علوم سياسي و روابط بينالملل
مقدمه:
مجموعه علوم سياسي و روابط بين الملل يكي از مهمترين رشتههاي علوم انساني است. فيلسوفان بزرگي نظير ارسطو كه او را پدر علم سياست ناميدهاند معتقد بودند كه علم سياست ملكه تمام علوم است. رشته علوم سياسي در ايران از قدمت زيادي برخوردار است. براي اولين بار آموزش علم سياست در ايران با تأسيس مدرسه عالي علوم سياسي در سال 1278 شمسي آغاز شد. در طول زمان اين رشته از گسترش كيفي و كمي زيادي برخوردار گرديد و اكنون هم در دانشگاههاي متعددي تدريس ميشود كه در ادامه اساميشهرها و دانشگاههاي مربوطه و گرايشهاي موجود در جدول جداگانهاي خواهد آمد.
علاوه بر فارغ التحصيلان رشته علوم سياسي فارغ التحصيلان ساير رشتههاي علوم انساني، پايه، پزشكي، فني و مهندسي … هم ميتوانند در آزمون كارشناسي ارشد اين رشته شركت كنند دانشجوياني كه مراحل تحصيل در كارشناسي ارشد را به اتمام ميرسانند ميتوانند در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي دولتي و آزاد، وزارتخانههاي خارجه، كشور و غيره، مركز پژوهشهاي سياسي نهادها و مؤسسات دولتي و غير دولتي، دايرة المعارفها، مطبوعات و … مشغول كار شوند.
دوران تحصيل در رشته علوم سياسي و ساير گرايشهاي مربوطه دو سال است نكته مهميكه بايد در مورد دانشگاههاي محل تحصيل ذكر شود اين است كه دانشجو در صورتي كه علاقهمند به تحصيل در دوره دكتري ميباشد بايد دانشگاهي را در اولويت قرار دهد كه داراي دكتراي همان گرايش باشد از اين جهت دانشگاههاي تهران، شهيد بهشتي و تربيت مدرس در اولويت قرار دارند از جهت دسترسي به مراكز كتابخانهاي و اسناد و مؤسسات پژوهشي دانشگاههاي شهر تهران بيشتر از ساير دانشگاهها داراي اولويت ميباشند. در دورهي كارشناسي ارشد رشته علوم سياسي به دو گرايش مهم علوم سياسي و روابط بين الملل و چند گرايش جانبي ديگر تقسيم ميشود كه عبارتند از :
1- مطالعات منطقهاي
2- مطالعات ايران و سياستگذاري عمومي
3- انديشه سياسي در اسلام
4- ديپلماسي و سازمانهاي بين المللي
توانايي هاي لازم:
داشتن شم سياسي و علاقه به مسايل سياسي و برخورداري از ديدي عميق و وسيع ويژگي هايي لازم براي يک دانشجوي رشته علوم سياسي است. همچنين دانشجوي اين رشته بايد فردي منطقي بوده و نظرياتش مستند به دليل و مدرک باشد و ظرفيت بالايي داشته باشد تا در بمباران مسائل روزمره گيج نشده و عمق مسائل اجتماع را ببيند. دانشجوي علوم سياسي لازم است با همه اقشار جامعه ارتباط داشته باشد تا بفهمد که مردم جامعه اش به چه فکر مي کنند و نيازهاي آنها چيست؟ داوطلبان کنکور سراسري در صورتي در اين رشته موفق مي شوند که کتب تاريخي بخصوص تاريخ سياسي را دوست داشته باشند و فلسفه را با علاقه بخوانند و گرنه با مشکلات مختلفي روبرو خواهند شد.
موقعيت شغلي در ايران:
در حال حاضر حتي فارغ التحصيلان روابط بين الملل نيز به سختي جذب وزارت امور خارجه مي شوند. البته فارغ التحصيلان رشته علوم سياسي در بخشهاي سياسي و حقوقي سازمانها و وزارتخانه ها و همچنين در صدا و سيما مشغول به کار مي باشند اما با اين همه حدود %90 فارغ التحصيلان اين رشته با مشکل اشتغال روبرو هستند. با اين وجود اگر دانشجويي واقعا علاقه مند بوده و در اين رشته موفق و متبحر باشد و همچنين قلم خوبي داشته باشد از نظر شغلي مشکلي نخواهد داشت. اما متاسفانه بسياري از دانشجويان نمي دانند که براي چه به اين رشته آمده اند و در هنگام ورود شناخت و علاقه لازم را ندارند.
مقاطع تحصيلي رشته علوم سياسي:
مقطع کارشناسي
اين دوره با پذيرش دانشجوي برادر از سال 73 و دانشجوي خواهر از سال 76 فعاليت خود را آغاز نموده است. تعداد واحدهاي درسي اين دوره، 135 واحد (20 واحد عمومي، 105 واحد اصلي، 10 واحد اختياري) و طول دوره آن، چهار سال ميباشد.
مقطع کارشناسي ارشد
اين دوره با پذيرش دانشجوي برادر از سال 75 و دانشجوي خواهر از سال 80 مشغول به فعاليت است. تعداد واحدهاي درسي اين دوره، 32 واحد (28 واحد تخصصي و 4 واحد پاياننامه) و طول دوره آن، سه سال ميباشد.
مقطع دکترا
اين دوره با پذيرش دانشجوي برادر از سال 81 آغاز به کار نموده است. شيوه فعاليت علمي در اين دوره به صورت آموزشي ـ پژوهشي بوده که حداکثر دوره آموزشي آن، طي مدت دو سال (چهار نيمسال) و حداکثر دوره پژوهشي نيز به منظور تهيه رساله دکتري پس از امتحان جامع، دو سال ميباشد.
سطوح رشته
ردیف |
نام دانشگاه |
کاردانی |
کارشناسی |
ارشد |
دکترا |
1 |
آزاد- آزاد شهر |
* |
|||
2 |
آزاد- آشتیان |
* |
|||
3 |
آزاد- اهواز |
* |
|||
4 |
آزاد- ایلام |
* |
|||
5 |
آزاد- بافت |
* |
|||
6 |
آزاد- بجنورد |
* |
|||
7 |
آزاد- تهران |
* |
|||
8 |
آزاد- خرم آباد |
* |
|||
9 |
آزاد- دامغان |
* |
|||
10 |
آزاد- زنجان |
* |
|||
11 |
آزاد- سواد کوه |
* |
|||
12 |
آزاد- شهرضا |
* |
|||
13 |
آزاد- شیراز |
* |
|||
14 |
آزاد- قم |
* |
|||
15 |
آزاد- لامرد |
* |
|||
16 |
آزاد- لبنان |
* |
|||
17 |
آزاد- مشهد |
* |
|||
18 |
آزاد- نوشهر و چالوس |
* |
|||
19 |
آزاد- کرج |
* |
|||
20 |
آزاد-تاکستان |
* |
|||
21 |
امام خمینی قزوین |
* |
|||
22 |
بابلسر |
* |
|
||
23 |
تهران |
* |
|||
24 |
رازی کرمانشاه |
* |
|
||
25 |
شیراز |
* |
|||
26 |
صنعتی اصفهان |
* |
|||
27 |
علوم و فنون فارابی تهران |
* |
درسهای رشته
ردیف |
نام درس |
ردیف |
نام درس |
1 |
فارسی |
2 |
اداره امور دولتی |
3 |
ارتش و سیاست |
4 |
اسلام و ایران |
5 |
اصول روابط بین الملل (الف و ب) |
6 |
اعراب و اسراییل و مسئله فلسطین |
7 |
اقتصاد بینالملل |
8 |
اندیشههای سیاسی در اسلام و ایران |
9 |
اندیشههای سیاسی در شرق باستان |
10 |
اندیشههای سیاسی در قرن بیستم |
11 |
انقلاب اسلامی ایران |
12 |
انقلاب اسلامی و ریشههای آن |
13 |
انقلابهای جهان |
14 |
تئوریهای انقلاب |
15 |
تاریخ اسلام |
16 |
تاریخ اندیشههای سیاسی در غرب |
17 |
تاریخ روابط بین اللمل از 1871 تا 1945 |
18 |
تاریخ روابط خارجی ایران از قاجاریه تا 1320 |
19 |
تحول سیاسی و اجتماعی ایران (از 1228 تا 1320) |
20 |
تحول سیاسی و اجتماعی ایران از (1320 تا 1357) |
21 |
تربیت بدنی 2 |
22 |
تکدرس در اختیار گروه آموزشی دانشکده |
23 |
جامعه شناسی سیاسی |
24 |
جغرافیای اقتصادی ایران |
25 |
جغرافیای سیاسی (تاکید بر جهان اسلام) |
26 |
جمهوری اسلامی ایران و نهضتهای رهایی بخش |
27 |
جنبشهای اسلامی معاصر |
28 |
حقوق اداری (کلیات و ایران) |
29 |
حقوق اساسی (کلیات) |
30 |
حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران |
31 |
حقوق بین الملل اسلام |
32 |
حقوق بین الملل خصوصی |
33 |
حقوق بین الملل عمومی |
34 |
خلیج فارس و مسایل آن |
35 |
خوار میانه و سیاست بین الملل |
36 |
دیپلامسی و رفتار سیاسی در اسلام |
37 |
روابط خارجی ایران از 1320 تا 1357 |
38 |
روانشناسی اجتماعی |
39 |
روش تحقیق در علوم سیاسی (الف - ب) |
40 |
زبان خارجی |
41 |
سازمانهای بین اللملی |
42 |
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران |
43 |
سیاست خارجی قدرتهای بزرگ |
44 |
سیاست و حکومت در آفریقا |
45 |
سیاست و حکومت در اروپای باختری |
46 |
سیاست و حکومت در اسیای جنوبی |
47 |
سیاست و حکومت در امریکای لاتین |
48 |
سیاست و حکومت در ایالات متحده امریکا |
49 |
سیاست و حکومت در چین |
50 |
سیاست و حکومت در خاورمیانه |
51 |
سیاست و حکومت در شوروی |
52 |
سیر قدرت دریاها |
53 |
شناخت ماهیت و عملکرد امپریالیسم |
54 |
فن دیپلماسی و اداب کنسولی |
55 |
مالیه عمومی |
56 |
مبانی جامعه شناسی عمومی |
57 |
مبانی علم اقتصاد |
58 |
مبانی علم حقوق |
59 |
مبانی علم سیاست |
60 |
متون اسلامی (آموزش زبان عربی) |
61 |
متون سیاسی به زبان خارجی (الف و ب) |
62 |
مسایل اقتصادی و سیاسی نفت در ایران |
63 |
مسایل سیاسی و اقتصادی جهان سوم |
64 |
مسایل سیاسی و اقتصادی و اروپای غربی |
65 |
مسایل سیاسی و اقتصادی کشورهای اروپای شرقی |
66 |
مسایل نظامی و استراتژیک معاصر |
67 |
مطبوعات سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت به بعد |
68 |
معارف اسلامی 2 |
69 |
نظام سیاسی و دولت در اسلام |
70 |
نظامهای اقتصادی تطبیقی |
71 |
نظامهای سیاسی تطبیقی |
72 |
نوسازی و دگرگونی سیاسی |
رديف |
ضرايب دروس
گرايش |
زبان |
مباني علم سياست |
جامعهشناسي سياسي |
اصول روابط بينالملل |
انديشههاي سياسي |
تحولات سياسي و اجتماعي ايران |
مسا ئل سياسي و اقتصادي جهان سوم |
نظامهاي سياسي تطبيقي |
حقوق بينالملل عمومي |
سازمانهاي بينالمللي |
تاريخ روابط بينالملل |
تاريخ سياست خارجي |
1 |
علوم سياسي |
1 |
2 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 |
روابط بينالملل |
1 |
0 |
0 |
2 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
3 |
مطالعات منطقهاي |
2 |
1 |
0 |
2 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 |
2 |
4 |
انديشه سياسي در اسلام |
1 |
2 |
1 |
0 |
2 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
5 |
* ديپلماسي |
2 |
1 |
0 |
2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 |
2 |
2 |
2 |