مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

مرکز دانلود تحقیق رايگان دانش آموزان و فروش آنلاين انواع مقالات، پروژه های دانشجويی،جزوات دانشگاهی، خلاصه کتاب، كارورزی و کارآموزی، طرح لایه باز کارت ویزیت، تراکت مشاغل و...(توجه: اگر شما نویسنده یا پدیدآورنده اثر هستید در صورت عدم رضایت از نمایش اثر خود به منظور حذف اثر از سایت به پشتیبانی پیام دهید)

نمونه سوالات کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور (سوالات تخصصی)

نمونه سوالات کارشناسی دانشگاه پیام نور (سوالات تخصصی)

نمونه سوالات دانشگاه پيام نور (سوالات عمومی)

کارآموزی و کارورزی

مقالات رشته حسابداری و اقتصاد

مقالات علوم اجتماعی و جامعه شناسی

مقالات روانشناسی و علوم تربیتی

مقالات فقهی و حقوق

مقالات تاریخ- جغرافی

مقالات دینی و مذهبی

مقالات علوم سیاسی

مقالات مدیریت و سازمان

مقالات پزشکی - مامایی- میکروبیولوژی

مقالات صنعت- معماری- کشاورزی-برق

مقالات ریاضی- فیزیک- شیمی

مقالات کامپیوتر و شبکه

مقالات ادبیات- هنر - گرافیک

اقدام پژوهی و گزارش تخصصی معلمان

پاورپوئینت و بروشورر آماده

طرح توجیهی کارآفرینی

آمار سایت

آمار بازدید

  • بازدید امروز : 25
  • بازدید دیروز : 2675
  • بازدید کل : 13132022

184- کارآفرینی راه اندازی کارگاه آبکاری قطعات پلاستیکی61ص


184- کارآفرینی راه اندازی کارگاه آبکاری قطعات پلاستیکی61ص

کارآفرینی راه اندازی کارگاه آبکاری قطعات پلاستیکی

Entrepreneurial startup workshop plating plastic parts

 

 

نام استاد :

 

 

نام محقق :

 

 

 

 

خلاصهطرح

ناممحصول

آبكاريقطعاتپلاستيكي

ظرفیتپیشنهاديطرح

95000 مترمربعآبكاريدرسال

مواردکاربرد

صنايعلوازمخانگي،صنايعمخابراتدرساختتلفن،

کابل هايانتقالنيرو،صنعتساختمان،صنعت کامپيوتردرساختمدارچاپي

مواداولیهمصرفیعمده

آندنيكل،آندمسفسفره،سولفاتنيكل،سولفات

مس،اسيدسولفوريك،كلريدپالاديوم،اسيدكربنيك

كمبودمحصول (سال١٣٩٠(

كمبودنداريم

اشتغالزایی (نفر)

24

زمینموردنیاز)مترمربع(

5000

زیربنا

اداري)مترمربع(

400

تولیدي (مترمربع)

500

انبار )مترمربع(

500

میزانمصرفسالانهمواداولیهاصلی

آندنيكل٥٢٣٣كيلوگرم،آندمسفسفره۷۸۴۱ كيلوگرم،سولفاتنيكل۴۱۶كيلوگرم،سولفاتمس ۳۴۴كيلوگرم،اسيدسولفوريك۲۹۰ليتر

ميزانمصرفسالانه

يوتيليتي

آب (m3)

5940

برق(kw)

788

گاز(m3)

35550

سرمایهگذاري

ثابتطرح

ارزي )دلار(

9660

ریالی)میلیونریال(

14628

مجموع (میلیونریال)

14718

محلپیشنهادياجرايطرح

استانهايكردستانياايلامياچهارمحالوبختياري

ياكهكيلويهوبويراحمدياتهرانيااصفهان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات طرح

 

 

 

 

 

 

 

-1 معرفیمحصول

مقدمه

مجموعهفرآيندهاييکهتحتآن،سطحقطعاتفلزيوياغيرفلزي (اجسامرسانا،نيمهرساناونارسانا (با لايههاييازفلزياغيرفلزجهتدستيابيبهسطوحمناسببرايکاربردهايصنعتيوياتزئينيوکاهش هزينهتوليد،پوشيدهميشوندراآبکاريميگويند.

بهطوركليآبكاريقطعاتپلاستيكيصنعتينومحسوبميگرددچراكهاولينقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهباجريانبرق(Electroplating)درسال۱۹۶۳واردبازارشدند . سبكيپلاستيكهادرمقابلفلزات، روشتوليدسادهوامكانقالبگيريسريعتروراحتترآنها،عدمنيازبهپرداختكاريبعدازقالبگيري، استحكامفيزيكيقابلقبولومناسبومقاومبودنآنهادربرابرفرسودگيوقيمتتمامشدهپايينتردر مقايسهبامشابهفلزيباعثشدهاستكهاينصنعتبهسرعترشدوتوسعهيابد . بهطوريكهامروزهعلاوهبرABS (كهاولينوتنهاپليمريبودكهتاسالهاقابلآبكاريبود ) بااستفادهازحلالهايويژه،بسياري ديگرازپلاستيكهاقابلآبكاريميباشندواستفادهازقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهدرصنايعمختلفاز جملهاتومبيلسازي،لوازمخانگي (يخچال،تلويزيون،راديو،ضبطوپنكه ) ،اسباببازي،موتورسيكلتو دوچرخه،دكمهوزيورآلاتروزبهروزكاربردبيشتريمييابد.

 

آشناييباتاريخچهآبكاري

تاريخچهآبکاريدراروپا

صنعتآبکاريبهشکلامروزيآنازاواخرقرنهجدهموبااختراعپيلالکتريکيتوسطولتافيزيکدان ايتالياييوتحقيقاتميشلفاراديدانشمندانگليسيکهحاصلآنکشفقوانينفاراديبود،آغازگرديد . در سال١٨٣٧موريتسجاکوبيبااستفادهازنيرويبرقتوانستکپيهايدقيق (نمونهسازي)ازانواعقطعاتوکالاهاتوليدوعرضهنمايد . اوباساختچنينقطعاتيبااستفادهازروشنمونهسازي (Electroforming) كهيکيازروشهايآبکارياستگاميبزرگدرتوسعهصنعتآبکاريبهوجودآورد . اوهمچنينپايهگذارنخستيننشريههايصنعتآبکارياست . درسال١٨٤٢فونزيمنسموفقبهآبکاريطلابررويقطعات مختلفگرديدوايناختراعرابهنامخودثبتکرد . درهمانزمانويلهمپفانهاورزکهآلمانهااوراپدر گالوانوتکنيکميخوانندموجبتحوليشگرفدراينصنعتگرديد.

امروزهباتوجهبهاهميتوکارآيياينصنعتدرصنايعمختلفونقشآندراقتصادمليکشورهاسرمايه هايعظيميازسويدولتهاوصاحبانصنايعبرايپيشرفتاينصنعتهزينهميگردد.

 

تاريخچهآبكاريدرايرانباستان

اشكانيان (پارتها ) ،كهقوميايرانيبودند،درزمانحكومتخودبرايرانباستانوكشورهايهمسايهيكياز بزرگترينامپراطوريهايجهانرابهوجودآوردند. اسنادتاريخيكشفشدهدرطولقرنهامانندسكهها، جامهايشاخيشكلوتكههايسفالشكستهشواهديبردستاوردهايفرهنگيوتمدنعظيماشكانيان ميباشد . درحفاريهايباستانشناسيكهدرسال١٩٣٦دراطرافپايتختباستانياشكانيان (تيسفون ) صورتگرفت،تجهيزاتآبكاريالكتريكيكشفگرديد . بدينترتيبمعلومشدكهپيشازتولدمسيح، ايرانيانباروشآبكاريالكتريكيطلاونقرهبررويجامهايفلزيآشنابودهاند.

 

تاريخچهآبكاريدرايرانمعاصر

تاريخچهآبكارينويندرايرانبهپيشازيكصدسالپيشبازميگردد (١٢٧٧ه .ش ( ابراهيمخانصحاف باشي ( پدرسينمايايران )اولينكارگاهآبكاريرادرخيابانلالهزارنوتاسيسنمودهوبانصبانواعوانهاي آبكارينيكل،مس،برنج،نقرهودستگاههايجنبيموردنياز،آبكاريصنعتيرادرايرانپايهگذارينمود .

 

روشهايمتداولآبکاري

باتوجهبهنيازصنايعوبراساساستانداردهايجهاني،پوششهابراساسيکيازروشهايذيلبررويقطعه ايجادميشوند:

١. آبکاريهايالکتريکي (Electroplating) ازجنسآهن،اينديم،برنج،پالاديم،پلاتين،سرب،روديم ، رويوآلياژهايآن،طلاوآلياژهايآن،قلعوآلياژهايآن،کادميم،کرم (تزييني،سخت،آلياژي )،مس، نقره،نيکل

٢. آبکاريهايتبديلي :(Conversion Coating) آندايزينگ (معمولي،رنگي،سخت ) ،فسفاتهها، کروماتهها

٣. آبکاريهايشيميايي (Electroless Plating) مس،نيکل

٤. آبکاريهايتبادلي Immersion Plating) ) : طلا،مس،نقره،نيکل

٥. آبکاريبهروشغوطهوريگرم (داغ ) :(Plating Hot dip) آلومينيوم،روي،سرب،قلع

٦. آبکاريموضعي (قلمي) (Selective Plating)

٧. آبکاريدرخلأ (Vacuum Plating)

٨. آبکاريتماسي (Contact Plating)

٩. الکترولاک (Electro- lacquering)

10. رنگآميزيالکتريکي (Electropainting)

11. پوششپودري (Powder Coating)

12. قطعهسازيالکتروليتي (Electroforming)

13. پوششدهيمکانيکي (Mechanical Plating)

14. آبکارينفوذي (Diffusion Coating)

 

 

 

 

 

 

فصل دوم

روش انجام کار

 

 

 

 

 

 

 

-1-1ناموکدمحصول (آیسیک 3 )

محصولبررسيشدهدراينطرحقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهباكدشناساييكالا (كدآيسيك ) ۲۵۲۰۱۶۷۲ميباشد. براساسسيستمطبقهبنديآيسيك،عدد۲۵مربوطبهمحصولاتازلاستيكو پلاستيك،۲۵۲۰مربوطبهساختانواعمحصولاتپلاستيكيو۲۵۲۰۱۶۷۲شاملقطعاتپلاستيكي آبكاريشدهميباشد.

 

1-2 شمارهتعرفهگمرکی

قطعاتپلاستيكيآبكاريشدهتعرفهمشخصيندارند . ميتوانگفتكهدرصديازدكمهازموادپلاستيكيپوشاندهنشدهباموادنسجيتحتتعرفه 21/9606 ازجنسقطعاتپلاستيكيآبكاريشده ميباشد.

 

1-3 شرایطواردات

حقوقوروديبرايدكمهازموادپلاستيكيپوشاندهنشدهباموادنسجيتحتتعرفه 21/9606 برابر 40% مي باشد.

حقوقپايهطبقماده (۲ (قانوناصلاحمواديازقانونبرنامهسومتوسعهاقتصادي،اجتماعيوفرهنگي جمهورياسلاميايران،شاملحقوقگمركي،ماليات،حقثبتسفارشكالا،انواععوارضوسايروجوه دريافتيازكالاهايوارداتيميباشدومعادل 4% ارزشگمركيكالاهاتعيينميشود. بهمجموعايندريافتي وسودبازرگانيكهطبققوانينمربوطهتوسطهياتوزيرانتعيينميشود،حقوقورودياطلاقميشود.

 

4-1- بررسیوارائهاستانداردملي

درجدول۱استانداردهايكارخانهاي،مليوبينالملليدرارتباطباقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهارائهشده

است.

 

 

 

جدول۱- ليستاستانداردهايمرتبطباقطعاتپلاستيكيآبكاريشده

رديف

عنواناستاندارد

شماره

استاندارد

1

استانداردپوششهايفلزي- روشاندازهگيريضخامتبهطريقميكروسكوپي

1227

2

پوششهايفلزي-پوششهايالکتروترسيبينيکلبهانضمامکرومومسبهانضمامنيکلوکرم

2161

3

ويژگيهاوروشهايآزموننمكهايمسموردمصرفدرآبكاري

2166

4

پوششهايمساكسيدشده- روشآزمون

2167

5

ويژگيهايآندهايمسيموردمصرفدرصنايعآبكاري

1776

6

پوششهايفلزيآزمونتسريعشدهخوردگيبررويكليهپوششهايالكترونيكيبهاستثناي

پوششهايآنديك

2180

7

پوششهايفلزي-پوششهايالکتروترسيبينيکل

2180

8

آبكاريالكتروليتيكيمسبهانضمامنيكل- كرومبررويآهنوفولاد

2182

9

ويژگيهاوروشهايآزموننمكهاينيكلموردمصرفدرآبكاري

2663

10

ويژگيهاوروشهايآزموننمكهايرويموردمصرفدرآبكاري

2823

11

ويژگيهاياسيدهايموردمصرفدرآبكاري

2855

12

ويژگيهاينيكلموردمصرفدرآبكاريبعنوانآند

3800

13

پوششهايفلزي - واژههاواصطلاحاتعلميمربوطبهپوششدهيالكتريكي (آبكاري ) و

فرآيندهايمرتبطباآن

4681

 

5-1- بررسیوارائهاطلاعاتلازمدرزمینهقیمتتولیدداخلیوجهانیمحصول

بهدليلتوسعهصنعتآبكاريقطعاتپلاستيكيدرسالهاياخيرواستفادهازآنبهمنظورجايگزينكردن قطعاتپلاستيكيآبكاريشدهبهجايقطعاتفلزيوكاربردهايزينتيدرجهتمشتريپسندكردن محصولات،تقاضايروزافزونيدربازاربرايآبكاريقطعاتپلاستيكيوجودداشتهودارد . درحالحاضر برخيواحدهايصنعتبزرگنظيرپارسالكتريكخوددارايخطآبكاريپلاستيكبودهونيازخودرا مرتفعميسازند. ليكنبخشاعظمنيازبازارازواحدهايكوچكومتعدديكهدرحالحاضردراطراف شهرهايبزرگنظيرتهرانفعاليتدارند،تامينميشود.

درحالحاضرهزينهآبكارييكقطعهپلاستيكيبااندازهتقريبي 06/0 مترمربعبرابر۶۰۰۰ – 5000 ريالبهازايهرقطعهميباشد.

 

6-1- توضیح مواردمصرفوکاربرد

بهطوركليهدفازآبكاريوايجادپوششبررويقطعاتپلاستيكييكيازاهدافذيلاست:

اهدافزينتي: زينتدادنوزيباكردنقطعهومشتريپسندكردنآن .

اهداففني : افزايشمقاومتقطعهدربرابرسايش،قابليتهدايتسطحقطعه،صيقليكردنوقابليت انعكاسنور.

درارتباطبابرآوردناهداففوقعمدهخصوصياتيكهقطعهآبكاريشدهبايستيداشتهباشد،عبارتنداز:

 

۱- صيقليوبراقبودنروكش ( پوشش) :

اينموضوعبهخصوصدرموارديكههدفزينتياستوياساخت وسايلمنعكسكنندهنور،نظيركاسهچراغاتومبيلوياآينهها،بسياراهميتدارد.

 

۲- ضخامتپوشش :

ضخامتپوششنيزازمواردبسيارمهمميباشد. بايستيضخامتلايهحاصلشدهبرابر مقدارسفارشدادهشدهباشد . اينخصوصيتبهويژهدررابطهباقطعاتيكهدرمعرضسايشهستندبسيار قابلاهميتميباشد.

 

۳- چسبندگيروكشبهپايه :

چسبندگيروكشبهپايهنيزازخصوصياتبسيارمهميكلايهوپوشش نشاندهشدهبرروييكپايهپلاستيكيميباشد. عدموجودچسبندگيلازموكافيبينروكشوپايهباعث ميگرددكهدرمدتكوتاهيروكشازپايه (قطعهپلاستيكي ) جداگردد.

۴- مقاومتدربرابرشرايطمحيطينظيرعواملشيمياييورطوبتنيزازپارامترهايياستكهبايستي هنگامانتخابروكشموردتوجهقرارگيرد.

پوششهايفلزيايجادشدهبررويپلاستيكهاازطريقآبكاريازحدوديكتابيشازدهميكرونميباشند.

صنعتآبکاريقادراستميزانخسارتناشيازخوردگيوسايشرابهشدتکاهشدادهوجامعهبشريرا درتوليدقطعاتووسايلوابزاروکالاهاباهزينهايبسيارکم،باتوجهبهاولويتحفظمنابعمعدنيو طبيعيواستفادهبهينهازآنهايارينمايد. درادامهبهمزايايآبكارياشارهميشود.

 

الف- صرفهجوييکلاناقتصاديدرساختقطعاتوکالاها:

صنعتآبکاريميتواندباکمترينهزينهوباايجادپوششهايمطلوبفلزيوياغيرفلزيبررويقطعات ساختهشدهازفلزاتارزانوپلاستيکهانيازهايمتنوعجامعهبشريرابرآوردهسازد.

 

ب- مقاومتبهخوردگيوسايشوافزايشعمرمفيدقطعه:

خساراتعظيمناشيازخوردگيبرکسيپوشيدهنيست . صنعتآبکاريباايجادپوششهايمناسبسهم عمدهايدرکاهشميزانخساراتواردهبهقطعاتوافزايشطولعمرآنهادارد.

 

ج- بهداشتينمودنقطعاتوجلوگيريازمشکلاتزيستمحيطي:

بسياريازقطعاتفلزيوغيرفلزيکهروزانههمهافرادباآنهاسروکاردارندميتوانندحاملوناقلانواع آلودگيهاباشند.

صنعتآبکاريهمزماندريکفرآيندپوششدهياهداففوقراتامينودرخدمتبهداشتوسلامتي افرادنيزقرارميگيرد. نگاهيبهيراقآلات،شيرآلاتبهداشتي،وسايلآشپزخانهولوازمخانگينمونههايي درمورداهميتنقشصنعتآبکاريدربهداشتيکردنقطعاتاست.

 

د- زيباسازيقطعاتوکالاها:

ظاهرمحصولاتبااهميتترينقسمتدرجلبمشتريمحسوبگرديدهونقشيمهمدربازاريابيدارد مثالهاييازانواعلوسترها،صنايعروشنايي،خودکارهاوخودنويس،صنايعميزوصندليوتختخوابرا ميتواننامبرد.

 

درادامهبهكاربردآبكاريدرصنايعمختلفپرداختهشدهاست.

١- صنايعلوازمخانگيدرساختتلويزيون،يخچال،آبگرمکن،بخاري،پلوپز

٢- صنايعمخابراتدرساختتلفن،کابلهايانتقالنيرو

٣- صنايعموتورسيکلتسازيودوچرخهسازي

٤- صنعتساختماندرساختوتوليدوسائلآشپزخانه،دربوپنجرهآلومينيومي،توليدشيشه رفلکس

٥- صنايعپزشکيودندانپزشکي

٦- توليدکنندگانيراقآلات

٧- صنايعبرقيدرتوليدکليدوپريز

٨- صنايعبستهبنديدرساختوتوليدقوطيسازي

٩- صنايعنفت،پتروشيمي

١٠ - سازندگانابزاردقيق

١١ - صنايعروشناييدرساختوتوليدلوستر

١٢ - صنعتکامپيوتردرساختمدار

 

ساختانواعمدارچاپييکيازمهمترينتوليداتصنعتآبکاريميباشدکهاهميتويژهايدرساختو توليدرايانهها،تلويزيونوقطعاتالکترونيکدارند. قابلتوجهاستکهدرساختمدارچاپيقطعهاز پلاستيکهاانتخابوسپسسطحآنرابهروشآبکاريمتاليزهنمودهوفلزموردنظرراکهعموماًطلااست برآنرسوبميدهند.

 

7-1- بررسیکالاهايجایگزینوتجزیهوتحلیلاثراتآنبرمحصول

بهطوركليرقابتوجايگزينيروشهايمختلفپوششدهيزمانيمطرحميباشدكهمواردكاربردكاملا مشابهيكديگرباشنداماواقعيتايناستكهاغلبروشهايپوششدهيتنهادرمحدودههايخاصيقابل استفادهبودهوبهترينكاراييوراندمانراازنظرفنيواقتصاديدارند . بههمينجهتدرهمانكاربردهاي خاصبيشتريناستفادهراداشتهودرسايركاربردهاجايخودرابهروشهايديگرخواهندداد. درادامهبهبرخيازروشهاييكهبرايآبكاري (پوششدهي )قطعاتپلاستيكيوبهطوركليسطوحموادغيرهاديبه كارميروداشارهميشود:

 

آينهكاري:

ابتداقطعهرازبركرده (درسطوحآنخللوفرجريزايجادكرده )متعاقباباكلريدقلعدو ظرفيتيآنراحساسكردهوسپسبااستفادهازپاشيدندومحلولشيمياييبهطورهمزمانبرروي قطعهودراثرمخلوطشدندومحلول،فلزنقرهاحياشدهودرسطوحقطعهبهصورتيكفيلمدرخشنده خواهدنشست.

 

استفادهازلاكهايهدايتكننده:

استفادهازلاكهايهدايتكنندهكهازمخلوطرزينهايآلكيدو اپوكسيباذراتميكرونيگرافيتنقرهايياپودرفلزيتهيهميشوند،بهجايروشمتعارفدرآبكاري قطعاتپلاستيكيكهاينطرحبرمبنايآنتهيهشده،عليرغمگرانبودناينلاكهامورداستفادهقرار ميگيردوچسبندگياينلاكهابررويتعدادبيشماريازموادپلاستيكينسبتبهروشهايشيمياييعلت مهماينكاربرداست.

 

پوششگذاريتحتخلا:

پوششگذاريتحتخلانيزكهبافرايندهايمختلفيصورتميگيرد،از روشهايمتداولورايججهتپوششدهيغيرهاديهابهويژهپلاستيكهاميباشد. بااستفادهازاينروش پوششهاييباضخامتيكنانومترتايكميكرونقابلحصولميباشد. بهلحاظنازكيپوششدادهشده بااينروشدرمقايسهباآبكاريقطعهبهروشالكتروپليتينگاستفادهازلاكهايشيمياييقبلوبعداز پوششدهيبهمنظوردستيابيبهيكسطحباكيفيتبالاومحافظتشدهضروريميباشد.

ازبينروشهايفوقروشعمدهرقيبوجايگزينروشپوششگذاريتحتخلاميباشدكهدرزيربه مقايسهآنباروشالكتروپليتينگپرداختهميشود.

 

- درمقايسهباروشپوششگذاريتحتخلاروشالكتروپليتينگبهسرمايهگذارياوليهكمتري نيازدارد.

- چسبندگيفلزبهسطحقطعهدرآبكاريبهروشالكتروپليتينگبسياربهترازروشهايتحتخلا بودهودرنتيجهپايداريودوامپوششدادهشدهبهتراست.

- امكانافزايشضخامتپوششتادهميكرونوبالاتروبهدستآوردنخصوصياتفيزيكيلازمبر رويسطحقطعهوجوددارددرحاليكهپوششهايايجادشدهباروشهايتحتخلامعمولازيريك ميكروناستوبههميندليلاستفادهازلاكهايمحافظبعدازپوششدهيضروريميباشد.

- برايجلوگيريازخروجنرمكنندهها،موادفراروسايرافزودنيهاازسطحيكقطعهپلاستيكيدر شرايطخلادربسياريازمواردلازماستيكپوششپليمرياوليهنيزبررويقطعهپلاستيكي دادهشودكهموجبافزايشهزينهخواهدشد.

- آبكاريسطوحقطعاتپيچيدهباروشالكتروپليتينگراحتترصورتميگيرد.

- درروشهايتحتخلابهنيروهايباتخصصبالاتريدرمقايسهباروشالكتروپليتينگنيازميباشد.

درمقابلدررابطهبابرخيموارد،كاربردروشاستفادهازپوششدهيتحتخلابهآبكاريباروش الكتروپليتينگبرتريداردكهاهمآنعبارتنداز :

- دراينروشبهعلتاينكهقطعهدرتماسمستقيمباموادشيمياييقرارنميگيردخصوصيات فيزيكيپليمرتغييرنمييابد.

- درروشپوششدهيتحتخلا،ايجادپوششبرروياكثرپلاستيكهاامكانپذيراستدرحاليكه درروشالكتروپليتينگپوششدهيبررويچندنوعپلاستيكموفقبودهودربرخيمواردبه محلولهايزبرسازيگرانقيمتنيازميباشد.

- دربرخيموارديكپوششباضخامتبسياركم ( زيريكميكرونكهبالاكمحافظتشدهباشد(پاسخگوينيازخواهدبودكهدرچنينحالتيقيمتتمامشدهدرمقايسهباروشالكتروپليتينگ كمترخواهدبود.

- معمولابهآمادهسازيقطعهازطريقپوششدهيبالاكورزينهايشيمياييبعدازپوششدهي نيازميباشد.

- روشپوششدهيتحتخلاپسابآلودهكنندهمحيطزيستنداشتهوبهتجهيزاتتصفيهپساب نيازيندارد . دراينروشتنهادرمرحلهلاكزني (دادنپوششازرزينهايشيمياييقبلوبعداز پوششدهيفلزي) ودرصورتاستفادهازروشاسپريكردنلاكورزين،بايستيبخاراتوحلالهايتبخيرشدهضمنكاربهوسيلههواكشبهخارجازمحيطكارگاهمنتقلشدهودرارتفاع مناسبرهاشوند.

- بهعلتاينكهدرروشهايپوششدهيتحتخلاتجهيزاتودستگاهپوششدهيخارجيبودهو همچنينموادوقطعاتمصرفيوارداتيهستندارزبريبيشترميباشد. بهعنوانمثالفلزيكهبراي پوششدهيمورداستفادهقرارميگيردبايستيازخلوصبالاييبرخوردارباشد.

- پوششدهيدرروشهايتحتخلادريكمحيطبسيارتميزبايستيصورتگيردبهطوريكه محيطازذراتگردوغبارعاريباشد . بنابراينبهمراتبتميزتروبهترازمحيطآبكاريبهروش الكتروپليتينگميباشدكهمعمولاآلودهبهانواعگازهايسميوغيرسميبودهونيازبهتهويه دائميدارد.

- باتوجهبهتوضيحاتفوقروشناستكههريكازروشهايفوقدرمحدودهكاربردمربوطبهخود بهترينكاراييراخواهندداشتودرمواردكاملامشابهنيزبايستيانتخابروشبابررسيمعايبو محاسنهرروشصورتگيرد.

 

8-1- بررسیاهمیتاستراتژیکیکالادردنیايامروز

باتوجهبهاهميتزيادفلزاتدردنيايامروزومحدودبودنمنابعفلزاتوگرانبودناينموادونيزتوليد روزافزونپلاستيكهاكهباقيمتمناسبدراختيارصنايعقرارگرفتهاست،لزوماستفادهازپلاستيكهابه جايفلزاتبيشازپيشنمايانمي گردد. درموارديكهنيازبهدرخشندگيوفلزباشد،ميتوانقطعه پلاستيكيراآبكارينمود. همچنينبااينكارمقاومتقطعهنيزافزايشمييابدوباهزينهكمتريمي توان قطعاتزيادتريتوليدكرد.

 

 

 

 

9-1- کشورهايعمدهتولیدکنندهومصرفکنندهمحصول

آبكاريقطعاتپلاستيكيفرآينديكاملاًفيزيكياست. ازاينرو،واحدهايصنعتيدرمناطقياحداث مي شوندكهبهمراكزمصرفنزديكباشند . بههميندليل،وارداتوصادراتبراياينمحصولصورت نميگيرد. همچنين،آماردقيقيدرخصوصظرفيت،توليدومصرفقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهدر مناطقمختلفجهانوجودندارد . اماآنچهمسلماستكشورهايتوليدكنندهلوازمخانگي،لوازمالكتريكيو الكترونيكيومخابراتيووسايلتزيينيتوليدكنندهايننوعقطعاتهستندوميتوانچنيننتيجهگرفت كهفرايندآبكاريقطعاتپلاستيكيتقريبادراكثركشورهايدنياصورتميگيرد.

 

10-1- معرفیشرایطصادرات

صادراتقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهازهرگونهتعهدوپيمانارزيمعافميباشد. برطبققانونمعافيتصادراتكالاوخدماتازپرداختعوارض،تصويبشدهدرتاريخ 27/12/1379 ،صادراتكالاو خدماتازپرداختهرگونهعوارضمعافاستوهيچيكازوزارتخانهها،سازمانها،نهادها،دستگاههاي اجرايي،شهرداريهاوشوراهايمحليكهبرطبققوانينومقرراتحقوضعواخذعوارضرادارند،مجاز نيستندازكالاهاوخدماتيكهصادرميشوندعوارضاخذنماينديامجوزاخذآنراصادرنمايند.

 

-2 وضعیتعرضهوتقاضا

1-2- بررسیظرفیتبهرهبرداريوروندتولید

دراينبخشواحدهايفعالدارايمجوزازوزارتصنايعكهدرزمينهتوليدقطعاتپلاستيكيآبكاريشده مجوزگرفتهاند،معرفيشدهاند . درحالحاضرتنهاسهواحددارايمجوزقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهاز وزارتصنايعدركشورموجودميباشنداماظرفيتواحدهايفعالدرحالحاضربسياربيشترازاينمقدار بودهومشغولبهفعاليتميباشند.

 

 

جدول۲- واحدهايفعالتوليدقطعاتپلاستيكيآبكاريشده

نامواحد

مكان

ظرفيت

سالاخذمجوز

اشتغال

آبطلائي - ايلوسات

تهران- جقديمكرج

1550000 عدد

1359

11

رايكاپلاستيكپارس

خراسانرضوي-مشهد

320 تن

1385

23

رضائيمهدي

مركزي- اراك

200 تن

1385

12

 

درنتيجهظرفيتواحدهايموجوددارايمجوزبرايتوليدقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهبرابر۵۲۰تنبه علاوه۱۵۵۰۰۰۰عددميباشد. برايمحاسبهروندتوليدظاهريقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهتاسال ۱۳۸۴براساسآماروزارتصنايعفقطيكواحدتوليدموجودبودهاستكهظرفيتآنبرابر۱۵۵۰۰۰۰ قطعهميباشد.

 

-2-2 بررسیوضعیتطرح هايجدیدوطرح هايتوسعهدردستاجرا

دراينبخشطرحهايجديدوطرحهايتوسعهدردستاجراجهتتوليدقطعاتپلاستيكيآبكاريشده ذكرشدهاست. دراينبخشواحدهايدارايپيشرفتمدنظرقرارگرفتهاند.

 

جدول۳- طرحهايدردستاجرايتوليدقطعاتپلاستيكيآبكاريشده

نامواحد

مكان

ظرفيت

پيشرفت

اشتغال (نفر(

تعاونيگلپارسپلاستيك

اصفهان-گلپايگان

40000 عدد

39

15

شمشفلزايوانكي

سمنان- ايوانكي

5000 تن

30

10

 

ميزانظرفيتدرحالاحداثبرايآبكاريقطعاتپلاستيكبرابر۵۰۰۰تنبهعلاوه۴۰۰۰۰قطعهميباشد.

بهطورمتوسطوزنهرقطعهآبكاريشدهرا۵۰۰گرمفرضميكنيم . درنتيجهظرفيتآبكاريقطعات پلاستيكدرسال۱۳۹۰دركشوربرابر۱۲۶۳۰۰۰۰قطعهخواهدبود.

 

 

-2-3 بررسیروندوارداتمحصولازآغازبرنامهسوم

بهطوركليوارداتقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهزيادمعمولنيستوتنهادربرخيمواردصنعتياين قطعاتواردكشورميگردند. ميزانوارداتدكمهپلاستيكيدرسال۱۳۸۴برابر۱۰۰۶۱۰كيلوگرمواز كشورهايچين،آلمان،اماراتمتحدهعربي،تايوان،تركيهوسوريهبودهاست . احتمالميرودكهدرصدياز ايندكمههاآبكاريشدهباشند.

 

4-2- بررسیروندمصرفازآغازبرنامه

يكيازمشكلاتيكهصنعتآبكاريايرانازآنرنجميبرد،وجودتعدادزياديواحدهايآبكارياستكه علاوهبرفعاليتغيرعلميوغيرتكنيكي،بهصورتپنهانيفعاليتميكنندوهيچگونهعوارضينيزبهدولت پرداختنميكنند. هماكنونبيشاز۵۰درصدازواحدهايآبكاريبهصورتپنهانيفعاليتميكنندكهاين خودتهديديبراياينصنعتدركشوربهشمارميرود.

صنعتآبكاريصنعتيدقيقباتركيباتوفرمولاسيونهايخاصاستكهباكوچكترينتغييردر فرمولاسيوننتيجهكارتغييرميكندوبهدليلاينكهاكثرفعالاناينصنعتبهصورتتجربيوغيرعلمي وارداينصنعتشدهاند،عمدتاكيفيتآبكاريآنهانيزبسيارپاييناستكهنمونهآنراميتواندراگزوز موتورسيكلتهامشاهدهكردكهبعدازمدتكوتاهيشروعبهزنگزدنميكنندودليلآن،آبكاريبا كيفيتپاييناست.

درموردمصرفقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهباتوجهبهتنوعمصرفاينقطعاتدرصنايعمختلفونيز كاربردهايزينتيآماردقيقينميتوانارائهداد. اماآنچهمسلماستظرفيتواحدهايآبكاريپلاستيكدر حالحاضردركشوربيشترازمجوزهايدادهشدهتوسطوزارتصنايعومعادنميباشد.

آبکاريعلاوهبرصنعت،يکهنرنيزمحسوبميشودوبااينهنرميتوانبرخياشکالاتظاهريتوليدرابا پوششيزيبامرتفعکرد. صنعتآبکاريدربيشترصنايعبهخصوصخودرو،لوازمخانگي،فلزاتگرانبهاولوازمتزيينيکاربردداردوباآبکاريميتوانشکليجذابوزيبابهتوليداتداد.

استفادهازدانشروزآبکاري،نيازواحدهايصنايعآبکارياستوبايدباارتباطبيشتربادانشگاههاومراکز تخصصي،سطحعلميآبکارانارتقايابد.

ميزانمصرفظاهريفعليدركشوردرسال۱۳۸۴برابر۱۵۵۰۰۰۰قطعهبودهاست (معادلتوليد ) .

درسال۱۳۹۰ميزانظرفيتبهبالغبر۱۲ميليونقطعهافزايشخواهديافت. اگرفرضكنيمكهنيمياز ظرفيتفوقبهتوليداشتغالداشتهباشد،درسال۱۳۹۰بيشاز۶ميليونقطعهپلاستيكيدركشور آبكاريخواهدشد.

 

-2-5 بررسیروندصادراتازآغازبرنامهتوسعهسوم

احتمالميرودكهدرصديازدكمههايصادرشدهازكشورازنوعدكمههايپلاستيكيآبكاريشده باشند. اينمقدارصادراتدرسال۱۳۸۴برابر۸۴۵۰كيلوگرموبهكشورعراقبودهاست.

 

-2-6 بررسینیازبهمحصولبااولویتصادراتتاپایانبرنامهتوسعهچهارم

بازارهدفبهبازاريگويندكهخارجازمرزهاييككشورقرارداشتهوليهنوزبهفعليتنرسيدهاست،اما درصورتتدويناستراتژيصحيحبازارشناسيوبازاريابيبينالملليمي تواندرآنبازارهانفوذنمود.

امروزهكهعرضهكالاهادربازارهايصادراتيدرسطوحانبوهيصورتمي گيرد،شناساييوتعيينبازارهاي هدفصادراتيومشتريانخاصدربازارهايمذكورازاهميتويژهايبرخورداراست . امروزهبهجهتآنكه شمارعرضهكنندگانكالاهاوخدماتمشابهبسيارزيادشدهاست،اينامكانبرايمشتريانفراهمشدهكه بتوانندكالاهايموردنظرخويشراازميانانبوهيازكالاهايعرضهشدهانتخابنمايند . ازاينحيثصادر كنندگاندررقابتيشديدقرارگرفتهاندوهريككهبازاريابيمطلوبتريداشتهباشند،درواقعبرنده خواهندشد . براساسنظريه هاينوينتجارتبين الملليكيازمراحلتوسعةبازارهايصادراتي،مطالعهو تعيينراه هايدسترسيبهبازارهايهدفصادراتياست.

امادرموردقطعاتپلاستيكيآبكاريشدهازآنجاييكهاينقطعاتتعرفهمشخصيندارندوعمدتا تحتنامقطعاتاصليتجارتميشونددرنتيجهنميتوانآماردقيقيازصادراتوياوارداتاينمحصولات ارائهداد.

 

 

 

3- بررسیاجمالیتکنولوژيوروشتولیدو عرضه محصولدرکشور

تشريحفرايند

فرايندآبكاريقطعهپلاستيكيشاملدومرحلهاصلياست:

الف- مراحلرساناكردنيكقطعهپلاستيكي

ب- مراحلآبكاريمس-نيكل-كرومقطعههاديشده

 

الف- مراحلرساناكردنيكقطعهپلاستيكي

۱- چربيگيري

۲- اسيدشوييياپيشزبرسازي

۳- زبرسازي (Etching)

۴- كرومگيري

۵- خنثيسازي

۶- فعالسازي

۷- شتابدهي

۸- آبكاريشيمياييبدونبرق (Electroless Plating)

درادامهمراحلهاديسازييكقطعهپلاستيكيوزمانلازمبرايهربخشازفرايندآوردهشدهاست.

 

 

 

 

 

 

 

جدول۴- مراحلهاديسازيسطحقطعهوزمانآنبرحسبدقيقه

مراحلهاديسازيسطحقطعه

زمانآنبرحسبدقيقه

چربيگيري

۲دقيقه

اسيدشويي

يكدقيقه

زبرسازي

۷تا۱۰دقيقه

كرومگيري

4/0 دقيقه

شستشودردومرحله

7/0 دقيقه

خنثيسازيبااسيدكلريدريك

يكدقيقه

اسيدگيري

4/0 دقيقه

حساسسازي

۳تا۴دقيقه

شستشودردومرحله

7/0 دقيقه

شتابدهي

۲تا۳دقيقه

نيكلشيميايي

۴تا۶دقيقه

 

علاوهبرمراحلذكرشدهدرميانبرخيمراحلبايستيشستشويقطعهنيزصورتگيرد،زيرااگرموادياز

محلولبررويقطعهباقيبماندوواردمرحلهبعديشودباآنمحلولواكنشيانجامخواهددادكهازكارايي

محلولكاستهوعمرآنرابهسرعتازبينخواهدبرد . بنابراينشستشويخوب،عمرمفيدمحلولهاراكه

هزينهقابلتوجهيصرفتهيهآنشدهافزايشدادهوكاراييآنرابيشترخواهدكرد.

 

چربيگيري

پسازاينكه ABSوديگرپليمرهاازقالببيرونميآينددارايالكتريسيتهساكنهستندواگردرمحيط بسيارتميزنبودهويادرورقمحفوظيپيچيدهنشوند،ذراتگردوغبارموجوددرهوارابهخودجذب ميكنند. اينآلودگيهاوسايرآلودگيهايناشيازروغنهاومواداسپريشوندهايكهبرايآمادهسازيقالب جهتتزريقبهكارميروندونيزآلودگيناشيازجابجاييازكارگاهتزريقبهكارگاهآبكاري (مانندچربيدست ) وجودمرحلهچربيگيريراضروريميسازند. مگرآنكهبااتخاذتدابيرخاصيبتوانازتميزبودن سطحقطعهقبلازآبكارياطمينانحاصلنمود . بههرحالاستفادهازيكمادهچربيگيروتميزكردن سطحقطعهباعثافزايشعمرمحلولزبرسازيخواهدشد . برايچربيگيريميتوانازيكچربيگيرباتركيبزيراستفادهنمودكهشرايطعملكردآندردرجهحرارت 60-50 درجهسانتيگرادومدت۲دقيقه ميباشد.

 

جدول۵- تركيبدرصدمادهچربيگير

نامماده

مقدار

سود

20 گرمدرليتر

تريسديمفسفات

15 گرمدرليتر

سديمكربنات

15 گرمدرليتر

اسيداولئيك

15 گرمدرليتر

 

دراينجاذكرايننكتهضرورياستكهشركتهايمتعددتركيباتمختلفوآمادهايراكهفرمولتركيب آنهامخصوصسازندهبودهونزدآنهامحفوظميباشد،جهتمراحلمختلفآبكاريتوليدكردهوبهفروش ميرسانند.

گرچهشرايطكاركردوتركيباتاينموادنزديكبهيكديگرميباشدليكنبهمنظورحصولبهتريننتيجه بايستيطبقدستورالعملسازندهازآنهااستفادهنمود.

 

اسيدشويي (پيشزبرسازي(

برايپيشگيريازانتقالموادچربيگيركهقليايياستبهمحلولزبرسازيكهاسيدياستوباعثكاستن اسيديتهودرنتيجهكاهشعمرمفيدمحلولميگردد،بهتراستاينمرحلهوجودداشتهباشدتاضمن خنثيكردنقليائيتسطحقطعهآنرابرايزبرسازيآمادهكند. تركيبپيشنهاديبراياينمنظورچنين است:

جدول۶- تركيبپيشنهاديمرحلهاسيدشويي

نامماده

مقدار

اسيدسولفوريكتجارتي ( وزنمخصوص 84/1 )

50 سيسيدرليتر

اسيدكروميك

400 گرمدرليتر

 

شرايطعملكردآنبهقرارزيراست

دما 60-50 درجهسانتيگراد

مدت 5-2 دقيقه

 

برايحصولنتيجهبهتروپيشگيريازاختلافدمابهتراستمحلولبهوسيلهحبابهايهوابهمزدهشود.

 

زبرسازي(Etching)

بازبرسازيميكروسكوپيقطعهوايجادخللوفرجدرسطحقطعهچسبندگيفلزبهپليمرافزايش مييابد. زبرسازيبهدوروشمكانيكيوشيمياييصورتميگيرد. درروشمكانيكيباپرتابشنهايويژه بهقطعهكهدرحالدورانميباشدوبابمبارانكردنسطحقطعهبااينشنها (سندبلاست )سطحآنرا زبرميكنند. گرچهاينروشعمليبودهودرموردباكاليتهانتيجهبهترينيزخواهدداد،ليكنروش

شيمياييروشبهترومتداولترياستزيرابهعنوانمثالدرموردABSجزءبوتادينخوردهشدهودرعين حالساختمانABSتخريبنميگرددوسطحقطعهباخللوفرجزاويهدارآمادهگرفتنفيلمهادي ميگردد. تركيبمحلولهايزبرسازيبايكديگرمتفاوتميباشد . البتهمحلولزبرسازينهتنهاجزء لاستيكيقطعهراحلميكندبلكهسايرموادشبكهرانيزبهآرامينرمودرخودحلمي كند. بنابراينزمان ماندنقطعهدرمحلولبهمنظورحصوليكسطحزبرشدهمناسببسيارحائزاهميتميباشد. ضمنادماي محلولنيزدرسرعتخوردگيبسيارموثرميباشد. تركيباينمحلولبهشرحزيرميباشد.

 

جدول۷- تركيبپيشنهاديمرحلهاسيدشويي

نامماده

مقدار

اسيدسولفوريكتجارتي ( وزنمخصوص 84/1 )

180 سيسيدرليتر

اسيدكروميك

430 گرمدرليتر

اسيدفسفريك

30 سيسيدرليتر

 

هنگامتهيهمحلولوافزودنموادبهمحلوللازماستشخصمجهزبهلباسكاروعينكباشد.

 

 

 

كرومگيري

اينمرحلهمعمولاپسازهرمخزنيكهداراياسيدكروميكباشدقراردادهميشودوهدفآنصرفه جوييدرمصرفاسيدكروميكميباشدبهاينترتيبكهاسيدكروميكيكهازوانزبرسازيهمراهباقطعه بيرونميآيددراينمخزنكهحاويآباستگرفتهشدهومحلوليكهبهاينترتيببهدستميآيدبراي جبرانكمبودوانزبرسازيكهباتبخيرياطريقديگريخاليميشودبهكارميرود. بهاينترتيباين محلوليكمحلولشستشواستبااينتفاوتكهسرريزنداشتهودورريختهنميشود. هراندازهاينمحلول رقيقترباشدبههماننسبتمقدارمواديكهباشستشويپسازآنهدرميرودكمتراست . بدينمنظور بايدسعيشودكههرچهممكناستمقداراسيدكروميككمتريهمراهباقطعهوارداينمحلولشود.

 

شستشو

شستشويقطعهدردووان (آبواندومسرريزشدهوبهواناولميريزد ) منجربهكاهشقابلتوجهاسيد كروميكبررويقطعهشدهوعمرمحلولخنثيسازيكهدرمرحلهبعدمورداستفادهقرارخواهدگرفترا بيشترخواهدكرد.

 

خنثيسازي

هدفازخنثيسازيحذفآخرينبازماندهمحلولاسيدكروميكبررويقطعاتوآويزهاييمي باشدكه ميتواندمحلولهايبعديراآلودهسازد . پسماندهاسيدكروميكيكهممكناستدرحفرههايكورقطعاتماندهيادرمحلاتصالآويزهانشتيافتهوازآبكاريشيمياييدراينگونهجاهاپيشگيريكند،بايدگرفتهشود. تركيبمورداستفادهدراينمرحلهاسيدكلريدريككاملاخالص (چگالي 18/1 ) بهمقدار۱۸۰سيسي درليترميباشد. برايتهيهمحلولبايستيمخزنراتانيمهازآبخنكپركردهودرحاليكهكاملاهمزده ميشودمقداراسيدلازمرابهآنافزود . درهنگامريختناسيدبهتراستكههواكشهاراروشنوبراي كاهشتبخيراسيدآنراتوسطپمپهايدستيباشيلنگدرتهمخزنوداخلآبتخليهكرد . كاركردن بااينمحلولدرشرايطزيرميباشد.

دما ۴۰درجهسانتيگراد

مدت 2-1 دقيقه

 

محلولخنثيسازيبهتدريجباگرفتناسيدكروميكقطعاتوآويزهابهسبزيميگرايد،لذابايستي بازسازيشدهوهنگاميكهسبزتيرهگشتدورريختهشود.

 

اسيدگيري

پسازخنثيسازي،قطعاتوارديكوانجهتاسيدكلريدريكگيريميشوند .

 

حساسسازي

مرحلهحساسسازيدرحقيقتقلبفرايندبهشمارميرود. برايشروعآبكاريرويپلاستيكبايدابتدا سطحآنراحساسساخت . اينكارمعمولابانشاندنذرههايكوچكيازفلزپالاديومصورتميگيردواين ذراتبعداكاتاليزوريبرايشروعآبكاريشيمياييميشوند. دراينمرحلهقطعهدرمحلوليازكلريدقلعو كلريدپالاديومغرطهورشدهوپسازگذشتمدتزمانلازم،كمپلكسيازقلعوپالاديومبررويسطح قطعهبهوجودميآيدكهدرمرحلهبعد (شتابدهي ) نمكهايقلعحذفوتنهافلزپالاديومبررويقطعه باقيميماند. تركيبوانحساسسازيوشرايطعملكردآنميتواندبهصورتزيرباشد.

 

جدول۸- تركيبپيشنهاديمرحلهحساسسازي

نامماده

مقدار

كلريدقلع

150-100 گرمدرليتر

كلريدپالاديوم

3/0- 2/0 گرمدرليتر

اسيدكلريدريك

20 سيسيدرليتر

درجهحرارت

45-35 درجهسانتيگراد

 

محلولحساسسازيدرمواقعيكهازآناستفادهنميشودبايدپوشانيدهشود. محافظتازاينمحلول

ونورنديدنآنباعثافزايشطولعمرآنميگردد.

 

شستشو

دراينمرحلهنيزشستشودردووانمتواليكهآبواندومبهواناولسرريزميشودصورتمي گيرد.

 

شتابدهي

كاراينمرحلهحذفنمكهايقلع (وبيشترهيدروكسيدقلع )است. ايننمكهاجزييازكمپلكسجذبشده درسطحقطعهبودهكهپالاديومراتاهنگاماستفادهحفظمیكند. دراينمرحلهقلعدرمحلولحلشدهو فقطفلزپالاديومدرسطحقطعهباقيميماندواينپالاديوماستكهمركزتجمعفلزروكشبهشمارميآيد .

تركيبپيشنهاديدراينمرحلهيكاسيدرقيق ( اسيدسولفوريك 10% ) ميباشدكهشرايطكاركردنباآن

بهقرارزيراست.

دما 50-20 درجهسانتيگراد

مدت حداقلدودقيقه

درهنگامحلكردناسيددرآبلازماستهواكشهاروشنباشند . اگراسيدبهكمكپمپدستيدر داخلآبواردشودبهتراست.

 

شستشو

گرچهشستشودراينمرحلههمانندشستشويقبلازشتابدهينميتواندمحلولرويقطعهراكاملا بزدايد،وليواكنشهايهيدروليزيكهرويسطحقطعهانجامميدهدوجودآنراضروريميسازد.

 

آبكاريشيميايي(Electroless Plating)

پلاستيكفعالشدهبايدباروكشفلزيپوشاندهشودتاهاديگردد . ضخامتاينپوششبايستيبهآن اندازهباشد (حدود 05/0 – 5/0 ميكرون ) كهبتواندجريانلازمرابرايشروعآبكاريالكتروليتيازخودعبور دهد. بهوجودآوردناينروكشوپوششاوليهبااستفادهازمحلولهايشيمياييوبدونبرق (Electroless) صورتميگيرد . اينمحلولهاروكشهايبسيارنازكيبهوجودآوردهوهنگاميكهسطح قطعهكاملاپوشاندهشدواكنشپايانميپذيرد. محلولهايآبكاريشيمياييبايدهمدربردارندهنمكفلزي باشندوهميكاحياكنندهبرايواكنششيميايي ( بهعنوانمثالهيپوفسفيتدرموردنيكل ) كهبتواند كاتيونهارااحيانمايد . اينكاربهيكشروعكنندهنيزنيازداردكهمعمولاخودفلزاست . درواكنشانجام شدهكاتيونفلزموردنظراحياشدهوبررويقطعهمينشيند. بهعنوانمثالدرموردنيكلداريم:

 

Ni++ + 2e- Ni°

ناخالصيهاييكمحلولبسيارمهمبودهلذابهفيلتركردنمداومنيازدارد . هنگاميكهيكپلاستيك فعالشدهدرچنينمحلوليفروبردهشودهرذرهپالاديوممركزيبرايتجمعفلز (معمولامسيانيكل) به دورخودميشود. جزيرههايتشكيلشدهازفلزبهزوديبهيكديگرپيوستهوتمامسطحقطعه (داخلخلل وفرج)راكاملاپوشاندهومتوقفميگردد.

براياينكارممكناستازمسيانيكلاستفادهشود . نيكلشيمياييبهآسانيكنترلوتقويتشدهوبا كارخوبعمرمفيدآنتادوسهسالبهراحتيميرسد. درحاليكهمحلولهايمسشيمياييعمركوتاهتري دارندومراقبتازآنهابهدقتوتجربهبيشترينيازداردواينخودعلتياستكهدرايرانروشموفقيبه شمارنميرود. بااينتوضيحبهبيانآبكاريبدونبرقنيكلميپردازيم:

 

آبكاريشيميايينيكل

بهآبكاريبامحلوليگفتهميشودكهبدونايجاداختلافپتانسيلالكتريكيقطعهايراكهداخلآنفرو بردهميشودآبكاريميكندوبهايندليلبايستيمواردذيلرادربرداشتهباشد:

۱- يكمنبعتامينكنندهيوننيكل (مثلاكلريدنيكلياسولفاتنيكل)

۲- يكمادهاحياكنندهبرايتداركالكترونموردنياز (مانندهيپوفسفيتسديم(

۳- يكمنبعتامينانرژيوحرارت

۴- موادكمپلكسسازيكهمقدارنيكلآزادموردنيازواكنشراكنترلكند.

۵- موادبافربرايثابتنگهداشتن PHمحلولكهبهخاطرتوليدهيدروژندراثنايواكنشتغيير ميكند.

۶- شتابدهندههاييكهبرسرعتواكنشميافزايند.

۷- بازدارندههاييكهسرعتواكنشاحياراكنترلميكنند.

بهطوركليمشخصاتيكمحلولآبكاريشيمياييبهتركيبمواردفوقبستگيداردوفرمولهاي انحصاريمختلفيتوسطشركتهايدستاندركاردراينموردوجوددارد . يكفرمولپيشنهاديبراياين كاربهصورتزيرميباشد:

 

جدول۹- تركيبپيشنهاديمرحلهآبكاريشيميايينيكل

نامماده

مقدار

كلريدنيكل

120 گرمدرليتر

هيپوفسفيتسديم

105 گرمدرليتر

سيتراتآمونيوم

65 گرمدرليتر

سود

تاPHمطلوب

 

شرايطكاركرددراينمرحلهبهشرحزيرميباشد.

PH 10

دما 50-30 درجهسانتيگراد

سرعتروكش 11-3 ميكروندرساعت

مدت 6-4 دقيقه

فيلترپيوستهمحلولبسيارخوباست،زيرابااينكارذراتنيكليكهممكناستازقطعهبهدرونمحلول بيفتدحذفميشود. پسازهرفيلتراسيونبايستيپمپرابااسيدنيتريكرقيقوسپسآبشست . هفتهاييكبارياهرگاهكهبدونوجودقطعهدرمحلولگازازآنخارجميشودآنرابايستيبهدرونيك وانذخيرهپاكيزهيايكوانديگرفيلتركرد،پسازآنابتداقطعاتتهوانراجمعآوريكردهوسپس ذراتنيكليراكهبهديوارهوانچسبيدهبافشارآبجداوبهاينترتيبوانراكاملاپاكيزهساخت .نيكل هايتهنشينشدهوچسبيدهبهوانرابااسيدنيتريك 50% حجميميتوانجداكرد . پسازاينكههمه ذراتوتهنشينهاازوانزدودهشدبايدآنراباآبكاملاشستهومحلولآبكاريراازنوبهدرونآنفيلتر كرد.

بايدتوجهشودكهبرايپاككردنديوارهوانازسيمظرفشوييووسايليازاينقبيلاستفادهنشودزيرا اينعملباعثخراشيدنديوارههايمخزنميگرددوهمينخراشهامكانمناسبيبراينشتنيكلبيشتر خواهدشد. برايتنظيمميتوانازدستورالعملزيراستفادهكرد.

۱- اندازهگيريغلظتنيكلوهيپوفسفيتو هفتهاي،درصورتيكهمقدارلازمروزانهافزوده

افزايشمقدارلازم شود.

۲- اندازهگيري PH هرصبحوبعدازظهر

۳- افزايشآمونياكياسود هرصبحوبعدازظهر (درصورتيكهقرارباشد

محلولچندروزيبلااستفادهبماندلازماستپيش

ازرهاكردن PHراتا۵/10 بالابرد.

۴- شستشويوان هفتهاييكبار

۵- فيلتراسيون بهطورمداومياحداقلروزييكبار

 

ب- مراحلآبكاريمس- نيكل- كرومقطعههاديشده

بااتمامعملآبكاريشيمياييقطعهپلاستيكيبهقطعهايباسطحهاديورساناتبديلشدهوازاينمرحله بهبعدروشمتعارفآبكاريقطعاتفلزيقابلاستفادهميباشد. تنهابايستينكاتيدرهنگامآبكارياين قطعاتدرنظرگرفتهشوندكهبهماهيتپلاستيكيبودنقطعهوخصوصياتمربوطبهآنبازميگرددكه اهمايننكاتعبارتنداز:

۱- بهعلتسبكبودنقطعاتپلاستيكيبايستيازمكانيسم هاييجهتقراردادنقطعهبررويآويز كاتداستفادهشودكهاتصالكافيجهتعبورجريانرابهوجودآورد . ايننكتهبهخصوصبراي آبكاريكرومبسيارمهمميباشد.

۲- برايقطعاتريزازسبداستفادهشود.

۳- بهطوركليپليمريبرايآبكاريانتخابشودكهدرردهپليمرهايمخصوصآبكاريباشد.

 

آبكاريقطعاتپلاستيكيآمادهشدهدرمرحلهقبلبااستفادهازجريانبرق(Electro Plating)

براساسآنچهدرصنعتمتعارفميباشدازآبكارينيكل - كروم - برنج - وطلابرايتزيينقطعات پلاستيكياستفادهميگرددكهازبيناينهابيشترينقطعاتراقطعاتآبكاريشدهكروم -نيكلتشكيل ميدهندلذاابتدابهبيانماهيتآبكاريبااستفادهازجريانبرقوسپسبهبيانآبكارينيكل–كروم پرداختهميشود.

الكتروليز:

جداسازيفلزازمحلولالكتروليتبهكمكانرژيالكتريكيجريانخارجيراالكتروليزمينامند. الكتروليز به كمكجريانمستقيمصورتميگيردوالكتريسيتهمصرفيبهانرژيشيمياييوگرماييتبديلميگردد.

تبديلاينانرژيدرآبكاريالكتروليتراتجزيهكردهوفلزراآزادمينمايدوبهشكلپوششدرسطحكاتد ياقطعهايكهبهكاتدوصلشدهباشد،مينشاند. ميزانفلزنشستهشدهدرسطحكاتدبرطبققانونفاراده انجامميگيرد. بهطوريكهعبوريكفارادهالكتريسيتهباعثآزادشدنيكاكيوالانفلزدرسطحكاتد ميگردد. درعملمقدارفلزرسوبدادهشدهكمترازميزانمذكورميباشدلذاراندمانآبكاريمطرح ميگرددكهبهصورتزيربيانميگردد.

 

 

 

درآبكارينسبتشدتجريانبهسطحموثركاتدياآندكهآنراشدتجريانويژهناميدهوبرحسبآمپر بردسيمترمربعبيانميگرددپارامترمهميميباشد.

محيطهايآبكاريبرحسباينكهازچهتركيبيبهعنوانالكتروليتاستفادهكنندممكناستدرمحيط اسيدييامحيطقلياييباشند.

 

آبكاريمس-كروم- نيكل

ايننوعآبكاريغالبادرمواردتزئينياستفادهميشودكهدررابطهباقطعاتپلاستيكينيزهمينهدف دنبالميشود. بهمنظوربهدستآوردنسطحنهاييهمواروبراقمعمولايكلايهمسبررويقطعه نشانيدهوسپسآبنيكلميدهندوبهدليلاينكهپوششنيكلنيزدردرازمدتكدرشدهورنگآندر محيطهايخورندهبهزرديوگاهبهسبزيميگرايدبررويپوششرسوبدادهشدهازنيكلكهمعمولابا ضخامتيحدود 12-10 ميكرونايجادميگرددازيكلايهرسوبكرومباضخامت 2/0 تا 5/0 ميكرون استفادهميشود. اينلايهباعثدوام،مراقبتوحفاظتدربرابرخوردگيخواهدشد.

رسوباتنيكلميتواندبهصورتمشكي،مات،نيمهشفافوشفافمورداستفادهقرارگيردكهبهمنظور حصولسطحيبراق،ازنوعآخريمعمولادرزيرآبكاريكروماستفادهميگردد.

 

مراحلآبكاريمس- نيكل- كرومقطعههاديشده

۱- شستشويقطعهدردومرحله

۲- غوطهوركردندراسيدسولفوريك 10%

۳- آبكاريمساسيدي

۴- شستشودردومرحله

۵- غوطهوركردندراسيدكلريدريك 10%

۶- آبكارينيكلبراق

۷- نيكلگيري

۸- شستشودردومرحله

۹- آبكاريكروم

۱۰ -شستشو

۱۱ -خشككردنقطعه

 

جدول۱۰ - مراحلآبكاريمس-نيكل-كروموزمانآنبرحسبدقيقه

مراحلآبكاريمس-نيكل-كروم

زمانآنبرحسبدقيقه

شستشودردومرحله

7/0 دقيقه

ديپكردندراسيدسولفوريك

4/0 دقيقه

آبكاريمساسيدي

8 تا 10 دقيقه

شستشودردومرحله

7/0 دقيقه

ديپكردندراسيدكلريدريك

4/0 دقيقه

آبكارينيكلبراق

10 دقيقه

نيكلزدايي

4/0 دقيقه

شستشودردومرحله

7/0 دقيقه

آبكاريكروم

۱تا۲دقيقه

كرومزدايي

4/0 دقيقه

شستشودردومرحله

7/0 دقيقه

خشككردن

۴تا۵دقيقه

 

قبلازآبكاريمسكهدرادامهبهتوضيحآنپرداختهخواهدشد،قطعاتيكهنيكلشيمياييشدهاند،در دومرحلهشستشوميشوند. پسازاينمرحلهچونممكناستقطعاتهاديشدهانبارموقتشوندوسطح آنهادرحدبسيارضعيفاكسيدشودوبهمنظورآمادهكردنآنهاجهتوانمساسيديكهحاوييون سولفاتميباشدقبلازواردكردندروانمساسيديآنرادرمحلولاسيدسولفوريك 10% غوطهورمينمايند. واناسيديهردوهفتهبازسازيشدهوهر۶ماهتعويضميگردد. استفادهمجددازوانشتاب دهيدراينمرحلهدرنظرگرفتهشدهاستوپسازاينمرحلهقطعهجهتآبكاريمسآمادهميباشد.

 

آبكاريمس

مسفلزيرنگيبارنگقرمزسيرباعدداتمي۲۹،وزناتمي 54/63 نقطهذوب۱۰۸۳درجهسانتيگرادو چگالي 89/8 گرمبرسانتيمترمكعبميباشد. قابليتهدايتالكتريكيآنپسازنقرهازهمهفلزاتبيشتر است. اصولاآبكاريمسباتوجهبهمقاومتكششوحرارتيكمآنبهعنوانپوششمقاومدربرابرخوردگي مطرحنيستبلكهبيشتربرايزيرسازيآبكاريهايمختلفوپوشانيدنلكههاوناهمواريهايسطحكارپيش ازآبكاريهايبعديميباشد. درصورتيكهازفلزمسمستقيمابهعنوانفلززينتياستفادهشود،بعداز آبكاريآنرابارزينهايمخصوصوشفافدرحدچندميكرونپوششميدهند. فرمولپيشنهاديجهتوان مسوشرايطكاركردآنبهشرحزيرميباشد.

جدول۱۱ - فرمولپيشنهاديجهتوانمسوشرايطكاركردآن

فرمولپيشنهاديجهتوانمسوشرايطكاركردآن

مقدار

سولفاتمس

220 گرمدرليتر

اسيدسولفوريك

60 گرمدرليتر

براقي

4-2 گرمدرليتر

آند

مسنقره

دما

50-20 درجهسانتيگراد

شدتجريانويژه

10-2 آمپربردسيمترمربع

 

پسازآبكاريمس،قطعهدردومرحلهشستهشدهوباتوجهبهاينكههدفبعديآبكارينيكلميباشد،به منظورآمادهسازيقطعهقبلاآنرادراسيدكلريدريك 10% واردمينمايند. اينمحلولهرششماهيكبار تعويضوهردوهفتهيكباربازسازيميگردد. پسازاينمرحلهقطعهجهتآبكارينيكلحاضرميباشد .

 

آبكارينيكل

نيكلفلزياستسفيدرنگ (نقرهاي )ودرخشانباعدداتمي۲۸،جرماتمي۷1/57 چگالي9/8 گرمبر سانتيمترمكعب،نقطهذوب۱۴۲۰درجهسانتيگراد،نسبتاسخت،چكشخواروصيقلپذيرومقاومت مكانيكيآنازهمهفلزاتبيشتراست . آبكارينيكلازقديميترينآبكاريهايحفاظتيوزينتياستو نيكلاولينفلزياستكهدرصنعتازطريقآبكاريبهعنوانپوششبهكارگرفتهشدهاست . واننيكل معمولااسيدياستوازسولفاتوكلريدنيكلدرآناستفادهميشود. ازسولفاتنيكلبهمنظورتامينيون نيكلوازكلريدنيكلبرايتامينهدايتواناستفادهميشود. زيراكلرباعثافزايشهدايتالكتروليتشده ودرنتيجهقدرتپوششدهيراافزايشميدهد. ازاسيدبوريكبهعنوانبافراستفادهميشودكهمانع تشكيلفيلمكاتديميگردد،استفادهازموادضدحفرهجهتافزايشبهرهكاتديمتداولميباشد. باافزودن اينمواد،هيدروژنتوليدشدهازاطرافكاتدجداشدهوباعثافزايشكيفيتسطحآبكاريشدهميگردد .

ساخارينازموادياستكهبهاينمنظورمورداستفادهقرارميگيرد. مادهديگرمورداستفادهدروان،كفي است. اينمادهكششسطحيآبراكمكردهوحالتتركنندگيمحلولرابيشترميكند . كفيدردونوع مورداستفادهقرارميگيرد. زمانيكههمزدنمحلولباحبابهايهواصورتميگيرد،ازكفيكمكف استفاده ميگردد. براقيهايمورداستفادهدرواننيكلدودستهميباشند،دستهاولبهعنوانبراقكنندهمقدماتي ودستهدومرابراقكنندههايثانويهمينامند. سولفونايميد،سولفاناميدبنزولسولفاناسيد،نفتالين سولفاناسيد،آلكيلسولفاناسيد،سولفيناسيدوآريلسولفانسولفاناتازبراقكنندههايمقدماتيو تركيباتآليبااتصالاتآمونيوم (NH4)واتصالاتآمينها(RNH2)ازبراقكنندههايثانويهميباشندكه باغلظت۱تا۱۰گرمدرليترمورداستفادهقرارميگيرند. تركيبپيشنهاديجهتواننيكلبراقوشرايط كاركردآنبهقرارزيراست:

 

جدول۱۲ - فرمولپيشنهاديجهتواننيكلوشرايطكاركردآن

تركيبپيشنهاديجهتواننيكلبراقوشرايطكاركرد

مقدار

سولفاتنيكل

300 گرمدرليتر

كلريدنيكل

48-35 گرمدرليتر

اسيدبوريك

40-50 گرمدرليتر

براقي

5 گرمدرليتر

PH

8/3-5/2

دما

65-50 درجهسانتيگراد

شدتجريانويژه

7-5 آمپربردسيمترمربع

ولتاژ

8/2 ولت

زمان

15-10 دقيقه

 

حركتدادنكاتدبهصورتمكانيكيمنجربهبهبودكيفيتقطعهميگردد . محلولوانبايستيبهطور پيوستهفيلترشودوبهمنظورجلوگيريازافتادنآندبهتهوانازسبدهايتيتانيومياپليپروپيلناستفاده شود.

 

 

 

نيكلگيري:

پسازيكواننيكلوجوديكوانبهعنوانواننيكلگيريباعثصرفهجوييميگردد . قطعاتپسازخروجازواننيكلدراينوانكهبدونسرريزاست،آبكشيشدهوبهمرحلهبعدبرده ميشوند.

 

شستشو:

شستشودراينمرحلهنيزدردووانمتواليكهآبواندومبهواناولسرريزميشودصورت ميگيردوموادباقيماندهازواننيكلبررويقطعاتوآويزهاتميزميگردد.

 

آبكاريكروم:

كرومفلزياستنقرهايرنگباعدداتمي۲۴،جرماتمي۵۲،چگالي 19/7 گرمبرسانتيمترمربعونقطه

ذوب۱۸۵۰درجهسانتيگراد . كرومدارايضريببازتابنوريبسيارخوبي (65%) ميباشد . بههميندليل استكهاشيالوكسوزينتيرابااينفلزآبكاريميكنند. فاسدنشدنواكسيدنشدندرمحيطهايخورنده دليلديگراستفادهازاينفلزميباشد. سختياينفلزنيزبالابودهوبههميندليلقطعاتصنعتيرابراي افزايشسختيبااينفلزميپوشانند.

آبكاريكرومزينتيبهدوصورتبراقومشكيصورتميگيرد. دروانكرومبراقازاكسيدكرومدرآبكه اصطلاحااسيدكروميكناميدهميشود،استفادهميشود. باتوجهبهاينكهراندمانعمليآبكاريكرومدر مقايسهباسايرآبكاريهابهنحوبارزيكمتراستوبهكارگيريآندهاينامحلولدرآبكاريكرومشدت جريانچندبرابرآبكاريسايرفلزاتلازمدارد،انرژيلازمبرايايجادلايهكرومدرسطحكاتد۵۰تا۱۰۰ برابرانرژيلازمبرايتشكيلروكشهايديگراست . دروانكرومانرژيزياديصرفآزادشدنهيدروژن ميگردد. الكتروليتكرومازجهتقدرتپوششبدترينالكتروليتميباشد. ميزانكرومسهظرفيتيوآهن درمجموعنبايداز۱تا۲درصدمقداركرومدرالكتروليتتجاوزكند . شدتجريانهايزيادنيزازعواملموثر دربهبودبخشيدنبهقدرتپوششالكتروليتكروماستلذابهترينحالتاستفادهازآندهايكمكياست .

دروانكرومهمزمانباتشكيلگازهيدروژنكهدركاتدصورتميگيرد،درآندنيزگازاكسيژنبهوجود ميآيد. اينگازهاهنگامخروجازوانباخودمقدارقابلتوجهيالكتروليترابههمراهبردهوفضارابهشدت آلودهساختهوتنفسرامشكلميسازند. تنفسطولانيدرچنينهوايآلودهمنجربهصدمهديدنپرزهاي داخلبينيوآسيبرساندنبهريههاميگردد. برايجلوگيريازخروجالكتروليتهمراهباگازهاازموادي موسومبهضدگازاستفادهميكنند. اينمواددرسطحوانآبكاريكروملايهضخيميازكفبهوجود ميآورندوبهاينترتيبازخروجشديدالكتروليتهمراهباگازجلوگيريميكنند . برايجلوگيريازاين عملازگويهايلاستيكينيزاستفادهميگردد. اسيدكروميكدروامكروماز۲۰۰تا۴۰۰گرمدرليتر استفادميگردد. اسيدكروميكپايينمنجربهافزايشراندمانآبكاريومقداربالايآنباعثهدايتبالاي وانميگردد. درعملعمدتا۲۵۰گرممورداستفادهقرارميگيرد. دركناراسيدكروميكازيونسولفات(اسيدسولفوريك) بهميزان 1% اسيدكروميكاستفادهميشود.

 

چونآندكرومبهشدتخوردهميشودازآلياژسربوقلع (92% سرب و 8% قلع) ياآلياژسربوآنتيموان (92% سربو 8% آنتيموان ) بهعنوانآنددروانكروماستفادهميگردد . تركيبپيشنهاديوانوشرايط كاركردآنبهصورتزيرميباشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

كرومزدايي:

بعدازخروجقطعاتازوانكرومازيكوانبهعنوانوانكرومگيرياستفادهميگردد . در اينوانغلظتمحلوليكهقطعاتآغشتهبهآنهستندكاستهميشود. بعداازهمينمحلولبرايجبران كاهشوانكروماستفادهميگردد.

 

شستشو:

پسازكرومزداييقطعاتدردووانمتواليكهآبواندومبهواناولسرريزميشود،شسته ميشوند.

 

خشككردنقطعات:

پسازشستشوقطعاتباجريانهوايگرمخشكميشوند.

 

پسابآبكاري

درپسابآبكاريمقدارزياديموادسميومضروجودداردكهبايستيآنهاراتصفيهنمودوبهحدمجاز خودرسانيدوسپسراهيفاضلابنمود . جدولذيلحدمجازموادفوقالذكرراكهتوسطسازمانمحيط زيستكشوراعلامگرديدهنشانميدهد.

بهطوركليبهمنظورسهولتامرتصفيهونيزكاهشميزانفاضلابيكهبايستيتصفيهشودوهمچنين جلوگيريازآلودهشدنمحيطزيستدراثرحوادثينظيرسوراخشدنوانهابايستيابتدانكاتيدرنظر گرفتهشودكهاهمآنهاعبارتنداز:

۱- بعدازبيرونآوردنقطعاتازمحلولهايالكتروليتابتداآنراوارديكوانبهمنظورشستشوي اوليهوالكتروليتگيرينمودهوسپسآنهارادروانهايدارايجريانآبتازهشستشوداد . اينامر دونتيجهمهمدربرخواهدداشت . ابتداآنكهغلظتمحلولوانشستشوياوليهياالكتروليتگيربه تدريجبيشترشدهوازآنميتوانبرايرفعكمبودوانآبكارياستفادهنمود . ديگرآنكهازميزان مواديكهواردشبكهفاضلابميشودكاستهخواهدشدوميزانآلودگيپسابكاهشخواهديافت.

۲- بهمنظوربالابردنراندمانشستشووكاهشميزانآبمصرفيكهمنجربهكاهشمخازنتصفيه پسابخواهدشد،ازحباب هايهواجهتهمزدنآباستفادهشود.

۳- زيرسازيمحلوانهاطوريصورتگيردكهدرصورتنشتكردن،محلولخارجشدهدرزمين نفوذنكند . دركشورهاياروپاييكارخانجاتموظفنددرزيرهروانالكتروليت،وانكاسهايشكل ديگريدرنظربگيرندكهدرصورتسوراخشدنياتركيدنواناصليمحلولآنبهداخلوانزيرينريختهوبهاينترتيبهمازبههدررفتنالكتروليتوهمنفوذآنبهزمينوفاضلاب جلوگيريشود.

 

موادسميموجوددرپسابآبكاريطرح

موادسميموجوددرپسابطرحراكرومششظرفيتي،نيكلومشتشكيلميدهند. بهعلاوه PHپساب زمانيكهروانهفاضلابميشودبايستيدرمحدوده 5/6 الی 5/9 بودهوازحداكثروحداقلخودتجاوزنكند .

 

كرومزدايي

امروزهسمزدايياسيدكروميكازطريقاحيايكرومششظرفيتيوتبديلآنبهكرومسهظرفيتي انجاممي پذيرد. متعاقبااينكرومسهظرفيتيهمزمانباسايرفلزاتسنگين (نيكلومس )بهشكل هيدروكسيدرسوبدادهميشوند. براياحياكردنكرومششظرفيتيازاحياكنندههايزيادينظيراسيد سولفورو (H2SO3 )

ونمكهايآنيانمكهايدوظرفيتيآهنميتواناستفادهكرد . اسيدسولفورودرمقايسهبامحلولهاياسيديكهآهندوظرفيتيدارند،لجنكمتريراپسازرسوبدهيبههمراهدارد. جدولزير ميزانلجنتوليديازطريقاحياييككيلواسيدكروميكرابااستفادهازمواداحياكنندهوخنثيكننده مختلفنشانميدهد.

 

 

واكنشاحيايكرومششظرفيتيبايستيدرPHحدود۲تا۳صورتگيردو PHدرتماممدتفرايندكه

حدود۲تا۳دقيقهبهطولميكشدثابتنگهداشتهشود.

 

رسوبدادن (انداختن ) فلزاتسنگين

درمرحلهرسوبدادن،فلزاتسنگينبهشكلهيدروكسيدتهنشينشدهوسپسازفاضلابجداميشوند .

عملرسوبدادنبرايفلزاتمختلفدرPHهايمختلفصورتميگيردكهدرموردفلزاتكروم -مس– نيكلكهدرپسابطرححاضروجوددارندبهصورتزيرميباشد.

 

 

خنثيكردنفاضلابوانداختنفلزاتسنگينمعمولاباسودياآبآهكصورتميگيرد. لجنتشكيلشده درتهمخزنرسوبدهيكهمعمولاحاوي۲تا۸درصدوزنيموادجامدميباشدراميتوانبااستفادهاز فيلتراسيونوگرفتنآبتغليظنمودوآنرابه 50% رسانيد. لجنيكهبهاينترتيبحاصلميشودرااز محيطكارخانهدوركردهوآبآنپسازكنترلPHروانهفاضلابميگردد .

 

كنترلكيفيتقطعهقبلازآبكاري:

داشتنيكقطعهمناسبباقالبگيريخوببرايآبكاريبدوناشكالضرورياست. بهبيانديگرقطعات پلاستيكيبايستيپاكيزهوبدونتنشوعاريازلكههايسطحيباشند،يكقطعهباتنشهايداخليبعدا پيچخوردهوياسطحآنبعدازآبكاريموجيميشود. لكههاييكهبررويقطعهبهچشمديدهنميشود، بعدازآبكاريبهخاطربازتابنورديدهميشوند. بهمنظورحصولبهيكقطعهپلاستيكيمناسببايستي موادذيلدرنظرگرفتهشود:

۱- پودرهايقالبگيريراقبلازقالبگيريبايستيدردماي 85-80 درجهسانتيگرادخشككرد . در غيراينصورتآبكاريقطعاتتوليدشدهازآنتقريباناممكنبودهوياكيفيتپايينيرانتيجه ميدهد.

۲- قالبقطعهبايستيطوريطراحيشودكهتوليدلبههاياضافيبررويقطعهنكند.

۳- بهتدريجبراثرتزريقمادهپلاستيكي،داخلقالبخوردهميشودكهبررويسطحقطعهپلاستيكي تاثيرگذاردهوپسازآبكاريچنينقطعهاياينناصافيهاكاملامشخصميگردد.

۴- نقطهتزريقپلاستيكبهقالببايستيطوريطراحيگرددكهسطحناصافتوليدننمايد.

۵- گوشههايقطعهبايستيزاويهدارطراحينشدهونقطههايمخصوصبرايآويزراقبلادرآنپيش بينيكرد.

۶- ازموادسيليكونداربرايراحتترجداشدنقطعهازقالباستفادهنشود . زيرااينموادبهراحتي دراندازههايبسياركمباعثمقاومتپلاستيكدربرابرعملزبرسازيخواهندشد.

۷- نقطهذوب،دمايقابلوسرعتتزريقنيزازپارامترهايمهمدركيفيتقطعهايكهقراراست آبكاريشود،خواهدبود.

كنترلكيفيتموادمصرفيجهتآمادهسازيوهاديسازيوآبكاريقطعه:

استفادهازموادمناسبوبامشخصاتلازمتاثيرقابلتوجهيبركيفيتنهاييمحصولخواهدداشت . درحالحاضرتركيبهايآمادهايكهفرمولآندرانحصارشركتهايتوليدكنندهاينموادميباشدوجوددارد كهكاراييمتفاوتيدرحينعملدارند،لذادراينارتباطبايستيبااستفادهازخدماتآزمايشگاههايمعتبر خارجازكارگاهونيزتجهيزاتموجوددركارگاهوياباروشهايتجربيكهبهمرورزمانحاصلميشوداز كيفيتاينموادقبلازمصرفاطمينانحاصلكرد.

 

كنترلكيفيتحينعملياتهاديسازيوآبكاريقطعه

اينكنترلشاملكنترلكيفيتوانهايآبكاري،محلولهاوشرايطكاركردآنهاونيزكنترلكيفيتقطعه حينفرايندميگردد.

 

كنترلكيفيتمحلولهاوشرايطكاركردوانها:

تركيبوانهاوشرايطكاركردآنهابايستيبراساسيك برنامهمنظمكنترلشوندتاازكاراييوكاركردصحيحآنهااطمينانحاصلشود.

 

كنترلكيفيتقطعهحينفرايند:

بهمنظورحصولاطمينانازآبكاريخوب،قطعاتآبكاريشده بايستيدرمراحلزيركنترلگردند:

۱- قبلاززبرسازيازنظرتميزبودنقطعه

۲- بعداززبرسازيازنظرميزانخللوفرجايجادشدهومناسببودنسطححاصله

۳- بعدازآبكارينيكلشيمياييازنظرضخامتپوشش (حداقل 2/0 ميكرون )

۴- بعدازآبكاريباجريانبرقنيكلازنظرضخامتنيكلآبدادهشدهبرطبقسفارشمشتري

۵- بعدازآبكاريباجريانبرقكرومازنظرضخامتكرومآبدادهشدهبرطبقسفارشمشتري

مراحل۱و۲بااستفادهازدستگاهبزرگنماوهمچنينبهصورتچشميومراحل 3 و 54 بااستفادهاز اندازهگيريوزنقطعهباترازويدقيقوسطحقطعهباابزاراندازهگيريدقيقونهايتاباانجاممحاسبه جهتتعيينضخامتقطعهصورتميگيرد.

 

كنترلكيفيتنهاييمحصول (قطعهآبكاريشده( :

پسازخروجقطعاتآبكاريشدهازمرحلهنهاييفرايندآبكاريانجامآزمايشهايلازمبهمنظورحصول اطمينانازكيفيتمحصولاتخروجيضروريميباشد. اهمكنترلهاوآزمايشهايلازمدراينموردعبارتند از:

 

۱- بازرسيچشميكليهقطعاتبهمنظورتشخيصلكهداربودن،خطداربودن،ماتبودنوعيوبظاهري

۲-بررسيكيفيتسطحقطعاتبااستفادهازدستگاههايبزرگنمابرروينمونههاييازقطعات

۳- تعيينضخامتلايهوپوششبرروينمونههاييازقطعات . اينعملميتواندبااستفادهازخوردهشدن روكشدريكمحلولمبناوباتوجهبهزمانخوردهشدنويابااستفادهازتوزينقطعاتبايكترازوي دقيقبادقت 001/0 گرمقبلوبعدازآبكاريصورتگيرد.

۴- تعيينسختيبااستفادهازدستگاههايسختيسنج

۵- تعيينمقاومتپوششدربرابرخوردگيازطريققراردادنقطعهآبكاريشدهدرمحيطهايمرطوبو خورنده

۶- كنترلمقاومتقطعهدربرابرتغييردما: دراينموردروشكاربهاينترتيباستكهقطعهموردآزمايش رابهمدت۲۴ساعتدردمايطبيعياتاققرارميدهندسپسبهمدتدوساعتآنرادريكاتوكلاوبا درجهحرارت۸۰درجهسانتيگرادقرارميدهند. متعاقباآنرابهمدت۱۵دقيقهدردماياتاقودوساعت دردماي۳۰ - درجهسانتيگرادوسرانجام۱۵دقيقهدردماياتاقنگهميدارنددراينآزمايشكهسيكل دماناميدهميشودپوششنبايددچارجوش،حبابوياشكستگيشدهوياازسطحقطعهجداگردد.

۷- كنترلميزانچسبندگيپوششبهقطعه : يكروشاندازهگيريميزانچسبندگيپوششبهقطعه آزمايشگراتينگميباشد. اينروشبدينترتيباستكهدرسطحيكقطعهپوشششدهخطوطموازيو متقاطعيبهفاصله۲ميليمترباچاقويمناسب (تيغموكتبري ) ايجادكردهوسپسبابررسيتكههايكندهشدهيابقايايپولكهايچهارگوش 2×2 ميليمتركهبهوسيلهناخنياسرچاقوازسطحقطعهجداشده استميتواندرموردكيفيتچسبندگيپوششقضاوتكرد.

۸- بررسيصيقلوجلايسطح : براياندازهگيريدرجهصيقلوجلايسطحازدستگاهاندازهگيري استفادهميشود. مكانيسمكاردستگاهبدينترتيباستكهنورراازيكلامپكوچكبهسطحتابانيدهونور منعكسشدهبااستفادهازفتوسلبهالكتريسيتهضعيفيتبديلوآينهكوچكيراميچرخاندوبهاينترتيب شدتانعكاسنوركهدرجهصيقليبودنسطحرامشخصميكنداندازهگيريميشود.

 

٤-تعييننقاطقوتوضعفتكنولوژيهايمرسوم

قابليتهدايتالكتريكيقطعاتفلزيدرآبكاريباالكتريسيته(Electroplating)اساسآبكاريراتشكيل ميدهد. لذاباچنينروشيامكانآبكارياجساموقطعاتغيرهادي ( نارسانا ) وجودنداردمگرآنكهبتوان يك لايهرسانايادستكمنيمهرسانابررويسطحقطعهبهوجودآوردواينلايهاستكهزيربناي لايههايفلزيبعديخواهدشد . بهطوركليآبكارياجساموقطعاتغيرهاديازجملهپلاستيكهاشاملدو مرحلهاست:

 

مرحلهاول : رساناكردنيادستكمنيمهرساناكردنوبهوجودآوردنقابليتهدايتالكتريكيبرروي سطحقطعه

مرحلهدوم: آبكاريكردنقطعهفوقبااستفادهازروشآبكاريالكتريكي

البتذكرايننكتهضرورياستكهابعادقطعهفلزيكهموردآبكاريقرارميگيرندبسيارمتفاوتبودهو قطعاتفوقالعادهريزتاقطعاتبزرگرادربرميگيرند.

لذادرطراحيواحدوانتخابتجهيزاتوبهويژهوانهابايستيابعادقطعاتيكهقراراستآبكاريشونددر نظرگرفتهشود . درموردقطعاتپلاستيكيغالباباقطعاتكوچكوسبكمواجههستيمبهطوريكهاكثر قطعاتسفارششدهرااينگونهقطعاتتشكيلميدهندوليعليرغماينموضوعوبهمنظورتوانايياجراي بيشترينمقدارسفارشاتبايستيابعادوانهامناسبانتخابشوند.

رساناكردنپلاستيكيعمدتابهدوروشصورتميگيرد،قديميترينروشهاديسازياستفادهازلاكهاي هدايتكنندهاست . اينلاكهاازمخلوطرزينهايآلكيدواپوكسيباذراتميكرونيگرافيتنقرهايياپودر فلزيتشكيلميشوند. مناسبتريناينذراتدرواقعذراتميكرونيفلزنقرههستندكهمخلوطآنبالاكها توليدواكنششيمياييتغييرشكليااكسيدنميكندودارايهدايتالكتريكيمناسبيميباشد . استفادهاز پودراكسيدمسيكظرفيتينيزبهجاينقرهمتداولميباشد. بهطوريكهپسازمخلوطكردنپودر اكسيدمسيكظرفيتيبالاكهاياحياكنندهدرحينخشكشدنتبديلبهمسفلزيميشودوازاين طريقميتوانسطحيهاديتهيهكرد . اشكالعمدهاينروشبالابودنهزينهآندرمقايسهباروشمورد نظردراينطرحميباشد.

اينروشكهدرحالحاضردرسطحوسيعتريمورداستفادهقرارميگيردروشياستكهابتدادرسال 1963 وباهاديسازپليمر ABSمحققگرديد. گرچهامروزهپليمرهايديگرينظيرپليپروپيلن،پلي سولفون،پلياكريلاتر،نايلونوآلياژPC/ABSبااينروشقابلآبكاريهستندوليعملاحدود 85% قطعاتپلاستيكيكهآبكاريميشوندراABSتشكيلميدهدواينبهعلتچسبندگيبسيارخوبلايه فلزيايجادشدهبهاينمادهپلاستيكيميباشد. بهطوريكهامروزهاينپلاستيكمبناييشدهاستكه قابليتآبكاريوديگرمشخصاتسايرتركيباتغيرهاديراباآنمقايسهكنند.

 

٥- بررسيوتعيينحداقلظرفيتاقتصاديطرح

ظرفيتعملييكواحدآبكاريپلاستيكبهپارامترهايمختلفينظيرنوعقطعاتيكهآبكاريميشوندو ابعادوشكلآنهاوميزانضخامتآبكاريبستگيدارد. براساسفرضياتزيرظرفيتطرحتعيينميگردد.

١- سطحآبكاريشدهدرهربار (سيكلبار ) :براياينواحددرهرسيكلباتوجهبهعواملمختلف، 5/1 مترمربعدرنظرگرفتهشدهاست .

٢- زمانهرسيكلوآمادهسازيوآبكاري: بامشاهدهزمانهايعملياتدرهريكازوانهاملاحظه ميگرددكهبيشترينزمانمربوطبهوانزبرسازيوآبكاريمسونيكلميباشدكهدرمقايسهبا سايرزمانهابهمراتببيشتراستلذابهمنظورتعديلزمانمذكوربايستيدرهرزماندوقطعه تحتفرايندزبرسازيدروانقرارگرفتهودرواننيكلنيزازسهسريآنداستفادهشود. بهاين ترتيببيشترينزمانتعيينكنندهظرفيتواحد٥دقيقهخواهدبود.

٣- ضخامتپوشش: ١٩ميكرون

٤- شيفتكاري: دوشيفت

٥- تعدادروزهايكاري: ٣٣٠روز

درنتيجهظرفيتواحدبرابرخواهدبودبا٩٥٠٠٠مترمربعآبكاريدرسالكهتقريبابرابر 5/1 ميليون قطعهمي باشد.

حداقلظرفيتواحدآبكاريقطعاتپلاستيكيبااستنادبهواحدهايدارايمجوزازوزارتصنايعبرابر 200- 100 تندرسالاست.

 


مبلغ قابل پرداخت 22,960 تومان

توجه: پس از خرید فایل، لینک دانلود بصورت خودکار در اختیار شما قرار می گیرد و همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال می شود. درصورت وجود مشکل می توانید از بخش تماس با ما ی همین فروشگاه اطلاع رسانی نمایید.

Captcha
پشتیبانی خرید

برای مشاهده ضمانت خرید روی آن کلیک نمایید

  انتشار : ۱۷ شهریور ۱۳۹۶               تعداد بازدید : 667

دیدگاه های کاربران (0)

دفتر فنی دانشجو

توجه: چنانچه هرگونه مشكلي در دانلود فايل هاي خريداري شده و يا هر سوال و راهنمایی نیاز داشتيد لطفا جهت ارتباط سریعتر ازطريق شماره تلفن و ايميل اعلام شده ارتباط برقرار نماييد.

فید خبر خوان    نقشه سایت    تماس با ما