مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

پنبه چیست؟

پنبه یک ماده ی طبیعی است که از گیاهان به دست می آید. معمولا پنبه را وقتی می بینیم که به لباس تبدیل شده است. اما پنبه ، روی بوته ی پنبه ، شبیه موی سفید پف کرده به نظر می رسد.

ما از پنبه ، پارچه ها و لباس نخی تهیه می کنیم. همه ی چیزهایی که در این تصویر می بینید. از پنبه تهیه شده اند.

الیاف پنبه

رشته ها یا الیاف پنبه از دانه های بوته ی پنبه رشد می کنند . کوتاه ترین الیاف در حدود 2 سانتی متر طول دارند و بلندترین آنها در حدود 6 سانتی متر هستند . الیاف پنبه ، در زیر میکروسکپ چنین دیده می شوند .

کاشت پنبه

بوته ی پنبه فقط در مناطقی رشد می کند که سرتاسر سال ، آب و هوای گرم و آفتابی داشته باشند . پس از اینکه گل ها شکوفه کردند و مردند ، الیاف پنبه رشد می کنند .

جمع آوری الیاف پنبه از بوته های پنبه ، برداشت محصول نامیده می شود . ماشین های پنبه چینی ، در مزرعه ی پنبه حرکت می کنند و الیاف بوته ها را بیرون می کشند .

ویژگی های الیاف پنبه

الیاف پنبه ، نازک تر از موهای سر ولی تا حدودی محکم هستند . از الیاف پنبه ، نخ درست می کنند . الیاف پنبه به رنگ سفید یا خاکستری روشن هستند .

آب به آسانی به داخل پنبه نفوذ می کند . اما وقتی الیاف پنبه ، مرطوب می شوند ، باز هم محکم هستند . تغییر دادن رنگ الیاف پنبه به وسیله ی رنگ های شیمیایی ، آسان است .

عمل آوردن پنبه

الیاف پنبه را که به وسیله ی ماشین های پنبه چینی ، جمع آوری شده اند ، به کارخانه می برند تا عمل بیاورند . در الیاف برداشت شده ، شاخه های کوچک ، دانه های بوته ی پنبه و ذرات گردو خاک وجود دارد . ماشین های پنبه پاک کنی ، الیاف پنبه را از دانه ها جدا می کنند . سپس الیاف را گردآوری و بسته بندی می کنند .

نخ ریسی

بیشتر پنبه به نخ پنبه ای تبدیل می شود . پنبه در بسته های بزرگی که ((عدل)) نام دارند ، به کارخانه ی نخ ریسی برده می شود . در کارخانه ، این بسته ها را باز می کنند و الیاف پنبه را شانه می زنند تا بتوانند آنها را دسته بندی کنند .

سپس ، الیاف پنبه در اثر پیچاندن و تاباندن ، به رشته های بلند و باریک نخ تبدیل می شوند . تین کار ، نخ ریسی (ریسندگی) نام دارد .

بافندگی و بافتن

نخ پنبه ای به وسیله ی بافندگی یا بافتن به پارچه یا بافته های پنبه ای تبدیل می شود . بافندگی به کمک ماشین پارچه بافی (دستگاه جولایی) انجام می گیرد . ماشین پارچه بافی با به نخ کشیدن رشته های نخ در بالا و پایین یکدیگر ، پارچه می کند . ماشین بافندگی با وصل کردن حلقه های کوچک نخ ، بافته ی پنبه ای تولید می کند .

لباس های پنبه ای

ما از پارچه ی پنبه ای ، لباس های گوناگونی درست می کنیم : پیراهن ، بلوز و شلوار . تکه های پارچه به وسیله ی نخ پنبه ای به یکدیگر دوخته می شوند .

پنبه ، ماده ی مناسبی برای لباس های تابستانی است . پارچه ی پنبه ای ، سبک و خنک است ، ولی می توان از آن ، لباس های سفت و محکمی مثل شلوار جین هم تهیه کرد .

رنگ و طرح

می توان با استفاده از نخی که قبلا رنگ شده است ، پارچه ی پنبه ای رنگی تولید کرد . اما گاهی اوقات ، پارچه را پس از بافته شدن ، رنگ می کنند .

در پارچه هایی که نقش و نگار دارند ، نخ های رنگی مختلفی به کار رفته است . طرح های رنگی را می توان روی پارچه ی ساده چاپ کرد . در این عکس ، هنرمند با دست خود در حال چاپ طرح ، روی پارچه است .

پنبه ی تصفیه شده و کاغذ

همه ی پنبه به الیاف تبدیل نمی شود . مقداری از پنبه به صورت پنبه ی تصفیه شده در کمک های اولیه به کار می رود .

کاغذ از مخلوط الیاف چوب ، آب و چسب تهیه می شود . اگر الیاف پنبه با الیاف چوب ، مخلوط شوند ، کاغذ ظریف ، ولی محکمی به دست می آید .

استفاده های دیگر از پنبه

فقط الیاف به دست آمده از بوته ی پنبه برای تولید نخ و پارچه به کار می روند . با فشردن قسمت های داخلی دانه های پنبه ، روغن پنبه دانه به دست می آید . آنچه باقی می ماند ، خوراک خوبی برای گاو و گوسفند است .

بعضی از الیاف پنبه ، برای تولید نخ ، خیلی کوتاه هستند . از این الیاف ، در بالشتک های مبلمان خانه و صندلی اتومبیل استفاده می شود .

پنبه در اطراف ما

ما از پارچه های پنبه ای ، ملافه ، روبالشی ، پرده و رومیزی تهیه می کنیم . هنرمندان با نخ پنبه ای گلدوزی می کنند . حوله هم از پنبه ساخته می شود . الیاف پنبه ای ، آب را خیلی خوب جذب می کنند .

آیا باور می کنید ؟

در سراسر دنیا ، پنبه ی بسیار زیادی برای تولید پارچه و لباس به کار می رود .اگر همه ی پنبه ای را که در کشورهای مختلف به دست می آید ، یک جا در کنار هم جمع کنیم ، توده ای به وزن 20 میلیون تن خواهیم داشت !

چند نکته

پنبه ، یک ماده ی طبیعی است که روی بوته های پنبه رشد می کند .

الیاف پنبه ، نازک ، ولی محکم هستند .

پنبه در عمل نخ ریسی به نخ تبدیل می شود که محکم تر از پنبه است .

پنبه ، آب را به خوبی جذب می کند .

پنبه ی طبیعی به رنگ سفید خاکستری است .

پنبه را می توان به وسیله ی رنگ ها رنگ کرد .

وقتی پنبه را حرارت دهیم ، می سوزد .

پنبه به الکتریسیته ، اجازه ی عبور نمی دهد .

پنبه ، جذب آهنربا نمی شود .