مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

اسید اوریک

اسید اوریک یک فرآورده زائد حاصل از سوخت و ساز موادی به نام پورین‌ها در مواد غذایی است.

بیشتر اسید اوریک ساخته شده بوسیله بدن در خون حل می‌شود و از طریق کلیه به درون ادرار دفع می‌کند.اما گاهی بدن شما یا اسید اوریک زیادی تولید می‌‌کند یا مقدار کمی از آن را دفع می‌کند.

علل بالا بودن اسید اوریک خون از جمله اینها هستند:

*چاقی

*مصرف مفرط الکل

*رژیم غذایی حاوی مقدار زیاد پورین

*برخی داروها از جمله آسپیرین با دوز کم، داروهای مدر، برخی داروهای ضدفشارخون

*برخی بیماری‌هایی که باعث تکثیر سلولی بالا می‌شوند، مانند لوسمی، لمفوم و پسوریاز

بالا بودن اسید اوریک خون(هیپراوریسمی) د رابتدا ممکن است علائمی نداشته باشد. اما در صورت عدم درمان می‌تواند به این عوارض منجر شود:

*نقرس

*سنگ‌های اسید اوریکی در مجاری ادراری

* رسوبات اسیداوریکی در کلیه‌ها

*رسوبات اسید اوریکی در بافت‌های نرم

درمان‌ها در جهت کاهش‌دادن میزان اسید اوریک خون است.

شما نیز با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود می‌توانید اسید اوریک خون را کاهش دهید.

*اجتناب از مصرف الکل

*کاهش دادن وزن تا حد طبیعی

*اجتناب از مصرف غذاهای حاوی مقادیر زیاد پورین مثل انواع گوشت‌ها

*قطع مصرف داروهایی که ممکن است اسید اوریک خون را بالا ببرند تحت نظر پزشک

پزشک شما به خصوص در صورتی که با این اقدامات اسید اوریک خون کاهش نیابد، ممکن است با انجام برخی از آزمون‌های تشخیصی به دنبال بیماری‌هایی بگردد که زمینه‌ساز این بالابودن اسید اوریک هستند.در ادامه ممکن است پزشک داروهایی برای کاهش اسید اوریک تجویز کند.

توجه داشته باشید که بالا بودن اسید اوریک با افزایش خطر بیماری‌های قلبی همراه است بنابراین کاهش دادن میزان اسید اوریک از این لحاظ مهم است.

توصیه غذایی برای پایین آوردن اسید اوریک خون

1- تخم مرغ حاوی مقدار کمی پورین است؛ یعنی اسیداوریک خون را خیلی افزایش نمی دهد، ولی به طور گیج کننده ای باعث افزایش دردهای ناشی از نقرس می شود.

2- بررسی ها نشان داده است که میزان درد ایجاد شده در بیماری نقرس، با اسیدیته غذا رابطه مستقیم دارد. به عبارتی هر چه میزان اسیدیته ی غذا بیشتر باشد، درد بیشتری در بیماران ایجاد می شود. در این تحقیقات چگونگی مصرف تخم مرغ و تخم انواع ماکیان نیز مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که زرده ی تخم مرغ اسیدی تر از سفیده ی آن است. بنابراین به بیماران توصیه می شود که مصرف تخم مرغ را محدود کرده و فقط از سفیده ی آن استفاده کنند.

همچنین تخم اردک، بلدرچین، بوقلمون و غاز اسیدی تر از تخم مرغ هستند، بنابراین در صورت لزوم، برای بیماران نقرسی، مصرف تخم مرغ بهتر از تخم سایر ماکیان بوده و خوردنش توصیه می شود.

3- از مصرف غذاهای سرشار از پورین پرهیز کنید. این غذاها سبب تولید اسید اوریک بسیار زیادی در بدن می شوند و تشدید کننده ی بیماری نقرس هستند. معمولا غذاهایی که پروتئین بالایی دارند، حاویی پورین زیادی نیز هستند. مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی(ماهی، میگو...)، احشای داخلی نظیر کله پاچه، مغز، جگر، دنبلان و ماکیان.

4- مصرف غذاهایی را که سطح متوسطی از پورین دارند را محدود کنید؛ مثل مارچوبه، گل کلم، اسفناج، ریواس، لوبیاها، قارچ و عدس.

5- از مصرف زیاد چربی ها خودداری کنید(بیشتر از 30 درصد انرژی روزانه از چربی ها نباشد)؛ زیرا چربی زیاد مانع دفع اسید اوریک می شود.

6- مصرف گوجه فرنگی، محصولات تهیه شده از گوجه فرنگی، توت فرنگی وزرده ی تخم مرغ را محدود کنید؛ زیرا این مواد سبب اسیدی شدن خون می شوند. این عامل به تشکیل کریستال های اورات کمک کرده و افزایش حملات نقرس را به دنبال خواهد داشت.

7- روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید؛ چون آب به خروج اسید اوریک در بدن کمک می کند، مانع تشکیل سنگ های کلیوی می شود، حملات نقرس را کاهش می دهد، سبب جلوگیری از خشکی مفاصل می شود و به کاهش وزن کمک می کند.

8- ورزش کنید. برای بیماران نقرسی ورزش مستمر و ملایم توصیه می شود. سه بار در هفته به مدت نیم ساعت ورزش یا پیاه روی بسیار مناسب است.

ورزش های سنگین و شدید می توانند باعث افزایش اسیداوریک شوند بنابراین نباید بیماران مبتلا به آن ورزش سنگین انجام دهند. شنا یکی از بهترین ورزش ها برای این افراد است.

9- اگر اضافه وزن دارید و یا چاق هستید، سعی کنید تحت نظر متخصص تغذیه به آرامی وزن خود را کاهش دهید زیرا رژیم های سخت و شدید می توانند سبب افزایش اسیداوریک در خون شوند. توجه داشته باشید که چاقی به تنهایی بالا برنده اسید اوریک خون است.

10- روزانه مقداری گیلاس بخورید. این میوه نقش مهمی در برطرف کردن درد و حملات نقرس دارد، به طوری که مصرف روزانه 250 گرم از این میوه می تواند سطح اسیداوریک را در خون پایین بیاورد. در ضمن، انواع گیلاس منبع خوبی از آنتوسیانین ها و فلاونوییدها هستند که ازعوامل کمک کننده به مفاصل به حساب می آیند.

11- محلول بسیار رقیق شده ی سرکه ی سیب، یک محلول کمک کننده به شما است، به طوری که پس از دو روز استفاده از این محلول، کاهش درد و سوزش را احساس خواهید کرد. به این منظور مقدار دو قاشق چای خوری سرکه ی سیب را به 450 سی سی آب اضافه کرده و این محلول را سه بار در روز همراه با غذا میل کنید. در ضمن در صورت دلخواه، به این محلول، می توانید دو قاشق چای خوری عسل بیفزایید که البته در افراد دیابتی اضافه کردن عسل توصیه نمی شود.