مرکز دانلود خلاصه کتاب و جزوات دانشگاهی

اعتياد چيست؟ معتاد کيست؛

نوشته :دکتر ورنان کلمن برگردان : محمدرضا ميرفخرايي

 

به نظر دکتر کلمن بشر برای زندگی در طبيعت آفريده شده و پيشرفت های او در راه زندگی ماشينی بسيار فراتر از توان طبيعي وی بوده و لذا در رويا رويي با مشکلات قرن بيستم در مقايسه با زندگی در طبيعت بايستی سازش بيشتری با محيط زيست از خود نشان دهد که خود موجب کنش و فشار بيشتری بر او است. از اين رو برای تسکين خود به دنبال مواد مخدر و داروهای آرام بخش می رود علاوه بر اين نويسنده در بيان علل و عوامل اعتياد به تشريح نقش ارتباطات سريع بين المللی در جا به جايط فرهنگ مصرف مواد مخدر پرداخته و نيز صنايع توليدي و تبليغاتی مواد و داروهای مخدر منافع اقتصادی دولتهاييکه بخش مهمی از درآمد خود را از ماليات بر مواد مخدر تأمين می کنند و وسوسه های مالی برخی از مقامات دولتی و ارتباط آنها با صنايع مزبور را در اشاعه اعتياد سهيم مي داند نويسنده قانون گذاريهای غير منطقی و مقطعی را که با ايجاد محدوديت برای مواد مخدر کم ضرر که موجب جايگزينی آن با مواد زيان بار تر مي گردد و با همسان نمودن مواد مخدر کم ضرری چون کانابيس با مواد اعتياد آور مضری چون هروئين سبب تضعيف حرمت قانون مي گردد مورد انتقاد قرار می دهد.

دستورالعمل های کنترل و پايش همه گيري دخانيات:

مترجمان:دکتر محمدخواجه دلويي ودکترمرضيه مولوی نجومی.(سازمان جهانی بهداشت ژئو)

سخن ناشر: گفته شده است اگر دخانيات در آزمايشگاهها اختراع می شد و تمام اطلاعات امروزی در دست بود هيچ دولتی اجازه فروش آن را نمی داد ولی متأسفانه خطرات بهداشتی و سلامت ان مدتها بعد از مصرف وسيع آن مشخص می شود بر اساس نتايج حاصل از مطالعات مصرف دخانيات عامل 2/6 از کل مرگ ها و بيماريها در جهان است و اين ميزان تا سال 2020به بيش از سه برابر يعنی 9% خواهد رسيد .

آسيب های مربوط به مصرف دخانيات هم سلامتی و هم درآمد را شامل می شود و بسياری از کشورها را از منابع مورد نياز برای توسعه محروم مي سازد. مرگ زودرس قابل پيشگيري ميليون ها نفر از افراد آموزش ديده و مهارت يافته در سنين دارای حداکثر بازدهی يک ضايعه همگانی وفراتر از حدود ملی است کشور مانيز بطور جدی با اين مشکل مواجه است به نحوی که مصرف سالانه دخانيات حدود 6000 ميليارد ريال و با درنظر گرفتن عوارض ثانوی اين ميزان 12000 ميليارد ريال در سال برآورد شده است.

همکاريهای بين المللی در مبارزه با مواد مخدر از ديدگاه حقوق بين الملل:

تأليف : احمد باقرزاده ميانجی

مشکلات ناشی از اعتياد به مواد مخدر با قدرت انقلاب صنعتی و اختراع ماشين و نزديک شدن فواصل فی مابين ملت های جهان توسعه روزافزونی يافت و اين توسعه پا به پای رشد صنعتی و مادی فراگيرتر شد و در حال حاضر عملاً ميليونها جوان و نيروی فعال انسانی را مصرف نا به جای مواد مخدر و داروهای روانگردان به زندگی انگلی کشانده و بيماريهای جسمی و روانی مصرف کننده را موجب گشته است.

اعتياد چيست و معتاد کيست؟

نوشته دکتر ورنان کلمن؛ 78-79 ص 19

«طاعون قرن بيست و يکم: جهان امروز با مشکل اعتياد دست به گريبان است شعار معتادان در اغلب کشورهای پيشرفته غربی به ميليونها نفر بالغ می گردد اعتياد خانواده ها را فرو می پاشد و شخصيت و زندگی قربانيان خود را به اشکال بسيار گوناگون نابود و متلاشی می کند.»

«انواع اعتياد:الکلآمفتامين ها, باربی توريت ها, بنرود يازپام ها, کانابيز

کوکائيندی کونال(هروئين), چسب ها(هروئين, مرفين, ترياک) توتون و....»

«علائم اعتياد: معتادين به الکل تنها يک هدف در زندگی دارند بدست اوردن الکل و مصرف آن و نتيجتاً علاقه خويش را به ديگر جنبه های زندگی از دست می دهند از جمله زمان کار خويش را کم می کنند از دوستان خود اجتناب می ورزند و نسبت به بستگان بی تفاوتند و سرگرمی سابق خود را از دست می دهند و آنها بسيار دروغ می گويند مخفيانه کاری وعده بسيار می دهند و عمل نمی کنند و بی تفاوت به وضع ظاهر و مخل اجتماع هستند علائم ظاهری اعتياد شامل لرزش ـ ارتعاش دست ـ سوء هاضمه ـ غش ـ تشنج ـ از دست دادن حافظه و تصادف منجر به جرح و افسردگی و اختلال در خواب».

ص 32«آثار احتمالی مصرف الکل در بلند مدت ممکن است به کبد و مغز ضرر برساند.»

ص40«خطرات اعتياد به الکل: که طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی بين 1تا10درصد جمعيت دنيا متکی به مصرف الکل بوده و در اين راه توان خويش را از دست داده اند. احتمال خطر مرگ برای فرد الکلی چهار برابر بيش از افراد غير الکلی است و امکان ابتلا به امراض شديدي مثل امراض کبدی و سرطان برای فرد الکلی بيشتر از سايرين است.»

ص77«کوکائين:"مصرف کنندگان کوکائين هيجان زده و بی حوصله بوده و ممکن است دچار تخيلات و اوهام گردند آنها احساس مي کنند که بر روی پوست بدنشان چيزی در حال خزيدن است و عوارض احتمالی در بلند مدت لرزش بدن و افسردگی روانی است." »

ص 79 «برگ کوک در قرن نوزدهم به اروپا آورده شد و اگر چه بعضی از پزشکان از آن در شربتهای دارويي استفاده کردند اما به توجه مردم نيامد»

ص 87 «آثار قوی ويرانگر کوکائين, نکته مخاطره آميز اين است که اگرچه باز رهايي از کوکائين کيف سريعتر و بهتری را ايجاد می کند اما خطرناک تر است, يکی از مصرف کنندگان خطر مصرف کوکائين را به مانند پريدن از هواپيما بدون اطمينان از باز شدن چتر نجات توصيف کرده است يکی از عوامل و عوارض متداول آن مور مور شدن پوست بدن است که احساس می کند روی پوست بدن حشراتی حرکت می کند مسئله عمده کوکائين بر ذهن و مغز انسان است که با خطر ديوانگی مواجه است»

ص 96 (هروئين يا ديکلونال)(ترياک يا متادرن)(مرفين يا پتي دين)

«علائم اعتياد: مصرف کنندگان هروئين معمولاً مردمک چشمهايشان کوچک است کم اشتها بوده ممکن است پرخاشگر باشند مصرف کنندگان هروئين معمولاً به يبوست و عوارض عمومی سرماخوردگی و يا لرزش دائمی در بدن دچار می شوند»

ص98 «هروئين و مرفين و ترياک مواد مخدری هستند که يک منبع اصلی مشترک دارند و در مصرف کنندگان آثار مشابهی برجای می گذارند اين مواد عصاره گياه خشخاش است که در نقاط گوناگون جهان مثل هندوستان ـ ترکيه ـ چين ـ افغانستان ـ مصر ـ مکزيک مي رويد . مواد مذکور سيستم مرکزی اعصاب را تحذير کرده , مسکن , خواب آور, مداوای سرفه و اسهال است و هر سه احساس نوعی سلامتی در شخص مصرف کننده دارد محصول اصلی که از گياه خشخاش بدست مي آيد ترياک نام دارد و شيره خشک شده گرزهای گياه است پس از تيغ زدن گرزها, شيره آن بيرون مي آيد و در اثر اکسيد شدن در مجاورت هوا رنگ قهوه ای تيره مي گيرد ونهايتاً به مشتی عصاره سفت شده تبديل مي شود که دارای بوی خوب ومزه تلخ است. ترياک سابقه مصرف چندين هزار ساله دارد يونانی ها و رومی های قديم آن را شادی آفرين می خواندند و مصريان از آن برای آرام کردن گريه اطفال استفاده می کردند.»

ص 173«کوشش در کنترل کردن مصرف دخانيات:درقرن هفدهم در روسيه و ايران مصرف توتون حکم مرگ را به همراه داشت گفته اند که پادشاه ترکيه سلطان مراد چهارم روزانه تا 18 معتاد به سيگار را به مرگ محکوم می نموده است در قرن 18 کشور سوئيس به منظور از ميان بردن اين عادت از طريق قوانين, ماليات سنگينی برمصرف کنندگان سيگار تحميل نمود».

ص158«چرا انسان معتاد می شود , چرا؟ راجع به خجالتی بودن, حساس بودن و بيش از اندازه عصبی بودن افراديکه معتاد می شوند بسيار بحث شده است اينگونه افراد ممکن است در ظاهر خود را خوددار و قوی نشان دهند اما باطناً به علت هيجانات نا ارام بوده و شديداً به عشق و محبت نياز دارند در ايجاد رابطه نزديک با افراد ديگر ممکن است مشکلاتی داشته باشند و تشخيص دهند که مواد مخدر با ايجاد ارامش و اطمينان به ايشان کمک مي نمايد , احساس تنهايط و ناامنی آنان را به آرامش مبدل می کند. روانشناسان ديگر بر اين باورند که معتادين معمولاً بی کفايت بوده يا بنوعی احساس حقارت مي نمايند و به کمک مواد مخدر نياز دارند زيرا در برآوردن انتظارات اجتماعی خود را همواره نا موفق می بينند . آنان غالباً تحت تأثير احساس شديد نا اميدی دائمی و عدم موفقيت شخصی هستند و نيز ممکن است از يک احساس ناگفتنی, حتی ناخودآگاه عصبانيت عليه يکی يا هردو والدين خود رنج برند. اکثر معتادين رفتار کودکانه دارند افسرده بوده و رقتارشان افراطی است . از هوش سرشار برخوردارند از ناتوانی خود درکسب موفقيت احساس شکست مي نمايند, افرادی نامنظم هستند از مقررات سرپيچي می کنند و در مواجهه با فشار رزندگی ناتوان و معمولاً بيش از اندازه پرتوقع هستند.»

ص160«تنها عاملی که معتادين را از غير معتادين جدا می سازد اين است که معتاد در شرايطي قرار گرفته که طی ان ثابت شده شخصيت وی بيش از اندازه شکنند است در حاليکه فرد غير معتاد از محيطي که در آن قادر است احساس کفايت و کنترل نمايد منحرف نشده است . آنان که از معتاد شدن خويش احساس غرور و رضايت دارند بايد به خارطر داشته باشند که اين سرتنوشت و بخت ما انسانهاست که شرايط ضربه پذيري و نهايتاً نيازهای ما را تضمين مي نمايد.»

ص172«پزشکان: از ديگر عوامل مؤثر در افزايش اعتياد درسالهای اخير نقش حذف پزشکی بوده است در اين روند يکي از حلقه های واقعی قرن بيستم اين حقيقت است که در حذف پزشکی تخصصي گستره برای رويارويي با مشکلاتی که بيشتر خود مسبب آن بوده بوجود امده است بخش کوچکی از مسئله اعتياد در ارتباط با حذف پزشکی ناشی از تأمين عمومی و بيرحمانه مواد مخدر برای سود جويي بوده است اما بخش بزرگتر آن حاصل بی دقتی و نا آگاهی صرف است , پزشکان نيز با ايفای نقش مهم در ايجاد جوی که در ان ارزش قرصها و هرگونه دارويي بيش از واقع تلقی شده در شيوع و گسترش اعتياد سهمی مؤثر داشته اند.»

ص 173«براورد ميزان دقيق نقشی که پزشکان در پديد آمدن مشکل اعتياد به مواد مخدر در جامعه مدرن ما داشته اند غيرممکن است اگرچه عوامل بسيار زيادی در پيدايش اعتياد دخالت دارد اما اهميت نقش پزشکان با بررسی چگونگی ايجاد مشکل هروئين در انگلستان در سالهای 1960بخوبی نشان داده شده است در آن هنگام که تعداد نسبتاً کمی معتاد به هروئين در انگلستان وجود داشت بغير چند مورد هيچکس با اين مشکل برخوردی جدی نکرد , اقدام پزشکی انگلستان يعني پزشکانی که سخنگوی حرفه پزشکی برای همگان می باشند نياز واقعی و مبرم به برخوردی جدی و ويژه با اين معضل اجتماعی را درنيافت.»

ص174«در واقع تعداد معتادين آنقدر کم بود که به هر حال انگيزه ای برای ورود قاچاقچيان وجود نداشت , نقطه ضعف شيوه ياد شده اين بود که تعيين مقدار مناسب برای معتادين منوط به تشخيص پزشکان گرديد و همين سبب شد که سيستم از هم پاشيده شود».

ص 182 "مد: مواد مخدر نيز مانند لباس و اتومبيل تحت تأثير مد است. در ايالات متحده امريکا اکنون کوکائين مادئه مخدر روز است . مصرف اين ماده مخدر تا چند سال پيش ناشناخته بود اما در سال 1983 در گزارشی که توسط مجله تايم منتشر شد نشان داده شد که 11درصد از آمريکاييهاي بالغ بيش از يکی دوبار اين ماده مخدر را آزمايش کرده اند. منابع کوکائين ايالات متحده تقريباً سه برابر مجموع صنايع فيلم و ضبط موسيقی در اين کشور است و ساليانه 45 تن کوکائين توليد می نمايد و درامدی در حدود 25ميليارد دلار دارد. مد مصرف کوکائين در ميان افراد حرفه ای جوان آنچنان بالا گرفته که قوانيني که برای کنترل آن وضع گرديده از سوی بسياری از مردم مانند قوانين منع مصرف الکل در اوايل قرن حاضر قوانين عقب مانده از زمان تلقی می گردد کوکائين در ميان بازرگانان آمريکايي و تمام افراد برجسته استنشاق چسب در بين کودکان مکزيکی آرام بخش هايي چون گروه بنزوديازپام در ميان زنان ميان سال در تمام جهان غرب مد شده است زنان امروز واليوم را به همان دليل مصرف می نمايند که زنان قرن نوزدهم در مناطق فقير نشين منچستر ترياک مصرف می کردند اما اينکه واليوم ماده مخدری است که در دسترس بوده و همگان پذيرفته اند که بر ذهن تأثير مفيدی دارد.»

ص184«امورجنسی: جای ترديد است که هيچگونه ماده مخدر اعتياد آوری در جهان وجود داشته باشد و در مرحله ای برای تقويت قوای جنسی مفيد شناخته نشده باشد امروزه بدون شک بسياری از معتادين وجود دارند که انس اوليه آنان با مواد مخدر تحت تأثير انگيزه موفقيت در امکور جنسی و يا شايد کسب لذتهای جنسی غير معمول و يا استثنايي بوده است الکل نمونه بسيار خوبی از آنگونه مواد مخدر است که غالباًبه جهت خواص ان در تقويت قوای جنسی مصرف می گردد به ويژه ان که فرد را از بند قيود و موانع رها نموده و موجب ابراز آزادانه تمنيات جنسی وی که در حالت عادی مخفی مي ماند می گردد و امکان اميزش جنسی وی را فزونی می دهد . بسياری از مردم زن و مرد از احساسات جنسی سرکوب شده خود رنج می برند و خاصيت الکل اين است که موانع بازدارنده و محدود کننده را ازميان برمی دارد و . نکته اين است که اگرچه مقدار نسبتاً کمی از الکل در تقويت قوای جنسی مؤثر است ليکن مقدار بيشتر ان احتمالاً مردان را ناتوان نموده و زنان را از رسيدن به اوحناء باز می دارد . ماری جوانا ماده مخدر ديگری است که شهرت بسياری برای تقويت نيروی جنسی دارد , پس از الکل ماری جوانا شايد متداول ترين ماده تفريحی در جهان باشد اما تأثير آن بر فعاليت جنسی هنوز شناخته نشده است اگرچه تحقيقاتی در اين مورد انجام گرفته است.»

ص 193«سازمانهای کنترل مواد مخدر: امروزه سازمان ملل ارگانهای متعددی برای کنترل مواد مخدر در اختيار دارد ؛ 1)شورای اقتصادی و اجتماعی مسئول تدوين سياست سازمان ملل, هماهنگی در کنترل مواد مخدر, نظارت بر اجرای عهدنامه های بين المللی و ارائه پيشنهادات لازم به هر يک از دولتهاست. 2)کميسيون مواد مخدر, مسئول بررسی و تشخيص نوع تحولاتی است که بايستی در سازمانهای جهانی موجود برای افزايش توانايي بيشتر و کنترل مؤثر مواد مخدر و مواد روان درمانگر در سطح جهان بوجود آيد.

3)هيأت بين المللی کنترل مواد مخدرع مسئول کمک به دولتها در محدود نمودن کاشت و توليد مواد مخدر است و نظارت می نمايد تا مصرف مواردی که توسط قراردادهای بين المللی به کنترل در »ي ايند در چارچوب ارقام مورد نياز مقاصد پزشکي و علمی انجام گيرد يکی از راههای تنجام اين کار ارائه مساعدت های آماری است که دولتها را در برآوردن مقدار مورد نياز هر يک از مواد مخدر ياری می نمايد, دبير کل سازمان ملل شخصاً و به طور مستقيم از بخش مواد مخدر کمک ميگيرد و نيز در سازمان ملل صندوقی برای کنترل سوء مصرف مواد مخدر وجود دارد که هدف آن ايجاد منابعی برای کنترل مواد مخدر در کشورهايي از جهان است که بنيه مالی آنها برای قبول چنين مسئوليتی بيش از اندازه محدود است.»

ص 212«بيمارستانها, کلينيک ها و مراکز مسکونی: پزشکان عمومی واقعاً دارای نقش مهمی در مداوای اعتياد به مواد مخدر هستند و من عقيده دارم که اگر آنان از آموزش بهتری برخوردار بوده و به صرف وقت بيشتری برای پرداختند به معتادين تشويق می شدند نقش بسيار قاطع تری می توانستند ايفا نمايند, اما برای بسياری از بيماران به ويژه آنان که مواد مخدر مستی آور چون هروئين مصرف می کنند و يا اعتياد آنان را به موجودی بي خانه و عمدتاً غيرقانونی تبديل نموده است کمک های حرفه ای از نوع بيمارستان , کلينيک های تخصصی يا نوعی مراکز مسکونی خواهد بود که در آنجا کارشناسان کمک هايي در تقويت جسم و روان و رفع مشکلات اجتماعی در اختيار آنها می گذارند و نيز از آنها در مقابل قاچاقچيان و فورشندگانمواد مخدر و مجريان قانون حمايت می نمايند, در بسياری از مراکز مسکونی کارشناسانی که در اين امر دخالت دارند تعدادی از معتادين پيشين می باشند که از آنچه بر سر معتاد مي آيد خود به خوبی مطلع اند . شواهد بسياری در دست است که نشان می دهد اين مراکز در صورتی که بخوبی سازمان يابند نقش مهمی در مداوای افراد معتاد به هروئين خواهند داشت (صرف واقعيت اعتياد به هروئين موجب نيازآنان به اين نوع حمايت تخثصصی نمی شود بلکه طبيعت غير قانونی بدون ماده مخدر مورد مصرف است که موجب می شود معتادين بی خانه, وحشت زده , تنها و بيکار باشند.) يک مرکز مسکونی مناسب امکان مساعدت و مداوای پزشکی در موارد عفونی و ديگر مشکلات جسمانی معتاد , مشاوره گروهی, غذای خوب و ايجاد محيط دوستانه که برای معتادين را در بر خواهد داشت , برخورداری از يک روش منظم زندگی, هدفمندی و قبول بعضی مسئوليتها قطعاً برای موفقيت معتادان مفيد خواهد بود با وجود اين نکته تأسف بار اين است که اين تعداد مراکز برای بستری کردن تمام معتادين نيازمند نه تنها کافی نيست بلکه نزديک به حد کفايت هم نيست . در بريتانيا در سال 1984, 84 تختخواب رسمی برای معتادين وجود داشت هنگامی که اين برآورده شده در روزنامه تايمز منتشر گرديد بين 50تا60هزار معتاد در کشور وجود داشت و دولت نيز برنامه ای برای افزاتيش تعداد آنها در منتاطق مسکونی نداشت. تعداد معتاديني می توانند اميدورا به بستری شدن و دريافت مراقبتهای ويژه ان باشند که يا نزديکان آنان از عهده پرداخت هزينه های مداوای خصوصی برآيند(که بسيار عالی است اما به نحو سرسام آوری گران است) و يا به يافتن مرکزی که توسط سازمانی داوطلب اداره مي شد توفيق يابند».

ص 240«ترک اعتياد:1)به مو.جب تعريف اعتياد هر که اعتيادی را ترک کند اجباراً بايستی دوره ترک را بگذراند که احتمالاً اين دوران آزار دهنده, ناگوار و حتی دردناک است. 2)مدت زمان دوام اين عوارض بستگی به سلامت و نيروی جسمانی فرد طول زمان مصرف مواد مخدر و مقدار مورد مصر ف ان دارد . 3)عوارض ترک يک ماده مخدر در اشخاص مختلف متفاوت است معتادی ممکن است بتواند ماده مخدری را با آثار جانبی نسبتاً کمتر ترک نمايد و معتاد ديگر ممکن است از عوارض کاملاً متفاوتی رنج ببرد. 4)به علت آزادهندگی عوارض هر معتادب که تصميم به ترک دارد بايد دوران ترک را در محيطی ساکت و آرام شروع نمايد ,فشارها و تنش های ناشی از عوامل خارجی بايد بطور مطلق به حداقل کاهش يابد. 5)به معتاديني که دوران ترک را می گذرانند بايد توجه شود که به مقدار کافی غذا و نوشيدنی صرف نمايند.»

 

دستورالعملهای کنترل و پايش همه گيري دخانيات

مترجماندکتر محمد خواجه دلوئي, دکتر مرضيه مولوی نجومی, نوبت چاپ 1382

ص13«پيشگفتار: بيش از چهار دهه از شناخت خطرات کشنده مصرف دخانيات گذشته است و هر روز بر شواهد ارزشمند در اين مورد افزوده می گردد امروزه هيچ شک و ترديدي وجود ندارد که مصرف دخانيات عامل مرگ و بيماری در مقياس وسيع است از اواسط قرن بيستم فرآورده های دخانيات به تنهايي بيش از 60ميليون نفر را در کشورهای توسعه يافته کشته اند. در حال حاضر برآورد مي شود که مصرف دخانيات سالانه سه ميليون نفر از مردم جهان را می کشد و براساس روند فعیل اين مرگها افزايش يافته و سالانه به 10ميليون مرگ تا سال 2020 خواهد رسيد که 70 درصد از آن در کشورهای در حال توسعه رخ خواهد داد براساس تخمين سازمان جهانی بهداشت حدود1و1ميليارد نفر در جهان انواع دخانيات را مصرف می کنند که بالغ بر جمعيت کل گروه سنی بالای 15 سال را تشکيل مي دهند , در سال 1995 مرگ ناشی از سرطان ريه در کشورهای توسعه يافته 514000 مورد و همزمان با ان 625000 مورد مرگ به علت بيماريهای قلب و عروق منتسب به دخانيات گزارش شده است . همچنين مطالعات نشان داده است که افراد سيگاری 30تا40برابر بيشتر از غير سيگاری ها دچار سکته قلبی می شوند قابل توجه است که افراد سيگاری در طی زندگی به طور متوسط 50درصد شانمس مرگ به علت مصرف سيگار را دارند و نيمي از اين افراد در ميان سالگی خواهند مرد به عبارت ديگر اميد به زندگی در افراد سيگاری به طور متوسط 22سال کمتر از جمعيت عمومی است.»

ص17«هرسال دخانيات مسئول مرگ حدود 5/3 ميليون نفر و يا به عبارتی يک مرگ در هر 9ثانيه است اين تعداد در حال افزايش است و تا دهه 2030-2020 به 10ميليون نفر در سال خواهد رسيد که 70درصد اين موارد در کشورهای درحال توسعه رخ خواهد داد اين نکته که علت ابتلا به بيش از 25 نوع بيماری به مصرف دخانيات بر می گردد و يا با مصرف دخانيات ارتباطی قوی دارد, از اوايل دهه 1950تقويت شده است هرچند که هزينه های گسترده مصرف دخانيات به مراتب بيشتر از آثار زيانبار بهداشتی آن است . هزينه های عظيم اجتماعی و اقتصادی آن نيز قابل توجه است.»

ص 23«لزوم کنترل دخاتنيات: (در اوايل دهه 1950با انجام مطالعاتی وسيع و گزارشهای علمی مشخص شد که عامل اصلی سرطان ريه مصرف دخانيات است از همان موقع شواهد علمی جمع آوری شده به وضوح مشخص کرد که بيش از 25 نوع بيماری اکثراً کشنده با مصرف دخانيات مرتبط بوده يا قوياً مظنون به داشتن رابطه عليتی با مصرف دخانيات هستند شواهد نشان می دهد که مصرف دخانيات در تمام اشکال آن خطر مرگ زودرس در برخی از بيماريهای مزمن را به طور قوی افزايش می دهد, حتی افرادی که دخانيات مصرف نمی کنند ولی تحت تأثير آن قرار مي گيرند يا افرادی که با دود دخانيات مواجهه ناخواسته دارند در معذض خطر بيشتر سرطان ريه و تعدادی بيماريهای ديگر هستند بنابراين دخانيات عامل کمک کنننده بزرگی در ايجاد بسياری از بيماريها و بزرگترين عامل مرگ زودرس قابل پيشگيری در بسياری از کشورهاست هرساله فرآورده های دخانيات باعث مرگ حدود 3 ميليون نفر در سطح جهان می شود و اين تعداد در حال افزايش است الگوهای رايج مصرف دخانيات دگرگون شده اند سازمان جهانی بهداشت برآورد کرده است که در دهه 2030-2020دخانيات عامل مرگ 10ميليون نفر در سال خواهد بود که 70درصد از اين تعداد در کشورهای در حال توسعه اتفاق خواهد افتاد, بيشترين اين تعداد و مصرف کرده اند اتفافاق خواهد افتاد شکست جدی در اقدامات کنونی منجر به وقوع ده ها ميليون مرگ زودرس ناشی از يک همه گيري قابل اجتناب خواهد شد.»

ص24«براساس مطالعه بانک جهانی در سال 1994 زيان ناشی از مصرف سالانه دخانيات بالغ بر 200000 ميليون دلار آمريکا می شود که نيمي از ان متوجه کشورهای درحال توسعه است اين مبلغ شامل هزينه مراقبت های مستقيم پزشکی برای بيماريهای مرتبط با دخانيات , غيبت از کار آتش سوزي ها, کاهش توليد و هزينه های واقعی ديگري نيز دارد که قابل محاسبه نيست مانند کاهش کيفيت زندگی مصرف کنندگان دخانيات و افراد رده دوم در معرض دود دخانيات مانند کسانی که بامصرف کنندگان دخانيات زندگی می کنند هزينه ها يا بار اضافی دخانيات را نيز در يک مقياس محدود مي توان محاسبه کرد به عنوان مثال براساس گزارش دفتر ارزيابی های تکنولوژي کنگره ايالت متحده در سال 1990 بار کلی اقتصادی مصرف دخانيان به ازای هر پاکت سيگار مصرفی در ايالات متخده بالغ به 6/2دلار آمريکا برآورد شده است(قيمت هر پاکت سيگار در سال 1990در ايالات متحده 44/1 دلار امريکايي بوده است در کشورهای توسعه يافته که مصرف سيگار بطور وسيعی در طی دهه های 1940و1950گسترش يافت نتايج متعاقب اين روند افزايش مصرف سيگار اکنون ديده می شود تقريباً 20درصد کل مرگ ها در کشورهای توسعه يافته در سال 1990ناشی از مصرف فرآورده های دخانيات بوده است با وجود ايکه ميزان مصرف سيگار در بين بالغين کشورهای توسعه يافته عموماً کاهش يافته است ولی در کشورهای در حال توسعه اين ميزان افزايش داشته است.»

«قطعامه اجلاس جهانی بهداشت: در ارتباط با رشد بهداشت عمومی جامعه و مرتبط با همه گيری بيماري های منتسب به دخانيات اجلاس جهانی بهداشت به عنوان هيئت حاکمه سازمان جهانی بهداشت در طی سال های 1995-1970درخصوص کنترل دخانيات چهارده قطعنامه ملی و بين المللی صادر کرده است از سال 1986 يا سال 1995 اين اجلاس در ارتباط مبحث (دخانيات يا سلات) و تداوم تأکيد بر تعهد کنترل دخانيات 9 قطعنامه کلی صادر کرده است , قطعنامه 31.14WHA اجلاس جهانی بهداشت در سال 1986 به ويژه مخصوصاً قابل توجه است که اعضای سازمان جهانی بهداشت را به اجرای فراگير راه کارهای کنترل دخانيت که حداقل در بر دارنده موارد زير می باشند فرا می خواند:

1)ضوابطی برای اطمينان از اينکه افراد غير سيگاری بويژه زنان باردار و کودکان در مواجهه ناخواسته با دئد دخانيات در مکان های عمومی سرپوشيده , رستوران ها و وسايط حمل و نقل عمومی , محل کار و ميهمانيها بطور موثری حفاظت می شوند, در مقابل اعتياد به دخانيات.

2)ضوابطی برای تشويق کودکان و نوجوانان به پرهيز از مصرف دخانيات بمنظور محافظت آنان در مقابل اعتياد به دخانيات .

3)ضوابطی برای اطمينان از اينکه در تمام مکانهای مرتبط با بهداشت , توسط تمام کارکنان امور بهداشتی الگوی خوبی ارائه می شود.

4)ضوابطی برای دستيابی به ريشه کنبی تدريجی عوامل اجتماتعی ـ اقتصادی ـ رفتاری و ديگر عوامل ترويج مصرف دخانيات .

5)برجسته کردن خطرات بهداشتی که شامل عبارتهايي مانند دخانيت اعتياد اور است روی پاکتهای سيگار و تمام بستهخ بندی های حاوی فرآورده های دخانيات.

ص 33«اهداف کلی و اختصاصی: هدف کلی فعاليتهای کنترل دخانيات بايستی کاهش بيماري زايي ناشی از مصرف محصولات دخانيات باشد از طريق تلفيق موارد زير می توان به اين هدف رسيد: 1)کمک به مصونيت افرادی که دخانيات مصرف نمی کنند. 2)ترويج ترک مصرف دخانيات از طريق تشويق و تلاش به کمک های مربوط 3)حفظ سلامتی و حقوق کودکان و بزرگسالان با پيشگيری اط مواجهة نا خواسته, آنان با دود دخانيات در محيط های آلوده به دود دخانيات»

ص35«برنامه عملياتی سازمان جهانی بهداشت: تشديد سياست های کنترل دخانيات يک موضوع پيچيده و جدی است برای دستيابی به موفقيت دراين زمينه برنامه ريزي دقيق و به روز کردن برنامه دخانيات يا سلامتی يک برنامه عملياتی بوده که در مقر سازمان جهانی بهداشت توسط اجلاس جهانی بهداشت برای دوره زمانی 1995-1988 اعلام شد در ماه می سال 1996 چهل و نهمين اجلاس جهاني بهداشت برنامه عملياتی دخانيات يا سلامت را برای دوره زمانی 2000-1996 اعلام کرد که فعاليتهای جهانی سازمان هانی بهداشت و راه کنترل دخانيات تشديد خواهد کرد.»

«برنامه ريزي عمليات سازمان جهانی بهداشت:» بطور خلاصه طرح کلی برنامه عملياتی سازمان جهاني بهداشت تحت عنوان اصلی(هدف – نگرشها و فعاليت ها) به اين شرح است بخش اول برنامه: برنامه های ملی و بين المللی کنترل دخانيات هدف, تشويق, توسعه و تقويت برنامه های ملی و بين المللی کنترل دخانيات برای پيشگيري و کاهش مصرف دخانيات اين برنامه برای رسيدن به هدف جزئيات بيشتری از سه رويکرد و شش فعاليت لازم الاجرا را ارائه می کند . بخش دوم برنامه: حمايت و اطلاعات عمومی هدف, تشويق تفکر انجمن های فارغ از دخانيات, اين برنامه به سوي طرح رويکردی برای دستيابی به حمايت اطلاعات عمومی و نه فعاليت مورد تعهد ذکر شده را انتشارات مسلسل هشدار دخانيات حرکت می کند, بخش سوم برنامه مرکز اطلاعات وپژوهش های دخانيات با سلامتی: هدف جمع آوری, سازمان دهی , تهيه و توزيع اطلاعات معتبر درباره همه گيري دخانيات , ترک دخانيات به دو عامل بستگی دارد:1)انگيزه ترک 2)توانايي غلبه بر موانع مربوط به وابستگی بنابراين اهداف بينايي سياستهای کنترل دخانيات بايستی شامل تفويت انگيزه ترک در مصرف کنندگان و نيز مشکلات در ارتباط با وابستگی باشد مصرف کنندگان مختلف براساس ماهيت و شدت وابستگی خود نيازهای متفاوتی دارند.طبق بررسی ها با وجود اين 75 تا 80 درصد مصرف کنندگان دخانيات خواستار ترک آن هستند و حدود آنان نيز برای اين کار حداقل سه بار تلاش کرده اند ولی کمتر از نصف آنان از سن 60سالگی در ترک دائمی دخانيات موفق بودند وابستگی نيکوتين به وضوح يک مانع بزرگ برای ترک مؤفق است بنابراين سياست های کنترل دخانيات بايستی هم فعاليت های تقويت انگيزه مصرف کنندگان برای ترک (/اموزش بهداشت اطلاعات عمومی , سياست های ارزشمند, سياست های ضد دخانيات , رفتار درمانی و...) و هم فعاليتهايي برای کاهش مشکلات مرتبط با وابستگی مصرف کنندگان به هنگام ترک(درمان رفتاری و دارويي9 را در بر گيرند»

ص 89"اطلاعات حمايتی برای کنترل دخانيات:بسياری از کشورها درباره وضعيت دخانيات خود اطلاعاتی دارند که به کمک آنها می توان اهداف پژوهشی را مشخص کرد و بحث توجه بيشتر به فعاليتهای کنترل دخانيات را توسعه داد و يک کشور ممکن است اطلاعاتی از چند دهه اخذ ماليات دخانيات که به آسانی از وزارت دارايي قابل وصول و در دسترس است داشته باشيم که می تواند برای حمايت از افزايش عوارض و ماليات بر فرآورده های دخانيات استفاده شود و اطلاعات موجود در مورد بعضی نشانگرها به عنوان معيارهای مصرف دخانيات و شيوع ان بيماري زايي و مرگ و مير مرتبط با آن آگاهی و نگرش و باورهای مرتبط با دخانيات و مباحث سلامتی و اطلاعات اضافی در مورد عوامل اجتماعی , اقتصادی يا سياسی مرتبط با مباحث کنترل دخانيات ارزش مثبت دارند, آنچه مطلوب است وجود حداقل مجموعه ای از داده هاو اطلاعات کارا و مفيد از گروه های جمعيتی خواهد بود که بيشترين تأثير را از همه گيري دخانيات مي پذيرند حضور و اهميت منابع دخانيات در هر کشور عکس العمل سياست هايي است که قبلاً اجرا شده يا در حال اجرا است به همين دليل بسياری از کشورهای صاحب تجربه در معيارهای کنترل دخانيات و سازمان جهانی بهداشت از نشانه گرهايي که بايستی توسط هر کشور برای حمايت مؤثر روند سياستهای بهداشتی پائين شوند فهرستی آماده کرده اند, اين نشانه گرها را می توان در شش عنوان وسيع طبقه بندی کرد :

1- مختصات اجتماعی جمعيتي

2-تجارت و صنايع دخانيات

3-مصرف دخانيات

4-شيوع مصرف دخانيات

5-بيماري زايي و مرگ و مير

6-معيارهای کنترل دخانيات سازمان دهی و بنيان گذاری.»

ص 92«دخانيات در اقتصاد ملی: مشخص شدن نقش و ماهيت صنايع دخانيات در اقتصاد ملی اهميت خاصی دارد در کشورهای در حال توسعه با تبادل خارجی ذخائر در حد پايين يا کمبود ذخاير ثبت مقدار ذخائر ارزی مصرفی برای خريد برگ تنباکو صنايع دخانيات و ساير خدمات مربوط به توليد دخانيات در کشور حياتی است , همچنين ماهيت و وسعت حمايتهای دولتی از کشت تنباکو وصنايع تبديلي بايستی ثبت شود درمواردی از سوی صنايع دخانيات جايگاه دخانيات در اقتصاد ملی تحليل می شود گزارش های صنايع دخانيات گاهی تعداد افراد معادل تمام وقت شاغل در صنايع دخانيات را بيان می کند در بعضي گزارشها با توجه به موارد زير غالباً تعداد افراد شاغل در صنايع دخانيات بيش از حد بيان می شود,

1-شمارش مشاغل غيرمستقيم ايجاد شده توسط صنايع دخانيات

2-شمارش تمام اعضای خانواده کارگران شرکت های دخانيات يا وابسته به صنايع دخانيات.

3-شمارش کشاورزانی که تناکو کشت می کنند به عنوان کارگران تمام وقت دخانيات.

4-شمارش کارگران پاره وقت يا فصلی به عنوان کارگر تمام وقت.

اگر منابع به دخانيات اختصاص داده نشوند کارگران در سايه فعاليتهای توليدی اقتصادی بکار گرفته می شوند که ايجاد اشتغال و درآمد نيز می کند, در حقيقت بعضی مطالعات نشان داده است که تأثير کلی اين کار بر اقتصاد با يک افزايش خالص در اشتغال مثبت خواهد بود.»

«هزينه های مصرف کننده: هزينه های مصرف کنندگان دخانيات بايستی پيگيری شود اين کار را می توان به صورت های گوناگونی انجام داد به عنوان قسمتی از تمام هزينه های مصرف کنندگان به عنوان درصدی از مجموع توليد نا خالص ملی به عنوان درصدی از مصرف کننده دخانيات نسبت به توليد ناخالص ملی و يا به عنوان تعداد دقايق لازم برای کسب هزينه 20عدد سيگار حتی فقط آگاهی از قيمت رايج ترين سيگار مصرفی در هر منطقه جمکعيتی و حداقل دستمزد برای محاسبه دقايق لازم برای کسب هزينه يک بسته سيگار کافی است , به عنوان مثال برآوردشده است که در coted ,lvoire يک فرد سيگاری باحداقل دستمزد بايستی حداقل دو و نيم روز کاری خود را به کسب هزينه يک بسته سيگار اختصاص دهد.»

ص 96«تبليغات دخانيات: در کشورهايي که تبليغ دخانيات مجاز است (حتی اگر محدود شده باشد) شرکتهای دخانيات تنها و بزرگترين مصرف کننده تبليغات و تشويق کننده مصرف دخانيات هستند و مقادير بيش از حدی برای خريد برگ تنباکو صرف خواهند کردطرفداران کنترل دخانيات بايستی پرطرفدارترين شکل تبليغات دخانيات و تشويق و بازاريابی در کشور خود را ثبت کنند و اطلاعات جامعی درباره انئاع در دسترس ميزان تار و نيکوتين آنها واهداف فروش دخانيات را جمع آوری کنند, طرفداران کنترل دخانيات بايستی به ماهيت وسعت و اثر بخشی تمام قوانين و ضوابط مربوط به فروش دخانيات تشويق و تبليغات و همچنين وضعيت توافق های داوطلبانه شرکت های دخانيات از طريق بعضی موافقت نامه های رسمي يا غير رسمی با دولت توجه داشته باشند در اين گزارشها اقدامات و همکاريهای مؤثر و سودمند در تبليغات و تشويق دخانيات را مي توان تعيين و گزارش کرد, مانند تابلوهای تبليغاتی در اختيار گرفتن سيستم حمل و نقل شهری که برای کسب درآمد اتوبوس های شهری را به تبليغ سيگار اختصاص می دهد و گروههای تئاتر و نمايش که در قبال تبليغ دخانيات در بخش تبليغات بعضی برآوردها از تعداد کل افراد درگير در تبليغات و فعاليت های تشويقي دخانيات ممکن است مفيد باشد.»

ص 111 «مصرف سرانه سيگار: به منظور بررسی روند مصرف سيگار در جمعيت می توان از مصرف سرانه سيگار(کل فروش سيگار يا برآورد مصرف آن تقسيم بر تعداد(جمعيت) استفاده کرد در گذشته مصرف سرانه سيگار را براساس کل جمعيت برآورد می کردند اما امروزه اين شاخص را بيشتر براساس گروه سنی مصرف کننده سيگار محاسبه می کنند در بيشتر جوامع برای نسبت قابل توجهی از مصرف دخانيات کودکان را منظور نمی کنند از آنجا که اغلب آمارهای جمعيتی در گروه های سنی 5ساله قابل دستيابی است مناسب ترين مخرج برای اين کسر جمعيت 15 سال و بالاتر است(که سازمان جهانی بهداشت هم از آن استفاده می کنند) برای تأمين مصرف سيگار در يک جمعيت محاسبه مصرف سرانه 15سال و بالاتر توصيه مي شود هرچند در کشورهای مختلف گروههای سنی انتخابی متفاوت است و اين مسئله برآوردها را بی اعتبار نمی کند به منظور سهولت پايش کلی همه گيري دخانيات و قياس بين کشورها منظور کردن يک گروه سنی مشابه مناسب تر است.

ص 114 «برآورد مصرف سيگار:توليد سيگار برای اغلب دولت ها يک منبع مهم درآمد است بنابراين آنها معمولاً داده های مربوط به توليد , فروش , واردات و صادرات آن را به دقت کنترل می کنند يک نشانگر مفيد و از نظر بين المللی قابل مقايسه برای برآورد مصرف سيگار را می توان چنين مطرح کرد . برآورد مصرف سيگار در يک کشور در يک سال معين = صادرات سيگار- واردات سيگار +توليد سيگار(در آن سال) سپس می توان مصرف سيگار را در بالغين بصورت زير تعيين کرد:

 

 

 

برای بدست آوردن برآوردی از تعداد متوسط سيگارهاي مصرف شده برای هر مرد سيگاری در روز مي توان برآورد مصرف سرانه سيگار يک کشور را بر تعداد سيگاريهای جمعيت(مطابق برآورد حاصل از ببرسی قابل تعميم در سطح ملی) تقسيم کرد برآورد براساس مصرف تعداد متوسط سيگارهای مصرف شده به ازای هر فرد سيگاری در روز:

 

 

 

از آنجا که برآورد سالانه سرانه مصرق شامل سيگارهای مصرف شده برای همه سيگاريها است چه روزانه و چه گاه گاهی ماهيت برآورد نسبت سيگاريها در جمعيت ممکن است روی صحت اين برآورد اثر بگذارد, اگر ثبت سيگاريها شامل سيگاريهايي با مصرف روزانه سيگار باشد آنگاه برآوردسيگاريهای مصرفی آنها در روز اغراق آميز خواهد بود از آنجا که سيگاريها تعداد سيگار مصرفی روزانه خود را از مقدار واقعی کمتر اعلام می کنند, ممکن است برآورد متوسط تعداد سيگارهای مصرفی توسط سيگاريها در روز اساساً نسبت به برآوردهای حاصل از گزارش خود سيگاري ها بالاتر باشد شکل شماره 2 اهميت و وسعت اين گزارش نادرست را براساس داده های حاصل از ايالات متحده به تصوير کشيده است برای بيشتر کشورها برآورد براساس تعداد متوسط سيگارهای مصرف شده در روز بوسيله سيگاريها بايد بين 10تا 30نخ باشد در غير اينصورت داده ها را بايد دوباره بررسی کرد.

متوسط تعداد سيگار مصرفی روزانه توسط بالغين سيگاری در ايالن متحده 1992-1965»

ص 121 «تعريف اصطلاحات: پايش کلی همه گيري دخانيات و مقايسه بين کشورها به استاندارد کردن اصطلاحات و مفاهيم نياز دارد که بايستی بطور خلاصه تعريف شوند, تعاريف کليدی عبارتند از :

هر جمعيت را می توان به دو گروه تقسيم کرد, سيگاری ها و غير سيگاري ها

الف)فرد سيگاری کسی است که در زمان بررسی مشکلی از انواع فرآورده های دخانيات را روزانه يا گاهگاهی مصرف می کند.

سيگاری ها خود به دو گروه تقسيم می شوند:

الف 1) سيگاريهای روزانه (daily smokers) افرادی که نوعی از فرآورده های دخانيات را حداقل يک بار در روز مصرف می کنند(افرادی هم که هر روز سيگار می کشند و در مواقعی مانند ماه رمضان خودداری می کنند همچنان جزء اين گروه طبقه بندی می شوند.)

الف 2)سيگاريهای گاهگاهی(occasional smokers) افرادی که سيگار می کشند ولی نه به صورت روزانه و يا هر روز اين افراد در سه گروه دسته بندی می شوند:

الف2 (1): کاهش دهنده ها (reducers) : افرادی که به مصرف روزانه عادت داشته اند ولی در حال حاضر هر روز مصرف نمی کنند.

الف2 (2):تداوم مصرف گاهگاهی (continuing occasion) : افرادی که هرگز بطور روزانه سيگارنکشيده اند اما 100 عدد يا بيشتر سيگار (يا معادل آن از هر نوع دخانياتی) مصرف کرده اند و حالا گاهگاهی مصرف می کنند.

الف2 (3):تجربه کرده ها(experimenters): افرادی که کمتر از 100عدد سيگار (يا معادل آن از هر نوع دخانياتی)مصرف کرده اند و در حال حاضر گاهگاهی سيگار می کشند.

ب) غير سيگاريها(non – smokers) افرادی که در زمان بررسی بطور کلی سيگار نمی کشند و در سه گروه دسته بندی می شوند

ب 1)ترک کرده ها (Ex - smokers): افرادی که قبلاً بطور روزانه سيگار مصرف می کردهاند ولی در حال حاضر مصرف نمی کنند.

ب 2)هرگز سيگار نکشيده ها(never –smokers) : افرادی که يا هرگز سيگار مصرف نکرده اند و يا هر گز سيگاری روزانه نبوده اند و در طول زندگی خود کمتر از 100 سيگار (يا معادل آن از هر نوع دخانياتی) استفاده کرده اند.

ب 3)ترک کرده گاهی سيگاری(Ex- occasional smokers) :افرادی که قبلاً گاهی سيگار کشيده اند اما هرگز روزانه مصرف نکرده اند و 100 سيگار يا بيشتردر طول زندگی خود مصرف کرده اندد (يا معادل آن از هر نوع دخانياتی).

اين تفاوت برای طبقه بندی جمعيت براساس وضعيتی که درطول زندگی خود سيگار مصرف کرده اند می تواند مفيد باشد بطور خلاصه :

ج) هميشه سيگاريها(ever smokers) افرادی که حداقل 100سيگار(يا معادل آن از هر نوع دخانياتی) در طول زندگی خود مصرف کرده اند.

ج 1)هميشه روزانه سيگاريها(ever daily smokers) : افرادی که بطور مداوم و روزانه سيگار کشيده اند .

(کاهش دهنده ها يا ترک کرده ها)ارتباط بين اين گروهها در جدول شماره 2 ارائه شده است. برخی طبقه بندی های مرسوم وضعيت مصرف دخانيان در افراد را به آسانی می توان ترکيب کرد به عنوان مثال:

سيگاريها= سيگاری های روزانه(الف1)+گاهگاهی مصرف سيگار(الف2(3-1)).

هميشه سيگاريها=سيگاريهای روزانه(الف1)+گاهگاهی مصرف سيگار(ال2(3-1))+ترک کرده ها(ب1)+ ترک کرده های گاهی سيگاری(ب 3)

هميشه روزانه سيگاريها=سيگاريهای روزانه(الف1)+سيگاريهای گاهگاهی(الف 2(1)+ترک کرده ها(ب1)

ترک کرده ها= ترک کرده هايي که روزانه سيگار کشيده اند(ب1).

در قسمت بعدی اين فصل جزئياتی درباره ارتباط بين اين گروههای طبقه بندی وضعيت مصرف سيگار و پاسخ هايي به هفت سؤال اساسی درباره رفتار سيگار کشيدن افراد به منظور ارزيابی عادات سيگار کشيدن که از بررسی های جمعيتي حاصل می شود آورده شده است.

 

 

طبقه بندی جمعيت بر اساس وضعيت فعلی و قبلی مصرف سيگار

 

وضعيت قبلی مصرف سيگار وضعيت فعلی مصرف سيگار

روزانه (الف1) گاهگاهی(الف2) غير سيگاری(ب)

سيگارهای روزانه سيگارهای روزانه کاهش دهنده ها ترک کرده ها

(الف1) (الف2 (1)) (ب1)

هرگز روزانه سيگار

مصرف نکرده اند - تداوم مصرف ترک کرده ها گاهی

ولی 100يا بيشتر گاهگاهی (الف2(2)) مصرف سيگار

سيگار مصرف کرده اند (ب 3)

 

هرگز روزانه سيگار

مصرف نکرده اند - تجربه کرده ها هرگز سيگار نکشيده

وهرگزبه اندازه 100 (الف2(3)) (ب2)

سيگار مصرف کرده اند

 

بطور کلی سيگار - - هرگز سيگار نکشيده

مصرف نکرده اند (ب2)

 

مصرف دخانيات به شکل غير از سيگار (smokeless tob xcco use) :

تعاريف بالا به طور يکسان شامل مصرف دخانيات به صورت غير از سيگار نيز می باشد(برای مثال انفيه – جويدن تنباکو- ساير اشکال تنباکوهای جويدنی) مصرف کننده دخانيات (tobacco user) فردی است که يا سيگار می کشد يا مصرف کننده تنباکو شکلی غير از مصرف سيگار و يا هردو شکل است.»

 

 

برآورد خطرهای مبنی مصرف کننده های جاری سيگار(1965-1959)

 

علت زمينه ای مرگ	مردان		زنان
بيماری کروز قلبی , سن بيماری انسدادی مزمن ريه ضايعات قلبی عروقی سن ضايعات قلبی و عروقی سن 64-35 بيماری های مزمن انسدادی ريه سرطان:لب حفره دهان و حنجره سرطان:مری سرطان:پانکراس سرطان:حنجره سرطان:ريه	8/1 2/2 4/1 8/1 8/8 3/6 6/3 3/2 0/10 4/11	9/1 8/2 2/2 7/3 6/9 5/27 6/7 ½ 5/10 5/22	4/1 8/1 2/1 9/1 9/5 0/2 9/1 4/1 8/3 7/2	8/1 0/3 8/1 8/4 5/10 6/5 2/10 3/2 8/17 9/11

 

ص107«چهار مرحاه همه گيري دخانيات»

ابتدا شيوع دخانيات در بين مردان افزايش شاخصی می يابد و اغلب به يک ميزان حداکثر می رسد به طويکه 70-60درصد مردان دخانيات مصرف می کنند دوتا سه دهه بعد به علت عوارض مصرف دخانيات در مردان افزايش مي يابد, در زنان با همين الگو بطور معمول 30-20سال بعد مرگ از مردان مصرف سيگار به حداکثر می رسد. در حدود 30سال بعد از حداکثر شيوع در بين مردان مصرف دخانيات همه مرگها در مردان حتی نسبی بالاتر40تا45درصد از مرگ در بين مردان ميانسال می شود.

 

 

مرحله 4 مرحله 3 مرحله 2 مرحله 1

 

زنان سيگاری مردان سيگاری

 

مرگ مردان

مرگ زنان