مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

تکواندو

تکواندو (زبان کره‌ای: خط هانگول: 태권도 خط هانجا :跆拳道) یک ورزش رزمی کره‌ای و یکی از ورزشهای المپیکی است. تکواندو ورزش ملی کره جنوبی و دارای بیشترین تعداد ورزشکار در میان ورزش‌های رزمی در سراسر دنیا است.

فنون تکواندو از ورزش‌های سنتی تاریخ کره استخراج و پس از جنگ جهانی دوم با کوشش استادان هنرهای رزمی کره جنوبی در قالب یک ورزش رزمی مدرن به دنیای هنرهای رزمی عرضه شده‌است.

اگرچه این ورزش تأثیراتی از کاراته پذیرفته و شباهت‌هایی نیز با برخی سبک‌های جنوبی کونگ فو در آن به چشم می‌خورد، اما استیل خاص این رشته دفاعی که متکی بر ضربات پا با حداکثر قدرت است و بر حفظ فاصله فیزیکی با دشمن و طراحی فنون برای دور کردن مهاجم تاکید دارد، آن را از تمام سبک‌های رزمی موجود متمایز می‌کند.

تاریخچه

قدمت این رشته به گواهی دیوارنگاره‌ها و نقاشی‌های به جا مانده در مقبره‌های «کاگجوچونگ» و «مویونگ چانگ» در کره شمالی (منچوری غربی) به ۲۰ قرن پیش می‌رسد.- دریکی از این تصاویر مردی در حال اجرای یک فن دفاع با دست ترسیم شده که کاملاً مشابه ضربه اول گول ماگی (دفاع بالا) در تکواندو است. همین موجب شده تا تکواندو تاریخی کهن تر از سایر ورزشهای مرسوم در شرق آسیا مانند کاراته و کونگ فو داشته باشد.

شواهد قابل اعتمادی وجود دارد که شکل امروزین تکواندو از رشته‌های رزمی «سوباک» و «تکوان» که در دوران حکومت سلسله گوجوریو (حکومت) (۳۷ ق.م تا ۶۶۸ م) در شمال کره تمرین می‌شده، اقتباس شده‌است. در این دوران اهمیت زیادی به توانائیهای جنگی داده می‌شد و مسابقات منظمی برگزار می‌شد، شامل؛ رقص با شمشیر، تیراندازی، نبرد تن به تن، مبارزه‌ای که در آن دو نفر با شکستن یخ روی دریاچه وارد آب سرد شده و به مبارزه می‌پرداختند.

در دوران پادشاهی شیلا (۵۷ م تا ۹۳۵ م) که بر بخش‌های جنوبی شبه جزیره کره حکم می‌راند نیز توجه خاصی معطوف هنرهای رزمی بود. در این حکومت سازمانی نظامی، آموزشی، اجتماعی به نام «هوارانگ دو» وجود داشت، آموزش انواع هنرهای رزمی به ویژه سوباک نیز از جمله فعالیت‌های این سازمان بود.

اگرچه در این دوران هوارانگ دو فنون گلاویزی و ضربات دست فراوانی را وارد سوباک کرد، اما پس از آن میل چندانی به تمرین این نوع فنون در کره وجود نداشت و این رشته به شکل اولیه آن که بر مبنای ضربه زدن و جلوگیری از نزدیک شدن دشمن استوار بود، ادامه یافت. تکنیک‌های گلاویزی سوباک که «یوسول» نامیده می‌شد، بعدها با ورود به ژاپن پایه گذار ورزش «جودو» شد.

تمرین هنرهای رزمی در زمان امپراتوری قدرتمند «کوریو» (۹۳۵ تا ۱۳۹۲) نیز رواج زیادی داشت، در جشن‌های سالانه گوناگونی که در این سلسله بر گزار می‌شد، علاوه بر ورزشهای رزمی به مسابقات کشتی و چوگان نیز بهای زیادی داده می‌شد.

روی کار آمدن سلسله یی (۱۳۹۲ تا۱۹۱۰) که مبتنی بر تفکرات ایدئالیستی، رواج بودیسم و زدودن افکار کنفوسیوس از این کشور بود، کاهش نقش نظامیان در حکومت را نیز در پی داشت. این وضعیت اگرچه از رونق هنرهای رزمی کاست، اما تکامل این فنون تا هنگام اشغال کره توسط ژاپن در ۱۹۱۰ ادامه داشت.

در دوران حکومت استعماری ژاپن هنرهای رزمی بومی کره نیز مانند دیگر مظاهر فرهنگی این کشور با ممنوعیت مواجه شد، ژاپنی‌ها مدارس کاراته را در این کشور تأسیس و آموزش آن را جایگزین تکواندو کردند.

آموزش هنرهای رزمی کره‌ای در این دوران به طور مخفیانه در مناطق کوهستانی صعب العبور توسط گروه‌های کوچک ادامه داشت.

اطلاعات عمومی :

تکواندو به معنای پریدن و شکستن سریعترین راه ممکن به وسیله دست و پا می باشد . از خصوصیات این ورزش سرعت ، دقت عمل ، هماهنگی در فعالیت ، انعطاف بدن ، درک و یاد گیری سریع فنون می باشد . تکواندو روح نظم و ترتیب را در شخص القا می کند و بطور کلی تکنیک دفاع از خود را به انسان می آموزد . در این ورزش فنون استفاده از حرکات خاص برای بکار گیری پاها و وارد نمودن ضربه های موثر آموخته می شود و لذا ممکن است ضربات سهمگین به حریف مقابل وارد نمود . بطور کلی حملات بر روی سه نقطه اصلب بدن متمرکز می گردد : صورت (الگول) ، تنه(مومتونگ) ، و قسمت نیم تنه یا پایین تنه (آرا) . ضربات فنی فقط در نقاط تعیین شده مجاز زده می شود . استفاده ازمشت با روشهای مختلفی انجام می شود و دفاع به وسیله تمام قسمتهای دور مچ انجام می گیرد . در ضربات پا از قسمتهای مختلف پاشنه و کف پا استفاده می شود . شکستن تخته و یا آجر از جمله آموزشهایی است که به منظور آزمایش قدرت و سرعت عمل کار آموزان به کار می رود . در این آموزش ، تسلط بر چرخش مفاصل در هنگام شکستن تخته و … ضروری است مسابقات تکواندو در وزنهای مختلف برگزار می شود و وزن کشی ورزشکاران در روز مسابقه صورت می گیرد . مسابقه در سه راند سه دقیقه ای با یک استراحت یک دقیقه ای بین راند ها انجام می شود . محوطه مبارزه ورزش تکواندو فضای مربع شکل با ابعاد ۸ × ۸ متر می باشد که در داخل یک تشک ۱۲ × ۱۲ متر قرار می گیرد . به این ترتیب یک محوطه به عرض ۲ متر در اطراف منطقه مبارزه به وجود می آید که موسوم به منطقه قرمز یا محوطه خطر می باشد . در صورت لزوم محوطه مسابقه را ممکن است بر روی سکویی به ارتفاع ۵۰ الی ۶۰ سانتیمتر مستقر نمود و برای جلوگیری از آسیب مبارزین باید لبه خارجی محوطه مسابقه را با شیب کمتر از ۳۰ درجه به کف سالن متصل نمود .

در سالن تکواندو محل استقرار تماشاچیان ممکن است در چهار سوی محوطه مسابقه در نظر گرفته شود ، اگرچه بهترین موقعیت دید در طرفین طولی محوطه بازی میسر است . فاصله تماشاچیان از محوطه بازی باید حد اقل ۴ الی ۵ متر پیش بینی شود .

تجهیزات مورد نیاز:

لباس

مبارزین باید لباس مخصوص تکواندو (دوبوک) که سفید رنگ می‌باشد را بر تن کنند.

وسایل حفاظتی

تجهیزات ایمنی شامل این موارد می‌باشد: هوگو (محافظی شبیه به جلیقه ضد گلوله) ، باده و ساباده (ساق بند و ساعد بند ) و نانشیم (محافظ بیضه و آلت تناسلی) تنها در این رشته مورد استفاده قرار می گیرد. برای سایر ورزشهای رزمی چینی وسایل ایمنی وجود ندارد. شماره مبارزین باید پشت پیراهن آنها نصب گردد. اندازه شماره مبارزین بزرگسال ۲۵ × ۲۵ سانتیمتر و شماره مبارزین نوجوان و خرد سال ۱۵ × ۱۲ سانتیمتر می باشد .

درباره تکواندو

تقسیم بدن انسان

۱- سر و گردن: الگول ۲- شکم وسینه: راممتونگ ۳- باسن به پایین: آره

نشستهای تکواندو

۱- نشست بلند: آپ کوبی ۲- نشست کوتاه: آپ سوگی ۳- نشست روی پای عقب: دیت کوبی

انواع دفاع اولیه و عمده

۱- الگو ماگی:‌دفاع از سرو صورت با ساعد دست ۲- موم تونگ ماگی: دفاع از سینه و شکم با ساعد دست ۳- آره ماگی: دفاع از پایین بدن با ساعد دست

انواع فرم: در تکواندو ۱۷ فرم وجود دارد که با شماره شان از ۱ تا ۱۷ معرف می‌شوند.

کمربندهای تکواند: زرد، سبز، آبی، قرمز، مشکی

کمربند مشکی از دان ۱ تا دان ۱۰ درجه‌بندی شده است.

انواع خطا و امتیازات: پشت‌سر، پشت گردن، پشت کمر و از کمر به پایین خطای عمد گفته می شود و ضربه در صورت و کنا صورت و از گردن تا کمر امتیازدارد. البته صدای ضربه باید به گوش داور برسد و اگر با یک حرکت پا به حریف ضربه وارد شود و او نتواند به بازی ادامه دهد داور به او «ناک اوت» اعلام می کند.

لباس مسابقه: ۱- هوگو: ضربه‌گیر که محافظ سینه و شکم است. ۲- کلاه: محافظ سروصورت است. ۳- ساق‌بند: محافظ ساقهای پاست. ۴- نانشیم (بیضه‌بند): محافظ بیضه است. ۵- ساعد بند: محافظ ساعدهای دست می‌باشد.

زمان راندها و استراحت:

خردسالان: ۵/۱ دقیقه و ۱ دقیقه استراحت نونهالان: ۵/۱ دقیقه و یک۱ دقیقه استراحت نوجوانان: ۲ دقیقه و ۱ دقیقه استراحت جوانان: ۳ دقیقه و ۱ دقیقه استراحت بزرگسالان: ۳ دقیقه و ۱ دقیقه استراحت بانوان خردسالان : ۱ دقیقه نوجوانان: ۲ دقیقه جوانان: ۲ دقیقه - چهار وزن المپیکی عبارتنداز: - منهای ۵۸ کیلوگرم - منهای ۶۸ کیلوگرم - منهای ۸۰ کیلوگرم - به اضافه ۸۰ کیلوگرم - در راند سوم در صورت مساوی، سرداور برنده را بادرنظر گرفتن شرایط زیر اعلام می‌کند: ۱- از نظر فنی ۲- اخلاق ۳- بازی هجومی ۴- فعالیت بیشتر

مشخصات تشک: ابعاد تشک ۱۲×۱۲ متر است و داخل آن مربعی به ابعاد ۸×۸ متر وجود دارد که محوسط مسابقه است. دو مبارز به فاصله ۱ متر از هم می ایستند و سرداور به فاصله ۵/۱ متر در مقابل آنها قرار می گیرد.

تعداد داوران: ۴ داور شامل یک سرداور در داخل تشک و ۳ قاضی در اطراف تشک، ضمن اینکه یک پزشک و یک منشی در کنار تشک حضور دارند. وظیفه منشی جمع کردن آراء داوران در دو راند است.

انواع ضربات پا:

۱- آپ چاگی: ضبه با سینه پا ۲- دولیو چاگی: ضربه با روی پا به صورت ۳- تیچاگی: ضربه از عقب به صورت با پاشه پا ۴- موم دولیو چاگی: چرخش و ضربه با پاشنه پا ۵- موم دولیو یوب چاگی: چرخش و ضربه با تیغه پا

وزن های مسابقه های تکواندو

۱- مسابقه های تکواندو بازی های المپیک (۴ وزن مردان - ۴ وزن زنان)مردان زنانمنهای ۵۸ کیلوگرم (پایین تر از ۵۸ کیلوگرم) منهای ۴۹ کیلوگرم (پایین تر از ۴۹ کیلوگرم)منهای ۶۸ کیلوگرم (پایین تر از ۶۸ کیلوگرم)منهای ۵۷ کیلوگرم (پایین تر از ۵۷ کیلوگرم)منهای ۸۰ کیلوگرم (پایین تر از ۸۰ کیلوگرم)منهای ۶۷ کیلوگرم (پایین تر از۶۷ کیلوگرم)به اضافه ۸۰ کیلوگرم (بالاتر از ۸۰ کیلوگرم)به اضافه ۶۷ کیلوگرم (بالاتر از ۶۷ کیلوگرم) ۲- مسابقه های تکواندو قهرمانی جهان (سنین بالای ۱۵ سال

مردانزنانوزن اول (Fin)منهای ۵۴ کیلوگرممنهای ۴۷ کیلوگرموزن دوم (Fly)۵۸-۵۴ کیلوگرم۵۱-۴۷ کیلوگرموزن سوم (Bantam)۶۲-۵۸ کیلوگرم ۵۵-۵۱کیلوگرموزن چهارم (Feather) ۶۷-۶۲ کیلوگرم ۵۹-۵۵ کیلوگرموزن پنجم (Light) ۷۲-۶۷ کیلوگرم ۶۳-۵۹ کیلوگرموزن ششم (Welter)۷۸-۷۲ کیلوگرم۶۷-۶۳ کیلوگرم وزن هفتم (Middl) ۸۴-۷۸ کیلوگرم ۷۲-۶۷ کیلوگرموزن هشتم (Heavy) به اضافه ۸۴ کیلوگرم به اضافه ۷۲ کیلوگرم ۳- مسابقه های تکواندو قهرمانی جوانان جهان (سنین ۱۴ تا ۱۷ سال) مردان زنان وزن اول (Fin) منهای ۴۵ کیلوگرم منهای ۴۲ کیلوگرموزن دوم (Fly)۴۸-۴۵ کیلوگرم ۴۴-۴۲ کیلوگرموزن سوم (Bantam) ۵۱-۴۸ کیلوگرم۴۶-۴۴ کیلوگرموزن چهارم (Feather)۵۵-۵۱ کیلوگرم ۴۹-۴۶ کیلوگرموزن پنجم (Light)۵۹-۵۵ کیلوگرم ۵۲-۴۹ کیلوگرموزن ششم