مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

تفسير نتايج تست‌هاي هپاتيت B به روش سرولوژي

تست‌هاي سرولوژيك هپاتيت B شامل بررسي و اندازه‌گيري چند آنتي‌ژن و آنتي‌بادي اختصاصي HBV مي‌باشد، ماركرهاي مختلف بتنهايي و يا بصورت تركيبي از تست‌ها در اين ارزيابي قابل‌استفاده‌اند. از اين ماركرها (تست‌ها) جهت تعيين مراحل عفونت HBV، حاد يا مزمن بودن آن، ايمن بودن يا حساس بودن بيمار نسبت به ويروس و اينكه آيا اين ايمني ناشي ار عفونت قبلي است يا به دليل واكسيناسيون استفاده مي‌شود.

HBs Ag

اين آنتي‌ژن پروتئيني است در سطح ويروس هپاتيت B و در طي عفونت‌هاي حاد يا مزمن در مقادير بالايي در سرم وجود دارد و قابل شناسايي است. وجود HBs Agنشان‌دهنده آن است كه شخص منتقل‌كننده عفونت است (infectious). بدن بطور طبيعي و به‌عنوان قسمتي از يك پاسخ ايمني عليه HBs Ag آنتي‌بادي توليد مي‌كند. آنتي‌ژن سطحي (HBs Ag) در توليد واكسن هپاتيت B كاربرد دارد.

Anti-HBs

وجود آنتي HBs معمولاً بعنوان نشانه بهبودي و مصونيت در برابر هپاتيت B تفسير مي‌شود. همچنين اين آنتي‌بادي در شخصي كه بطور موفق عليه هپاتيت B واكسينه شده توليد مي‌گردد.

Total anti-HBc

اين آنتي‌بادي همزمان با بروز علائم بيماري در هپاتيت B حاد در بدن ظاهر مي‌شود و براي تمام عمر باقي مي‌ماند. وجود آن نشان‌دهنده عفونت قبلي و يا عفونت در حال حاضر، بدون مشخص كردن زمان عفونت مي‌باشد.

IgM anti-HBc

مثبت بودن آن نشان‌دهنده عفونت اخير با هپاتيت B مي‌باشد (كمتر از 6 ماه) و وجود آن يعني عفونت حاد

چگونه تست هاي سرولوژيك هپاتيت B را مورد بررسي وتفسير قرار دهيم :

1- اگر بيمار در انتهاي دوره كمون هپاتيت حاد ويروسي B باشد HBsAg او مثبت است . احتمال دارد HBeAg هم در اين مرحله مثبت باشد وليanti-HBs منفي است.

2- در عفونت هپاتيت Bحاد HBsAg و HBeAg و IgM anti-HBc وIgG مثبت هستند.anti-HBs منفي است.

3- اگر HBsAg بيماري منفي بود و در ضمن anti-HBs منفي هم داشت ولي IgM anti-HBc او مثبت بود بيمار دچار هپاتيت حاد ويروسي B است ولي در مرحله يwindow قرار دارد . در اين مرحله در سير سرولوژيك هپاتيت حاد ويروسي B مقدار HBsAg پائين آمده ولي هنوز anti-HBs در سرم او قابل اندازه گيري نيست اما مثبت بودن IgM anti-HBc نشانه وجود هپاتيت حاد ويروسي در اين فرد است.

4- ناقلين سالم HBsAg :اين افراد HBsAg مثبت و anti-HBs منفي دارند.IgG anti-HBc با درجه ي بالائي مثبت است ولي IgM آن با تيتر كمتر مثبت و يا منفي است .HbeAg منفي است و anti-HBe مثبت است.

5- بيماراني كه دچار هپاتيت مزمن B هستند HBsAg مثبت ولي anti-HBs منفي دارند.

IgG anti-HBc با تيتر بالائي مثبت بوده ولي IgM آن با تيتر پائين مثبت يا منفي است.

بر خلاف گروه قبل در اينها HBeAg مثبت و anti-HBe منفي است.

6- اگر شخص در گذشته نزديك دچار عفونت HBVشده و بهبود يافته باشد HBsAg او منفي - anti-HBs او مثبت - IgG-HBc مثبت و IgM آن با تيتر كمتر مثبت و يا منفي است. HBeAg او منفي و anti-HBe او مثبت است.

7- اگر شخص سالمي در گذشته نزديك با واكسن هپاتيت B واكسينه شده و آنتي بادي پيدا كرده باشد فقط anti-HBs او مثبت و بقيه تست ها منفي است.

8- Self- limited primary infection without detectable serum HBsAg

تعداد قابل توجهي از افرادي كه عفونت حاد خود به خود محدود شونده با HBV دارند HBsAg در خونشان هرگز قابل اندازه گيري نيست (در يك مطالعه حدود 23 در صد بوده است ) در اينها anti-HBs معمولا 4 تا 12 هفته بعد از اينكه در معرض عفونت HBV قرار گرفتند ظاهر ميشود (حدودا مشابه همان زماني كه HBsAg در بيماران هپاتيتي كه HBsAg قابل اندازه گيري دارند پيدا ميشود ). تيتر anti-HBs به سرعت به مقادير بالا رسيده و باقي ميماند . anti-HBc نيز در اينها پيدا ميشود ولي تيتر آن پائين ميباشد ودوام آن همانند بيماراني كه داراي HBsAg مثبت هستند نبوده و كمتر است.

9- در مواردي ديده شده خون هائي كه تيتر بالاي anti-HBc داشته ولي HBsAg قابل اندازه گيري در آنها وجود ندارد باعث انتقال عفونت HBV به گيرندگان آن خون ها مي شود . چنين خون ها ئي احتمالا از بيماراني است كه دچار عفونت مداوم با HBV بوده ولي تيتر HBsAg آنها آنقدر پائين است كه با بررسي هاي حساس هم قابل اندازه گيري نيست . بنابر اين وقتي كه خوني فقط anti-HBc دارد به خصوص اگر با تيتر بالا باشد بايد عفوني تلقي شود.

10-وقتيanti-HBs مثبت بوده ولي anti-HBc وHBsAg منفي باشد نشانه ابتلا به عفونت در گذشته دور با HBV مي باشد (در اينها anti-HBc با گذشت زمان به پائينتر از حد قابل اندازه گيري رسيده است ) همچنين واكسيناسيون قبلي با واكسن هپاتيت B نيز فقط باعث مثبت شدن anti-HBs ميشود ولي اگر شخص سابقه واكسيناسيون نداشته باشد به مورد قبلي فكر مي كنيم.

11-Anti-HBs و HBsAg و anti- HBc يا تركيبي از آنها مي تواند در اثر تزريق خون به شخص ديگري منتقل شود.

نسبت ناقلين مزمن هپاتيت B (chronic carrier) در نقاط دنيا فرق ميكند و بين 1/0 در صد تا 20 در صد است . ساليانه در صد كمي از ناقلين مزمن (حدود 2 در صد در سال )عاري از عفونت شده و HBsAg انها منفي ميشود . كساني كه دچار هپاتيت فولمينانت مي شوند به ندرت دچار عفونت مداوم ميشوند و اغلب كساني كه ناقل HBsAg هستند سابقه اي از هپاتيت حاد در گذشته ي خود بياد نمي آورند .

به افرادي كه تماس نزديك با بيمار مبتلا به هپاتيت حاد ويروسي B دارند بايد HBIG تزريق كرد و همراه آن يك دوره سه دوزي واكسيناسيون هپاتيت B شروع كرد. براي كليه افرادي كه تماس نزديك با ناقلين مزمن هپاتيت B دارند بايد واكسيناسيون هپاتيت B به عمل آيد.

HBsAg:Hepatitis B surface Antigen

HBcAg : Hepatitis B core Antigen

HBeAg : Hepatitis B e Antigen

anti-HBs:Hepatitis B surface antibody

anti-HBe:Hepatitis B e antibody

anti-HBc:Hepatitis B core antibody

HBV :Hepatitis B Virus

HAV:Hepatitis A Virus

PT :prothrombin time

AST:aspartate aminotransferase

ALT:alanine aminotransferase