انتقال خون

برچسب ها

بورس تهرانحمايت ازتوليد مليسیستم حسابداری کامپیوتریحسابداریمحاسبه سرمایه فکریفلسفه ناببازار سرمایهپروژه حسابداریانبارداری دولتیبررسی اشتغال زناناشتغال زنان

پیوند ها

آمار سایت

آمار بازدید

بازدید امروز : 1495
بازدید دیروز : 1490
بازدید کل : 13160183

انتقال خون

Look back در انتقال خون

تعريف Look back

Look back قسمتي از برنامه‌ي سلامتي عمومي جامعه است و به مجموعه روال تحقيقاتي گذشته‌نگري اطلاق مي‌شود كه در مورد اهداكنندگان و يا دريافت كنندگان خون اجرا مي‌گردد. Look back اصطلاحي است كه از اواخر دهه 1980 بكار گرفته شد و در اين برنامه تلاش مي‌شود تا:

1. اهداكنندگان مستمر آلوده به ويروس‌هاي منتقله ناشي از انتقال خون شناسايي شده

2. دريافت كنندگان خون و يا فرآورده‌هاي خوني آلوده شناسايي شده

3. كليه‌ي فرآورده‌هاي تهيه شده از اهدا كننده‌ي آلوده به ويروس‌هاي منتقله از طريق خون شناسايي، جمع‌آوري و قرنطينه شوند (3،1).

بطور كلي جهت رديابي و پي‌گيري بيماري‌هاي عفوني ناشي از انتقال خون 3 روش وجود دارد:

1. روش اول Look back است كه در واقع زماني آغاز مي‌شود كه يك فرد اهداكننده كه قبلاً از نظر بيماري‌هاي قابل سرايت (TD)[1] منفي بوده در حال حاضر مثبت باشد و يا اينكه كلاً روش‌هاي تشخيصي آزمايشگاهي قبلي انجام شده توانايي تشخيص و شناسايي يك عامل عفوني را نداشتند و پس از ابداع و انجام روش‌هاي جديد تشخيصي، مشخص شود كه اهداكنندگاني آلوده از قبل وجود داشته‌اند كه حال بايد تمامي افراد دريافت كننده اين خون‌ها يا فرآورده‌هاي آلوده را نسبت به خطر آلودگي خود مطلع كرد و براي آزمايش مجدد، مشاوره و درمان آنها اقدام لازم را انجام داد.

2. روش دوم Trace back است و زماني آغاز مي‌شود كه يك دريافت كننده خون يا فرآورده‌ي خوني به دليل مصرف آنها از نظر عفونت‌هاي ناشي از انتقال خون مثبت گزارش شود كه در اين صورت بايد كليه‌ي اهداكنندگاني را كه خون يا فرآورده‌ي خوني از اهداي آنها تهيه شده است را شناسايي كرده و يك مطالعه‌ي Look back را در مورد اين اهداكنندگان به مرحله اجرا گذاشت.

3. روش سوم فراخواني محصولات است كه بايد تمامي شماره سري ساخت محصولاتي را كه احتمال سرايت يك بيماري عفوني را دارند از بازار جمع‌آوري كرد (11، 13، 23).

تاريخچه‌ي Look back

تاريخچه‌ي Look backبه روايتي به سال 1982 بر مي‌گردد كه در آن كودكي در ايالات متحده امريكا به دنبال تزريق خون به HIV مبتلا شد. ولي عملاً وقتي آزمايش
HIV [2] در مارس 1985 رايج شد اجراي Look back معمول گرديد و در حال حاضر در مورد HIV بصورت اجباري آيين‌نامه‌هاي دولتي فدرال ايالات متحده امريكا تعيين كننده چگونگي اجراي Look back و اطلاع رساني به دريافت كنندگان است و در مورد HCV،[3] FDA [4] دستورالعمل‌هايي را كه شامل آيين‌نامه‌هاي پيشنهادي اجراي Look back و اطلاع رساني دريافت كنندگان است، منتشر كرده است. براي HTLV [5]
(نوع I وII) يا HBV [6] فعلاً نيازي به اجراي Look back نيست (1، 2).

هدف از اجراي برنامه Look back

Look back برنامه‌اي جهت ارتقا سلامتي عمومي جامعه است. همان طوري كه مي‌دانيم از يك اهدا مي‌توان فرآورده‌هاي متعددي (مثل كنسانتره گلبول قرمز، كنسانتره پلاكتي، رسوب كرايو، پلاسما، محصولات پالايش شده) تهيه كرد و يك فرد اهدا كننده نيز مي‌تواند در يك سال چندين بار اقدام به اهداي خون نمايد كه اگر در طي اين مدت از نظر سرولوژيكي منفي بوده ولي توانايي انتقال عامل عفوني را داشته باشد مي‌تواند دريافت كنندگان را آلوده سازد. بنابراين شناسايي اهداكنندگان مثبت و رديابي و پي‌گيري دريافت كنندگان خون يا فرآورده‌هاي حاصل از اين اهداها امري مهم، ضروري و وظيفه‌ي پر مسئوليتي است. علي الخصوص براي سازمان‌هاي انتقال خون كه درصدد تهيه و تأمين خون و فرآورده‌هاي خوني سالم هستند، اجراي برنامه Look back در بدست آوردن اطلاعات كافي و مناسب از اهداكنندگان بسيار حائز اهميت است تا بتوانند از سرايت بيماري‌هاي عفوني ناشي از انتقال خون پيشگيري كرده و در نهايت ايمني خون‌هاي مصرفي را ارتقا دهند (23).

روش انجام Look back

روند اجرايي برنامه‌ي Look back براي ويروس‌هاي منتقله ناشي از انتقال خون مشابه است كه با نمونه‌گيري، آزمايش و انجام آزمايش‌هاي تكميلي شروع شده كه در صورت منفي بودن متوقف و در صورت مثبت بودن، برنامه‌ي Look back ادامه مي‌يابد. بطور كلي در انجام Look back، مراكز انتقال خون (مراكز اهداكنندگان و توزيع‌كنندگان خون و فرآورده‌هاي آن)، بيمارستان‌ها و پزشكان معالج مسئوليت دارند (22، 1).

الف) نقش مراكز انتقال خون

1. شناسايي و قرنطينه كليه‌ي اهداهاي قبلي اهداكننده‌اي كه تغييرات سرمي نشان داده است تا 12 ماه گذشته و بندرت تا هر زماني كه مدارك لازم ثبت شده باشد (Look back براي HCV) با شماره كامل اهدا.

2. انجام آزمايش‌هاي تكميلي خون‌ها و فرآورده‌هاي تهيه شده از اهداهاي آلوده.

3. مطلع ساختن مصرف كنندگان اين خون‌ها و فرآورده‌ها، يعني فهرست كاملي از تمامي بيمارستان‌هاي دريافت كننده با شماره اهدا، نوع اهدا و تاريخ ارسال تهيه شود و بايد اطلاعات تغييرات سرمي در عرض 30 روز براي HIV و 45 روز براي HCV براي بيمارستان‌ها ارسال گردد.

4 فراخواني جهت عودت و جمع‌آوري از بازار كه با ارسال اطلاعيه‌هاي كتبي به بيمارستان‌ها انجام مي‌شود. در اين اطلاعيه‌ها شماره اهدا، نوع محصول، علت دقيق فراخواني و همچنين عملكرد بيمارستان نسبت به فرآورده‌ي آلوده ذكر مي‌شود. ضمناً لازم است از بيمارستان درخواست شود تا وجود هرگونه فرآورده‌ي آلوده مصرف نشده را گزارش نمايد (12، 3، 1).

ب) نقش بيمارستان

عملكرد بيمارستان منحصراً منوط به سيستم ثبت مدارك و بايگاني انجام شده است و شامل:

1. شناسايي بيماري كه خون يا فرآورده‌ي خوني آلوده را دريافت كرده و اطمينان از مصرف آن و اينكه:

1-1. بيمار زنده است و هنوز در بيمارستان بستري است.

2-1. بيمار زنده است ولي از بيمارستان مرخص شده است.

3-1. بيمار فوت كرده (علت مرگ در صورت مشخص بودن ذكر شود).

اگر اطلاعات بيمارستان فقط بيانگر اين باشد كه خون يا فرآورده‌ي موردنظر مصرف شده است ولي شماره‌ي اهدا ذكر نشده باشد فرض بر اين است كه به بيمار خون و يا فرآورده‌ي آلوده تزريق شده و بايد او را جهت معاينه، آزمايش و مشاوره مطلع كرد. اگر خون يا فرآورده‌ي مصرف نشده باشد بايد رديابي كرد تا وضعيت واحد خون يا فرآورده مشخص شود. در صورت قطعي بودن عدم مصرف آن را قرنطينه كرده تا به مراكز انتقال خون بازگردانده شود و در آنجا مرحله‌ي انهدام نهايي آن صورت پذيرد.

2. شناسايي پزشك مسئول بيمار و مطلع كردن او، همچنين از پزشك درخواست شود تا بيمار را مطلع ساخته و نسبت به درمان او اقدام نمايد.

1-2. اطلاع رساني براي HIV

وقتي يك اهداكننده HIV‌ مثبت شود، آيين‌نامه‌هاي فدرال بيمارستان يا پزشك معالج (يا هر دو) را ملزم مي‌سازد تا دريافت كننده‌ي فرآورده‌اي كه در طول 12 ماه گذشته از آخرين نتيجه‌ي منفي اهداكننده تهيه و مصرف شده را مطلع سازد. پزشك معالج مسئول مطلع ساختن بيمار است، اگر پزشك در دسترس نبود يا تمايلي به انجام اين كار نداشت پزشك مدير بانك خون بيمارستان مسئول مطلع كردن دريافت كننده است اين اطلاع رساني بايد در عرض8 هفته پس از دريافت نامه از مراكز انتقال خون انجام پذيرد و بايد حداقل شامل 3 بار اطلاع رساني مستند در اين فاصله باشد. اگر دريافت كننده فوت كرده باشد و يا قانوناً بي‌صلاحيت تشخيص داده شود وكيل قانوني و يا يكي از بستگان او بايد مطلع شوند.

2-2. اطلاع رساني براي HCV

وقتي يك اهداكننده HCV مثبت شود، آيين‌نامه‌هاي فدرال بيمارستان و مركز انتقال خون را ملزم مي‌سازد تا دريافت‌كننده خون و پزشك معالج او را مطلع كنند (معمولاً از پزشك معالج درخواست مي‌شود تا اطلاع رساني به دريافت‌كننده را انجام دهد). براي HCV Look back بيمارستان بايد پزشك معالج يا فرد دريافت كننده را در مدت 12 ماه پس از دريافت نامه از مركز انتقال خون با حداقل 3 بار تلاش ثبت شده جهت اطلاع رساني به دريافت كننده در طول اين مدت زمان، مطلع سازد. در صورت فوت دريافت كننده هيچ تلاش ديگري مورد نياز نيست. اگر دريافت‌كننده زنده بوده ولي قانوناً بي‌صلاحيت تشخيص داده شود وكيل قانوني او، يا يكي از بستگان او بايد مطلع شوند. دريافت كننده بايد تحت پوشش انجام آزمايش‌هاي لازم و مشاوره به عنوان بخشي از روند انجام HCV Look back قرار گيرد.

3-2. اطلاع رساني براي ويروس‌هايي غير از HCV يا HIV

در حال حاضر اطلاع رساني به دريافت كننده در صورت وجود تغييرات سرمي اهدا كننده از نظر anti-HTLV ، anti-HBc [7] و يا بروز HbsAg [8] الزامي نيست (5، 4، 3، 1).

ج) نقش پزشك معالج

از پزشكان معالج انتظار مي‌رود تا اطلاع رساني اصلي را به دريافت كننده انجام دهند. براي HIV، اطلاع رساني بايد در طول 8 هفته از زمان دريافت اطلاعات از مراكز انتقال خون با 3 بار تلاش مستند جهت تماس با بيمار انجام گيرد. در صورتي كه دريافت كننده فوت كرده باشد يا قانوناً بي‌صلاحيت تشخيص داده شود بايد نزديكترين خويشاوند يا كفيل قانوني وي مطلع شود. براي HCV، مدت زمان تماس 12 ماه با همان الزام 3 بار تلاش مستند و اطلاع رساني به خويشاوندان يا كفيل قانوني (در صورت عدم صلاحيت قانوني بيمار) است. اگر بيمار فوت كرده باشد نيازي به اطلاع رساني نيست.

بطور كلي اگر پزشك معالج در دسترس نبود يا تمايلي به مطلع ساختن بيمار نداشت و يا به هر دليلي قادر به انجام اين كار نبود، بيمارستان معمولاً از طريق مدير بانك خون بايد مراحل ذكر شده را انجام دهد. ضمناً تصميم‌گيري در مورد مطلع ساختن بيمار با نظر تام و صلاحديد پزشك انجام مي‌پذيرد زيرا ممكن است بيمار، مشكلات روحي و رواني داشته يا مبتلا به بيماري صعب العلاجي باشد و پزشك صلاح نداند كه تحت اين شرايط فشار روحي مضاعفي را براي بيمار ايجاد نمايد (5، 4، 1).

نتيجه‌ اجراي برنامه‌ي Look back

در كل نتايجي كه از اجراي اين برنامه حاصل مي‌شود عبارتند از:

1. اهداكنندگان از علت منع اهداي خود آگاه شده و فرصت مي‌يابند تا جهت درمان خود اقدام كنند و همچنين از انتقال ثانويه بيماري جلوگيري مي‌شود.

2. دريافت كنندگان از خطر احتمالي ايجاد آلودگي و بيماري خود آگاه شده و نسبت به تشخيص و درمان اقدام مي‌كنند و با آموزش‌هاي داده شده از انتقال ثانويه بيماري جلوگيري مي‌شود (6، 5، 4).

- در واقع اين روش در حال حاضر جديدترين و كارآمدترين راه شناسايي افرادي است كه در ريسك بيماري قرار دارند و همچنين با اجراي اين روش بيماران جديد در جامعه شناسايي مي‌شوند (7، 3).

براي بهتر بيان شدن روش اجرايي Look back به ذكر مثالي مي‌پردازيم.

HCV Look back

تقريباً 4 ميليون نفر در ايالات متحده امريكا به HCV آلوده هستند و اين عمده‌ترين دليل پيوند كبد در امريكا است. اصلي‌ترين راه سرايت HCV، از راه تزريقي است كه معمولاً در معتادين تزريقي، كساني كه تماس با سر سوزن آلوده دارند و يا كساني كه تزريق خون داشته باشند، ديده مي‌شود. امروزه بيشتر از 60% از موارد آلودگي HCV در امريكا ناشي از مصرف داروهاي تزريقي (معتادين) است. انتقال خون كه در ده سال گذشته روش قابل توجهي در سرايت HCV بوده است هم اكنون نقش مهمي در اين امر ندارد و بندرت از طريق تزريق خون، فردي به HCV آلوده مي‌شود (4% از كل آلودگي به HCV).

غربالگري HCV از ماه مي سال 1990 در امريكا شروع شد ولي به دليل اينكه آزمايش‌هاي انجام شده با استفاده از كيت‌هاي نسل اول الايزا بود، نتيجه‌ي آزمايش نيمي از اهداكنندگان خون مثبت بود. در ژولاي سال 1992 كه روش‌هاي تشخيصي اختصاصي‌تر (RIBA) بكار گرفته شد، ديده شد كه 50% از جواب‌ها مثبت كاذب بوده‌اند و با اين ترتيب اطلاعات دقيق و كامل‌تري از اهداكنندگان بدست آمد. با توجه به نتايج مطالعات انجام شده در فاصله زماني 1970 تاكنون (سال 2000) خطر سرايت HCV از طريق يك واحد خون از 20% در سال 1960 به تقريباً 1 در 100000 كاهش يافته است. با اين حال FDA با توجه به شيوع بالاي HCV تصميم گرفت تا HCV Look back را در امريكا به مرحله اجرا گذارد و بدين منظور دستورالعملي را در پاييز سال 1998 در اين زمينه منتشر كرد و از تأمين كنندگان خون[9] و توزيع كنندگان آن خواست، اين دستورالعمل را دنبال كنند. دليل تصميم FDA‌ فقط درصد شيوع بالاي HCV در جامعه نبود بلكه در طي سال‌ها، پيشرفت‌هايي در زمينه‌ي تشخيص و درمان اين بيماري ايجاد شده بود كه به بيماران فرصت درمان مي‌داد. دستورالعمل منتشر شده داراي 2 مقطع زماني مختلف بود. اولين مقطع زماني براي خون‌هاي اهدايي قبل از 23 سپتامبر 1998 بود و دومين مقطع زماني براي خون‌هاي اهدايي بعد از اين تاريخ بود كه از نظر HCV مثبت مي‌شدند (8، 7، 4، 3).

طبق دستورالعمل

1. تأمين كنندگان خون، بايد مراكز انتقال خون يا توزيع كنندگان خون (معمولاً بيمارستان‌ها) را از اهداهاي قبلي اهداكننده‌اي كه در حال حاضر HCV مثبت شده است مطلع سازند.

2. بيمارستان‌ها يا مراكز انتقال خون بايد آخرين وضعيت محصولات خوني و همچنين بيماراني كه تزريق خون يا فرآورده‌هاي احتمالاً آلوده داشته‌اند را شناسايي كند.

3. در صورت زنده بودن بيمار، بيمارستان يا سازمان انتقال خون بايد بيمار را مطلع سازد. اين اطلاع رساني يا از طريق پزشك معالج و يا در صورت عدم تمايل پزشك و يا تمارض وي بايد بوسيله بيمارستان و يا مركز انتقال خون صورت پذيرد (8، 5، 1).

برنامه اطلاع رساني

موارد ثبت شده در بايگاني مركز انتقال خون فقط در حد پخش خون و فرآورده‌ها به بيمارستان‌ها است.

بنابراين بعد از اينكه مركز انتقال خون مدارك خود را بازنگري و فرآورده‌هاي آلوده تهيه شده از اهداهاي قبلي را شناسايي كرد به بيمارستان اطلاع مي‌دهد. بعد از بررسي پرونده‌ها توسط بيمارستان دريافت كننده شناسايي شده و پزشك معالج وي مطلع مي‌گردد. پزشك بيمار مسئول مطلع كردن بيمار و مشاوره از جمله توصيه به انجام آزمايش و درمان او است. نمونه‌هاي خون ارسال شده به صليب سرخ امريكا بصورت رايگان آزمايش مي‌شوند (8، 1).

دستورالعمل مربوط به بيماران HCV مثبت

نتيجه آزمايش زماني مثبت گزارش مي‌شود كه anti-HCV به روش الايزا و همچنين آزمايش تكميلي RIBA مثبت باشند. بيماراني كه نتايج مثبت تأييد شده دارند بايد مورد مشاوره قرار گرفته و راهنمايي شوند. لازم است كه اين افراد زير نظر يك متخصص بيماري‌هاي كبدي از نظر RNA ويروسي و شدت بيماري ارزيابي شده و اقدامات درماني ضد ويروسي براي آنها اعمال شود. اطلاعاتي كه به اين افراد داده مي‌شود بايد شامل موارد زير باشد:

1. آگاهي لازم و كافي از نوع بيماري و علت آن.

2. آگاهي در خصوص نياز فرد به آزمايش مجدد و مشاوره.

3. دادن اطلاعات لازم و كافي بصورت شفاهي يا كتبي جهت انجام آزمايش يا مشاوره و درمان به آنجا مراجعه كند.

4. در اختيار گذاشتن فهرست كاملي از مكان‌هايي كه فرد مي‌تواند جهت انجام آزمايش يا مشاوره و درمان به آنجا مراجعه كند.

5. توصيه‌هاي لازم جهت پيشگيري از آسيب بيشتر كبد.

6. توصيه جهت كاهش خطر انتقال به ديگران.

7. توصيه‌هاي لازم در خصوص بارداري و شيردهي.

8. اطمينان دادن به بيمار در مورد عدم انتقال و سرايتHCV از طريق تماس‌هاي معمولي در خانه، اجتماع يا محيط كار.

9. معرفي بيمار به گروه‌هاي حمايت كننده (8، 3).

مقرون به صرفه بودن برنامه‌ي Look back

تقريباً هر سال در امريكا 12 ميليون واحد خون اهدا مي‌شود كه به 20 ميليون محصول فرآيند شده و در حدود 6/3 ميليون نفر امريكايي هر سال تزريق خون و فرآورده‌هاي آن را دارند. با توجه به اطلاعات صليب سرخ امريكا تخمين زده شده است كه بين سال‌هاي 1990 تا 1995، 88% از اهداكنندگان امريكا، اهداكننده‌ي مستمر بودند كه 91000 نفر از آنها در تكرار اهداي خون HVC مثبت شدند اگر در نظر بگيريم كه از هر اهداي اين افراد 5 فرآورده تهيه شده باشد (در فاصله زماني 1985 تا زماني كه مثبت بودن اهدا كننده مشخص شده است)،‌ در كل 450000 نفر از اين محصولات آلوده استفاده كرده‌اند كه 60% اين افراد فوت كرده و فقط 33% از آنها قابل دسترس بودند. از بين اين افراد 40% خوشبختانه آلوده نشده بودند (به دليل نتايج مثبت كاذب، آلوده نشدن واقعي و يا بهبودي خودبخودي)، از افراد HCV مثبت، 70% كانديد درمان شدند كه فقط 15% اين افراد از درمان خود سود بردند. محقق اين پروژه اعلام داشت كه سودمندي و مقرون به صرفه بودن اين روش به 3 عامل بستگي دارد:

1. سودمندي درمان با اينترفرون

2. سن بيمار

3. نزديك بودن فاصله زماني تزريق خون آلوده

دستورالعمل FDA در خصوص برنامه‌ي HCV Look back (7)

دوره‌ي زماني اهدا

تأمين كنندگان خون

مراكز توزيع كننده خون (عنوان مثال: بيمارستان‌ها)

اهداهاي قبل از 23 سپتامبر1998

تأمين كننده بايد مراكز توزيع كننده را در عرض 6 ماه مطلع سازد كه:

الف) واحدي آلوده به HCV يا احتمالاً HCV مثبت شناسايي شده است.

يا

ب) واحدهاي قبلي اين اهداكننده از نظر HCV مثبت، نامشخص يا مورد آزمايش قرار نگرفته است.

مراكز توزيع كننده بايد آخرين وضعيت واحد را شناسايي كنند. در صورتي كه تزريق شده باشد، مراكز توزيع كننده بايد با تلاشي سخت و مستمر در عرض يكسال فرد گيرنده‌ي محصولات خوني يا پزشك معالج وي را از گزارش احتمال تزريق خون آلوده مطلع سازند.

الف) حداقل 3 بار تلاش جهت اطلاع رساني بايد انجام شود مگر اينكه مراكز توزيع كننده دلايلي را مبني بر فوت دريافت كننده‌ي خون داشته باشد.

ب) تلاش‌هاي انجام گرفته جهت اطلاع رساني به دريافت كننده بايد در پرونده پزشكي هر بيمار يا در منبع ذخيره سازي اطلاعاتي جداگانه ثبت گردد

اهداهاي بعد از 23 سپتامبر 1998

تأمين كننده بايد در صورت وجود آزمايش‌هاي مثبت از نظر HCV براي هر اهدا در عرض 45 روز توزيع كنندگان را مطلع سازد

مراكز توزيع كننده 12 هفته فرصت دارند تا با بيمار دريافت كننده يا پزشك معالج وي تماس حاصل نمايند.

الف) حداقل 3 بار تلاش جهت اطلاع رساني بايد انجام شود مگر اينكه شواهدي مبني بر فوت دريافت كننده بدست آيد.

ب) تلاش‌هاي انجام گرفته جهت اطلاع رساني به دريافت كننده بايد در پرونده پزشكي هر بيمار يا در منبع ذخيره سازي اطلاعاتي جداگانه ثبت گردد.

* در صورتي كه پزشك معالج تمايلي به اطلاع دادن به بيمار نداشته باشد و يا تمارض نمايد، بيمارستان مسئول انجام وظيفه اطلاع رساني به بيمار خواهد بود.

الگوريتم اجراي برنامه‌ي HCV Look back در انگلستان

غربالگري روتين anti-HCV به روش الايزا

تكرار واكنش شناسايي اهداكننده

تأييد مثبت بودن HCV با آزمايش‌هاي تكميلي RIBA ، PCR

بازنگري گزارش‌هاي مربوط به اهدا

فرآورده‌ها به بيمارستان‌ها ارسال نشده‌اند و يا مورد استفاده قرار نگرفته و از بيمارستان به مراكز انتقال خون عودت يافتند (توقف برنامه).

خون به بيمارستان‌ها ارسال شده است

با هماتولوژيست بانك خون بيمارستان تماس گرفته مي‌شود و شماره اهدا و تاريخ ارسال اعلام مي‌گردد.

بررسي گزارش‌هاي بانك خون بيمارستان جهت شناسايي دريافت كننده

بررسي پرونده‌هاي بيمارستان مبني بر اينكه آيا بيمار خون دريافت كرده است

بله خير آيا خون مصرف نشده به بانك خون برگشته است

بله خير

با مسئول پخش تماس گرفته مي‌شود اقدام ديگري انجام نمي‌شود اقدام جهت شناسايي دريافت كننده

بيمار مرخص شده است بيمار هنوز تحت نظر است

به GP اطلاع داده مي‌شود ............. توجه: كاملاً از زنده بودن بيمار قبل از

هرگونه اقدامي اطمينان حاصل شود.

اطلاع به مركز انتقال خون ناحيه‌اي

تماس مركز انتقال خون ناحيه‌اي با GP بيمار زنده است؟

بله خير، نيازي به اجراي Look back نيست.

تماس با بيمار- مشاوره- آزمايش

مثبت- اطلاع به مركز انتقال خون ناحيه‌اي * منفي- اطلاع به مركز انتقال خون ناحيه‌اي

بيمار را به هپاتولوژيست و گاستروآنترولوژيست اقدام ديگري انجام نمي‌شود

جهت بررسي و درمان معرفي مي‌كنيم

* در صورتي كه بيمار immunocompromised باشد، ممكن است نتيجه‌ي الايزا منفي كاذب باشد و در اين صورت انجام PCR الزامي است.

طبق تخمين بعمل آمده جهت شناسايي هر اهداكننده‌ي آلوده 137 دلار هزينه و جهت تعيين هر فرآورده آاوده 27 دلار هزينه مصرف مي‌شود و كلاً 1% از دريافت كنندگانه آلوده (4500 نفر) در اين مطالعه از درمان سوده برده‌اند و اين روش (Look back) با ديگر روش‌هاي درماني قابل مقايسه است (15، 9).

سودمندي اجراي برنامه Look back در تأييد عملكرد يك مركز انتقال خون نيز مشاهده مي‌شود. بعنوان مثال طبق مطالعه‌اي كه در سال 2000 در ايتاليا انجام شد، ديده شد كه 53 مورد از بيماران به دنبال تزريق خون و فرآورده‌هاي آن به HCV آلوده شدند كه اين افراد از 359 فرد اهداكننده خون و يا فرآورده‌ي خوني دريافت كرده بودند. كه اين خون‌ها با هر 3 روش تشخيص آزمايشگاهي الايزا، RIBA و NAT [10] مورد آزمايش قرار گرفته بودند و نتايج آنها منفي بوده است. احتمال مي‌رفت كه اين اهداكنندگان در زمان پنجره‌اي (window period) بيماري خود، خون اهدا كرده باشند. از بين 359 نفر اهداكننده، 276 نفر قابل رديابي و در دسترس بودند و هيچ كدام از اين اهداكنندگان آزمايش PCR مثبت نشان ندادند كه اين بيانگر اين مسئله است كه ابتلاي به HCV در بيماران از طريق خون و فرآورده‌هاي خوني نبوده و بايد علت ديگري را جستجو كرد. ضمناً عملكرد سازمان انتقال خون در تهيه و تأمين خون سالم نيز مورد تأييد قرار گرفت (14).

زمان براي اجراي Look back در بيمارستان

در يك بيمارستان با سيستم كامپيوتري جهت ثبت و بايگاني مدارك، 90 دقيقه وقت لازم است تا يك دريافت‌كننده خون آلوده را مطلع كرد و حال اگر يك بيمارستان 1000 تختخوابي را در نظر بگيريم جهت مطلع كردن 1500 نفر در يكسال حدوداً 3/1 نفر نيروي تمام وقت لازم است (15).

ارزش ثبت و بايگاني مدارك در اجراي Look back

جهت اجراي Look back وجود مدارك مستند و دسترسي راحت و آسان به اين مدارك بسيار لازم و ضروري است و به همين جهت ثبت و بايگاني مدارك چه در مراكز انتقال خون و چه در بيمارستان‌ها بايد به درستي انجام شود. بعنوان مثال در سال 1985، HIV Look back در سيدني استراليا شروع شد كه مدارك مورد نياز بصورت دستي بايگاني و نگهداري مي‌شدند و دسترسي به آنها بسيار مشكل و وقت‌گير بود. بنابراين قبل از شروع برنامه Look back ابتدا برنامه‌ريزي يك سيستم بايگاني كامپيوتري مورد نياز بود كه يك برنامه‌ي نرم‌افزاري در دو قسمت برنامه‌ريزي شد:

- بخش پذيرش اهداكنندگان HIV مثبت

- بخش رديابي دريافت كنندگان خون يا فرآورده‌هاي خوني آلوده

برنامه‌ريزي بخش پذيرش بسيار محرمانه بوده و با يك شماره رمز خاص از پذيرش معمولي بانك خون مجزا مي‌شد و هر اهداكننده مثبت نيز با شماره كد خاصي مورد شناسايي قرار مي‌گرفت. اطلاعات مربوط به دريافت كنندگان نيز نه تنها شامل اطلاعات وضعيت فعلي آنها بود بلكه تاريخچه پزشكي آنها را نيز در بر مي‌گرفت. حال با وجود چنين سيستمي مي‌توان به راحتي كليه‌ي اهداكنندگان مثبت را با يك روش واحد بررسي و پي‌گيري كرد.

FDA توصيه كرده است كه زمان نگهداري مدارك از 5 سال به 10 سال افزايش يابد تا در آينده فرصتي فراهم شود كه بتوان از ديگر بيماري‌هاي ناشي از اهداهاي آلوده پيشگيري كرده و در صورت فراهم شدن فرصت‌هاي درماني اين افراد مطلع شده تا اقدامات درماني لازم را انجام دهند. همچنين مراكز انتقال خون امريكا (ABC)[11] پيشنهاد مي‌كند كه برنامه HCV Look back در آينده در فواصل زماني ده سال انجام شود. با توجه به اجراي سيستم باركد در سازمان‌هاي انتقال خون (ISBT 128)[12] مي‌توان انتظار داشت كه در آينده دسترسي به مدارك مورد نياز بسيار دقيق و سريع صورت پذيرد كه در نتيجه اجراي يك برنامه
Look back نيز سريع‌تر، دقيق‌تر و مطمئن‌تر انجام شود (24، 12، 11).

نتايج برنامه‌هاي Look back اجرا شده در كشورهاي مختلف

در سال 1994 در انگلستان HCV Look back اجرا شد كه از 50000000 نفر جمعيت اين كشور 3000 اهداكننده مثبت شناسايي شدند. حدوداً 12000 فرآورده‌ي آلوده از اهداهاي اين افراد تهيه شده بود و 6000 دريافت كننده اين واحدهاي آلوده شناسايي شدند كه 4000 نفر از اين دريافت كنندگان فوت كرده بودند و 75% از افراد زنده مورد بررسي قرار گرفتند. 581 نفر HCV مثبت و 369 نفر HCV منفي گزارش شدند، افراد HCV مثبت تحت درمان مناسب قرار گرفتند (15).

در سال 1994 در كانادا نيز Look back اجرا شد كه نتايجي مشابه انگلستان بدست آمد. در كانادا در سال 2000 نيز اين مطالعه تكرار شد و HCV Look back بين سال‌هاي 95 تا 99 انجام گرفت كه از بين 256 دريافت كننده با 94% آنها تماس حاصل شد. از 84 فرد زنده، 47 نفر (56%) HCV مثبت شناخته شدند. هزينه‌ي اطلاع رساني به هر بيمار HCV مثبت در اين پروژه 174/4 دلار كانادا بود (17، 15).

در دانمارك نيز HCV Look back اجرا شد و در طي 10 سال، 150 اهداكننده HCV مثبت به 1018 نفر دريافت‌كننده خون، خون اهدا كرده بودند كه كلاً 288 نفر (29%) از اين افراد زنده بودند و به 118 (41%) نفر از آنها به دليل سن بالا يا ابتلا به بيماري‌هاي صعب العلاج اطلاعي داده نشد. از 157 نفر دريافت كننده خون كه از نظر HCV غربالگري شدند، 128 نفر (82%) آنتي HCV مثبت و 88 نفر (56%) HCV-RNA مثبت بودند كه 38% از افراد HCV-RNA مثبت علام بيماري نشان دادند، 53% از آنها افزايش سطح ALT [13] داشتند و 11% آنها مبتلا به سيروز كبدي شدند. درمان با آلفا- اينترفرون براي 23 نفر از افراد HCV-RNA مثبت انجام شد (16).

در سال 1994 در آلمان، FFP [14] را جهت كاهش خطر سرايت HCV و HIV فرنطينه كردند كه در سال 1998 يك عفونت حاد HCV گزارش شد كه در پي آن برنامه
Look back اجرا گرديد و مشخص شد اين بيمار 2 واحد FFP قرنطينه را دريافت كرده‌اند كه اين 2 واحد از اهداكننده‌اي كه از نظر HCV تغييرات سرمي نشان داده بود تهيه شده بود. 25 واحد پلاسماي HCV-PCR مثبت ديگر از اين اهداكننده شناسايي شد كه به 12 بيمار تزريق شده بود. 7 نفر از اين دريافت كنندگان HCV مثبت شدند و 3 بيمار فوت كرده بودند، از بين 2 بيمار باقي مانده يكي قبل از تزريق خون HCV مثبت بوده و ديگري HCV منفي تشخيص داده شد (18).

در مركز انتقال خون آكسفورد انگلستان نيز برنامه‌ي HCV Look back اجرا شد كه 95 اهداكننده آلوده كه قبل از سپتامبر 1991 خون اهدا كرده بودند شناسايي شدند. 399 فرآورده‌ي تهيه شده از اهداي اين افراد شناسايي شد كه 290 دريافت كننده‌ي اين فرآورده‌ها مورد بررسي قرار گرفتند. از 290 دريافت كننده، 177 نفر (61%) فوت كرده بودند و 113 نفر (39%) هنوز زنده بودند (4 تا 13 سال پس از انتقال خون). 107 نفر از اين دريافت كنندگان مورد آزمايش قرار گرفتند كه 49 نفر از آنها HCV منفي بوده و از 58 دريافت كننده‌ي HCV مثبت، 44 نفر HCV-RNA مثبت، 11 نفر anti-HCV مثبت گزارش شدند (19).

به جز HCV، برنامه‌ي Look back در مورد ديگر بيماري‌هاي ناشي از انتقال خون مانند CJD،[15] HIV يا TRALI[16] نيز انجام شده است. در امريكا مطالعه Look back در سال 2001 روي سندرم TRALI انجام شد، TRALI به عنوان سومين علت مرگ و مير ناشي از انتقال خون شناخته شده است كه معمولاً يا تشخيص داده نشده و يا گزارش نمي‌شود.

هدف اين مطالعه تعيين اين مسئله بود كه آيا فرآورده‌هاي تهيه شده از پلاسماي اهدايي يك دنور مستمر كه سبب ايجاد سندرم TRALI در دريافت كننده‌اي شده است مي‌تواند در ديگر دريافت كنندگان نيز باعث ايجاد سندرم TRALI شود. در اين مطالعه 50 بيمار در فاصله زماني 2 سال (اكتبر 1998 تا اكتبر 2000) بررسي شدند كه براي اين افراد فرآورده‌هاي تهيه شده ازا هدا كننده‌اي كه در دريافت كننده‌اي سبب سندرم TRALI كشنده شده بود مصرف كرده بودند. در 36 بيمار كه پرونده‌هاي آنان مورد بازنگري قرار گرفت، 6 بيمار 7 بار واكنش‌هاي خفيف تا متوسط و 8 بيمار 8 بار واكنش‌هاي شديد TRALI را نشان دادند. پيشنهاد مي‌شود كه اين سندرم نيز از اين پس مدنظر قرار گرفته و در صورت بروز TRALI، موارد گزارش شده تا اهداكننده‌ي خون از سيستم تهيه و تأمين خون حذف شود (23، 21، 20).

همچنین تحقیقات راجع به برنامه look back در ایران از سال 1381 آغاز شده و از سال 1386 به طور رسمی این برنامه در همه ی پایگاه های انتقال خون در ایران به دنبال شکایات دریافت کنندگان و نیز موارد مشکوک اجرا می شود.

ترجمه مقاله 1

نگاهي به اهداي متعاقب براي تست مثبت HCV و HIV

دپارتمنت سلامتي و سرويس‌هاي انساني ايالات متحده مستلزم بانك خون براي اطلاع دادن به بيمارستان‌ها از هرگونه محصول ترابري است كه تست منفي بود ولي اهداهاي بعدي براي تستHIV و HCV مثبت بودند. به خاطر دوره زماني (زمان بين عفونت و تست مثبت)، اهداهاي قبل دهنده هنوز آلوده هستند. به اين دليل، و به دليل ديگر و به بررسي نياز است.

وقتي تست دهنده مثبت است و قبلاً خون اهدا كرده است، Lifestream ظرف 72 ساعت از كشف آن به بيمارستان اطلاع مي‌دهد. اگر محصول استفاده شده باشد، ما مي‌خواهيم كه آن را به Lifestream برگردانند. اگر محصول تزريق شده باشد، ما مي‌خواهيم شما فرم اطلاعيه بازيابي محصول كامل را پس دهيد.

Lifestream ظرف 45 روز از تأييد تست HCV و ظرف 30 روز از HIV اطلاع مي‌دهد. اگر تست تأييدي مثبت باشد Lifestream يك Packet (بسته) به بيمارستان مي‌فرستد.

بسته HIV/HCV حاوي موارد زير است (بسته به نوع تست تأييدكننده):

نامه‌اي كه حاوي تأييد مثبت بودن تست است.
فرم Transfusion Service Component Disposition
اطلاعات پزشكان در مورد برنامه بررسي Lifestream HIV-1
اطلاعات پزشكان در مورد برنامه بررسي Lifestream HIV-2
اطلاعات پزشكان در مورد اهميت تست اسيد نوكلئيك، HIV-1, HCV, HBV(NAT)
نامه نمونه از مدير پزشكي سرويس تزريق به پزشك بيمار
پاسخ پزشك به سرويس تزريق خون
بررسي هپاتيتC: اطلاعات مربوط به سرويس‌هاي تزريق.

نگاهي به اطلاعات پس از دهنده (PDI)

FDF بررسي مي‌كند چگونه بانك خون، اطلاعات پس از دهنده را نگهداري مي‌كند. وقتي دهنده به بانك خون اطلاعاتي مي‌دهد كه موقع گرفتن خون موجود نبودند، بانك خون بايد به بيمارستان اطلاع دهد. (نمونه اين مورد دهنده‌اي است كه پس از حمل و نقل نمونه به بانك خون اطلاع مي‌دهد).

ترجمه مقاله 2

اطلاعيه بعدي: چگونه راندمان را بررسي كنيم؟

مقدمه

اطلاع دادن به دريافت كننده خون و اجزاي خون در مورد ريسك‌هاي تازه كشف شده تزريق در گذشته هنوز بحث برانگيز است.

بوش عنوان مي‌كند: به لطف ديتاهايي كه نشان مي‌دهند راندمان تلاش‌هاي بعدي قبل كم بوده است. ما در واقع تعالي يافتن اين روش‌ها را تأييد كرديم. همين طور، انجمن بيمارستان كانادا تأييد مي‌كند كه اطلاعيه هدفمند براي ابلاغ مستقيم به افرادي كه در دوره 1978-1985 خون دريافت كرده‌اند نياز است تا به آنها از ريسك عفونت HIV مربوط به تزريق خبر دهيم.

هر چند، گزارش اينتريم كميسيون بررسي سيستم خون كانادا توصيه مي‌كند كه بيمارستان‌ها، پرونده‌هاي خود را بررسي كنند تا بيماران سابقي كه خون دريافت كرده‌اند يا اجزاي خون در سال‌هاي 1978 تا پايان سال 1985 دريافت كرده‌اند را شناسايي كنيم و اين پرونده‌ها هنوز موجود هستند و بيمارستان‌ها مي‌توانند مستقيم به بيماران دسترسي پيدا كنند. به لطف اين بررسي‌ها، جاي تعجب ندارد كه همه بيمارستان‌هاي كانادا نظرات متفاوتي داشته باشند و همه بيمارستان‌هاي كانادا اطلاعيه look back ندهند.

در بررسي روي 117 بيمارستان كه در انجمن بيمارستان انتاريو انجام شد فقط 41% پاسخ دهنده‌ها اعلام كردند كه از اين نوع برنامه‌هاي اطلاع رسان داشته‌اند.

نانسي هدل و همكارانش در اين مورد به تجربه بيمارستان‌هاي چدوك- مك ماستر (CMtl)، هاميليتون اشاره كردند كه برنامه اطلاع رساني براي بيماراني كه با ويروس هپاتيت (HCV)C و HIV از طريق تزريق خون تماس داشته‌اند داشته‌اند. هر چند، آنها برنامه را توصيف كردند ولي در مورد راندمان آن چيزي نگفتند، پس من مي‌خواهم اطلاعاتي را نشان دهم كه از اين گزارشات بدست آورم و سپس به مسئله ارزيابي راندمان اين اطلاعيه مي‌پردازم.

توصيف هدل و همكارانش از پروسه اطلاع رساني و بعضي مشكلات شناسايي شده در اين پروسه براي كساني كه چنين پروژه‌هايي را شروع مي‌كنند مفيد است. هزينه و منابع اطلاع رساني به سهولت و سختي بازيابي اطلاعات بيمار بستگي دارد. تجربه هدل و همكارانش نشان مي‌دهد كه شناسايي و بررسي بيماران سابق مستلزم تلفيق اطلاعات از چند منبع است.

مشاهده مفيدي ديگر اين است كه تلاش‌هاي زيادي براي بدست آوردن ديتا از پزشكاني كه دريافت كنندگان تزريق خون را مي‌شناسد صورت گرفت مخصوصاً مانع بيمارستان از تماس با خانواده‌هاي بيماران كه مردند يا به شدت بيمار شدند شد.

از يك بررسي پيامد در گزارش هدل و همكارانش استفاده شد كه درصد بيماران تماس گرفته شده بود. نتايج ما طبق نتايج بدست آمده از برنامه‌هاي بيمارستان كودكان بيمار انتاريو اتاوا بودند. همه سر برنامه فهميدند كه حتي با استفاده از منابع ديتاي اضافي مثل برنامه بيمه سلامت انتاريو، بخش زيادي از بيماران نمي‌توانند به نامه پست شده برسند.

پس معتقديم كه هدف اصل اطلاعيه مستقيم، تماس با 66% تا 84% جمعيت هدف است چون نمي‌توان به 100% بيماران دست يافت.

ميزان آگاهي از دريافت تزريق خون مطابق با خانواده‌هايي بود كه به بررسي بيمارستان كودكان پاسخ دادند. يعني، حدود ⅓ والدين از تزريق خون به كودكان‌شان آگاه نبودند. چند فاكتور به اين يافته نقش دارند. مثلاً والدين كودكان درمان شده در بيمارستان موقع انجام تزريق خون حاضر نبودند. بعضي والدين از تزريق خون به كودكان‌شان آگاه بودند ولي دچار مشكلات ديگري شدند. والدين فكر مي‌كنند دريافت كننده جزء خون غير از سلول‌هاي قرمز دريافت كننده تزريق خون به حساب نمي‌آيد. اين فاكتورها مهم هستند و در توسعه سيستم‌ها براي ثبت رضايت آگاهانه براي تزريق خون نقش دارند.

اطلاعات بايد به روش موجود باشند كه چند سال بعد والدين بدانند يا بتوانند بفهمند كه به كودك‌شان خون تزريق شده است يا نه.

پاسخ به پرسشنامه‌اي كه همراه با نامه اطلاعيه بود نشان داد كه 90% بيماران به تست HIV و HCV رضايت مي‌دهند تا بدانند خون تزريق كرده‌اند يا نه.

اين يافته مشابه يافته بررسي بيمارستان كودكان بود كه اولويت اطلاع يافتن از ريسك HIV ناشي از تزريق خون در شركت كننده‌هاي تحقيق 96% بود و 93% شركت كنندگان گفتند كه ساير دريافت كنندگان خون هم بايد مطلع شوند. فقط چند خانواده به اضطراب به وجود آمده از اطلاعيه اشاره كردند و در هر دو تحقيق فقط 3% تا 4% پاسخ دهنده‌ها گفتد كه نمي‌خواهند تست دهند.

تعداد مورد نظر نمونه‌هاي HIV مربوط به تزريق خون در تحقيق هدل و همكارانش را مي‌توان با دانستن ميانگين 2 واحد خون يا جزء خون در هر بيمار برآورد كرد. رميز و پالمر از مدل سازي رياضي براي محاسبه ريسك‌هاي عفونت HIV ناشي از تزريق خون در سال‌هاي 1978 تا 1985 در كانادا استفاده كردند. طبق اين مدل، شيوع عفونت HIV در هر 1000 بيمار دريافت كننده 2 واحد جزء خون از 01/0 در سال 1978 تا 50/0 در سال 1985 متفاوت بود. حتي وقتي ميزان موفقيت اطلاعيه در تحقيق CMH 100% بود و همه بيماران تست دادند و تعداد موردنظر نتايج تست مثبت o تا2 بود.

هدل و همكارانش عنوان كردند كه از چشم انداز عمل، ارزش پروسه زير سؤال مارو ول عنوان مي‌كند كه برنامه اطلاعيه موفق بود و به گروه ديگري از دريافت كنندگان تزريق خون در رابطه با تماس ممكن با HCV مربوط بود. پس چگونه مي‌توان راندمان برنامه‌هاي اطلاعيه رسان لوك- بك را بررسي كرد؟

ظاهراً اين كار با اهداف اطلاع رساني انجام مي‌شود كه شامل موارد زير است:

1. شناسايي نمونه‌هاي جديد HIV يا HCV

2. تهيه اطلاعات به بيماران در مورد ريسك‌هاي عفونت

3. بدست آوردن تاريخچه تزريق خون بيمار

4. دادن اطلاعات مربوط به تست

5. جلب اعتماد بيمار و خانواده‌هاي‌شان از اطلاعات

6. حفظ اعتماد جامعه در سازمان‌هاي عمومي با نشان دادن تعهد به دادن اطلاعات

هدف اول، يافتن نمونه، براي سيستم درمان مسئولان سلامت عمومي و جامعه خدمات خون مهم است و بوش به اين هدف اشاره كرد. معلوم است كه برنامه اطلاع رساني كل وسيله مؤثري براي رسيدن به اين هدف نيست. همان طور كه ديديم، برنامه MH، مي‌تواند حداقل يك نمونه عفونت HIV شناسايي كند. پس، يافتن نمونه هدف اصل اين پروژه نيست.

اهداف 2، 3 و4 به اهداف اجتماعي آموزش سلامت و بهبود سلامت مربوط هستند. به نظر مي‌رسد كه برنامه CMTL در افزايش آگاهي بيماران و خانواده‌هاي‌شان از سابقه تزريق خون و ريسك عفونت‌شان مؤثر است.

اطلاعيه باعث تحريك بيماران و خانواده‌هاي‌شان براي تست دادن شد و نتايج بسياري از آنها منفي بود. مزيت دريافت نتيجه تست منفي را در ارزيابي اطلاع رسان لوك- بك لحاظ كرديم.

هر چند چون پروژه‌هاي اطلاع رسان تاكنون براي بيماران بوده كه در كودك خون دريافت كرده‌اند. پس معلوم نشد آيا پاسخ‌هاي دريافت كنندگان تزريق خون در بزرگسالي هم مشابه بودند يا نه.

اهداف 5و6 را نمي‌توان ارزيابي كرد ولي مهم هم نيستند.

پزشكان اعتماد مردم را جلب كردند. در سطح روابط پزشك، بيمار، اعتماد در زمينه‌اي باز و با مشاركت دو جانبه بدست آمد. در سطح جامعه، اعتماد مردم به سازمان‌ها و سيستم‌ها مستلزم مشاركت باز و دو جانبه بود. بسياري از كانادايي‌ها به ايمني منبع خون شك دارند. بررسي كرور نشان داد كه كانادايي‌ها مي‌خواهند از ريسك‌هاي بالقوه سلامتي آگاه شوند و انتظار دارند آژانس‌هاي سلامتي با احتياط عمل كنند و ريسك‌هاي بالقوه را شناسايي كنند. احتمالاً ميزان زياد تأييد بيماران و خانواده‌هاي‌شان از برنامه اطلاع رسان CMH نشانه اعتمادشان است و اينكه به اطلاعات نياز دارند. ما بايد ابزاري طراحي كنيم تا اعتماد مردم به متخصصان پزشكي و سازمان‌هايشان را بررسي كنيم.

References:

1. Sazman. K, look back and Recipient Notification, and product recalls and withdrawls, Hillyer.C, , Hillyer. K. , Strobl F. , Jefferies L. , Silberstein L., Hand book of Transfusion Medicine, Academic press, 2001: 355-358.

2. The AIDS Epidemic in San Francisco: the Mecical Response, 1981-1984, vol V.

3. Shapiro A., Hepatitis C Virus Look back, Transfusion Medicine update, the lnstitute for Transfusion medicine, July 1998.

4. Jean E. Forsberg, M.D:, Lesley A. Kresie, M.D., The Transfusion Tribune, University Health partners/ VA Medical Center, October 1998.

5. Tydell P., RN, MSN, MPH, Patient Alerts: Hepatitis C Look back, Infection Control Today, cotober 1999: 68-70.

6. Blood Action plan, U. S Department of Health and Human services, Food and Drug Administration Center for Biologics Evaluation and Research (CBER), March, 2001.

7. “Hepatitis C Virus Look back“ Guidelines, Risk Management- Review, 1999.

8. Physicians and Hospitals information on Transfusion, American Red Cross, Hepatitis C Look back, Nov. 2002.

9. Revelle M., FDA Consumer Magazine, Progress in Blood Supply Safety, 1995.

10. “Hepatitis C and Blood Transfusion Look back“ 1995.

11. Guidelines and Statements, Laboratory Medicine (MANQAP) statement, chapter 11, Records of Blood and Blood products- 1408, 01, 2002.

12. FDA proposes Look back Rules for HCV, CAP in the News-Statline.

13. Blood. Its in you to give, Canadian Blood Services-Look back-2001.

14. Ruzzenenti MR, De Luigi MC, Bruni R, Giannini G, BOA, Valbonesi M, Barresi R, Torretta F, Gianotti P, Bruzzone B., PCR testing for HCV in anti HCV- negative blood donors involved in the so called HCV+ve post transfusion hepatitis, Transfusion Science, 2000, 22: 161-4.

15. Congress, Medicare Refinement on Hold, Archive: 2002, Vol.16.

16. Christensen PB, Gronbaek KE, Krarup HB., Transfusion-related hepatitis C., The Danish Look back Survey. Ugesker Laeger, 2000. 1; 162 (18): 2554-7.

17. Callum JL, Pinkerton PH, Coovadia As, Thomson AE, Dewsbury F., An evaluation notification of transfusion recipients, Transfusion 2000 oct; 40 (10): 1169-75.

18. Humpe A, Legler TJ, Nubling CM, Riggert J. Unger G. Wolf C, Heermann KH, Kohler M., Hepatitis C Virus transmission through quarantine fresh-frozen plasma.

19. Dike AE, Christie JM., Kurtz JB, Teo CG, Hepatitis C in blood transfusion reciepients identified at the oxford Blood Center in national HCV look back programme, Transfusion Medicine, 1998 Jun; 8 (2): 87-95.

20. Cooling L., Transfusion-Related Acute Lung Injury, JAMA, 2002, 288(3).

21. Kopko PM, Marshall CS, Mac Kenzie MR, Holland PV, Popovsky MA. Transfusion- related acute lung injury: report of a Clinical Look back, investigation, JAMA 2002 17; 287 (15): 1968-71.

22. Announcements of The National Advisory Committee ’Blood’ of the German Federal Ministry of Health, Look back procedure, 2002.

23. PT testing-Tracking Transfusion-Transmittable Disease.

24. Learmont J., Conference papers online, working with knowledge, Creating “Living Records”: An Epidemiological case study, Australian Red Cross Blood Service, Oct. 1999.

25- look back در انتقال خون، گردآورندگان:دکتر ویدا وفائیان – دکتر حسین تیموری نقده، ویرایش: دکتر احمد قره باغیان، ناشر:حوزه معاونت آموزشی و پرورشی سازمان انتقال خون ایران.

26- عوارض انتقال خون، مولف/مترجم: دکتر حسین ابوالقاسمی - دکتر حسین تیموری نقده - دکتر احمد قره باغیان، ناشر: مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران 1386

27- تعدیل ایمنی مرتبط با انتقال خون، مولف دکتر مژگان شایگان – دکتر احمد قره باغیان، ناشر مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران 1386

28- خدمات انتقال خون متمرکز، مولف/مترجم: دکتر سید علی میر رضایی، ناشر: مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون ایران 1386

[1]. Transmitted Disease

[2]. Human Immunodeficiency Virus

[3]. Hepatitis C Virus

[4]. Food and Drug Administration

[5]. Human T-Lymphotropic Virus

[6]. Hepatitis B Virus

[7]. antibody to hepatitis B core antigen

[8]. Hepatitis B surface antigen

[9]. Blood Suppliers

[10]. Nucleic acid amplification test