مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

بيماري ها و مشكلات دستگاه تنفسي

بيماري‌هاي انسدادي مزمن ريه

يکي از شايع‌ترين اختلالات ريوي در بزرگسالان بيماري‌هاي انسدادي مزمن ريه (COPD) هستند. واژه‌اي که شامل برونشيت مزمن و آمفيزم است. انسداد به دنبال التهاب مسير هوايي و افزايش موکوس در مسير هوايي ريه‌ها رخ مي‌دهد که به نام برونش و برونشيول خوانده مي‌شوند، که سبب کاهش جريان هوا مي‌شود...

اين التهاب و افزايش موکوس سبب کاهش اکسيژن‌رساني به بافت‌هاي بدن مي‌شود. در بيماري آمفيزم، همچنين تخريب آلوئول‌ها (کيسه‌‌هاي کوچک و جايي که اکسيژن و دي‌اکسيد کربن با هم تبادل مي‌شوند) رخ مي‌دهد. آمفيزم و برونشيت مزمن ممکن است در يک فرد به طور همزمان اتفاق بيفتند.COPD يکي از دلايل عمده مرگ و مير در کشورهاي در حال توسعه است و زنان و مردان را درگير مي‌کند. سيگار کشيدن دليل COPD در اغلب موارد است و تقريبا 90 - 80 از مرگ‌هاي ناشي از COPD را موجب مي‌شود.

علايم و نشانه‌ها

• تنگي نفس سرفه
• توليد زياد خلط خس‌خس سينه
• کاهش سطح اکسيژن و افزايش سطح دي‌اکسيد کربن خون
• عدم تحمل فعاليت

تشخيص و آزمايش‌هاي تشخيصي

اندازه‌گيري حجم‌هاي تنفسي که به نام اسپيرومتري خوانده مي‌شود، يکي از مهم‌ترين آزمون‌هاي تشخيص COPD است. يک داروي گشادکننده برونش (دارويي که به شل شدن عضلات مسير هوايي کمک مي‌کند و برونشيول‌ها را باز نگه مي‌دارد) ممکن است به بيمار داده شود تا اندازه‌گيري با اسپيرومتر بهتر شود نمونه گاز خون شرياني (خوني که از شريان‌ها گرفته مي‌شود نه از وريد) گرفته مي‌شود که نشان‌دهنده ميزان اکسيژن و دي‌اکسيد کربن موجود در جريان خون است.

پالس‌اکسي‌متري، يک وسيله غيرتهاجمي است که در بخش مراقبت‌هاي ويژه به طور معمول و در حين هر نوع بيهوشي استفاده مي‌شود و اشباع اکسيژن هموگلوبين‌ را اندازه‌گيري مي‌کند که منعکس کننده ميزان اکسيژن جريان خون است.

عکس قفسه سينه براي تعيين ميزان تخريب ريه‌ها که در اين بيماري‌ ايجاد مي‌شود از بيمار گرفته مي‌شود و مي‌تواند نمايانگر پنوموني (عفونت‌ ريه‌ها) و يا ساير انواع بيماري‌هاي ريوي باشد.

درمان

سيگار کشيدن را ترک کنيد! اين يکي از مهم‌ترين قدم‌ها در درمان COPD يا هر بيماري ريوي ديگر است.

داروها شامل گشادکننده‌هاي برونش (براي باز کردن مسير هوايي)، استروييدهاي استنشاقي (براي کاهش التهاب مسير هوايي) و آنتي بيوتيک‌ (براي درمان عفونت‌هاي احتمالي) ممکن است تجويز شود. اغلب، چند دارو به طور ترکيبي براي درمان COPD استفاده مي‌شود.

بعضي افراد ممکن است نياز به اکسيژن درماني در شب، هنگام فعاليت و يا در بعضي موارد همه اوقات داشته باشند.

بازتواني ريوي، شامل ورزش ممکن است وضعيت عملکرد ريوي را بهتر کند (توانايي انجام فعاليت‌هاي روزانه)

واکسيناسيون براي پيشگيري از آنفلوانزا و بيماري‌هاي پنوموکوکي براي افرادي که مبتلا به COPD هستند توصيه مي‌شود.

آسم

آسم بیماری مزمن التهابی راه‌های هوایی است. ویژگی آن التهاب متغییر این راه‌ها و افزایش پاسخدهی (واکنش) آنها درمواجهه با طیف گسترده‌ای از محرک‌ها می‌باشد. افراد مبتلا به این بیماری دچار حملات یا دوره‌های شدیدی می‌شوند که ناشی از واکنش حساسیتی و برونکواسپاسم قابل برگشت و انسداد مجاری تنفسی است. این حملات زمانی بروز می‌کنند که مجاری هوایی در ریه‌ها در اثر عوامل خاص محیط زیستی دچار بیش‌فعالی شده و سپس ملتهب و مسدود می‌شوند. علایم مداوم این بیماری ممکن است شامل تنگی نفس، احساس فشار روی سینه، خلط و سرفه باشد.

عوامل مولد بیماری آسم چیست؟

عوامل مولد بیماری آسم عوامل تحریک کننده‌ برونزاد یا درونزاد هستند که می‌توانند علائم را تشدید کنند و باعث حملات بیماری شوند. عوامل و موجبات بسیاری وجود دارند که می‌توانند علائم بیماری را تشدید کنند و معمولاً از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. از این رو می‌توان با شناسایی و جلوگیری از تماس با این عوامل تحریک کننده از بروز علائم شدید و آزار دهنده بیماری پیشگیری کرد.

عوامل محرک بروز حمله‌های آسم شامل عفونتهای تنفسی فوقانی (مثل سرماخوردگی)، آلرژن‌ها(ذرات گرد و غبار، ذرات ناشی از حیوانات خانگی، کپک و قارچ)، مواد تحریک‌کننده (سیگار،آلودگی‌های هوا)، داروها (مهارکننده‌های بتا، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی)، مواد نگهدارنده غذایی(سولفیت،MSG) و عوامل غیر اختصاصی (احساسات و هیجانها، هوای سرد، ورزش، بیماری ریفلاکس) است.

علایم بیماری آسم

• تاکی‌پنه (افزایش تعداد تنفس)
• خس خس سینه
• گرفتگی سینه
• سرفه (به خصوص شبانه)
• تولید خلط

درمان

بهترین راه جلوگیری از بروز حملات خودداری از تماس با مواد و یا عوامل تحریک کننده‌است.

درمان دارویی

بسته به شدت بیماری نیاز به مصرف دارو در مبتلایان به آسم متغییر است. دارو تنها نقش کنترل علایم را دارد و درمان قطعی دارویی در حال حاضر برای این بیماری وجود ندارد.

برای کنترل علامتی در فاز حاد: بتا-۲ آگونیستهای سریع اثر، آنتی‌کولینرژیکها،