نزديك سطح سر سيلندر با اره بريده و با چكش آنرا مي كوبند تا صاف گردد . حالا سوراخ دوم را بغل سوراخ اولي در روي شيار ، بطوريكه با آن تداخل نمايد سوراخ كرده ومثل حالت قبل روزه نموده و با پيچ پر مي كنند . اين كار را تا آخر ترك انجام مي دهند . پس از پر شدن سطح تمام شيار ، با ماشين سنگ كف زني (سنگ كف ) سطح آن را صاف مي كنند .

اگر عمق شيار بيشتر باشد ميتوان از پيچ هاي 6 ميليمتري استفاده كرد تا استحكام بيشتري داشته باشد .

بايد در نظر داشت كه براي دوختن سر سيلندر هاي چدني بايستي از پيچ هاي آهني و براي سيلندر هاي آلومينيومي از سيم هاي مسي استفاده كرد . در اينصورت بايستي سيم را پس از روزه كردن داخل سوراخ نموده و بهمان روش فوق انجام داد .

چرخ دنده هاي جلو موتور و طرز تنظيم آنها

1 ـ علامت هاي تايمينگ روي چرخ دنده ها

بر روي چرخ دنده ها ، سيني جلو سر سيلندر ، فلايويل ، پولي سر ميل لنگ و هم چنين پوسته كلاچ علامت هائي از قبيل سمبه نشان ، خط ، بريدگي ، حرف لاتين و يا درجه بندي گذاشته شده است . هنگام جمع كردن موتور ، علامت ها را مقابل هم قرار ميدهند تا تايمينگ سوپاپ ها بطور صحيح انجام گيرد .

در موتورهائي كه از زنجير استفاده ميشود ، معمولاً بر روي هر يك از چرخ دنده ها علامت گذاشته شده است كه هنگام جمع كردن موتور ، آنها را مقابل هم قرار داده و زنجير را جا مي اندازند .

علامت هائي كه بر روي پولي يا ضربه گير جلو ميل لنگ و هم چنين بر روي فلايويل موتورقرار گرفته است در اصل جهت تنظيم پمپ انژكتورمي باشد . ولي در صورت لزوم ميتوان براي بازديد تايمينگ سوپاپها از آنها استفاده نمود. اگر در موقع پياده كردن موتور ، معلوم شود كه چرخ دنده ها علامت ندارند ، نبايستي بوسيله سمبه نشان علامت گذاشت . بلكه بايد بوسيله رنگ علامت گذارده و پس از خشك شدن رنگ ، چرخ دنده ها را باز كرده و پس از قرار دادن روي ميز كار بوسيله سنگ چرخ ، بدقت شياري باريك در روي خط ها ايجاد نمود .

 

2ـ تايمينگ سوپاپ ها در موتورها ئي كه عوض زنجير از تسمه استفاده شده است

در بعضي از موتورها ، ميل سوپاپ در سر سيلندر قرار گرفته و تعداد آن يك و بعضاًدو عدد ميباشد . در اين صورت بادامك هاي ميل سوپاپ مستقيماً به زير تاپت ها خورده و سبب باز و بسته شدن سوپاپ ها ميگردند . در اين نوع موتور ها ، ارتباط چرخ دنده ميل لنگ و ميل سوپاپ بوسيله زنجير يا تسمه مي باشد . اين تسمه ها با نخ هاي پشم شيشه تقويت شده و سطح دندانه هاي آن با مواد نايلوني پوشيده شده است . دندانه هاي روي تسمه ، با دندانه هاي روي چرخ دندانه ها هم شكل مي باشند .

براي تايمينگ سوپاپ ها در اين نوع موتورها ، ابتدا سوراخي را بر روي چرخ دنده ميل سوپاپ قرار گرفته است ، با علامتي كه بر روي سر سيلندر موتور گذاشته شده در يك امتداد قرار ميدهند . سپس بريدگي روي پولي ميل لنگ را با يكي از خط هاي روي سيني جلو موتور در يك امتداد مي گذارند . در اين حالت ميتوان تسمه را برروي چرخ دنده ها قرار داده و بوسيله زنجير سفت كن ، شلي طرف مقابل را گرفت . در اين نوع موتورها زنجير سفت كن بصورت قرقره بوده و در يك محل كشوئي عقب و جلو كشيده و با فشار آوردن بر روي تسمه ميتوان شلي آنرا گرفت . لذا پس از قرار دادن تسمه بر روي چرخ دنده ها بايستي مجدداً تايمينگ سوپاپ ها را بازديد كرده و از صحت كار آن اطمينان حاصل نمود .

 

 

3 ـ دياگرام باز و بسته شدن سوپاپ ها

در زمان تنفس هنگاميكه پيستون به سمت پائين حركت مي كند سوپاپ هوا باز شده و هوا به سيلندر وارد ميگردد . در زمان تراكم سوپاپ هوا بسته شده و در آخر زمان تراكم يا چند درجه قبل از آن هوا در اثر جرقه پاشش انژكتور منفجر شده و پيستون را با فشار زياد به سمت پائين مي راند .در زمان تخليه ، سوپاپ دود باز بوده و كليه گازهاي سوخته در اثر حركت پيستون به سمت بالا ، از سيلندر ( اطاقك احتراق ) خارج ميگردد .

در عمل سوپاپ هوا در ابتداي زمان تنفس باز نشده بلكه در آخر زمان تخليه و چند درجه قبل از نقطه مرگ بالا باز ميگردد . هم چنين سوپاپ هوا در آخر زمان تنفس بسته نشده بلكه چند درجه بعد از نقطه مرگ پائين بسته ميگردد . زيرا هر چه مدت زمان باز بودن سوپاپ هوا بيشتر باشد ، هوا ي بيشتري به سيلندر موتور وارد خواهد شد .

سوپاپ دود در اول زمان تخليه باز نشده بلكه در آخر زمان انفجار و چندين درجه قبل از نقطه مرگ پائين باز شده و در ابتداي زمان تنفس چند درجه بعد از نقطه مرگ بالا بسته ميگردد . با افزايش مدت زمان باز بودن اين سوپاپ ، دوده هاي حاصله از انفجار بهتر تخليه ميشوند .

هدف از شرح دياگرام هاي باز و بسته شدن سوپاپ هاي موتور ، آشنائي تعمير كاران موتور اتومبيل به وضعيت حركت پيستون و باز و بسته شدن سوپاپ ها در چهار زمان موتور است . اين آشنائي سبب ميشود كه در صورت نبودن علامت بر روي چرخ دنده هاي ميل لنگ و ميل سوپاپ ، تعمير كار بتواند از كتابچه راهنماي تعميرات موتور استفاده نموده وبا توجه به علامت هاي روي پولي ميل لنگ يا فلايويل موتور ، تايمينگ سوپاپ ها را بطور دقيق انجام دهد .