مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

تاریخچه قالیبافی در قم

هر چند صنعت قالیبافی از دیرباز بین عشایر و روستاییان قم رایج بوده است. لکن سابقه قالیبافی در قم با شیوه فعلی به اواخر دهه دوم قرن بیستم میلادی یعنی حدود 80 سال قبل می رسد؛ یعنی زمانی که تجار کاشان دارهای قالی را بدانجا برده و کار را در مقیاسی محدود شروع کردند و هنوز بیست سالی از آن نگذشته بود که قالیبافی در آن با ابعادی تجارتی به صورت پیشرفته و قابل ملاحظه ای ارائه طریق داد. این صنعت بسرعت در شهر قم معمول و رایج شده و به تدریج به روستاهای اطراف نیز گسترش یافت. با اینحال صنعت قالیبافی در بین عشایر شاهسون منطقه از قبل به شیوه ذهنی بافی معمول بوده است.

خصوصیات قالی قم:

قالیهای قم ابتدا با استفاده از پشمهای نه چندان ظریف وارد بازار می شدند. و عموماً با رجشمار40 انجام می گرفتند. در سالهای بعد هنرمندان قالیباف قم تحول قالیبافی را به حد تکامل رسانیده و با مهارت و توانایی خاصی مبادرت به بافت فرشهای تمام ابریشم با رجشمار بسیار بالایی نمودند. قالیهای نفیس که بدین ترتیب و با این نخهای ظریف ابریشمی به بازار عرضه گردید نیز تحت عنوان گل ابریشم مرسوم شدند.

عامل تعیین کننده برای شناسایی قالی های قم تکنیک کار است زیرا که کاملاً منظم و کامل است. اگر به قالی های جدید با کیفیت عالی (مثلاً قالی های کاشان، تهران، کرمان و غیره) دقیق شویم، در پشت این قالی ها بخصوص در کلفتی پودها، تار و یا گره ها، پاره ای بی نظمی ها را خواهیم دید که البته قابل چشم پوشی اند. این بی نظمی در قالی های قم مطلقاً وجود ندارد و نظم آنها به نحوی است که گاهی انسان را به تردید می اندازد و این تردید تا جایی است که فکر می کند مبادا این قالی با ماشین بافته شده است.

بافت آن بسیار فشرده و بادوام و تار آن از نخ پنبه ای تابیده شده و پود آن نازک تر است. گره ها از پشم زیبای محلی که به نام سبزوار معروف است می باشند. این گره ها بسیار کوچک اند (بطور متوسط در هر دسی متر مربع 4000 تا 7000 گره) و از نوع فارسی باف می باشند. ارتفاع پرزها متوسط و فقط در یک طرف این قالی ها ریشه دیده می شود. ریشه ها دوتایی و به هم تابیده هستند. بعلاوه این ریشه ها بجای این که صاف باشند به نظر می رسند که بطور نامنظمی از قالی بیرون جهیده اند.